جغتای: تفاوت میان نسخه‌ها
فدایی جوان (بحث | مشارکتها) رفع سازی بعضی اشتباهات |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۸: | خط ۱۸: | ||
| mother = [[بورته]] |
| mother = [[بورته]] |
||
| birth_date = ۱۱۸۳ |
| birth_date = ۱۱۸۳ |
||
| death_date = ۱۲۴۲–۴۲ ( |
| death_date = ۱۲۴۲–۴۲ (سن۵۸) |
||
| death_place = |
| death_place = |
||
| religion = [[تنگری گرایی]] |
| religion = [[تنگری گرایی]] |
||
| خط ۲۶: | خط ۲۶: | ||
'''جغتای''' یا '''چغتای''' یا '''چقتای''' پسر دوم [[چنگیزخان]] مغول بود.<ref>{{پک|لغت نامه دهخدا|۸ خرداد ۱۳۹۱|ک=چقتای |ص=}}</ref> |
'''جغتای''' یا '''چغتای''' یا '''چقتای''' پسر دوم [[چنگیزخان]] مغول بود.<ref>{{پک|لغت نامه دهخدا|۸ خرداد ۱۳۹۱|ک=چقتای |ص=}}</ref> |
||
مادر چغتای [[بورتافوجین]] دختر نویان از قوم مغولی قونغرات بود. چغتای بر اولوس‌های غربی امپراتوری |
مادر چغتای [[بورتافوجین]] دختر نویان از قوم مغولی قونغرات بود. چغتای بر اولوس‌های غربی امپراتوری چنگیزخان حکمرانی داشت. او یکی از جنگ آورترین فرزندان و سپاهیان چنگیزخان بود و در فتح سرزمین‌های [[چین]] و ماچین و شهرهای نواحی [[خراسان]] از قبیل [[اترار]]، [[بناکت]]، [[خوارزم]]، [[گرگانج]] به همراه پدر و برادرانش حضوری فعال داشت.<ref>{{پک|بایمت اف|۱۳۷۹|ف=بیداد چغتای خان در خراسان بزرگ |ص=۵۲}}</ref> |
||
چنگیزخان پس از بازگشت از جنگ [[خوارزمشاه]] حکومت [[ماوراءالنهر]] و [[خوارزم]] و شهرهای [[ایغور]] و [[کاشغر]] و [[بلخ]] و [[بدخشان]] و [[غزنین]] تا حدود سند را به جغتای سپرد. پس از مرگ چنگیزخان با آنکه جغتای از برادرش [[اوگتای]] بزرگ‌تر بود او را حرمت بسیار می‌گذاشت و ذره‌ای از احترام به او فرونمی‌گذاشت. می‌گویند روزی با اوگتای در سبقت اسپ خود بر اسپ او شرط بست واسپ او برد. شب با خود اندیشید که نمی‌بایست با قاآن و خان بزرگ شرط بندد. فردای آن روز با همرای تمام خدم و حشم خویش به دربار اوگتای قاآن حاضر شد و خود را مقصر دانست و هرچه اوگتای او را گفت که تقصیری روی نداده‌است نپذیرفت و گفت که باید مجازات گردد. عاقبت نه اسپ ممتاز پیشکش کرد و گفت این به شکرانهٔ آن است که قاآن از تقصیر من گذشته‌است. جغتای در [[یاسا]] یا قوانین چنگیزی بسیار مطلع و سختگیر بود. مرگ جغتای به سال ۶۴۰ اتفاق افتاد. |
|||
== جستارهای وابسته == |
== جستارهای وابسته == |
||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
|عنوان=Chagatai Khan |
|عنوان=Chagatai Khan |
||
|زبان=انگلیسی |
|زبان=انگلیسی |
||
|بازیابی= |
|بازیابی=}} |
||
* {{یادکرد دانشنامه| مقاله = چقتای | دانشنامه =لغت نامه دهخدا |
* {{یادکرد دانشنامه| مقاله = چقتای | دانشنامه =لغت نامه دهخدا |
||
| نشانی = http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-2871aa4aa9284976932570b3292bf8c1-fa.html| تاریخ بازبینی = ۸ خرداد ۱۳۹۱}} |
| نشانی = http://www.loghatnaameh.org/dehkhodaworddetail-2871aa4aa9284976932570b3292bf8c1-fa.html| تاریخ بازبینی = ۸ خرداد ۱۳۹۱}} |
||
نسخهٔ ۳ ژوئیهٔ ۲۰۱۷، ساعت ۱۱:۵۲
| جغتای | |
|---|---|
| خوانین خانات جغتای | |
 مجسمهٔ جغتای خان در کشور مغولستان | |
| خانات جغتای | |
| سلطنت | ۱۲۲۶ – ۱۲۴۱–۴۲ |
| پیشین | چنگیزخان |
| جانشین | قره هلاکو |
| زاده | ۱۱۸۳ |
| درگذشته | ۱۲۴۲–۴۲ (سن۵۸) |
| Clan | بورجیگای |
| پدر | چنگیزخان |
| مادر | بورته |
جغتای یا چغتای یا چقتای پسر دوم چنگیزخان مغول بود.[۱]
مادر چغتای بورتافوجین دختر نویان از قوم مغولی قونغرات بود. چغتای بر اولوس‌های غربی امپراتوری چنگیزخان حکمرانی داشت. او یکی از جنگ آورترین فرزندان و سپاهیان چنگیزخان بود و در فتح سرزمین‌های چین و ماچین و شهرهای نواحی خراسان از قبیل اترار، بناکت، خوارزم، گرگانج به همراه پدر و برادرانش حضوری فعال داشت.[۲]
چنگیزخان پس از بازگشت از جنگ خوارزمشاه حکومت ماوراءالنهر و خوارزم و شهرهای ایغور و کاشغر و بلخ و بدخشان و غزنین تا حدود سند را به جغتای سپرد. پس از مرگ چنگیزخان با آنکه جغتای از برادرش اوگتای بزرگ‌تر بود او را حرمت بسیار می‌گذاشت و ذره‌ای از احترام به او فرونمی‌گذاشت. می‌گویند روزی با اوگتای در سبقت اسپ خود بر اسپ او شرط بست واسپ او برد. شب با خود اندیشید که نمی‌بایست با قاآن و خان بزرگ شرط بندد. فردای آن روز با همرای تمام خدم و حشم خویش به دربار اوگتای قاآن حاضر شد و خود را مقصر دانست و هرچه اوگتای او را گفت که تقصیری روی نداده‌است نپذیرفت و گفت که باید مجازات گردد. عاقبت نه اسپ ممتاز پیشکش کرد و گفت این به شکرانهٔ آن است که قاآن از تقصیر من گذشته‌است. جغتای در یاسا یا قوانین چنگیزی بسیار مطلع و سختگیر بود. مرگ جغتای به سال ۶۴۰ اتفاق افتاد.
جستارهای وابسته
پانویس
منابع
- مشارکت‌کنندگان ویکی‌پدیا. «Chagatai Khan». در دانشنامهٔ ویکی‌پدیای انگلیسی.
- «چقتای». لغت نامه دهخدا. دریافت‌شده در ۸ خرداد ۱۳۹۱.
- بایمت اف، لقمان (۱۳۷۹). «بیداد چغتای خان در خراسان بزرگ». کیهان فرهنگی (۱۶۹).
 | این یک مقالهٔ خرد افراد است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |