پودینه
پودینه، یکی از بزرگترین طوایف سیستانی در استان سیستان و بلوچستان می‌باشد.[۱]
سکونت[ویرایش]
این طایفه در شهرستان زابل و قسمت‌هایی از شمال ایران در استان گلستان، مازندران و استان البرز و شهرستان مشهد سکونت دارند. تراکم جمعیتی آنان در شهر ادیمیلورگ باغ و پشت ادیمی و اطراف کوه خواجه و روستای پودینه بخش میان‌کنگی و روستای ده غلامعلی بیشتر و بخشی در روستا پودینه در بخش شهرکی و نارویی است. همچنین پراکندگی این طایفه در شمال شرق سیستان و مناطقی از افغانستان و در مجاورت مرز ایران قرار دارد. از نظر جمعیتی بزرگترین طوایف سیستانی استان سیستان و بلوچستان به‌شمار می‌آید. درشهر زابل قسمت شمال شهر قائم آباد، اسلام آباد، خرادشادی، پشت هنرستان، فلکه کوزه سابق، بلواردولتی مقدم، سه قلعه، جام جم، گاراژ، قاسم آباد، ده ورقه ساکن هستند
تاریخچه[ویرایش]
با توجه به مطالعات کرنولوژی و تبارشناسی ای که دکتر جوزف آلیسون و دکتر دیوید هاتمن بر روی اقوام موجود در افغانستان انجام دادند و با توجه به اینکه گروهی از این قوم در افغانستان نیز سکونت دارند در تحقیقات خود مربوط به این قوم به این نتیجه دست یافتند که اینان از قدیمی ترین اقوام ساکن در سیستان قدیم بوده‌اند.[۲] با توجه به مطالعات انجام گرفته و کشف شواهدی، به احتمال زیاد این طایفه جزو بازماندگان اقوام سکایی ساکن در سیستان بزرگ می‌باشند؛در غیر این صورت با توجه به مطالعات انجام گرفته و اصالت این قوم احتمال قوی بر آنست که این دودمان از بازماندگان سیستانیان دورهٔ هخامنشیان باشند.
حمله تیمور به سیستان[ویرایش]
اجداد این طایفه در زمان حمله تیمور در منطقه سیستان به مرکزیت جوین حکفرمایی می‌نمودند و سامک خان سربندی حاکم جوین بود . تیمور نهایتا در پی تعقیب امیر ماوراءالنهر متوجه سیستان شد و در جنگی که در آن منطقه در گرفت حاکم سیستان بر ایشان تاخت و در گیر و دار جنگ ، پاشنه ی پای راست و شانه‌ی راست تیمور مجروح شد و دو انگشت آخر دستش نیز به ضربت شمشیر از دست جدا شد . چون نقص پایش به هیچ دارو و مرهمی بهتر نشد و دائم می لنگید تیمورلنگ لقب گرفت . اما با لشکر کشی دوباره تیمور ، جنگ سختی بین این طایفه و متحدانش با سپاهیان تیمور به وقوع میپیوندد و سامک خان سربند بزرگ این قوم و حکمران جوین به دست سپاهیان تیمور در راستای پاسداری از وطنش کشته شده و در نتیجه باعث شکست و سقوط جوین به دست سپاهیان تیمور می‌شود. تیمور دستور قتلِ عام بزرگی را صادر کرده و بسیاری از این قوم کشته و پس از آن آواره شده و در نقاط مختلف سیستان بزرگ پراکنده می‌شوند؛ و دیگر پس از آن نتوانستند اتحاد و حکمرانی قبلی خود بر مناطق تحت سلطه را بازیابند و به قومی چند تکه و پراکنده تبدیل شدند.[۳]
شغل[ویرایش]
شغل و حرفه تاریخی آنان کشاورزی و دامداری (گاوداری) است.
افراد مشهور[ویرایش]
محمد رضا هدایتی بازیگر محبوب سینما و پیام سیستانی ( علیرضا پودینه ) شاعر , روزنامه نگار و نویسنده از طایفه پودینه هستند .
دلیل نامگذاری[ویرایش]
پودینه فرزند جلال که طایفهٔ پودینه از نسل او می‌باشند تنها فرزند جلال بوده‌است. گویند فرزندان جلال بعد از تولد از بین میرفته‌اند، از این رو بعد از این که این فرزند به دنیا می آید جلال او را با گیاهی به نام پونه که در زبان سیستانی به آن "پودنه یا پدنه " میگویند شست و شو می‌دهد و بعد از این کار این فرزندش از بین نمی‌رود و زنده می‌ماند و به همین جهت او نام فرزندش را به نام همین گیاه نامگذاری می‌کند.
منابع[ویرایش]
- غلامعلی رئیس الذاکرین (۱۳۷۰)، زادسروان سیستان
- جوزف آلیسون و دکتر دیوید هاتمن (۱۳۸۷)، تبارشناسی اقوام افغانستان
- استاد علی اکبر دهخدا .لغت نامه دهخدا .چاپ 1372
- محمد تقی بهار، تاریخ سیستان
- ↑ غلامعلی، رئیس‌الذاکرین (دهبانی) (۱۳۷۰). زادسروان سیستان (شرح منثور و منظوم احوال طوایف سیستان). مشهد.
- ↑ جوزف آلیسون و دکتر دیوید هاتمن (۱۳۸۷)، تبارشناسی اقوام افغانستان
- ↑ «شجره فامیلی طایفه پودينه سیستان». poudineh.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۸-۲۶.