ویکی‌پدیا:تابلوی اعلانات منابع معتبر

در این صفحه کاربران می‌توانند در مورد اینکه آیا یک منبع معتبر است پرسش کنند، و کاربرانی علاقمند به موضوع منبع دهی به پاسخ به پرسش‌ها می‌پردازند. رهنمودی که بیش از همه به موضوع اینکه آیا یک منبع قابل اعتماد هست یا نه ویکی‌پدیا:منابع معتبر است. سیاست‌هایی که به‌صورت مستقیم به بحث مربوط می‌شوند ویکی‌پدیا:دیدگاه بی‌طرف، ویکی‌پدیا:تحقیق دست‌اول ممنوع و ویکی‌پدیا:اثبات‌پذیری هستند. برای پرسش دربارهٔ سیاست‌های منبع دهی مستقیماً به این صفحه بحث بروید. دقت کنید که این صفحه محلی برای بحث‌های کلی، یا اختلافات محتوایی نیست. در اینجا بحث مشخصاً دربارهٔ منابع باید باشد، و نه مقاله‌ها. پرسش‌های کلی راجع به اینکه «کدام منابع در فلان مقاله قابل اعتماد هستند» ممکن است فرای قلمرو این صفحه باشد، و باید در صفحه بحث مربوطه مورد بحث قرار بگیرد. لطفاً موضوع‌های جدید را در بخش جدیدی مطرح نمایید. هنگامی که موضوعی حل شد به آن برچسب {{شد}} بزنید.

اعتبار chathamhouse

درود آیا https://www.chathamhouse.org/ معتبر است؟

Mehan ❯❯❯ Talk ‏۱۲ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۴۰ (UTC)

قاعدتا به عنوان یک اندیشکده با نزدیک به یک قرن سابقه پژوهشی دارای اعتبار است. -- HootanDolati(بحث) «سه‌شنبه،۳۰ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۲۲:۰۰ (ایران)» ‏۲۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۳۰ (UTC)

مدخل توران در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی

سلام. یک کاربر مدعی شده قسمی از مدخل توران در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی (که این مدخل را علی کرم همدانی نوشته است) نامعتبر است. چون ارجاع درون مدخل، متواتر نیست بین مورخین اسلامی... برای من سوال هست که آیا بخشی از مدخل دائرةالمعارف بزرگ اسلامی ممکن است نامعتبر باشد؟ Hulu2024 (بحث) ‏۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۰۹ (UTC)

در ویکی‌پدیا همیشه حق با منابع معتبر است. تنها در صورتی حق با اوست که ادعایش را با ارجاع به منابع معتبرتر بیان کرده باشد. محک ^📞 ‏۱۷ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۷:۰۱ (UTC)

@محک: هر منبع خاصی را می‌توان زیر سؤال برد و به چالش کشید، کاربرد این تابلو همین است. آرامش ^{(بحث • مشارکت‌ها)} ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۰۱ (UTC)

 آرامش گرامی: صحیح. و البته به چالش کشیدن راه و روشی دارد که بنده آن را هم عرض کردم. محک ^📞 ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۰۷ (UTC)

@محک: به نظرم در همهٔ موارد نیاز به استفاده از منابع دیگر نیست. باید همهٔ احتمالات در نظر گرفته شود. می‌توان با استدلال و دلایل منطقی هم اعتبار منابع را رد کرد. هیچ‌کدام از منابع مقدس نیستند و نباید تعصب داشته باشیم. آرامش ^{(بحث • مشارکت‌ها)} ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۶:۱۱ (UTC)

در ویکی‌پدیا منبع معتبر بالاتر از آنچه می‌دانیم است. پس چیزی که یک منبع معتبر می‌گوید صحیح است مگر منبع معتبرتری بگوید که نیست. حتی در این صورت هم منبع معتبر نخست لزوما پاک نمی‌شود بلکه دو دیدگاه در کنار هم می‌آیند و فقط از حالت فکت خارج می‌شود.

مثلا در مقاله اسپهبد خورشید یک منبع معتبر ولی قدیمی ارجاع شده که می‌گوید دو شخص با این نام در تاریخ وجود داشتند. این ادعا برای من به وضوح غلط است ولی این جمله را حذف نکردم یا حتی نادیده نگرفتم زیرا از دهان یک منبع معتبر درآمده فلذا ذاتا ارزش دارد. پس چه کردم؟ منبع جدیدی افزودم که خلاف این را ثابت می‌کند و هر دو جمله را از حالت فکت خارج کردم. یعنی نوشتم به نظر فلانی دو اسپهبد خورشید داریم ولی بهمانی به چنان دلیل، این نظر را اشتباه می‌داند.

