آسیاب بادی: تفاوت میان نسخهها
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
در دانشگاه MIT آمریکا، شاهد بودم که در کنار کتابهای مهندسی رشتههای مختلف، تاریخ هر یک از علوم نیز در کتابهای مفصل ارایه میشد. من آنها را با علاقه میخواندم و میدیدم که در کنار نام دانشمندان غربی مانند پاسکال و دکارت و ... کمتر از دانشمندان ایرانی مانند خوارزمی و رازی و ... نام برده میشود. |
در دانشگاه MIT آمریکا، شاهد بودم که در کنار کتابهای مهندسی رشتههای مختلف، تاریخ هر یک از علوم نیز در کتابهای مفصل ارایه میشد. من آنها را با علاقه میخواندم و میدیدم که در کنار نام دانشمندان غربی مانند پاسکال و دکارت و ... کمتر از دانشمندان ایرانی مانند خوارزمی و رازی و ... نام برده میشود. |
||
این انگیزهای شد که در سال 1365 کتاب «تکنولوژی و جهان امروز» را بنویسم و گوشهای از نقش دانشمندان و متخصصان ایرانی و اسلامی را در علوم مهندسی نشان دهم. |
این انگیزهای شد که در سال 1365 کتاب «تکنولوژی و جهان امروز» را بنویسم و گوشهای از نقش دانشمندان و متخصصان ایرانی و اسلامی را در علوم مهندسی نشان دهم. |
||
<ref>http://www.irangreenworld.com/Fa/post_single.aspx?id=31445</ref> |
|||
== پمپ بادی == |
== پمپ بادی == |
نسخهٔ ۴ اوت ۲۰۱۵، ساعت ۰۵:۵۹
این مقاله نیازمند تمیزکاری است. لطفاً تا جای امکان آنرا از نظر املا، انشا، چیدمان و درستی بهتر کنید، سپس این برچسب را بردارید. محتویات این مقاله ممکن است غیر قابل اعتماد و نادرست یا جانبدارانه باشد یا قوانین حقوق پدیدآورندگان را نقض کرده باشد. |
آسیابِ بادی یا آسیایِ بادی گونهای آسیاب است که نیروی جنبشی آن از راه باد فراهم میگردد. معمولاً در گذشته آسیاب های بادی را برای آرد کردن گندم می ساختند. از آسیاب های بادی هم چنین در کارهای دیگر مانند پمپ کردن آب استفاده کرد که به آن پمپ بادی گفته می شود. [۱]
تاریخچه
پیشینه آسیابهای بادی را به ۱۳۰۰ سال پیش گمانه میزنند. نخستین آسیابهای بادی دارای پرههای عمودی بودند و برپایهگذارشها نزدیک به سده هفتم میلادی درسیستان ایران[۲] و همچنین در دهستان باستانی نشتیفان خواف ساخته شده بودند. آنها میان شش تا دوازده پره داشتند که پرههایشان با پارچه یا برگ درخت خرما پوشانده شده بودند. کاربرد آنها آسیاب کردن دانههای خوراکی و یا آبکشی بودهاست. نمونه دیگری از آسیابهای عمودی در سده ۱۳ (میلادی) در چین ساخته شد. ساعت آبی و آسیاب آبی -آسیاب بادی در ایران از قدمت تاریخی کهنی برخوردار است اما تحقیق مستقلی در این موضوع نشدهاست. بعضی اعتقاد دارند آسیاب بادی نخستین بار در ایران بکار گرفته شدهاست امروزه هنوز بقایای چندین آسیاب بادی در شهر کوچک نشتیفان خواف خراسان وجود دارد و تا چند سال قبل از انقلاب فعال بود. watermills..[۳] همچنین در سیستان ودر نزدیکی شهرسوخته زابل نیز بقایای نخستین آس بادها وجود دارد وحتی در شهر زابل محلهای بنام آس باد وجود دارد بنیادنیمروز کانون جهانی سیستانیان ازسال۱۳۹۰شمسی تلاش دارد که نمادی از آسیاب بادی در یکی از میادین زابل ویا منطقه سیستان نصب شود.
