اتر: تفاوت میان نسخه‌ها

محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده

درخط

نسخهٔ ‏۲۲ نوامبر ۲۰۰۶، ساعت ۲۱:۲۳

اتر نامی است که به ترکیب‌های شیمیایی که گروه اتری دارند گفته می‌شود. این گروه یک اکسیژن است که از دو سو به دو گروه آلکیل پیوند دارد.

هر ترکیبی که ساختارR-O-R داشته باشد؛ اتر نیست.

ویژگی‌های فیزیکی

نمی‌توانند بین خودشان پیوند هیدروژنی داشته باشند.
دمای جوششان نسبت به کتون‌ها و آلدهیدها و کربوکسیلیک اسیدها پایین است.
اترها باز لوییس هستند.

نامگذاری اترها

روش معمولی نامگذاری اترها به شکل آلکوکسی آلکان است. برای نمونه :(اتوکسی‌اتان, CH₃-CH₂-O-CH₂-CH₃). هر چند که روش کم‌کاربردتری نیز برای نامگذاری اترها هست که در آن نخست نام دو گروه آلکیلی که با اکسیژن پیوند دارند آمده و سپس نام اتر می‌آید. اتر نامبرده در روش دوم دی‌اتیل اتر نامگذاری می‌شود.

اترهای نوع اول، دوم و سوم

اترها بسته به گروه کربنی که به اکسیژن آن‌ها پیوند داشته باشد در این سه گروه جای می‌گیرند. در این‌جا از هر نوع یک نمونه‌ آورده شده است. یک اتر نوع اول: دی‌اتیل اترCH₃-CH₂-O-CH₂-CH₃. یک‌اتر نوع دوم:دی‌ایزوپروپیل اتر (CH₃)₂CH-O-CH(CH₃)₂ و یک اتر نوع سوم: دی‌ترسیوبوتیل اتر (CH₃)₃C-O-C(CH₃)₃.

دی‌متیل اتر، یک اتر نوع اول، نوع دوم، نوع سوم

چند اتر زبانزد

اتیلن اکسید, کوچک‌ترین اتر حلقوی:

دی‌متیل اتر, an افشانه‌ی آئروسل منفجره:

دی‌اتیل اتر, یک حل‌کننده‌ٔ پرکاربرد با دمای جوش پایین:

دی‌متیلوکسی اتان, یک حل‌کننده با دمای جوش بالا:

دی‌اکسان, یک اتر حلقوی که حل‌کننده‌ای با دمای جوش بالاست.:

جستارهای وابسته

گروه عاملی
متوکسی
اتر نفت, اتر نیست و تنها آمیخته‌ای از آلکان‌ها با دمای جوش پایین است.
تیواتر, اتری که به جای اکسیژن آن گوگرد بگذارند.
اتر تابناک

الگو:شیمی آلی-ناقص

منابع

Wikipedia contributors, "ether", Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/wiki/Ehter (accessed 111:10 ب.ظ 2006/09/08)