هیچ چیز برای من مقدس نیست، ولی ضوابطی هست که معیار عمل دانشنامه‌نویسی است و از باور شخصی و سلیقه بهتر جواب می‌دهد. محک ^📞 ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۱۰ (UTC)

البته یک تبصره هم داریم؛ ادعای بزرگ منبع بزرگ می‌خواهد. مطلبی که با عقل جور در نمی‌آید را بهترست به صورت نقل‌قول (و نه فکت) بنویسیم. محک ^📞 ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۱۴ (UTC)

• @Aramesh.aram: من در بحث های جناب محک تعصبی ندیدم. ضمن اینکه "منطق" دو دو تا چهارتا نیست و آدمها می توانند منطقی متفاوت از یکدیگر داشته باشند و چیزی که برای گروهی منطقی است، برای گروهی دیگر می تواند غیرمنطقی باشد. طبعا اگر اجماع باشد، می توان روی اعتبار منابع به نتیجه رسید، اما در نبود اجماع، فقط منابع می تواند مبنای داوری ما نسبت به اعتبار ادعاها و منابع دیگر باشد. @Hulu2024: آیا در منابع تخصصی یا آکادمیک نقدی به مدخل یا خود دایره المعارف وجود دارد؟ نویسنده مدخل چه؟ محتوای مدخل با منابع قوی آکادمیک تناقض دارد؟ فرهنگ2016 (بحث) ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۳۵ (UTC)

@فرهنگ2016: آن کاربری که گفته‌ام، هیچ منبع دانشگاهی معرفی نکرد که این مقاله را نقد کند. خودش استدلال می‌کرد که مقاله بی اعتبار است. می‌گفت چون فلان روایت تواتر تاریخی ندارد، پس معتبر نیست.--Hulu2024 (بحث) ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۵:۰۸ (UTC)

@Hulu2024 در پاسخ به او بفرمایید ویکی‌پدیا یک سایت نامعتبر است و اعتبار لازم برای نقد دانشنامه اسلام را ندارد. چنین یافته‌ای را باید با منابع سرشناس‌تری، اعم از ژورنال‌ها و انتشارات پژوهشی یا دانشگاهی درمیان بگذارد. ما که هیئت علمی یا ویراستار دارای مدرک مرتبط نداریم که بین ایشان و منبع قضاوت کنیم؛ برود جایی که چنین مقتضایی داشته باشند. در سایت نامعتبر ما فقط ادعاهای منابع دیگر بازتاب می‌یابد. محک ^📞 ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۸:۴۳ (UTC)

@محک: البته ما درباره مقاله توران در دائرةالمعارف بزرگ اسلامی حرف می زنیم، نه دانشنامه اسلام. البته این کاربر مذکور به دلیل جنگ ویرایشی (یک هفته) بسته شده است. من به مدیران گفتم بروند این کاربر را توجیه کنند، ولی ظاهراً هیچ مدیری وقت یا انگیزه ش رو نداشت. گفتم این بحث رو اینجا باز کنم تا کاربر مذکور، نظرهای کاربرهای دیگر را هم بخواند. Hulu2024 (بحث) ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۰:۵۳ (UTC)

• @فرهنگ2016: حرف من برای یکی دو نفر نیست، برای همه کاربران است. منطق زبانی جهانی است. همینکه همه ما برای کارهایمان در ویکی‌پدیا دلیل منطقی داریم یک نمونه‌اش هست که منطق جواب می‌دهد. آرامش ^{(بحث • مشارکت‌ها)} ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۴۷ (UTC)

اگر منبع معتبر ثانویه دیگری این دیدگاه را به چالش می کشد هر دو ذکر شوند. اگر این دیدگاه با اجماع اکثریت منابع معتبر در تضاد است درج نشود ولی این باید نشان داده شود. 1234 (بحث) ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۵۴ (UTC)

@Aramesh.aram نمی‌خواهم بحث را فلسفی‌اش کنم ولی در همان منطق، حقیقت با واقعیت فرق دارد. از دیدگاه یک نفر شق‌القمر حقیقت است و در نظر دیگری خیر. واقعیت گرچه یکتاست ولی آنچه درباره‌اش صحبت می‌شود حقایق نام دارند و قابل خطا و تفاوت هستند. (مثل داستان فیل و کوران مثنوی.)

