نشانه‌های زیروزبری: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Ariobarzan (بحث | مشارکت‌ها)
جز ویرایش 69.194.73.20 (بحث) به آخرین تغییری که Editor-1 انجام داده بود واگردانده شد
برچسب: واگردانی
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: افزودن پیوند به صفحه ابهام‌زدایی ویرایشگر دیداری
خط ۱: خط ۱:
'''حرکت‌گذاری'''، '''اِعراب‌گذاری''' به معنی استفاده از [[گلیف]] یا علامت‌هایی ویژه است که بر جایی از [[حرف (زبان‌شناسی)|حروف]] قرار می‌گیرند تا نحوهٔ تلفظ حرف یا به عبارت دیگر نحوهٔ حرکت لب‌ها را تعیین کنند.
[[پرونده:Pinyin accents.svg|بندانگشتی|حرکت حرفِ [[A]] در [[پین‌یین]]، نشان‌دهندهٔ [[نواخت]]]]


== حرکت‌گذاری عربی و فارسی ==
'''حرکت‌گذاری'''، '''اِعراب‌گذاری''' یا '''دیاکْ‌ریتیک''' {{به فرانسوی|Diacritique}} به‌معنی استفاده از [[گلیف]] یا علامت‌هایی ویژه است که بر جایی از [[حرف (زبان‌شناسی)|حروف]] قرار می‌گیرند تا نحوهٔ تلفظ حرف یا به عبارت دیگر نحوه حرکت لب‌ها را تعیین کنند.
{{اصلی|حرکت‌گذاری عربی و فارسی}}در [[خط عربی]] از حرکات کسره و فتحه و ضمه و تنوین و سکون (ــَـ، ــِـ، ــُـ، ...) و مانند آن‌ها استفاده می‌شود. کلمهٔ «اِعراب»<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=http://wikifeqh.ir/اعراب_(ابهام_زدایی)|عنوان=اعراب (ابهام زدایی) - ویکی فقه|ناشر=|تاریخ=|تاریخ بازبینی=۲۹ دسامبر ۲۰۱۹}}</ref> در [[نحو عربی]] به تغییر حرکت آخرین حرفِ کلمه اطلاق می‌شود<ref>{{یادکرد وب|نویسنده=|نشانی=https://www.magiran.com/article/2155761|عنوان=Magiran _ روزنامه شرق (1389_06_14)_ اعراب گذاری و علامت‌های دیگر|ناشر=|تاریخ=۱۴ شهریور ۱۳۸۹|تاریخ بازبینی=۲۹ دسامبر ۲۰۱۹}}</ref> ولی در زبان فارسی از آن برای اشاره به نحوهٔ تلفظ، حرکت لب‌ها و زبان، و نشانه‌های آن استفاده می‌شود.


== حرکت‌گذاری در الفبای عبری ==
در [[خط عربی]] از حرکات کسره و فتحه و ضمه و تنوین و سکون (ــَـ، ــِـ، ــُـ، ...) و مانند آن‌ها استفاده می‌شود و در [[الفبای عبری]] از نقطه‌گذاری.
در [[الفبای عبری]] از نقطه‌گذاری برای نشان دادن اعراب استفاده می‌شود.


== حرکت‌گذاری در [[الفبای لاتین]]==
کلمه «اِعراب»<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=http://wikifeqh.ir/اعراب_(ابهام_زدایی) |عنوان=اعراب (ابهام زدایی) - ویکی فقه | ناشر = |تاریخ = |تاریخ بازبینی=۲۹ دسامبر ۲۰۱۹}}</ref> در [[نحو عربی]] به تغییر حرکت آخرین حرف کلمه اطلاق می‌شود<ref>{{یادکرد وب |نویسنده = |نشانی=https://www.magiran.com/article/2155761 |عنوان=Magiran _ روزنامه شرق (1389_06_14)_ اعراب گذاری و علامت‌های دیگر | ناشر = |تاریخ = ۱۴ شهریور ۱۳۸۹|تاریخ بازبینی=۲۹ دسامبر ۲۰۱۹}}</ref> ولی در زبان فارسی به اشتباه از آن برای اشاره به نحوه تلفظ و حرکت لب‌ها و زبان، و نشانه‌های آن استفاده شده است.
پاره‌ای از نمادهای حرکت‌گذاری [[الفبای لاتین]] عبارتند از:

