محسن مبصر
محسن مبصر | |
|---|---|
 | |
| رئیس سازمان پدافند غیرنظامی معاون نخست وزیر ایران | |
| دوره مسئولیت ۲۶ شهریور ۱۳۵۰ – ۱۶ مرداد ۱۳۵۶ | |
| نخست‌وزیر | امیرعباس هویدا |
| اطلاعات شخصی | |
| زاده | ۱۲۹۶ روستاى سردرود تبریز، قاجار |
| درگذشته | ۱۳۷۵ لندن، انگلستان |
| خدمات نظامی | |
| خدمت/شاخه | ارتش شاهنشاهی ایران |
| درجه | سپهبد |
سپهبد محسن مُبَصِّر (۱۲۹۶،روستاى سردرود تبریز - ۱۳۷۵ لندن) نظامی و رئیس شهربانی (۱۳۴۳–۱۳۴۹) بود.
تولد و تحصیلات[ویرایش]
محسن مبصر فرزند میرزا عبدالعلی‌خان مبصرالدوله متولد ۱۲۹۶ در تبریز(روستاى سردرود) است. او تحصیلات عالی خود را در دانشکده افسری (تهران) و در رسته توپخانه به پایان برد.[۱]
مدارج اداری و نظامی[ویرایش]
وی در ارتش مدارج مختلفی را مانند ریاست رکن ۲رضائیه، ریاست بازرسی سازمان صنایع نظامی، ریاست ستاد فرماندهی نظامی تهران، اتاشه نظامی ایران در کشورهای عربی، ریاست اداره بسیج همگانی ستاد کل ارتش گذراند و در سال ۱۳۳۹ با درجه سرتیپی به ریاست پلیس تهران منصوب شد.[۲][۳]
وی در زمان ریاست بر اداره اطلاعات و تجسس رکن دو ارتش پس از ترور تیمسار رزم آرا دفترچه‌ای را از خانه اش پیدا کرد که در آن دفترچه دلایلی بر نقش رزم‌آرا در ترور شاه در سال ۱۳۲۷ نوشته شده‌است. [۴]
مبصر در سال ۱۳۴۱ بادرجه سرلشکری به معاونت کل شهربانی کل کشور منصوب شد و در سال ۱۳۴۳ به ریاست شهربانی انتخاب شد و تا سال ۱۳۴۹ در این سمت باقی ماند. او به دلیل اقدام به بستن دیسکو کی کلاب و تراشیدن سر پسر اشرف پهلوی و عده ای از درباریان به دستور شاه در مبارزه با گروه‌های هیپی از مقام خود برکنار شد. این کلوب در سال ۱۳۴۷ و به توسط دوتن از از معماران نوگرا بنام پرویز تناولی و بیژن صفاری تشکیل و نام کلوپ رشت ۲۹ را بخود گرفت. از جمله افرادی که در این کلوپ عضو برجسته و تاثیر گذار بودند افرادی چون کامران دیبا و آیدین آغداشلو و کیوان خسروانی بوده که مورد حمایت مطلق فرح پهلوی بودند. فرح که خود در فرانسه معماری تحصیل کرده بود با این دانشجویان و دوستان قدیمش بنیاد فرح پهلوی را تاسیس نمود.
اما این کلوپ رشت ۲۹ فرای معماری و طراحی دست به اقدام دیگری زد که به آهستگی مخالفان فراوانی را بوجود آورد و آن هم تشکیل کلوپی در کنار کلوپ رشت ۲۹ جهت همجنس گرایان بود. این کلوپ که در دل رشت ۲۹ بود و از آن سربرآورد آنچنان فضاحتی در جامعه معماری ابتدا و سپس در جامعه اجتماعی ایران بودجود آورد که باعث سرشکستگی و ورشکستگی معنوی رژیم شاه شد. ارتباط جنسی کامران دیبا و کیوان خسروانی که طراح لباس فرح دیبا نیز بود همچون بمبی در جامعه بسته آن روز ایران منفجر شد بطوری که سرلشگر محسن مبصر که نظامی معتدلی هم بود آن را برنتافت و به کلوپ حمله کرد هرچند این کلوپ خسارات معنوی بسیاری برای وی همچون اخراج از رئیس پلیسی تهران به سفارش فرح دیبا را بهمراه داشت اما او این صابون را به تن خود مالید اما از هویت اجتماعی آن روز مردم ایران دفاع کرد. منبع: مستند (تشتُّت) در شرح احوال معماران مهاجر. نویسنده: شمس الدین امیرقاسم ولیپور کارگردان: زین العابدین راکبی
مبصر پس از کنار رفتن از شهربانی به ریاست هیئت مشاوران ستاد بزرگ ارتشتاران برگزیده شد و تا زمان حضور در دولت، در این هیئت مشغول به کار بود. وی سپس در دولت امیرعباس هویدا طی سالهای ۱۳۵۱–۱۳۵۲ به معاونت نخست‌وزیری و سرپرستی سازمان دفاع غیرنظامی منصوب شد. او در سال ۱۳۵۲ بازنشسته شد.[۷] وی بعد از انقلاب به ترکیه و سپس به انگلستان رفت و در سال سال ۱۳۷۵ در لندن درگذشت.[۸]
وی خاطرات خود را در کتابی بنام پژوهش در لندن به نشر رسانید.[۹]
منابع[ویرایش]
- ↑ عاقلی، باقر، شرح حال رجال سیاسی و نظامی‌معاصر ایران، ج۳، ص۱۳۴۵، تهران، نشر گفتار، چاپ اول ۱۳۸۰.
- ↑ طلوعی، محمود، بازیگران عصر پهلوی از فروغی تا فردوست، ج۱، ص۳۷۹، تهران، نشر علم، چاپ دوم، ۱۳۷۳.
- ↑ عاقلی، باقر، شرح حال رجال سیاسی و نظامی‌معاصر ایران، ج۳، ص۱۳۴۵، تهران، نشر گفتار، چاپ اول ۱۳۸۰.
- ↑ فردوست، حسین، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج۱، ص۱۶۷، تهران، انتشارات اطلاعات، چاپ ششم، ۱۳۷۳.
- ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۰ مه ۲۰۲۱. دریافت‌شده در ۹ مه ۲۰۲۱.
- ↑ مرکز بررسی اسناد تاریخی، بازوی توانای اسلام، یاران امام (آیت‌الله محمود طالقانی) به روایت اسناد ساواک، ج۱، ص۷۸–۷۹، تهران، چاپ مرکز بررسی اسناد تاریخی وزارت اطلاعات، چاپ اول، ۱۳۸۱.
- ↑ عاقلی، باقر، شرح حال رجال سیاسی و نظامی‌معاصر ایران، ج۳، ص۱۳۴۵، تهران، نشر گفتار، چاپ اول ۱۳۸۰.
- ↑ فردوست، حسین، ظهور و سقوط سلطنت پهلوی، ج۱، ص۶۱۷، تهران، انتشارات اطلاعات، چاپ ششم، ۱۳۷۳
- ↑ ↑ مبصر، محسن، پژوهش، ص۳۸۶، لندن، انتشارات پکا، چاپ اول، ۱۹۹۶ م، زندگینامه، بی‌ش.