لذا منطق نمی‌تواند همیشه ثابت کند «حق» با کیست؛ که اگر می‌توانست، در جوامع دانشگاهی آنقدر بین علما اختلاف نظر نمی‌بود. در نتیجه برای یک محل بی‌طرف که می‌خواهد اکیدا جانبداری نکند، باید معیاری جدا از منطق داشته باشیم. این معیار بر اساس عقل فردی یا جمعی کاربران نمی‌تواند باشد چون که هر کسی حقیقت را به شکلی می‌بینند و نظرگاه خودش را غیرقابل انکار می‌داند. محک ^📞 ‏۲۳ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۲۰ (UTC)

@محک: منطق ارتباط مستقیم با فلسفه دارد. اختلاف نظر در خیلی مواقع اگر درست مدیریت شود، مفید است. ما این موضوع را در اختلافات کوچک و بزرگ دیده‌ایم، در سطح یک خانواده گرفته تا در سطح جهان. من آنچه درباره تفاوت واژه‌های واقعیت و حقیقت گفتید را می‌پذیرم. البته هرکس که بگوید «فقظ نظر من درست است و تمام»، اصلاً عقل سلیم ندارد. ما اعتبار ۱۰۰ درصدی را در هیچ روشی نمی‌توانیم ببینیم، نه در استناد به منابع نه در استدلال کردن و دلیل آوردن؛ در همان نخست هم من گفتم «باید همه احتمالات را در نظر بگیریم»، یعنی همیشه قرار نیست یکجور عمل کنیم چون در همهٔ روش‌ها در هر موقعیت خاصی، احتمال خطا وجود دارد. آرامش ^{(بحث • مشارکت‌ها)} ‏۲۴ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۰۴:۰۷ (UTC)

متاسفانه دائرةالمعارف بزرگ اسلامی، در حال حاضر برخلاف اسمش نه دائرةالمعارف است و نه بزرگ، بیشتر همان اسلامی است. مشکلات نوشتاری بسیاری دارد و در خیلی از موارد می توان نقل قول های معتبر دیگری یافت که با این نوشتار در تضاد هستند. اگر منابع معتبر دانشگاهی باشند که برخلاف دائرةالمعارف بزرگ اسلامی نظر داده اند از دید من معتبر تر هستند. -- HootanDolati(بحث) «سه‌شنبه،۳۰ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۲۲:۰۶ (ایران)» ‏۲۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۳۶ (UTC)

@Hootandolati اگر منظورتان سکولار نبودنش است، منم با شما موافقم. ولی خب کاری نمی‌شود کرد. جدیداً خاورشناسی به دیدگاه تنوع‌نگری روی آورده و می خواهد همه دیدگاه ها را پوشش دهد. شما دانشنامه اسلامیکا که توسط انتشارات بریل چاپ می‌شود، ترجمه انگلیسی همین دانشنامه است، را هم نگاه کنید. Hulu2024 (بحث) ‏۲۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۱۳ (UTC)

جدا از بحث سکولار نبودن و ... متاسفانه دانشنامه ای نیست. ارجاع درون متنی در مورد یک موضوع برای اثبات خودش امری غیر دانشنامه ای است. مثلا برای اثبات پیامبری محمد بی معنی است که بگوییم قران گفته او پیامبر است. بریا کسی که مسلمان نیست چرا باید قران خحت باشد که این امر را قبول کند. متاسفانه این مجموعه پر از چنین ارجاعاتی می باشد. بحث نه تنوع است و نه دیدگاه های مختلف مثلا برخی از ترایخ نگاران امروزه این داستان و حتی خلفای راشدین را هم امری اسطوره ای می دانند . طبعا این می شود تنوع دیدگاه . اما تاریخ نویسی و دانشنامه نویسی با این روش که مجموعه در پیش گرفته و دیگر آن بزرگان اولیه این کار نیستند راهی به سوی اشتباه در پیش دارد. -- HootanDolati(بحث) «سه‌شنبه،۳۰ مرداد ۱۴۰۳، ساعت ۲۲:۵۰ (ایران)» ‏۲۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۹:۲۰ (UTC)

