پرش به محتوا

آزیترومایسین

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
آزیترومایسین
داده‌های بالینی
نام‌های تجاریZithromax, Azithrocin
نام‌های دیگر9-deoxy-9a-aza-9a-methyl-9a-homoerythromycin A
AHFS/Drugs.commonograph
مدلاین پلاسa697037
داده‌ها
رده‌بندی داروهای
بارداری
روش مصرف داروخوراکی (کپسول یا سوسپانسیون)، تزریق وریدی، قطره چشمی
کد ATC
وضعیت قانونی
وضعیت قانونی
داده‌های فارماکوکینتیک
زیست فراهمی۳۸٪ برای کپسول ۲۵۰ میلی‌گرمی
متابولیسمکبد
نیمه‌عمر حذف۶۸ ساعت
دفعمجرای صفراوی، کلیه (۴٫۵٪)
شناسه‌ها
شمارهٔ سی‌ای‌اس
پاب‌کم CID
دراگ‌بنک
کم‌اسپایدر
UNII
KEGG
ChEBI
ChEMBL
NIAID ChemDB
CompTox Dashboard (EPA)
ECHA InfoCard100.126.551 ویرایش در ویکی‌داده
داده‌های فیزیکی و شیمیایی
فرمول شیمیاییC38H72N2O۱۲
جرم مولی748.984 g·mol−1 g·mol−1
مدل سه بعدی (جی‌مول)
  • CN(C)[C@H]3C[C@@H](C)O[C@@H](O[C@@H]2[C@@H](C)[C@H](O[C@H]1C[C@@](C)(OC)[C@@H](O)[C@H](C)O1)[C@@H](C)C(=O)O[C@H](CC)[C@@](C)(O)[C@H](O)[C@@H](C)N(C)C[C@H](C)C[C@@]2(C)O)[C@@H]3O
  (صحت‌سنجی)

آزیترومایسین (به انگلیسی: Azithromycin) با "نام تجاری" زیمکسیر(که در ایران بیشتر شرکت اکسیر(Exir) آن را تولید کرده و به فروش می رساند.) نوعی آنتی‌بیوتیک از گروه ماکرولیدها است؛ ماکرولیدها گروهی از آنتی‌بیوتیک‌های حاوی یک حلقهٔ بزرگ ماکروسیکلیک لاکتونی (حلقهٔ ماکرولید) هستند. از مهم‌ترین داروهای این خانواده می‌توان از اریترومایسین، آزیترومایسین و کلاریترومایسین نام برد. که برای درمان برخی از عفونت‌های باکتریایی مانند عفونت گوش میانی، گلودرد استرپتوکوکی، سینه‌پهلو، اسهال مسافران و برخی دیگر از التهاب‌های معده‌ای‌-روده‌ای به‌کار می‌رود. این آنتی‌بیوتیک همچنین برای موارد دیگری مانند بیماری‌های آمیزشی مانند عفونت کلامیدیا و سوزاک تجویز می‌شود. مواردی از استفادهٔ آن برای مالاریا نیز مشاهده شده‌است. اغلب برای درمان سینوزیت شدید نیز کاربرد دارد. آزیترومایسین یکی از موثرترین آنتی‌بیوتیک‌ها برای درمان عفونت‌های متوسط تا شدید است. این دارو از طریق دهانی یا تزریق وریدی به‌صورت روزی یک‌بار مصرف می‌شود.[۱]

اثرات جانبی متداول آزیترومایسین عبارت‌اند از تهوع، استفراغ، اسهال و ناراحتی معده.[۱] افزون بر این، یک واکنش آلرژیک مانند آنافیلاکسی، نشانگان کیوتی یا یک اسهال ناشی از انتروکولیت با غشای کاذب نیز می‌تواند از جمله اثرات مصرف این دارو باشد.[۱] تاکنون هیچ آسیبی ناشی از مصرف این دارو در دوران بارداری گزارش نشده‌است.[۱] ایمن بودن مصرف این دارو در دوران شیردهی تأیید نشده اما به احتمال زیاد مصرف آن مشکلی ایجاد نخواهد کرد.[۲] این دارو با کاهش تولید پروتئین منجر به توقف رشد باکتریایی می‌شود.[۱]

آزیترومایسین در ۱۹۸۱ توسط گروهی از داروسازان کروات کشف و در سال ۱۹۸۸ استفادهٔ پزشکی از آن تأیید شد.[۳][۴] این دارو جزو فهرست داروهای ضروری سازمان جهانی بهداشت است.[۵] سازمان بهداشت جهانی آزیترومایسین را در دسته داروهای ضروری قرار داده‌است.[۶] در سال ۲۰۱۷، این دارو، با بیش از ۱۲ میلیون نسخه تجویز، رتبه ۵۷اُم در فهرست پرمصرف‌ترین داروهای تجویز شده در ایالات متحده آمریکا را کسب کرد.[۷][۸]

موارد مصرف

[ویرایش]

بزرگسالان ۱۶ سال و بالاتر: روز اول ۵۰۰ میلی‌گرم به صورت تک‌دوز (یک وعده) سپس از روز دوم ۲۵۰ میلی‌گرم

تک‌دوز (یک وعده) در روز و راس ساعت معین تا روز پنجم.

