کمون
کمون (به انگلیسی: Commune) به معنای اشتراکی، نوعی اجتماع عمدی و هدفمند است که مردم آن محیط زندگی، علاقهمندیها، ارزشها، باورها و همچنین منابع و اموال خود را با یک دیگر به اشتراک میگذارند. به کومونها جامعه اشتراکی نیز گفته میشود. در بسیاری از کمونها علاوه بر اشتراک گذاری منابع چیزهای دیگری مثل تصمیمگیری بر پایه اجماع، ساختار بدون طبقه و زندگی با ملاحظات بومشناسی نیز از اصول مهم و پایه ای شمرده میشود.[۱]
تعداد زیادی کومون در سراسر جهان وجود دارد. فهرستی از آنها در بنیاد اجتماع عمدی یافت میشود.[۲]
ارتباط با کمونیسم[ویرایش]
لفظ کمونیسم از این واژه آمدهاست. در معنای عام کلمه، کمون جامعهای است که در آن سلسله مراتب وجود ندارد و همه اموال و وسایل آسایش و تفریح به اشتراک در اختیار همه جامعه یا نخبگان (گزیدگان) باشد. کلمه کمونیسم در مورد نظامهای اجتماعی مختلفی استعمال شدهاست، مانند: کمونیسم گزیدگان که افلاطون با الهام از الگوی اسپارت قدیم پیشنهاد کرده، جوامع کمونیستی مذهبی مسیحی که در قرن شانزدهم و قرنهای بعدی در قاره آمریکا تأسیس شد، فالانسترهایی که فوریه پیشنهاد کردهاست، و جوامع اشتراکی رابرت آون و … این جوامع در میان خود مساوات داشتند و آب و غذا و درآمد را برحسب نیاز افراد تقسیم میکردند. امروزه نیز در تعاریف مارکسیستی بکار میرود.
کمونها در سراسر جهان[ویرایش]
در اسرائیل[ویرایش]
کیبوتص یک نمونه از کومون است که از آغاز پدید آمدن اسرائیل به وجود آمدهاست. در اسرائیل حدود ۲۵۰ کیبوتص وجود دارد.
در روسیه[ویرایش]
در روسیه در دوران جنگ کمونیستی واحدهای جمعی کشاورزی سازمان یافت ولی بیشتر آنها با سیاست اقتصادی جدید (۱۹۲۱)از میان رفتند و بازماندههای آنها در دوران جمعی کردن کشاورزی روسیه به صورت کشت زارهای اشتراکی دولتی درآمدند.
در چین[ویرایش]
چینیها هم در دوران جهش بزرگ به پیش کمونهای بزرگی سازمان دادند. و ایجاد این واحدها را میان بری به سوی جامعه کمونیستی کامل میدانستند. اما شکست آنها موجب تغییر آنها و در پیش گرفتن روشهای میانهرو تر شد. گرچه نام کومون نگاه داشته شد.
در آمریکا[ویرایش]
در این اواخر در ایالت کالیفرنیای آمریکا نیز کمونهایی به دست گروههایی که از نظام سرمایهداری بیزارند ایجاد شدهاست اما اینها کاملاً در حاشیهٔ جامعه قرار دارند و کمتر از پیشینیان خود سوداهای ایدئولوژیک برای پایهگذاری مدینه فاضله دارند.
جستارهای وابسته[ویرایش]
- کمون اولیه (به مرحلهای تاریخی در زندگی انسان گفته میشود که اجتماعات بشر به شکل کمون بود)
منابع[ویرایش]
- ↑ Rajani, Deepika (2019-07-25). "All you need to know about the Bruderhof community". inews.co.uk. Retrieved 2019-08-01.
- ↑ "Welcome to the Intentional Communities Directory". directory.ic.org. Retrieved 28 September 2010.
- دانش نامه سیاسی-داریوش آشوری-صفحهٔ ۲۷۲
- مواجهه آرمانگرایی و واقعگرایی در فلسفه سیاسی افلاطون و ارسطو