قروه درگزین: تفاوت میان نسخه‌ها

مختصات: ۳۵°۳۷′۱۶″شمالی ۴۹°۰۶′۰۰″شرقی / ۳۵٫۶۲۱°شمالی ۴۹٫۱۰°شرقی / 35.621; 49.10
از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Fadaliat (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: حذف منبع ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
واگردانی تحقیق دست اول، به نسخه لاکی لوک
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱۴: خط ۱۴:
|دهستان=
|دهستان=
|نام‌محلی=
|نام‌محلی=
|نام‌های‌دیگر=قروا
|نام‌های‌قدیمی=
|نام‌های‌قدیمی=
|| جمعیت =۱۱،۲۸۵ نفر
|| جمعیت =۱۰٬۲۳۱ نفر (۱۳۹۵)
| رشد جمعیت =
| رشد جمعیت =۷٪+ (۵سال)
|تراکم‌جمعیت=
|تراکم‌جمعیت=
|زبان=
|زبان=
|مذهب=[[شیعه]]
|مذهب=[[شیعه]]
|مساحت=
|مساحت=
|ارتفاع=۱۷۵۰
|ارتفاع=۱۷۳۵
|میانگین‌دما=
|میانگین‌دما=
|میانگین‌بارش‌سالانه= ۳۸۰ میلی‌متر
|میانگین‌بارش‌سالانه= ۳۰۰ میلی‌متر
|شمارروزهای‌یخبندان= ۷۰ روز
|شمارروزهای‌یخبندان=۹۰–۱۱۰روز
|شهردار= مهدی اسفندیاری صالح
|ره‌آورد=سیمان، گردو، انگور، عسل، سیب، دام
|ره‌آورد=سیمان، فرش، گردو، انگور، کشمش، عسل طبیعی، سیب، گندم دام
|پیش‌شماره=۳۶۴۶
|پیش‌شماره=۰۸۱–۳۶۴۶
| کد آماری =۱۴۷۰
| کد آماری =۱۴۷۰
| پلاک اتومبیل = {{IRN}}۲۸
| پلاک اتومبیل = {{IRN}}28
|وبگاه=www.ghorvedarjazincity.ir
|جمله‌خوشامد=به شهر علما و عرفاً و شهید پرور قروه درگزین خوش آمدید.
|پانویس=
|پانویس=
}}
}}
'''قروه درگزین''' مرکز [[درگزین (همدان)|شهرستان درگزین]] در شمال شرق [[استان همدان]] است.
'''قروه درجزین''' مرکز [[شهرستان درگزین]] در [[استان همدان]] است؛ این شهر در فاصله ۱۰۰ کیلومتری از [[همدان|مرکز استان]] می‌باشد.


== نام ==
== نام ==
قروه درگزین در واقع ترکیبی است که از قدیم الایام برای تفکیک قائل شدن بین [[قروه|قروه کردستان]] و قروه درگزین ساخته شده است. قروه درگزین یعنی قروه‌ای که متعلق به منطقه [[شهرستان درگزین|درگزین]] است.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری درگزین|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinhistorical.html|عنوان=سایت فرمانداری درگزین، پیشینه تاریخی شهر}}</ref>
قروه درگزین در واقع ترکیبی است که از قدیم الایام برای تفکیک قائل شدن بین [[قروه|قروه کردستان]] و قروه درگزین ساخته شده است. قروه درگزین یعنی قروه‌ای که متعلق به منطقه [[شهرستان درگزین|درگزین]] است.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری درگزین|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinhistorical.html|عنوان=سایت فرمانداری درگزین، پیشینه تاریخی شهر}}</ref>


== تاریخ و میراث فرهنگی ==
== تاریخ ==
===پیشینه تاریخی شهر===
'''پیشینه تاریخی شهر'''

به نظر می رسد قروه همان خوروه باشد که قلعه ای بوده در میان شهر میلاجرد که اکنون تنها نامی از میلاجرد به جا مانده است. آثار تاریخی زیادی در هنگام شخم زدن زمین های کشاورزی این منطقه بدست آمده است. آثار باستانی یافته شده از تپه سوغان در کنار آبراه قروه درجزین و [[کرفس (درگزین)|روستای کرفس]]، گویای جایگاه مهم این منطقه در [[شاهنشاهی هخامنشی|دوره هخامنشی]] است. از جمله این آثار می توان از قلعه باستانی قروه درگزین نام برد. یافته های باستان شناسی حکایت از آن دارد که این قلعه به صورت بنای عظیم پلکانی و زیگورات مانند بوده است که احتمالاً می تواند عبادتگاه یا آتشکده دوران هخامنشی بوده باشد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت شهرداری قروه درجزین|نشانی=http://ghorvehcity.ir/fa/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%87/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%86/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%86|عنوان=پیشینهٔ تاریخی شهر}}</ref>
به نظر می رسد قروه همان خوروه باشد که قلعه ای بوده در میان شهر میلاجرد که اکنون تنها نامی از میلاجرد به جا مانده است. آثار تاریخی زیادی در هنگام شخم و کشاورزی از این منطقه بدست آمده است. آثار باستانی یافته شده از تپه سوغان در کنار آبراه قروه درجزین و [[کرفس (درگزین)|روستای کرفس]]، گویای جایگاه مهم این منطقه در [[شاهنشاهی هخامنشی|دوره هخامنشی]] است. از جمله این آثار می توان از قلعه باستانی قروه درگزین نام برد. یافته های باستان شناسی حکایت از آن دارد که این قلعه به صورت بنای عظیم پلکانی و زیگورات مانند بوده است که احتمالاً می تواند عبادتگاه یا آتشکده دوران هخامنشی بوده باشد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت شهرداری قروه درجزین|نشانی=http://ghorvehcity.ir/fa/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%87/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%86/%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D9%82%D8%B1%D9%88%D9%87-%D8%AF%D8%B1%D8%AC%D8%B2%DB%8C%D9%86|عنوان=پیشینهٔ تاریخی شهر}}</ref>