اگرچه کتاب اصطخری که در آن اشاره به ساخت آسیاب بادی شدهاست مربوط به پیش از سال سال ۳۳۰ هجری خورشیدی (۳۴۰ هجری قمری) بودهاست، ولی در یکی از کتابهای مسعودی که چند سال بعد نوشتهشدهاست، به داستانی اشاره میشود که در آن یک ایرانی به نزد خلیفهٔ دوم، عمر،(سال ۱۳ هجری خورشیدی و قمری، سدهٔ هفتم میلادی) ادعا میکند که میتواند یک آسیاب بادی بسازد، و عمر نیز برای ثابت شدن این ادعا از او میخواهد تا این کار را انجام دهد، و او نیز موفق میشود.[۴] اشاره تاریخ نویسان به داستان کشته شدن یزدگرد ساسانی بدست آسیابان و اشاره به کشتار ایرانیان یک بار در الیس به فرماندهی خالد پسر ولید و یک بار در زمان امویان در گرگان به فرماندهی یزید بن مهلب از روایتهایی است که در آنها به آسیاب آبی و بادی آشاره شدهاست.[۵]
آسیابادها
در طبقهبندی توربینها، نوع محور عمودی به دارییوس تورباین Darrieus Wind Turbine معروف است و نام مخترعی اروپایی را هم برای آن ذکر میکنند ولی شما در آسیابهای بادی منطقه سیستان میتوانید این توربینها را ببینید که از سالیان دور در این سرزمین بودهاند و همین امروز هم در حال کار دیده میشوند. به احتمال زیاد نام دارییوس نیز برگرفته از داریوش پادشاه ایرانی است. انتساب توربینهای بادی به این نام باتوجه به اینکه آسیاب قدیمی در سیستان و جنوب خراسان و شهرهای نشتیفان و نهبندان از نوع محور عمودی هستند، نشانگر ریشه و مبدا این فناوری است که از ایران به غرب رفته است. توربینهای محور افقی که دارای پره هستند، اختراع آنهاست ولی فناوری اولیه دارییوس تورباین متعلق به ایران است.
در گذشته تنه درختی را میتراشیدند و آن را محور قرار میدادند، سپس برشهایی در آن ایجاد میکردند و چوبهایی را بهعنوان بازو در چند نقطه قرار میدادند و با محاسبات مهندسی آن زمان آنها را بهگونهای تجهیز میکردند که با وزش باد به حرکت درآیند. در پایین محور نیز سنگ آسیاب را قرار میدادند که با چرخش محور، گندمها را آسیاب میکرد. در زمینه آسیابهای آبی و مهندسی آب هم که سازهها و کارهای درخشانی از چند هزار سال پیش در ایران موجود است که در نوع خود بینظیر هستند.
در دانشگاه MIT آمریکا، شاهد بودم که در کنار کتابهای مهندسی رشتههای مختلف، تاریخ هر یک از علوم نیز در کتابهای مفصل ارایه میشد. من آنها را با علاقه میخواندم و میدیدم که در کنار نام دانشمندان غربی مانند پاسکال و دکارت و ... کمتر از دانشمندان ایرانی مانند خوارزمی و رازی و ... نام برده میشود. این انگیزهای شد که در سال 1365 کتاب «تکنولوژی و جهان امروز» را بنویسم و گوشهای از نقش دانشمندان و متخصصان ایرانی و اسلامی را در علوم مهندسی نشان دهم. [۶]
پمپ بادی
پمپهای بادی معمولاً در مزارع و زمینهای کشاورزی مورد استفاده قرار میگیرند. پمپهای بادی دارای پرههای بزرگی هستند که با انرژی جنبشی باد حرکت میکنند.
نگارخانه
پانویس
- ↑ ویکیپدیای انگلیسی
- ↑ http://isna.ir/fa/news/92110503095/نگذارید-سنگک-و-لواش-به-نام-دیگران-شود
- ↑ Confrence of Qanat in Iran - water clock in Persia 1383, in Persian
- ↑ Donald Routledge Hill, A History of Engineering in Classical and Medieval Times, 1996, ISBN 0-415-15291-7, Page 173.
- ↑ پیرامون آسیاب گردانیدن به خون در گرگان رجوع کنید به طبری، «ذکر وقایع سال ۹۸»، تاریخ رسل و ملوک ج ۹، ۳۹۴۰. و نیز گردیزی، «در ذکر امرای خراسان»، زینالاخبار، ۲۵۱ و همچنین فامی هروی[؟]، تاریخ هرات (دستنوشتی نویافته) ۷ر.
- ↑ http://www.irangreenworld.com/Fa/post_single.aspx?id=31445
منابع
- شواهد، احتمال وجود آسیاببادی در ارومیه را به یقین نزدیک میکند، آفرینش، (۲۰ بهمن ۱۳۸۱): ص ۷.
- نوری، فرشته، آسیابهای بادی و بادگیرها، اعتماد، (۲۰ خرداد ۱۳۸۲): ص ۸.
- نویسندگان ویکیپدیای انگلیسی؛ http://en.wikipedia.org/wiki/Windmill،Windmill ؛ (نسخه۲۰ دسامبر ۲۰۰۶)
- دهکده توس و قنات گنابادو آسیابهای بادی نشتیفان ثبت یونسکو میشود[۱]
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ آسیاب بادی موجود است. |
[[۲]]