== حرکت‌گذاری عربی و فارسی ==
{{اصلی|حرکت‌گذاری عربی و فارسی}}


*[[ماکرون]]
== حرکت‌گذاری در [[الفبای لاتین]] ==
*[[ماکرون پایین]]
پاره‌ای از نمادهای حرکت‌گذاری [[الفبای لاتین]] عبارت هستند از:
* [[ماکرون]]
*[[اکسان اگو]]
* [[ماکرون پایین]]
*[[اکسان گراو]]
* [[اکسان اگو]]
*[[اکسان اگوی دوتایی]]
* [[اکسان گراو]]
*[[اکسان گراو دوتایی]]
*[[هشتک|هَشتَک]]
* [[اکسان اگوی دوتایی]]
*[[هفتک (لاتین)|هفتک]]
* [[اکسان گراو دوتایی]]
*[[نقطه (الفبای لاتین)|نقطه]]
* [[هشتک|هَشتَک]]
* [[هفتک (لاتین)|هفتک]]
*[[دونقطه (الفبای لاتین)|دونقطه]]
* [[نقطه (الفبای لاتین)|نقطه]]
*[[حلقه (الفبای لاتین)|حلقه]]
*[[بریو (اعراب)|بریو]]
* [[دونقطه (الفبای لاتین)|دونقطه]]
*[[مدک|مَدّک]]
* [[حلقه (الفبای لاتین)|حلقه]]
*[[آپاستروف]]
* [[بریو (اعراب)|بریو]]
* [[مدک|مَدّک]]
*[[ویرگول]]
*[[کروشه بالا]]
* [[آپاستروف]]
*[[سدیل|سِدیل]]
* [[ویرگول]]
*[[اگنک]]
* [[کروشه بالا]]
* [[سدیل|سِدیل]]
* [[اگنک]]


== کاربرد در نویسه‌گردانی ==
== کاربرد در نویسه‌گردانی ==
یکی از موارد کاربرد حرکات در لاتین، [[نویسه‌گردانی]] خط‌های غیرلاتین به این خط است. برای نمونه، در نویسه‌گردانیِ [[زبان عربی]] به لاتین، از حروف ṣ, ṭ, ẓ, ḥ, ḍ (به‌ترتیب از چپ نمایانگرِ «ص»، «ط»، «ض»، «ح» و «ض») برای نشان‌دادن مخارج حروف ویژهٔ این زبان بهره می‌برند. یا برای نشان‌دادن [[نواخت]] در [[پین‌یین]] (الفبای استانداردی برای نویسه‌گردانی [[چینی استاندارد]] به لاتین) از ā, á, ǎ, à استفاده می‌شود.
[[پرونده:Pinyin accents.svg|بندانگشتی|حرکت حرفِ [[A]] در [[پین‌یین]]، نشان‌دهندهٔ [[نواخت]]]]یکی از موارد کاربرد حرکات در لاتین، [[نویسه‌گردانی]] خط‌های غیرلاتین به این خط است. برای نمونه، در نویسه‌گردانیِ [[زبان عربی]] به لاتین، از حروف ṣ, ṭ, ẓ, ḥ, ḍ (به‌ترتیب از چپ نمایانگرِ «ص»، «ط»، «ض»، «ح» و «ض») برای نشان‌دادن مخارج حروف ویژهٔ این زبان بهره می‌برند. یا برای نشان‌دادن [[نواخت]] در [[پین‌یین]] (الفبای استانداردی برای نویسه‌گردانی [[چینی استاندارد]] به لاتین) از ā, á, ǎ, à استفاده می‌شود.


== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۵ مهٔ ۲۰۲۰، ساعت ۰۳:۲۵

حرکت‌گذاری، اِعراب‌گذاری به معنی استفاده از گلیف یا علامت‌هایی ویژه است که بر جایی از حروف قرار می‌گیرند تا نحوهٔ تلفظ حرف یا به عبارت دیگر نحوهٔ حرکت لب‌ها را تعیین کنند.

حرکت‌گذاری عربی و فارسی

در خط عربی از حرکات کسره و فتحه و ضمه و تنوین و سکون (ــَـ، ــِـ، ــُـ، ...) و مانند آن‌ها استفاده می‌شود. کلمهٔ «اِعراب»[۱] در نحو عربی به تغییر حرکت آخرین حرفِ کلمه اطلاق می‌شود[۲] ولی در زبان فارسی از آن برای اشاره به نحوهٔ تلفظ، حرکت لب‌ها و زبان، و نشانه‌های آن استفاده می‌شود.

حرکت‌گذاری در الفبای عبری

در الفبای عبری از نقطه‌گذاری برای نشان دادن اعراب استفاده می‌شود.

حرکت‌گذاری در الفبای لاتین

پاره‌ای از نمادهای حرکت‌گذاری الفبای لاتین عبارتند از:

کاربرد در نویسه‌گردانی

حرکت حرفِ A در پین‌یین، نشان‌دهندهٔ نواخت

یکی از موارد کاربرد حرکات در لاتین، نویسه‌گردانی خط‌های غیرلاتین به این خط است. برای نمونه، در نویسه‌گردانیِ زبان عربی به لاتین، از حروف ṣ, ṭ, ẓ, ḥ, ḍ (به‌ترتیب از چپ نمایانگرِ «ص»، «ط»، «ض»، «ح» و «ض») برای نشان‌دادن مخارج حروف ویژهٔ این زبان بهره می‌برند. یا برای نشان‌دادن نواخت در پین‌یین (الفبای استانداردی برای نویسه‌گردانی چینی استاندارد به لاتین) از ā, á, ǎ, à استفاده می‌شود.

منابع

  1. «اعراب (ابهام زدایی) - ویکی فقه». دریافت‌شده در ۲۹ دسامبر ۲۰۱۹.
  2. «Magiran _ روزنامه شرق (1389_06_14)_ اعراب گذاری و علامت‌های دیگر». ۱۴ شهریور ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۲۹ دسامبر ۲۰۱۹.