شهر قروه از گذشته های دور دارای مركزیت و اهمیت خاصی در منطقه بوده است. وجود تعداد زیاد قنات و اراضی حاصلخیز آن از جمله عللی بود كه بر اهمیت آن می افزود اما با ورود حسام الملك قراگوزلو معروف به امیر افخم كه حاكم ولایات كرمانشاه و لرستان و ... شده بود درجه اهمیت قروه صد چندان شد به طوری كه با بنای قلعه ای بزرگ شهر قروه یكی از مراكز نظامی وی محسوب شد . به همین علت قروه شاهد اعدام یا پذیرای شورشیان تبعید شده ای مثل گلباغی شد. وی توانست با كوچاندن تعدادی از یهودیان بازاری همدان به شهر قروه، بازار و مركز تجاری عظیمی را بسازد كه شعاع خدمات آن از [[آبگرم (آوج)|آبگرم]] تا [[فامنین]] و [[نوبران]] هم می رسید. قروه تا دهه پنجاه شمسی مركز خدماتی و تجاری شمال [[استان همدان]] بود كه اولین بانكها، مدارس و مراكز درمانی را در خود جای داده بود. <ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری شهرستان درگزين|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinhistorical.html|عنوان=پیشینه تاریخی شهر}}</ref>
شهر قروه از گذشته های دور دارای مركزیت و اهمیت خاصی در منطقه بوده است. وجود تعداد زیاد قنات و اراضی حاصلخیز آن از جمله عللی بود كه بر اهمیت آن می افزود اما با ورود حسام الملك قراگوزلو معروف به امیر افخم كه حاكم ولایات كرمانشاه و لرستان و ... شده بود درجه اهمیت قروه صد چندان شد به طوری كه با بنای قلعه ای بزرگ شهر قروه یكی از مراكز نظامی وی محسوب شد . به همین علت قروه شاهد اعدام یا پذیرای شورشیان تبعید شده ای مثل گلباغی شد. وی توانست با كوچاندن تعدادی از یهودیان بازاری همدان به شهر قروه، بازار و مركز تجاری عظیمی را بسازد كه شعاع خدمات آن از [[آبگرم (آوج)|آبگرم]] تا [[فامنین]] و [[نوبران]] هم می رسید. قروه تا دهه پنجاه شمسی مركز خدماتی و تجاری شمال [[استان همدان]] بود كه اولین بانكها، مدارس و مراكز درمانی را در خود جای داده بود. <ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری شهرستان درگزين|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinhistorical.html|عنوان=پیشینه تاریخی شهر}}</ref>


در طی صد سال گذشته شهر قروه دو بار توسط ارتش روس اشغال شد. در اشغال اول كه منجر به قحطی بزرگ ایران در سال ۱۲۹۶ گردید، شمار بسیار زیادی از مردم شهر در اثر گرسنگی از بین رفتند. امیر افخم در این سال با پختن بلغور و توزیع بین مردم تا حدودی از كشتار مردم جلوگیری نمود. گورستان كشته شدگان قحطی در سمت جنوب بهشت منظریه و در حاشیه رودخانه قراردارد. در این اشغال بسیاری از نظامیان روس توسط مردم شهر كشته شدند. حتی اردوگاه آنها در "زیوه دره سی" محل تلاقی جاده [[سایان (درگزین)|سایان]] به جاده نیر ، در اثر یك شبیخون چند نفره از هم پاشیده شد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری شهرستان درگزين|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinhistorical.html|عنوان=پیشینه تاریخی شهر}}</ref>
در طی صد سال گذشته شهر قروه دو بار توسط ارتش روس اشغال شد. در اشغال اول كه منجر به قحطی بزرگ ایران در سال 1296 گردید، شمار بسیار زیادی از مردم شهر در اثر گرسنگی از بین رفتند. امیر افخم در این سال با پختن بلغور و توزیع بین مردم تا حدودی از كشتار مردم جلوگیری نمود. گورستان كشته شدگان قحطی در سمت جنوب بهشت منظریه و در حاشیه رودخانه قراردارد. در این اشغال بسیاری از نظامیان روس توسط مردم شهر كشته شدند. حتی اردوگاه آنها در "زیوه دره سی" محل تلاقی جاده [[سایان (درگزین)|سایان]] به جاده نیر ، در اثر یك شبیخون چند نفره از هم پاشیده شد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری شهرستان درگزين|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinhistorical.html|عنوان=پیشینه تاریخی شهر}}</ref>


