نوده (آبیک)

نوده (آبیک)

اطلاعات کلی
کشور	ایران
استان	قزوین
شهرستان	آبیک
بخش	بخش مرکزی
دهستان	کوهپایه غربی
نوده (آبیک) ۳۶٫۲۴۶۱۱۱°شمالی ۵۰٫۳۸۵۸۳۳°شرقی / 36.246111; 50.385833
مردم
جمعیت	۵۱ نفر (سرشماری ۹۵)
اطلاعات روستایی
کد آماری	۲۳۶۷۴۶
پیش‌شمارهٔ تلفن	۰۲۸۲

نوده روستایی از توابع بخش مرکزی شهرستان آبیک و طالقان در حد فاصل استان تهران و استان قزوین ایران است.

این روستا در فاصله حدودی ١٠٠ كيلومتری از شهر تهران و كمتر از ٥٠ كيلومتری قزوین واقع شده است ، که با خودروی سواری می‌توان از قزوين اين مسافت را در زمانی كمتر از ۱ ساعت پیمود. فاصله اين روستا از اتوبان تهران- قزوين در حدود ١٦ کيلومتر می‌باشد. مسیر آن جاده‌ای است فرعی که از روستای کوندج واقع در حد فاصل بین شهرک حصارک و نیروگاه حرارتی شهید رجایی از اتوبان و جاده اصلی کرج -قزوین به سمت شمال اتوبان جدا شده و پس از گذشتن از روستاهای انجیلاق و شکرناب به روستاهای نوده و كياده که در کنار هم قرار دارند می‌رسد. این روستا دارای چشم‌اندازهای زیبای کوهستانی در بلندی‌های خود بوده و برخی بناهای تاریخی روستا به زمان ایلخانی برمی‌گردد. نوده با توجه به جایگاه جغرافیایی آن بیشتر مناسباتش با قزوین بوده و از نظر تقسیمات کشوری از توابع شهرستان آبیک استان قزوین می‌باشد ؛ اما از دید فرهنگی و اجتماعی، زبان تاتی، آداب و رسوم، باورها و سنت‌ها، شیوه و سبک زندگی بخشی از طالقان است. زبان تاتی یکی از گویش‌های بسیار قدیمی و پیشینه‌دار است و مردم منطقه خود را جزو پایین طالقان می‌دانند. در پی کارهایی که زمان صفويه ، قاجاريه و از دوره مشروطه در راستای گسترش نفوذ حکومت در سرتاسر کشور صورت گرفت، دگرگونی‌هایی در مدیریت روستایی از جمله طالقان در منصب کدخدایی و ساختار و کارکردهای آن پدید آمد. در نوشته‌های تاریخی و ادبی سده سوم و چهارم، برای واژه کدخدا معانی گوناگونی همچون فرد دانا، رئیس خانه و مرد خانه، نگهبان شهر، وزیر و پیشکار بزرگان، معتمد و رئیس هر یک از محلات شهر، متصدی امور روستا ذکر شده است. آخرين كدخدای روستاهای نوده ، كياده و غريب مزرعه از سال ١٣١٨ش/۱۹۳۸م كدخدا اصغر بابائی فرزند غلامرضا از نوادگان كدخدا پهلوان سليمان بود(سازمان اسناد و کتابخانه ملی، سند شماره: ۲۹۱ و٩٨٤). اين منصب با پیدایش پهلوی دوم و پس از برپایی قوانينی در سراسر روستاهای طالقان كمرنگ گرديد.

جمعیت

این روستا در دهستان کوهپایه غربی قرار دارد و بر پایه سرشماری مرکز آمار ایران در سال ۱۳۸۵، جمعیت آن ۱۱۹ نفر (۴۸خانوار) بوده‌ است. این روستا تا سال‌های دهه ١٣٥٠ حدود ١٠٠ خانوار و جمعیتی حدود ٥٠٠ نفر داشت که اغلب به کار کشاورزی می‌پرداختند. ولی با روند مهاجرت به شهرها برخی از ساکنان این روستا به ویژه جوانان برای ادامه تحصيلات و كار به تهران يا قزوین کوچ نموده و در شهرها ماندگار شدند، كه موجب کاهش جمعیت این روستا گردید. اگرچه هم اکنون جمعیت این روستا در بهار و تابستان با پاییز و زمستان همسان نیست. در بهار و تابستان بسیاری از اهالی به روستا می‌آیند ، بنابراین جمعیت در این فصول افزایش می یابد؛ ولی در پاییز و زمستان دوباره برخی از ساکنان به شهر بازمی‌گردند.

