Ž
Ž، ž نویسه‌ای است مرکب از حرف لاتینِ Z و یک هفتک بر فراز آن. زمینه‌های کاربرد این نویسه گوناگون است، ولی بیشترین کاربردش در نمایش آوای ژ می‌باشد. در نویسه‌گردانی حرف Ж از الفبای سیریلیک را با این نویسه نمایش می‌دهند. حرف Ž یکی از سی حرف در دبیره پارسی لاتین است و واجش ژ می‌باشد.
نخستین بار در سدهٔ پانزدهم میلادی، یان هوس با تدوین الفبای چک، این نماد را ساخت. سپس در زبان اسلواکیایی و آن گاه در سدهٔ نوزدهم در الفبای کروات هم از این نشان بهره‌بردند. در الفبای بوسنیا و الفبای اسلوونیا نیز از این نویسه بهره‌بردند. همچنین در زبان‌های بالتیک و برخی از زبان‌های اورال به کار برده شده‌است.
زبان‌های اسلاوی
Ž چهل و دومین حرف الفبای چک، چهل و ششمین حرف الفبای اسلواک، ۳۰امین حرف الفباهای کروات و بوسنیایی و ۲۵اُمین حرف الفبای اسلوونیایی است.
زبان‌های بالتیک
Ž سی‌ودومین حرف الفبای لیتوانیایی و سی‌وسومین حرف الفبای لاتویایی است.
زبان‌های اورالی
Ž بیستمین حرف الفبای استونیایی است. در این زبان این نویسه عمدتاً در وام‌واژه‌ها به کار رفته‌است. در سامی شمالی Ž بیست‌ونهمین حرف الفبا است. Ž در الفبای فنلاندی وجود ندارد، ولی گاه به عنوان صورتی متغیر از Z به کار برده می‌شود. در این زبان هم از این نویسه عمدتاً در وام‌واژه‌ها استفاده می‌شود.
دیگر زبان‌امنحمها
- حرف Ž یکی از ۳۰ حرف در دبیره پارسی لاتین است و نشان‌دهنده واج ژ می‌باشد.
- مورد استفاده در الفبای ترکمن و زبان لازی.
- زبان لاکوتا
منابع
Wikipedia contributors, "Ž," Wikipedia, The Free Encyclopedia, http://en.wikipedia.org/w/index.php?title=Ž&oldid=606185864 (accessed June 10, 2014).