با وقوع [[انقلاب ۱۳۵۷|انقلاب اسلامی]] ، شهرداری در شهر قروه درجزین استقرار یافت. در دهه شصت با انجام تقسیمات سیاسی جدید و وقوع تغییرات بزرگ اقتصادی و اجتماعی در سطح كشور ، قروه درجزین كم كم نقش محوری خود را در منطقه از دست داد ولی همچنان به عنوان مركز فرهنگی و هنری مهمی در استان همدان مطرح ماند. نهایتا در سال 1397 با تاسیس فرمانداری [[درگزین (همدان)|درگزین]] بار دیگر نام قروه به عنوان مركز سیاسی درگزین معرفی شد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری شهرستان درگزین|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinhistorical.html|عنوان=پیشینه تاریخی شهر}}</ref>
=== آثار تاریخی ===
آثار تاریخی این منطقه عمدتاً مربوط به دوران‌های تاریخی مختلف از جمله [[سلجوقی]]، [[صفويه]] و قاجاریه است. از اين آثار مي‌توان به برج آجري امامزاده اظهر مربوط به دوره سلجوقي، مسجد درگزين مربوط به دوره صفوي، خانه آقازاده شاهنجرین و حمام نظام آباد مربوط به [[دوره قاجار]] اشاره كرد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری شهرستان درگزين|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinculture.html|عنوان=فرهنگ و گویش}}</ref>
همچنین بقایای تپه‌های باستانی متعددی در این دیار وجود دارند که عمدتاً تخریب شده‌اند. از جمله آنها می‌توان از تپه تاریخی قروه، [[تپه باستانی]] کاج مربوط به دوره سلجوقی، تپه باستانی روستای رازین، گوور قالاسي‌ يا قلعه زرتشتيان، "تپه نخودلوق" در كرفس و "تپه سرداب" نام برد. شواهد به‌دست آمده از تپه سرداب حاكي از اين است كه اين تپه گورستاني متعلق به دوره ميترائيسم و قبل از اسلام مي باشد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری شهرستان درگزين|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinculture.html|عنوان=فرهنگ و گویش}}</ref><ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری شهرستان درگزين|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinculture.html|عنوان=فرهنگ و گویش}}</ref>
امامزاده های متعددی نیز در شهرستان درگزین وجود دارد:
امامزاده اظهر در روستای درگزین.
امامزاده علمدار: در روستای [[شنجور|روستای شنجور]].
امامزاده قاسم: در روستای نیر.
امامزاده شاهزاده عبدالله: در روستای [[شوند|روستای شوند]].
امامزاده پنج تن: در روستای [[کرفس (درگزین)|روستای کرفس]] که از نوادگان [[امام زین العابدین]] است.
امامزاده شمس الدین: در روستای [[قراقیه (درگزین)|قراقیه]].


== جمعیت ==
== جمعیت ==
بر پایه [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران|سرشماری عمومی نفوس و مسکن]] در [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن]] جمعیت قروه ۱۱۲۸۵ نفر است.<ref>{{سرشماری ۱۳۹۵|۱۳}}</ref>
بر پایه [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن ایران|سرشماری عمومی نفوس و مسکن]] در [[سرشماری عمومی نفوس و مسکن (۱۳۹۵)|سال ۱۳۹۵]] جمعیت آن ۱۰٬۲۳۱ نفر (۲٬۹۷۳ خانوار) بوده‌است.<ref>{{سرشماری ۱۳۹۵|۱۳}}</ref>


{{جمعیت تاریخی|۱۳۵۵|۴۰۵۵|۱۳۶۵|۶۷۰۸|۱۳۷۵|۷۸۲۵|۱۳۸۵|۹۳۳۵|۱۳۹۰|۹۵۴۰|۱۳۹۵|۱۰۲۳۱|۱۴۰۰|۱۱۲۸۵|
{{جمعیت تاریخی|۱۳۵۵|۵۰۵۵|۱۳۶۵|۶۷۰۸|۱۳۷۵|۷۸۲۵|۱۳۸۵|۹۳۳۵|۱۳۹۰|۹۵۴۰|۱۳۹۵|۱۰۲۳۱|align=center}}
align=center}}


=== زبان ===
=== زبان ===
خط ۶۵: خط ۶۰:
این منطقه از سکونتگاه‌های ایل [[قره گوزلو]] است.<ref>[https://iranicaonline.org/articles/darjazin- ایرانیکا]</ref>
این منطقه از سکونتگاه‌های ایل [[قره گوزلو]] است.<ref>[https://iranicaonline.org/articles/darjazin- ایرانیکا]</ref>


== آب و هوا ==
=== موقعیت نسبی ===
'''قروه درگزین''' از شمال به شهر [[کرفس (درگزین)|کرفس]] [[استان همدان]]، از شرق به [[شهرستان ساوه]] در[[استان مرکزی]]، از جنوب به [[شهرستان فامنین]] و از غرب نیز به [[شهرستان رزن]] منتهی می‌گردد.<ref>ازدرگزین تا قروه تألیف امیر قمری مجد</ref>
ارتفاع این شهر از سطح دریا ۱۷۳۵ متر می‌باشد که در کل دشت رزن ارتفاع به۱۸۵۰ متر نیز می‌رسد. <ref name="از درگزین تا قروه"/>

