نارویی
نارویی یا نهرویی، از طایفههای بلوچ از نظر تعداد یکی از بیشترین فامیل در میان طوایف بلوچ هستند و همچنین با مرور زمان بر اثر اتفاقاتی همچون نام اجداد و...پسوند به فامیلشان اضافه شده مانند نارویی شمس ، نارویی ایرانی ، نارویی تاجی و...[۱]
بر اساس نظر هنری پاتینجر که در سال ۱۸۱۰ میلادی از بلوچستان دیدن کردهاست، ناروییها را نژاد قد بلند، فعال و دارای قدرت جسمانی فوقالعاده معرفی نمودهاست. او میگوید آنان در برابر تغییرات اقلیمی سازگار و از مرگ نیز نمیترسند و در هنگام جنگ در نهایت رشادت میجنگند. در زمان پاتینجر، مهراب خان نارویی رئیس تمام طایفه نارویی بودهاست.[۲]
تاریخ
[ویرایش]نارویی ها در گذشته از طوایف قدرتمند و حاکم در سیستان بودند.[۳][۴][۵]
رستم دستان از نارویی های بلوچ بود در عصر باستان می زیسته است .[۶]
در سال 1897، بلوچها در سرحد، سراوان و بمپور به رهبری رئیس قبیله نارویی سردار حسین خان قیام کردند. در سال 1897 حسین خان به پهره (ایرانشهر) حمله کرد و در سرحد، سراوان و بمپور شورش عمومی علیه حکومت ایران را رهبری کرد و خواستار کاهش مالیات از یک سوم به یک دهم و خودمختاری شد.[۷]
بلوچستان غربی به ریاست مهراب خان نارویی در استقلال کامل به سر می برد. بمپور در اختیار سعید خان نارویی رییس طایفه نارویی قرار داشت.[۸]
سرداران طایفه نارویی تا مدت ها حاکم بر بلوچستان بودند و قلعه بمپور مقر سکونت آن ها بوده است.[۹][۱۰] از جمله سردار حسین خان پسر سردار محمد علی خان که جدش و پدرش سال ها در بمپور حاکم بودند.[۱۱]
از سرداران و اشخاص برجسته طایفه نارویی می توان به : سردار سعید خان نارویی، سردار حسین خان نارویی، سردار خداد خان نارویی، سردار ملکشاه خان نارویی، سردار محمد علی خان نارویی و مهراب خان نارویی نام برد.[۱۲]
پراکندگی
[ویرایش]نارویی ها در ایران در استان سیستان و بلوچستان و همچنین در خراسان ساکن هستند. در شهرهای زابل، ایرانشهر، زاهدان(دزآپ) و نصرت آباد و بفیه شهرهای بلوچستان پراکنده اند.[۱۳] در خراسان رضوی و جنوبی در شهرهای سرخس و ... این طایفه ساکن هست.[۱۴]
عده ای از طایفه نارویی در افغانستان ولایت نیمروز ساکن هستند.[۱۵]
منابع
[ویرایش]- ↑ سالار بهزادی، عبدالرضا ، بلوچستان در سالهای 1307 تا 1317 قمری چاپ (1384).
- ↑ خاطرات کلنل پاتینجر. صفحهٔ ۵۹
- ↑ "Seistan" (به انگلیسی). 1910. This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
- ↑ مولسورث سایکس، سرپرسی ،سفرنامه ژنرال سرپرسی سایکس یا ده هزار میل در ایران چاپ (1363).
- ↑ "نژاد بلوچ. طرحی تاریخی و قوم شناختی" (به انگلیسی). 1904. This article incorporates text from this source, which is in the public domain.
- ↑ "نقش قبایل بلوچ در ساختن امپراتوری ایران قبل از طلوع اسلام: طرحی تاریخی". University of Balochistan (به انگلیسی). Retrieved May 31, 2024.
- ↑ "اناسیونالیسم بلوچ: خاستگاه و توسعه آن تا سال 1980" (PDF). دانشگاه لندن. Retrieved May 31, 2024.
- ↑ سالار بهزادى, تاج عبدالرضا (1372). بلوچستان در سالهای ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۷ قمری. بنياد موقوفات دكتر محمود افشار. p. 70.
- ↑ برسیگ, تاج محمد (2001). ناسیونالیسم بلوچ خاستگاه و توسعه آن (به انگلیسی). Routledge. ISBN 969407309X.
- ↑ سالار بهزادى, تاج عبدالرضا (1372). بلوچستان در سالهای ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۷ قمری. بنياد موقوفات دكتر محمود افشار.
- ↑ میرزا, عبدالحمید (1991). سفرنامۀ بلوچستان از ماهان تا چابهار. p. 19.
- ↑ سالار بهزادى, تاج عبدالرضا (1372). بلوچستان در سالهای ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۷ قمری. بنياد موقوفات دكتر محمود افشار. pp. 70 & 181 & 176 & 121 & 384 & 66 & 176.
- ↑ سالار بهزادى, تاج عبدالرضا (1372). بلوچستان در سالهای ۱۳۰۷ تا ۱۳۱۷ قمری. بنياد موقوفات دكتر محمود افشار. pp. ۳۸۴ &.
- ↑ سیستانی، ایرج افشار ،مقدمهای بر شناخت: ایلها، چادرنشینان و طوایف عشایری ایران (جلد دوم)| صفحه 1016 چاپ (1366).
- ↑ "Baloch Tribal Council" (به انگلیسی). Retrieved May 8, 2024.
- غلامعلی رئیس الذاکرین (۱۳۷۰)، زادسروان سیستان
- ایرج افشار، سیستان