بزرگسالان ۱۶ سال و بالاتر: ۱۰۰۰ میلی‌گرم به صورت یک مقدار واحد.
ایمنی و کارایی کپسول آزیترومایسین در کودکان زیر ۱۶ سال مشخص نشده‌است.
[۹]

اثرات جانبی

[ویرایش]
قرص آزیترومایسین ۲۵۰ میلی‌گرمی

اثرات جانبی احتمالی آزیترومایسین عبارت‌اند از اسهال، دردهای شکمی، تهوع، استفراغ، زخم‌های دهانی یا زبان، خارش یا ترشح واژن، پلاک‌های سفید در دندان یا روی زبان، تب، خواب‌های پریشان، بی‌اشتهایی، افسردگی، حواس‌پرتی، درد مفصلی (آرترالژی) یا بثورات جلدی و نشانگان استیونز–جانسون.

حساسیت

[ویرایش]

یک پاسخ حساسیتی نادر به آنتی‌بیوتیک‌ها آنافیلاکسی است که نیازمند توجه و مراقبت فوری پزشکی است. آنافیلاکسی به‌سرعت پیشرفت می‌کند و با علائمی چون تورم لب‌ها و دور چشم، کهیر یا تورم‌های پوستی، غش ناگهانی، ضربان قلب تند یا خس‌خس سینه، لرزش دست‌ها یا مشکل در تنفس مشخص می‌شود. در مواردی از ابتلا به استیون جانسون مشاهده شده‌است.

مصرف در دوران بارداری

[ویرایش]

این دارو در گروه B قرار دارد و عوارض مصرف آن در دوران بارداری بر روی جنین به‌طور کامل مشخص نیست. مصرف این دارو در دوران حاملگی باید با تجویز پزشک باشد. برخی از پزشکان معتقد هستند مصرف این دارو در دوران بارداری باعث تغییر رنگ دندان جنین تا آخر عمر خواهد شد.

تداخل دارویی

[ویرایش]

آزیترومایسین ممکن است با برخی داروها به‌ویژه کاربامازپین، ترفنادین، سیکلوسپورین، ضدانعقادها (رقیق‌کننده‌های خون مثل وارفارین)، تئوفیلین، و آنتی‌اسیدهای حاوی آلومینیم/ منیزیم تداخل نشان دهد.

داده‌های فارماکولژیک

[ویرایش]
  • دسترسی بیولوژیک: ۳۸ درصد (کپسول ۲۵۰ میلی‌گرم خوراکی)
  • نیمه عمر: ۶۸ ساعت
  • متابولیسم: کبد
  • مسیر دفع: صفراوی، کلیوی (۴٫۵ درصد)

متابولیسم

[ویرایش]

با مصرف اولین دوز ۵۰۰ میلی‌گرمی نیمه‌عمر دارو ۱۱ تا ۱۴ ساعت است. نیمه‌عمر ۶۸ ساعت بعد از مصرف چند دوز متوالی به‌دست می‌آید (داروشناسی دیویس برای پرستاران). مدت اثر آزیترومایسین طولانی است. ۶۸ ساعت طول می‌کشد تا نیمی از دارو از بدن خارج شود.

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ ۱٫۴ "Azithromycin". The American Society of Health-System Pharmacists. Retrieved Aug 1, 2015.
  2. ↑ "Azithromycin use while Breastfeeding". Archived from the original on 5 September 2015. Retrieved 4 September 2015.
  3. ↑ Greenwood, David (2008). Antimicrobial drugs: chronicle of a twentieth century medical triumph (1. publ. ed.). Oxford: Oxford University Press. p. 239. ISBN 978-0-19-953484-5. Archived from the original on 2016-03-05.
  4. ↑ Alapi, Erika M.; Fischer, Janos (2006). "Table of Selected Analogue Classes". In Fischer, Janos; Ganellin, C. Robin (eds.). Analogue-based Drug Discovery. Weinheim: Wiley-Vch Verlag GmbH & Co. KGaA. p. 498. ISBN 978-3-527-31257-3.
  5. ↑ World Health Organization (2019). World Health Organization model list of essential medicines: 21st list 2019. Geneva: World Health Organization. hdl:10665/325771. WHO/MVP/EMP/IAU/2019.06. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
  6. ↑ World Health Organization (2018). Critically important antimicrobials for human medicine (6th revision ed.). Geneva: World Health Organization. hdl:10665/312266. ISBN 9789241515528. License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO.
  7. ↑ "The Top 300 of 2020". ClinCalc. Retrieved 29 March 2020.
  8. ↑ "Azithromycin - Drug Usage Statistics". ClinCalc. Retrieved 11 April 2020.
  9. ↑ بروشور دارویی لابراتوار داروسازی روز دارو

پیوند به بیرون

[ویرایش]
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آزیترومایسین&oldid=40433188»