آب و هوای قروه سرد و خشک در زمستان و آب و معتدل در تابستان است و از سردترین مناطق استان همدان به‌شمار می‌آید. میانگین بارش حدود ۳۸۰ میلی متر است.<ref name="از درگزین تا قروه"/>
=== موقعیت جغرافیایی ===
'''شهر قروه درگزین''' در عرض ۳۵ درجه و ۲۱ دقیقه و طول ۴۹ درجه و ۱۰ دقیقه قراردارد<ref name="از درگزین تا قروه">از درگزین تا قروه</ref>

=== ارتفاع از سطح دریا ===
ارتفاع این شهر از سطح دریا ۱۷۳۵ متر می‌باشد که در کل دشت رزن ارتفاع به۱۸۵۰ متر نیز می‌رسد<ref name="از درگزین تا قروه"/>

=== آب و هوا ===
وجود این دشت‌ها در مجاورت نواحی مرتفع و کوهستانی باعث تولید بادهای شدیدی در سطح استان می‌شوند و همین باعث شده استان همدان از مناطق باد خیز کشور محسوب شود، متوسط سرعت باد در استان ۴ متر بر ثانیه‌است. به دلیل وجود همین عوامل و عوامل دیگر قروه را تحت تأثیر قرار می‌دهند و باعث شده آب و هوای آن کوهستانی و سرد باشد و همچنین قروه از دریاها دور است و با پیش آمدن توده هواهای هوای شمالی و غربی روی هم رفته آب و هوای قروه با همدان تفاوت چندانی نداشته باشد. قروه دارای آب و هوای سرد و یخبندان در زمستان‌ها و آب وهوای معتدل در تابستان است به دلیل زمستان‌های طولانی و سرد و یخبندان (تعداد روزهای یخبندان در قروه در سال حدود ۱۲۰ تا ۱۳۰ روز است) از سردترین مناطق استان همدان به‌شمار می‌آید، تابستان‌های آن تقریباً معتدل است و گرمترین ماه سال تیر و مرداد است (متوسط دما (۲۴+)و حداکثر دمای مطلق ۴۰+) و سردترین ماه سال دی و بهمن (حداقل دما ۵۰- و متوسط دمای مطلق ۳۴-) می‌باشد برخی مناطق مرتفع کوهستانی بین ۵ تا ۷ ماه پایدار می‌ماند و میزان ریزش‌های جوی در سال حدود۲/۳۱۹میلی‌متر می‌باشد<ref name="از درگزین تا قروه"/>

== آثار تاریخی و میراث فرهنگی ==
۱- امامزاده اظهر: برج تاریخی [[امامزاده اظهر]] بن علی با گنبدی مخروطی و نوزده ترک مضرس از آثار قرن هشتم هجری به‌شمار می‌رود که بعدها در سال ۱۰۵۶ هجری قمری به فرمان [[شاه عباس دوم صفوی]] تعمیر و بار دیگر درسال ۱۳۲۹ شمسی مرمت شده‌است این بنا در تاریخ ۲/۱۲/۱۳۲۷ به شماره ۳۶۶ در فهرست [[آثار ملی ایران]] به ثبت رسیده‌است.

۲- امامزاده هود: این بنای تاریخی در روستای ینگه قلعه از توابع [[دهستان درگزین]] و در ۳ کیلومتری جنوب شرقی شهر [[رزن]] در کنار مزارع کشاورزی واقع شده‌است بقعه این امامزاده نیز مانند امامزاده اظهر بن علی دارای گنبد مخروطی بوده که در گذشته در اثر پدیده‌های طبیعی و حوادث غیرطبیعی فرو ریخته و به جای آن گنبدی نیم کره بر بالای بنا احداث شده‌است این برج ۱۲ ترک موزون دارد و از بناهای قرن هشتم هجری است که با آجر، خشت، سنگ و گچ می‌باشد. این بنا در تاریخ ۲/۱۲/۱۳۲۷ به شماره ۳۶۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.
# امامزاده علمدار: که در [[شنجور|روستای شنجور]] واقع می‌باشد.
# امامزاده قاسم: واقع در روستای نیر.
# امامزاده شاهزاده عبدالله: واقع در [[شوند|روستای شوند]].
# امامزاده پنج تن: در [[کرفس (درگزین)|روستای کرفس]] واقع می‌باشد که از نوادگان [[امام زین العابدین]] می‌باشد.
# امامزاده شمس الدین: در روستای [[قراقیه (درگزین)|قراقیه]] که هر ساله در آنجا جشن برداشت محصول توسط روستائیان برگزار می‌گردد.
# حمام روستای نظام آباد: که این حمام جزو آثار باستانی استان ثبت گردیده‌است. این حمام طی هفت سال ساخته شده‌است و آب مصرفی حمام در گذشته از طریق قنات تأمین می‌شده و بقایای آن هم موجود است.
# [[تپه باستانی]] کاج.
# مسجد روستای درگزین.
# تپه کهن و باستانی روستای رازین
# قلعه تاریخی قروه


'''میراث فرهنگی'''

