نشانه‌های زیروزبری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: افزودن پیوند به صفحه ابهام‌زدایی ویرایشگر دیداری
به نسخهٔ 28649957 از Ariobarzan (بحث) برگردانده شد: نسخهٔ ‏۴ آوریل ۲۰۲۰ (توینکل)
برچسب: خنثی‌سازی
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:Pinyin accents.svg|بندانگشتی|حرکت حرفِ [[A]] در [[پین‌یین]]، نشان‌دهندهٔ [[نواخت]]]]
'''حرکت‌گذاری'''، '''اِعراب‌گذاری''' به معنی استفاده از [[گلیف]] یا علامت‌هایی ویژه است که بر جایی از [[حرف (زبان‌شناسی)|حروف]] قرار می‌گیرند تا نحوهٔ تلفظ حرف یا به عبارت دیگر نحوهٔ حرکت لب‌ها را تعیین کنند.


'''حرکت‌گذاری'''، '''اِعراب‌گذاری''' یا '''دیاکْ‌ریتیک''' {{به فرانسوی|Diacritique}} به‌معنی استفاده از [[گلیف]] یا علامت‌هایی ویژه است که بر جایی از [[حرف (زبان‌شناسی)|حروف]] قرار می‌گیرند تا نحوهٔ تلفظ حرف یا به عبارت دیگر نحوه حرکت لب‌ها را تعیین کنند.
== حرکت‌گذاری عربی و فارسی ==
{{اصلی|حرکت‌گذاری عربی و فارسی}}در [[خط عربی]] از حرکات کسره و فتحه و ضمه و تنوین و سکون (ــَـ، ــِـ، ــُـ، ...) و مانند آن‌ها استفاده می‌شود. کلمهٔ «اِعراب»<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://wikifeqh.ir/اعراب_(ابهام_زدایی)|عنوان=اعراب (ابهام زدایی) - ویکی فقه|ناشر=|تاریخ=|تاریخ بازبینی=۲۹ دسامبر ۲۰۱۹}}</ref> در [[نحو عربی]] به تغییر حرکت آخرین حرفِ کلمه اطلاق می‌شود<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=https://www.magiran.com/article/2155761|عنوان=Magiran _ روزنامه شرق (1389_06_14)_ اعراب گذاری و علامت‌های دیگر|ناشر=|تاریخ=۱۴ شهریور ۱۳۸۹|تاریخ بازبینی=۲۹ دسامبر ۲۰۱۹}}</ref> ولی در زبان فارسی از آن برای اشاره به نحوهٔ تلفظ، حرکت لب‌ها و زبان، و نشانه‌های آن استفاده می‌شود.


در [[خط عربی]] از حرکات کسره و فتحه و ضمه و تنوین و سکون (ــَـ، ــِـ، ــُـ، ...) و مانند آن‌ها استفاده می‌شود و در [[الفبای عبری]] از نقطه‌گذاری.
== حرکت‌گذاری در الفبای عبری ==
در [[الفبای عبری]] از نقطه‌گذاری برای نشان دادن اعراب استفاده می‌شود.


کلمه «اِعراب»<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://wikifeqh.ir/اعراب_(ابهام_زدایی) |عنوان=اعراب (ابهام زدایی) - ویکی فقه | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۲۹ دسامبر ۲۰۱۹}}</ref> در [[نحو عربی]] به تغییر حرکت آخرین حرف کلمه اطلاق می‌شود<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.magiran.com/article/2155761 |عنوان=Magiran _ روزنامه شرق (1389_06_14)_ اعراب گذاری و علامت‌های دیگر | ناشر = |تاریخ = ۱۴ شهریور ۱۳۸۹|تاریخ بازبینی=۲۹ دسامبر ۲۰۱۹}}</ref> ولی در زبان فارسی به اشتباه از آن برای اشاره به نحوه تلفظ و حرکت لب‌ها و زبان، و نشانه‌های آن استفاده شده است.
== حرکت‌گذاری در [[الفبای لاتین]]==

پاره‌ای از نمادهای حرکت‌گذاری [[الفبای لاتین]] عبارتند از:
== حرکت‌گذاری عربی و فارسی ==
{{اصلی|حرکت‌گذاری عربی و فارسی}}