آیا مطلب مورد نظر در تضاد با منابع معتبر متعدد دیگر قرار دارد؟ --1234 (بحث) ‏۲۰ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۲۰:۲۸ (UTC)

خیر. هیچ منبع آکادمیکی این نوشته (مدخل توران) را نقد نکرده بود. فقط یک کاربر ادعا داشت که منبع نامعتبر است. Hulu2024 (بحث) ‏۲۵ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۰۲:۲۴ (UTC)

 نظر: پارسال چند نکته راجع به دائرةالمعارف بزرگ اسلامی را در اینجا لیست کردم که اگر چه مربوط به مقاله‌ای دیگر است ولی شاید بدرد این بحث هم بخورد. در قسمت آخر پیوند مکاتبه‌ام را با انتشارات بریل عینا نقل کرده‌ام. به دلیل وجود اشتباهات فاحش در مقاله مورد بحث، ایسلامیکا مقاله را از دائرةالمعارف بزرگ اسلامی ترجمه نکرد و در ایسلامیکا نگنجاند. Tarikhejtemai (بحث) ‏۲۶ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۳۱ (UTC)

ببخشید من در جریان این مقاله نبودم. Hulu2024 (بحث) ‏۲۶ اوت ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۵۶ (UTC)

کردها نوادگان مادها

کتاب:

• کردها نوادگان مادها - و. مینورسکی - ۱۳۸۲ نشر: ژیار ترجمه جلال جلالی‌زاده

کتابی به نام «کردها نوادگان مادها» در سال 1382 منتشر شده که به ولادیمیر مینورسکی اما انتشاارتش (ژیار) در سنندج است. من نمی‌دانم اصلاً مینورسکی در طول زندگانی‌اش چنین کتابی را به روسی یا انگلیسی منتشر کرده است یا نه، ولی در مقاله بیوگرافی ایشان در دانشنامه ایرانیکا به قلم کلیفورد ادموند باسورث، اصلاً اسم اسم اورجینال (یعنی روسی یا انگلیسی) ذکر نشده است. من حدس می‌زنم که این کتاب هم یک کتاب جعلی باشد که توسط پان‌کردها ساخته شده است، عیناً به سبک ذبیح‌الله منصوری که کارش چاپ کتاب‌های جعلی یا رمان‌سرایی به جای ترجمه مقاله و کتاب بود. چون معمولاً کتاب‌ها را می‌دهند یک ناشر مشهور تو تهران چاپ می‌کند، یا انتشارات دانشگاهی دانشگاه‌ها در هر استان ... نه اینکه یک ناشر تو سنندج. آیا کسی هست در دانشگاه‌های معتبر غربی، در دانشکده شرق‌شناسی‌ش تحقیق کند که این کتاب در کتاب‌خانه‌ش ذخیره گشته یا نه؟ تکلیف ما با نسخه فارسی چنین کتاب گمنامی چیست؟ به «لیست سیاه» ویکی‌پدیا برود؟ چون هیچ ایرانشناسی و زبان‌شناس و فیلولوژیستی تا به الان نگفته زبان کردی ادامه زبان مادی است، بلکه می‌گویند که ادامه زبان فارسی میانه است. Hulu2024 (بحث) ‏۸ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۱۰ (UTC)

من یک لینکی در سایت گیسوم پیدا کردم (که متاسفانه وبسایت گیسوم در ویکی پدیا بلاک و تحریم است... برای دیدن اطلاعات بیشتر از سایت فریزپیچ، لینک زیرش یعنی «کردها نوادگان مادها» را کلیک کنید تا یک‌ضرب به لینک سایت گیسوم بروید). ظاهراً مترجم ایرانی از روی نسخه عربی و کردی ترجمه کرده است. معمای ما پیچیده تر شد. معلوم نیست در کدام کشوری (شاید کردستان عراق یا سوریه) این کتاب قبلاً چاپ شده بود. شک من بیشتر شده که یک پان‌کرد حرفه‌ای این کتاب را جعل کرده و به ناف شادروان مینورسکی بسته تا کسی به ادعای گفته شده در این کتاب شک نکند. Hulu2024 (بحث) ‏۸ سپتامبر ۲۰۲۴، ساعت ۰۹:۲۵ (UTC)