با توجه به اين كه درگزين پايتخت [[دودمان سلجوق|سلسله سلجوقي]] و مركز نظامي تجاري [[دودمان صفویان|سلسله صفوي]] بوده است نظر به اهميت سياسي و نظامي آن آثار مختلفي از سلسله هاي گذشته بر جاي مانده است . از اين آثار مي توان به برج آجري امامزاده اظهر مربوط به دوره سلجوقي، مسجد درگزين مربوط به دوره صفوي، حمام نظام آباد مربوط به دوره قاجار اشاره و خلعت حضرت اميرالمومنين در روستاي شوند كرد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری شهرستان درگزين|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinculture.html|عنوان=فرهنگ و گویش}}</ref>

"گوور قالاسي" يا "قلعه زرتشتيان" يكي ديگر از محدوده هاي باستاني شهرستان است .تپه هاي باستاني زيادي در محدده شهرستان درگزين وجود دارد كه از اين دست مي توان به "تپه نخودلوق" در كرفس و "تپه سرداب" در شوند اشاره كرد. شواهد به دست آمده از تپه سرداب حاكي از اين است كه اين تپه گورستاني متعلق به دوره ميترائيسم و قبل از اسلام مي باشد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری شهرستان درگزين|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinculture.html|عنوان=فرهنگ و گویش}}</ref>

از ميراث فرهنگي غير ملموس اين ديار كهن به تعزيه درگزين مي توان اشاره داشت. درگزين خواستگاه تعزيه در ايران بوده و تا سالهاي اخير تعزيه درگزين در اقصي نقاط كشور شناخته شده بود. روستاي شوند مركز نسخه نويسي براي تعزيه خوانان به شمار مي رفت . همچنين جشن خرمن در دو روستاي قراقيه و سنقرآباد كه مهرماه هر سال با حضور جمعيت بسيار بالايي از مردم شهرستان انجام ميگيرد از اين مقوله است.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت فرمانداری شهرستان درگزين|نشانی=https://www.ostan-hm.ir/dargazintv/dargazinculture.html|عنوان=فرهنگ و گویش}}</ref>

== صنعت ==
'''کارخانه‌ها و کارگاه‌های صنعتی'''

1- کارخانه [[سیمان هگمتان]] با ظرفیت 6400 تن سیمان در روز و 700 نفر کارگر و مهندس که محصول آن به اقصی نقاط کشور و جهان صادر می شود.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت شهرداری قروه درجزین|نشانی=http://ghorvehcity.ir/fa/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%DA%86%D8%B4%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86|عنوان=چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين}}</ref>

2- شرکت دشت کرفس با تولید محصولات تبدیلی مانند رب، خیار شور و ... در ایجاد شغل و خرید محصولات کشاورزان بسیار موثر بوده است.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت شهرداری قروه درجزین|نشانی=http://ghorvehcity.ir/fa/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%DA%86%D8%B4%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86|عنوان=چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين}}</ref>

3- وجود 90 کارگاه قاب سازی در روستای کاج که محصول این کارگاهها نیز بعضاً صادر می شود.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت شهرداری قروه درجزین|نشانی=http://ghorvehcity.ir/fa/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%DA%86%D8%B4%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86|عنوان=چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين}}</ref>

4- شرکت وحدت صابرین با تولید روزانه شن و ماسه و محصولات سیمانی در جهت تأمین مصالح ساختمانی منطقه نقش اساسی دارد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت شهرداری قروه درجزین|نشانی=http://ghorvehcity.ir/fa/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%DA%86%D8%B4%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86|عنوان=چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين}}</ref>

5- این شهرستان با تولید محصولات صنایع دستی همچون فرش، جوراب گیوه، جوراب، نمد و ... یکی از مناطق مهم استان می باشد که از گذشته تا به امروز نه تنها مایحتاج مردم منطقه را تأمین کرده بلکه در صادرات نیز نقش داشته و در تأمین مخارج خانواده بسیار موثر بوده اند. <ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت شهرداری قروه درجزین|نشانی=http://ghorvehcity.ir/fa/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%DA%86%D8%B4%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86|عنوان=چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين}}</ref>

6- وجود 13 شرکت حمل و نقل کالا برای حمل محصولات تولیدی منطقه به اقصی نقاط کشور بطوریکه سهم قابل توجهی در صادرات غیرنفتی در استان دارد.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت شهرداری قروه درجزین|نشانی=http://ghorvehcity.ir/fa/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%DA%86%D8%B4%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86|عنوان=چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين}}</ref>

7- شرکت شکر صاف تولید ماهیانه 150000 تن شکر و تنها کارخانه است که دارای اتاق کنترل مرکزی با تولید شکر در حد استاندارد بین المللی است.<ref>{{یادکرد وب|وبگاه=سایت شهرداری قروه درجزین|نشانی=http://ghorvehcity.ir/fa/%D8%B5%D9%81%D8%AD%D9%87/%DA%86%D8%B4%D9%85-%D8%A7%D9%86%D8%AF%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%B1-%D8%B4%D9%87%D8%B1%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%AF%D8%B1%DA%AF%D8%B2%DB%8C%D9%86|عنوان=چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين}}</ref>