== حرکت‌گذاری در [[الفبای لاتین]] ==
*[[ماکرون]]
پاره‌ای از نمادهای حرکت‌گذاری [[الفبای لاتین]] عبارت هستند از:
*[[ماکرون پایین]]
*[[اکسان اگو]]
* [[ماکرون]]
*[[اکسان گراو]]
* [[ماکرون پایین]]
*[[اکسان اگوی دوتایی]]
* [[اکسان اگو]]
*[[اکسان گراو دوتایی]]
* [[اکسان گراو]]
* [[اکسان اگوی دوتایی]]
*[[هشتک|هَشتَک]]
* [[اکسان گراو دوتایی]]
*[[هفتک (لاتین)|هفتک]]
* [[هشتک|هَشتَک]]
*[[نقطه (الفبای لاتین)|نقطه]]
*[[دونقطه (الفبای لاتین)|دونقطه]]
* [[هفتک (لاتین)|هفتک]]
*[[حلقه (الفبای لاتین)|حلقه]]
* [[نقطه (الفبای لاتین)|نقطه]]
* [[دونقطه (الفبای لاتین)|دونقطه]]
*[[بریو (اعراب)|بریو]]
* [[حلقه (الفبای لاتین)|حلقه]]
*[[مدک|مَدّک]]
* [[بریو (اعراب)|بریو]]
*[[آپاستروف]]
*[[ویرگول]]
* [[مدک|مَدّک]]
* [[آپاستروف]]
*[[کروشه بالا]]
* [[ویرگول]]
*[[سدیل|سِدیل]]
* [[کروشه بالا]]
*[[اگنک]]
* [[سدیل|سِدیل]]
* [[اگنک]]


== کاربرد در نویسه‌گردانی ==
== کاربرد در نویسه‌گردانی ==
[[پرونده:Pinyin accents.svg|بندانگشتی|حرکت حرفِ [[A]] در [[پین‌یین]]، نشان‌دهندهٔ [[نواخت]]]]یکی از موارد کاربرد حرکات در لاتین، [[نویسه‌گردانی]] خط‌های غیرلاتین به این خط است. برای نمونه، در نویسه‌گردانیِ [[زبان عربی]] به لاتین، از حروف ṣ, ṭ, ẓ, ḥ, ḍ (به‌ترتیب از چپ نمایانگرِ «ص»، «ط»، «ض»، «ح» و «ض») برای نشان‌دادن مخارج حروف ویژهٔ این زبان بهره می‌برند. یا برای نشان‌دادن [[نواخت]] در [[پین‌یین]] (الفبای استانداردی برای نویسه‌گردانی [[چینی استاندارد]] به لاتین) از ā, á, ǎ, à استفاده می‌شود.
یکی از موارد کاربرد حرکات در لاتین، [[نویسه‌گردانی]] خط‌های غیرلاتین به این خط است. برای نمونه، در نویسه‌گردانیِ [[زبان عربی]] به لاتین، از حروف ṣ, ṭ, ẓ, ḥ, ḍ (به‌ترتیب از چپ نمایانگرِ «ص»، «ط»، «ض»، «ح» و «ض») برای نشان‌دادن مخارج حروف ویژهٔ این زبان بهره می‌برند. یا برای نشان‌دادن [[نواخت]] در [[پین‌یین]] (الفبای استانداردی برای نویسه‌گردانی [[چینی استاندارد]] به لاتین) از ā, á, ǎ, à استفاده می‌شود.


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۵ نوامبر ۲۰۲۰، ساعت ۰۴:۴۵

حرکت حرفِ A در پین‌یین، نشان‌دهندهٔ نواخت

حرکت‌گذاری، اِعراب‌گذاری یا دیاکْ‌ریتیک (به فرانسوی: Diacritique) به‌معنی استفاده از گلیف یا علامت‌هایی ویژه است که بر جایی از حروف قرار می‌گیرند تا نحوهٔ تلفظ حرف یا به عبارت دیگر نحوه حرکت لب‌ها را تعیین کنند.

در خط عربی از حرکات کسره و فتحه و ضمه و تنوین و سکون (ــَـ، ــِـ، ــُـ، ...) و مانند آن‌ها استفاده می‌شود و در الفبای عبری از نقطه‌گذاری.

کلمه «اِعراب»[۱] در نحو عربی به تغییر حرکت آخرین حرف کلمه اطلاق می‌شود[۲] ولی در زبان فارسی به اشتباه از آن برای اشاره به نحوه تلفظ و حرکت لب‌ها و زبان، و نشانه‌های آن استفاده شده است.

حرکت‌گذاری عربی و فارسی

حرکت‌گذاری در الفبای لاتین

پاره‌ای از نمادهای حرکت‌گذاری الفبای لاتین عبارت هستند از:

کاربرد در نویسه‌گردانی

یکی از موارد کاربرد حرکات در لاتین، نویسه‌گردانی خط‌های غیرلاتین به این خط است. برای نمونه، در نویسه‌گردانیِ زبان عربی به لاتین، از حروف ṣ, ṭ, ẓ, ḥ, ḍ (به‌ترتیب از چپ نمایانگرِ «ص»، «ط»، «ض»، «ح» و «ض») برای نشان‌دادن مخارج حروف ویژهٔ این زبان بهره می‌برند. یا برای نشان‌دادن نواخت در پین‌یین (الفبای استانداردی برای نویسه‌گردانی چینی استاندارد به لاتین) از ā, á, ǎ, à استفاده می‌شود.

منابع

  1. «اعراب (ابهام زدایی) - ویکی فقه». دریافت‌شده در ۲۹ دسامبر ۲۰۱۹.
  2. «Magiran _ روزنامه شرق (1389_06_14)_ اعراب گذاری و علامت‌های دیگر». ۱۴ شهریور ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۲۹ دسامبر ۲۰۱۹.