ماساژ

انجام فعالیت ماساژ در فرانک فورت

ماساژ (به فرانسوی: Massage) به دستکاری لایه‌های سطحی و عمیق عضلانی و بافت همبند با استفاده از تکنیک‌های مختلف، به منظور افزایش عملکرد، کمک در روند درمان، و ترویج آرامش و آسایش است. ماساژ شامل فشار ثابت یا در حال حرکت یا لرزش، و کمک به حرکات مکانیکی بدن است که می‌تواند با دست، انگشتان، آرنج، زانو، ساعد، و پاها انجام می‌شود. بافت هدف ماساژ شامل عضلات، تاندونها، رباطها، فاسیا، پوست، مفاصل، یا سایر بافت همبند، و همچنین رگ‌های لنفاوی، یا اندام‌های دستگاه گوارش است. به فرد ماساژدهنده "ماسور" گفته می‌شود و به دستگاه الکتریکی که عمل ماساژ را برای بدن انجام می‌دهد ماساژور گفته می‌شود.

واژه‌شناسی

تصور غالب بر این است که «ماساژ» از واژه عربیِ «مَسَّ» به معنای "دست زدن" گرفته‌شده، با اینحال ادعاهایی وجود دارد که از واژه مسا (massa) در زبان لاتین به معنای "جِرم، خمیر" گرفته شده‌است‌. برخی دیگر از واژه شناسان احتمال یونانی یا فرانسوی الاصل بودن این واژه را می‌دهند.

فرهنگستان زبان و ادب فارسی واژهٔ ورزمان را به عنوان برابر فارسیِ «ماساژ» پیشنهاد داده است.

پیشینه

در ایران این عمل دلک (دَ ل ک. م عربی) یا غمز (غَ م ز. م عربی) به معنای اخصّ آن نامیده می‌شد. ابتدا در دربار شاهان و سپس در حمام‌های شهر دست کم از دوران پسا اسلامی بدین سو رواج داشته. این کار به وسیله روغن‌های گیاهی و خوشبو، به دور از سرما انجام می‌گرفت. مَثَل مشهور "شیربی یا و دم و اشکم که دید " مولانا در دفتر اول مثنوی و نیز داستان توبه نصوح هر دو با مراجعه به دلاک آغاز شده‌است. در منابع اسلامی برای هر روغنی خواصی قید شده و توصیه‌هایی دربارهٔ ماساژ با آن‌ها صورت گرفته.

در ذخیره خوارزمشاهی آمده است در طب قدیم ایران باستان (معروف به طب یونانی) نیز این عمل را موجب جریان یافتن اخلاط چهارگانه آب (بلغم) باد (دم) خاک (سودا) و آتش (صفرا) در خون و در نتیجه به تعادل رسیدن فوری بدن می‌دانستند.