== منابع ==
== منابع ==

نسخهٔ ‏۱۶ دسامبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۰:۰۲

قروه درگزین
کشور ایران
استانهمدان
شهرستاندرگزین
بخشمرکزی
نام(های) دیگرقروا
مردم
جمعیت۱۰٬۲۳۱ نفر (۱۳۹۵)
رشد جمعیت۷٪+ (۵سال)
جغرافیای طبیعی
ارتفاع۱۷۳۵
آب‌وهوا
میانگین بارش سالانه۳۰۰ میلی‌متر
روزهای یخبندان سالانه۹۰–۱۱۰روز
اطلاعات شهری
شهردارمهدی اسفندیاری صالح
ره‌آوردسیمان، فرش، گردو، انگور، کشمش، عسل طبیعی، سیب، گندم دام
پیش‌شمارهٔ تلفن۰۸۱–۳۶۴۶
وبگاه
www.ghorvedarjazincity.ir
شناسهٔ ملی خودرو ایران28
کد آماری۱۴۷۰
قروه درگزین بر ایران واقع شده‌است
قروه درگزین
روی نقشه ایران
۳۵°۳۷′۱۶″شمالی ۴۹°۰۶′۰۰″شرقی / ۳۵٫۶۲۱°شمالی ۴۹٫۱۰°شرقی / 35.621; 49.10

قروه درجزین مرکز شهرستان درگزین در استان همدان است؛ این شهر در فاصله ۱۰۰ کیلومتری از مرکز استان می‌باشد.

نام

قروه درگزین در واقع ترکیبی است که از قدیم الایام برای تفکیک قائل شدن بین قروه کردستان و قروه درگزین ساخته شده است. قروه درگزین یعنی قروه‌ای که متعلق به منطقه درگزین است.[۱]

تاریخ

پیشینه تاریخی شهر

به نظر می رسد قروه همان خوروه باشد که قلعه ای بوده در میان شهر میلاجرد که اکنون تنها نامی از میلاجرد به جا مانده است. آثار تاریخی زیادی در هنگام شخم و کشاورزی از این منطقه بدست آمده است. آثار باستانی یافته شده از تپه سوغان در کنار آبراه قروه درجزین و روستای کرفس، گویای جایگاه مهم این منطقه در دوره هخامنشی است. از جمله این آثار می توان از قلعه باستانی قروه درگزین نام برد. یافته های باستان شناسی حکایت از آن دارد که این قلعه به صورت بنای عظیم پلکانی و زیگورات مانند بوده است که احتمالاً می تواند عبادتگاه یا آتشکده دوران هخامنشی بوده باشد.[۲]

شهر قروه از گذشته های دور دارای مركزیت و اهمیت خاصی در منطقه بوده است. وجود تعداد زیاد قنات و اراضی حاصلخیز آن از جمله عللی بود كه بر اهمیت آن می افزود اما با ورود حسام الملك قراگوزلو معروف به امیر افخم كه حاكم ولایات كرمانشاه و لرستان و ... شده بود درجه اهمیت قروه صد چندان شد به طوری كه با بنای قلعه ای بزرگ شهر قروه یكی از مراكز نظامی وی محسوب شد . به همین علت قروه شاهد اعدام یا پذیرای شورشیان تبعید شده ای مثل گلباغی شد. وی توانست با كوچاندن تعدادی از یهودیان بازاری همدان به شهر قروه، بازار و مركز تجاری عظیمی را بسازد كه شعاع خدمات آن از آبگرم تا فامنین و نوبران هم می رسید. قروه تا دهه پنجاه شمسی مركز خدماتی و تجاری شمال استان همدان بود كه اولین بانكها، مدارس و مراكز درمانی را در خود جای داده بود. [۳]

در طی صد سال گذشته شهر قروه دو بار توسط ارتش روس اشغال شد. در اشغال اول كه منجر به قحطی بزرگ ایران در سال 1296 گردید، شمار بسیار زیادی از مردم شهر در اثر گرسنگی از بین رفتند. امیر افخم در این سال با پختن بلغور و توزیع بین مردم تا حدودی از كشتار مردم جلوگیری نمود. گورستان كشته شدگان قحطی در سمت جنوب بهشت منظریه و در حاشیه رودخانه قراردارد. در این اشغال بسیاری از نظامیان روس توسط مردم شهر كشته شدند. حتی اردوگاه آنها در "زیوه دره سی" محل تلاقی جاده سایان به جاده نیر ، در اثر یك شبیخون چند نفره از هم پاشیده شد.[۴]

با وقوع انقلاب اسلامی ، شهرداری در شهر قروه درجزین استقرار یافت. در دهه شصت با انجام تقسیمات سیاسی جدید و وقوع تغییرات بزرگ اقتصادی و اجتماعی در سطح كشور ، قروه درجزین كم كم نقش محوری خود را در منطقه از دست داد ولی همچنان به عنوان مركز فرهنگی و هنری مهمی در استان همدان مطرح ماند. نهایتا در سال 1397 با تاسیس فرمانداری درگزین بار دیگر نام قروه به عنوان مركز سیاسی درگزین معرفی شد.[۵]

جمعیت

بر پایه سرشماری عمومی نفوس و مسکن در سال ۱۳۹۵ جمعیت آن ۱۰٬۲۳۱ نفر (۲٬۹۷۳ خانوار) بوده‌است.[۶]