@@ خط ۱: / خط ۱: @@
 '''اتر''' نامی است که به [[ترکیب شمیایی|ترکیب‌های شیمیایی]] که گروه اتری دارند گفته می‌شود. این گروه یک [[اکسیژن]] است که از دو سو به دو گروه [[آلکیل]] پیوند دارد.
-[[Image:Structures not ethers.png|frame|هر ترکیبی که ساختارR-O-R داشته باشد؛ اتر نیست.]]
+[[تصویر:Structures not ethers.png|frame|هر ترکیبی که ساختارR-O-R داشته باشد؛ اتر نیست.]]
-==ویژگی‌های فیزیکی==
+== ویژگی‌های فیزیکی ==
 *نمی‌توانند بین خودشان [[پیوند هیدروژنی]] داشته باشند.
 *دمای جوششان نسبت به [[کتون|کتون{{فم}}ها]] و [[آلدهید|آلدهیدها]] و [[کربوکسیلیک اسید]]ها پایین است.
 *اترها [[اسیدوباز#نظریهٔ لوییس|باز لوییس]] هستند.
-==نامگذاری اترها==
+== نامگذاری اترها ==
 روش معمولی نامگذاری اترها به شکل ''آلکوکسی آلکان'' است. برای نمونه :(اتوکسی‌اتان, CH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-O-CH<sub>2</sub>-CH<sub>3</sub>).
-هر چند که روش کم‌کاربردتری نیز برای نامگذاری اترها هست که در آن نخست نام  دو گروه آلکیلی که با اکسیژن پیوند دارند آمده و سپس نام اتر می‌آید. اتر نامبرده  در  روش دوم [[دی‌اتیل اتر]] نامگذاری می‌شود.
+هر چند که روش کم‌کاربردتری نیز برای نامگذاری اترها هست که در آن نخست نام دو گروه آلکیلی که با اکسیژن پیوند دارند آمده و سپس نام اتر می‌آید. اتر نامبرده در روش دوم [[دی‌اتیل اتر]] نامگذاری می‌شود.
-==اترهای نوع اول، دوم و سوم==
+== اترهای نوع اول، دوم و سوم ==
 اترها بسته به گروه کربنی که به اکسیژن آن‌ها پیوند داشته باشد در این سه گروه جای می‌گیرند. در این‌جا از هر نوع یک نمونه‌ آورده شده است.
 یک اتر نوع اول: دی‌اتیل اترCH<sub>3</sub>-CH<sub>2</sub>-O-CH<sub>2</sub>-CH<sub>3</sub>.
-یک‌اتر نوع  دوم:[[دی‌ایزوپروپیل اتر]] (CH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>CH-O-CH(CH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>
+یک‌اتر نوع دوم:[[دی‌ایزوپروپیل اتر]] (CH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>CH-O-CH(CH<sub>3</sub>)<sub>2</sub>
 و یک اتر نوع سوم: [[دی‌ترسیوبوتیل اتر]] (CH<sub>3</sub>)<sub>3</sub>C-O-C(CH<sub>3</sub>)<sub>3</sub>.
 <center>
-[[Image:Dimethylether chemical structure.png|40px|دی‌متیل اتر]]
+[[تصویر:Dimethylether chemical structure.png|40px|دی‌متیل اتر]]
-[[Image:Diethylether chemical structure.png|72px|یک اتر نوع اول (دی‌اتیل اتر)]]
+[[تصویر:Diethylether chemical structure.png|72px|یک اتر نوع اول (دی‌اتیل اتر)]]
-[[Image:Diisopropyl ether chemical structure.png|71px|یک اتر نوع دوم (دی‌ایزوپروپیل اتر)]]
+[[تصویر:Diisopropyl ether chemical structure.png|71px|یک اتر نوع دوم (دی‌ایزوپروپیل اتر)]]
-[[Image:Di-tert-butyl ether chemical structure.png|72px|یک اتر نوع سوم (دی‌ترسیوبوتیل اتر)]]
+[[تصویر:Di-tert-butyl ether chemical structure.png|72px|یک اتر نوع سوم (دی‌ترسیوبوتیل اتر)]]
-<br>
+<br />
 ''دی‌متیل اتر''، یک اتر ''نوع اول''، ''نوع دوم''، ''نوع سوم''
 </center>
-==چند اتر زبانزد==
+== چند اتر زبانزد ==
-* [[اتیلن اکسید]], کوچک‌ترین اتر حلقوی: [[Image:Ethylene oxide chemical structure.png|28px|ساختار مولکولی اتیلن اکسید]]
+* [[اتیلن اکسید]], کوچک‌ترین اتر حلقوی: [[تصویر:Ethylene oxide chemical structure.png|28px|ساختار مولکولی اتیلن اکسید]]
-* [[دی‌متیل اتر]], an [[افشانه‌های آئروسل#منفجره|افشانه‌ی آئروسل منفجره]]: [[Image:Dimethylether chemical structure.png|40px|ساختار شیمیایی دی‌متیل اتر]]
+* [[دی‌متیل اتر]], an [[افشانه‌های آئروسل#منفجره|افشانه‌ی آئروسل منفجره]]: [[تصویر:Dimethylether chemical structure.png|40px|ساختار شیمیایی دی‌متیل اتر]]
-* [[دی‌اتیل اتر]], یک حل‌کننده‌ٔ پرکاربرد با دمای جوش پایین: [[Image:Diethylether chemical structure.png|72px|ساختار شیمیایی دی‌متیل‌اتر]]
+* [[دی‌اتیل اتر]], یک حل‌کننده‌ٔ پرکاربرد با دمای جوش پایین: [[تصویر:Diethylether chemical structure.png|72px|ساختار شیمیایی دی‌متیل‌اتر]]
-* [[دی‌متیلوکسی اتان]], یک حل‌کننده با دمای جوش بالا: [[Image:Dimethoxyethane chemical structure.png|86px|ساختار شیمیایی دی‌اتیلوکسی اتان]]
+* [[دی‌متیلوکسی اتان]], یک حل‌کننده با دمای جوش بالا: [[تصویر:Dimethoxyethane chemical structure.png|86px|ساختار شیمیایی دی‌اتیلوکسی اتان]]
-* [[دی‌اکسان]], یک اتر حلقوی که حل‌کننده‌ای با دمای جوش بالاست.: [[Image:Dioxane chemical structure.png|41px|ساختار شیمیایی دی‌اکسان]]
+* [[دی‌اکسان]], یک اتر حلقوی که حل‌کننده‌ای با دمای جوش بالاست.: [[تصویر:Dioxane chemical structure.png|41px|ساختار شیمیایی دی‌اکسان]]
 == جستارهای وابسته ==
@@ خط ۵۶: / خط ۵۶: @@
 {{گروه‌های عاملی}}
-==منابع==
+== منابع ==
 {{چپ‌چین}}
 Wikipedia contributors, "ether", Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/wiki/Ehter (accessed 111:10 ب.ظ 2006/09/08)
@@ خط ۶۸: / خط ۶۸: @@
 [[da:Æter (kemi)]]
 [[de:Ether]]
-[[en:ether]]
+[[en:Ether]]
-[[et:Eetrid]]
-[[es:Éter (química)]]
 [[eo:Etero]]
+[[es:Éter (química)]]
+[[et:Eetrid]]
+[[fi:Eetteri]]
 [[fr:Éther-oxyde]]
-[[ko:에테르 (화학)]]
-[[it:Eteri]]
 [[he:אתר (כימיה)]]
+[[hu:Éter (kémia)]]
+[[it:Eteri]]
+[[ja:エーテル (化学)]]
+[[ko:에테르 (화학)]]
 [[la:Aether (chemica)]]
 [[lv:Ēteri]]
-[[hu:Éter (kémia)]]
 [[nl:Ether (chemie)]]
-[[ja:エーテル (化学)]]
-[[no:Eter]]
 [[nn:Eterar]]
+[[no:Eter]]
 [[pl:Eter (chemia)]]
 [[pt:Éter]]
 [[ru:Простые эфиры]]
 [[sr:Етар (хемија)]]
-[[fi:Eetteri]]
 [[sv:Etrar]]
-[[vi:Ete]]
 [[uk:Етери]]
+[[vi:Ete]]
 [[zh:醚]]