جمعیت تاریخی
سالجمعیت±%
۱۳۵۵۵٬۰۵۵—    
۱۳۶۵۶٬۷۰۸۳۲٫۷٪+
۱۳۷۵۷٬۸۲۵۱۶٫۷٪+
۱۳۸۵۹٬۳۳۵۱۹٫۳٪+
۱۳۹۰۹٬۵۴۰۲٫۲٪+
۱۳۹۵۱۰٬۲۳۱۷٫۲٪+

زبان

مردم این شهر به زبان ترکی آذربایجانی سخن می‌گویند.[۷][۸] این منطقه از سکونتگاه‌های ایل قره گوزلو است.[۹]

موقعیت نسبی

قروه درگزین از شمال به شهر کرفس استان همدان، از شرق به شهرستان ساوه دراستان مرکزی، از جنوب به شهرستان فامنین و از غرب نیز به شهرستان رزن منتهی می‌گردد.[۱۰]

موقعیت جغرافیایی

شهر قروه درگزین در عرض ۳۵ درجه و ۲۱ دقیقه و طول ۴۹ درجه و ۱۰ دقیقه قراردارد[۱۱]

ارتفاع از سطح دریا

ارتفاع این شهر از سطح دریا ۱۷۳۵ متر می‌باشد که در کل دشت رزن ارتفاع به۱۸۵۰ متر نیز می‌رسد[۱۱]

آب و هوا

وجود این دشت‌ها در مجاورت نواحی مرتفع و کوهستانی باعث تولید بادهای شدیدی در سطح استان می‌شوند و همین باعث شده استان همدان از مناطق باد خیز کشور محسوب شود، متوسط سرعت باد در استان ۴ متر بر ثانیه‌است. به دلیل وجود همین عوامل و عوامل دیگر قروه را تحت تأثیر قرار می‌دهند و باعث شده آب و هوای آن کوهستانی و سرد باشد و همچنین قروه از دریاها دور است و با پیش آمدن توده هواهای هوای شمالی و غربی روی هم رفته آب و هوای قروه با همدان تفاوت چندانی نداشته باشد. قروه دارای آب و هوای سرد و یخبندان در زمستان‌ها و آب وهوای معتدل در تابستان است به دلیل زمستان‌های طولانی و سرد و یخبندان (تعداد روزهای یخبندان در قروه در سال حدود ۱۲۰ تا ۱۳۰ روز است) از سردترین مناطق استان همدان به‌شمار می‌آید، تابستان‌های آن تقریباً معتدل است و گرمترین ماه سال تیر و مرداد است (متوسط دما (۲۴+)و حداکثر دمای مطلق ۴۰+) و سردترین ماه سال دی و بهمن (حداقل دما ۵۰- و متوسط دمای مطلق ۳۴-) می‌باشد برخی مناطق مرتفع کوهستانی بین ۵ تا ۷ ماه پایدار می‌ماند و میزان ریزش‌های جوی در سال حدود۲/۳۱۹میلی‌متر می‌باشد[۱۱]

آثار تاریخی و میراث فرهنگی

۱- امامزاده اظهر: برج تاریخی امامزاده اظهر بن علی با گنبدی مخروطی و نوزده ترک مضرس از آثار قرن هشتم هجری به‌شمار می‌رود که بعدها در سال ۱۰۵۶ هجری قمری به فرمان شاه عباس دوم صفوی تعمیر و بار دیگر درسال ۱۳۲۹ شمسی مرمت شده‌است این بنا در تاریخ ۲/۱۲/۱۳۲۷ به شماره ۳۶۶ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

۲- امامزاده هود: این بنای تاریخی در روستای ینگه قلعه از توابع دهستان درگزین و در ۳ کیلومتری جنوب شرقی شهر رزن در کنار مزارع کشاورزی واقع شده‌است بقعه این امامزاده نیز مانند امامزاده اظهر بن علی دارای گنبد مخروطی بوده که در گذشته در اثر پدیده‌های طبیعی و حوادث غیرطبیعی فرو ریخته و به جای آن گنبدی نیم کره بر بالای بنا احداث شده‌است این برج ۱۲ ترک موزون دارد و از بناهای قرن هشتم هجری است که با آجر، خشت، سنگ و گچ می‌باشد. این بنا در تاریخ ۲/۱۲/۱۳۲۷ به شماره ۳۶۷ در فهرست آثار ملی ایران به ثبت رسیده‌است.

  1. امامزاده علمدار: که در روستای شنجور واقع می‌باشد.
  2. امامزاده قاسم: واقع در روستای نیر.
  3. امامزاده شاهزاده عبدالله: واقع در روستای شوند.
  4. امامزاده پنج تن: در روستای کرفس واقع می‌باشد که از نوادگان امام زین العابدین می‌باشد.
  5. امامزاده شمس الدین: در روستای قراقیه که هر ساله در آنجا جشن برداشت محصول توسط روستائیان برگزار می‌گردد.
  6. حمام روستای نظام آباد: که این حمام جزو آثار باستانی استان ثبت گردیده‌است. این حمام طی هفت سال ساخته شده‌است و آب مصرفی حمام در گذشته از طریق قنات تأمین می‌شده و بقایای آن هم موجود است.
  7. تپه باستانی کاج.
  8. مسجد روستای درگزین.
  9. تپه کهن و باستانی روستای رازین
  10. قلعه تاریخی قروه


میراث فرهنگی

با توجه به اين كه درگزين پايتخت سلسله سلجوقي و مركز نظامي تجاري سلسله صفوي بوده است نظر به اهميت سياسي و نظامي آن آثار مختلفي از سلسله هاي گذشته بر جاي مانده است . از اين آثار مي توان به برج آجري امامزاده اظهر مربوط به دوره سلجوقي، مسجد درگزين مربوط به دوره صفوي، حمام نظام آباد مربوط به دوره قاجار اشاره و خلعت حضرت اميرالمومنين در روستاي شوند كرد.[۱۲]

"گوور قالاسي" يا "قلعه زرتشتيان" يكي ديگر از محدوده هاي باستاني شهرستان است .تپه هاي باستاني زيادي در محدده شهرستان درگزين وجود دارد كه از اين دست مي توان به "تپه نخودلوق" در كرفس و "تپه سرداب" در شوند اشاره كرد. شواهد به دست آمده از تپه سرداب حاكي از اين است كه اين تپه گورستاني متعلق به دوره ميترائيسم و قبل از اسلام مي باشد.[۱۳]

از ميراث فرهنگي غير ملموس اين ديار كهن به تعزيه درگزين مي توان اشاره داشت. درگزين خواستگاه تعزيه در ايران بوده و تا سالهاي اخير تعزيه درگزين در اقصي نقاط كشور شناخته شده بود. روستاي شوند مركز نسخه نويسي براي تعزيه خوانان به شمار مي رفت . همچنين جشن خرمن در دو روستاي قراقيه و سنقرآباد كه مهرماه هر سال با حضور جمعيت بسيار بالايي از مردم شهرستان انجام ميگيرد از اين مقوله است.[۱۴]

صنعت

کارخانه‌ها و کارگاه‌های صنعتی

1- کارخانه سیمان هگمتان با ظرفیت 6400 تن سیمان در روز و 700 نفر کارگر و مهندس که محصول آن به اقصی نقاط کشور و جهان صادر می شود.[۱۵]

2- شرکت دشت کرفس با تولید محصولات تبدیلی مانند رب، خیار شور و ... در ایجاد شغل و خرید محصولات کشاورزان بسیار موثر بوده است.[۱۶]

3- وجود 90 کارگاه قاب سازی در روستای کاج که محصول این کارگاهها نیز بعضاً صادر می شود.[۱۷]

4- شرکت وحدت صابرین با تولید روزانه شن و ماسه و محصولات سیمانی در جهت تأمین مصالح ساختمانی منطقه نقش اساسی دارد.[۱۸]

5- این شهرستان با تولید محصولات صنایع دستی همچون فرش، جوراب گیوه، جوراب، نمد و ... یکی از مناطق مهم استان می باشد که از گذشته تا به امروز نه تنها مایحتاج مردم منطقه را تأمین کرده بلکه در صادرات نیز نقش داشته و در تأمین مخارج خانواده بسیار موثر بوده اند. [۱۹]

6- وجود 13 شرکت حمل و نقل کالا برای حمل محصولات تولیدی منطقه به اقصی نقاط کشور بطوریکه سهم قابل توجهی در صادرات غیرنفتی در استان دارد.[۲۰]

7- شرکت شکر صاف تولید ماهیانه 150000 تن شکر و تنها کارخانه است که دارای اتاق کنترل مرکزی با تولید شکر در حد استاندارد بین المللی است.[۲۱]


منابع

  1. «سایت فرمانداری درگزین، پیشینه تاریخی شهر». سایت فرمانداری درگزین.
  2. «پیشینهٔ تاریخی شهر». سایت شهرداری قروه درجزین.
  3. «پیشینه تاریخی شهر». سایت فرمانداری شهرستان درگزين.
  4. «پیشینه تاریخی شهر». سایت فرمانداری شهرستان درگزين.
  5. «پیشینه تاریخی شهر». سایت فرمانداری شهرستان درگزین.
  6. «نتایج سرشماری ایران در سال ۱۳۹۵». درگاه ملی آمار. بایگانی‌شده از اصلی (اکسل) در ۲۰ شهریور ۱۴۰۲.
  7. شهرداری قروه درگزین
  8. پیشینه تاریخی قروه درگزین
  9. ایرانیکا
  10. ازدرگزین تا قروه تألیف امیر قمری مجد
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ ۱۱٫۲ از درگزین تا قروه
  12. «فرهنگ و گویش». سایت فرمانداری شهرستان درگزين.
  13. «فرهنگ و گویش». سایت فرمانداری شهرستان درگزين.
  14. «فرهنگ و گویش». سایت فرمانداری شهرستان درگزين.
  15. «چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين». سایت شهرداری قروه درجزین.
  16. «چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين». سایت شهرداری قروه درجزین.
  17. «چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين». سایت شهرداری قروه درجزین.
  18. «چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين». سایت شهرداری قروه درجزین.
  19. «چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين». سایت شهرداری قروه درجزین.
  20. «چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين». سایت شهرداری قروه درجزین.
  21. «چشم‌اندازی بر شهرستان درگزين». سایت شهرداری قروه درجزین.