محصولات کشاورزی نوده

تا سال‌های اواخر دهه ۱۳۵۰ و نیمه نخست دهه ۱۳۶۰ هجری شمسی کشاورزی، باغداری و دامداری در این روستا رونق بسيار داشت. در آن دوره برجسته‌ترين محصولات کشاورزی روستا گندم، جو، لوبیا، نخود و عدس بود که در مزارع آبی و دیمی کشت می‌شد و از مهم‌ترين محصولات درختی روستا نيز می توان گردو، بادام، انگور، کشمش و سنجد را نام بود. این محصولات کشاورزی نیاز مردم روستا را برآورده می‌نمود و مازاد آن در بازارهای تهران و قزوین به فروش می‌رفت. سایر نیازهای زندگی اهالی از درآمد فروش اين اقلام کشاورزی فراهم می‌شد. از سال‌های پیش از ١٣٢٠ بخش چشمگیری از اين محصولات مانند كشمش و سنجد به دست بازرگانان نوده‌ای با كاروان‌هايی به همراه فرش، گليم و ساير صنايع دستی طالقان از راه كوه‌ها و گذرهای پرمخاطره از بلايای طبيعی و راهزنان به بازارهای شمالی كشور و استان گيلان صادر و در برابر آن برنج ، چای و ساير اقلام دریافت می‌گردید. در سال‌های اولیه دهه ۶۰ و با كاهش بارندگی‌های موسمی کم کم كشت محصولاتی كه وابستگی بيشتری به آب داشتند کنار گذاشته شدند و مزارع منطقه جای خود را به باغ‌هايی از جمله گيلاس و گردو دادند.

جاذبه‌های گردشگری و دیدنی‌های روستای نوده

چشم‌اندازهای طبیعی مهم‌ترین و جذاب‌ترین دیدنی‌های این روستاست:

• چشم‌انداز بسیار زیبای روستا (چشم‌اندازی شبیه به ماسوله)
• آبشار زیبای چهارپاش (آبشاری با ارتفاع حدود ٤٠ متر که در فصول پرآبی بسیار دیدنی است. آین آبشار در فصول سرما و یخبندان به یخ شار بسیار زیبا تبدیل می‌شود که بسیار دیدنی است)
• تنگ دره (دره ای صخره‌ای که به دلیل صخره‌ای بودن بسیار باریک است به گونه‌ای که می‌توان پاها را به دو سوی رودخانه چسباند و از روی آب رودخانه حرکت کرد)
• صاف دره (دره ای با آب بسیار شفاف)
• روخانه یا رودخانه (رودخانه بزرگی که با پیوستن چند رود شکل گرفته‌است. دو سوی این رودخانه باغ و درختکاری است و چشم‌انداز بسیار زیبایی دارد)
• دشتان (باغ‌های گیلاس)
• ترندشت (باغ‌های انگور)
• خرس دره (باغ‌های انگور)
• جن لانی دره (دره لانه‌های جن)
• سیاکول (سیاه کوه)
• چفته (مزرعه باغ انگور با چشم‌اندازی زیبا)
• باغستان انگور جی یری باغان (باغ‌های بالا)
• آبشار زردلجاری سره (آبشاری با ارتفاع حدود ٣٠ متر که در فصول پر آبی آب دارد و بسیار دیدنی است. اما در فصول گرما خشک است و فقط چک چک آب را می‌توان مشاهده کرد)
• کلابن (منطقه ای کوهستانی با صخره ای بسیار بزرگ). این منطقه در فاصله ای دور از روستا قرار دارد و باید کوهنوردی کرد تا به آن رسید.
• شاه سبزه پوش (امامزاده‌ای در دل کوهستان و بر فراز بلندترین قله منطقه با نام کوه عدنان یا کوه شاه سبزه پوش) این منطقه در فاصله‌ای دور از روستا قرار دارد و باید کوهنوردی کرد تا به آن رسید.
• عسلک (منطقه‌ای کوهستانی با چشمه‌ای پر آب و مزارع زیبا) این منطقه در فاصله‌ای دور از روستا قرار دارد و باید کوهنوردی کرد تا به آن رسید.
• پیلا کمر (صخره بزرگ) این منطقه هم در فاصله‌ای دور از روستا قرار دارد و باید کوهنوردی کرد تا به آن رسید.
• و بسیاری از مناطق طبیعی دیگر که البته به دلیل فاصله از روستا به راحتی قابل دسترسی نیست.

بازی‌های بومی نوده

در این روستا بازی‌های بومی زیادی رواج داشته که امروزه چندان از آن‌ها خبری نیست. مهم‌ترین بازی‌ها عبارت بودند از:

• آنی مانی (شبیه گرگم به هوا)
• قوایم قوایم (قایم‌باشک)
• الک دلک
• زو
• قیش‌بازی (کمربند بازی)
• گردوبازی (به دو روش مات مات و بازی با قاپ)

جستارهای وابسته

• فهرست روستاهای ایران
• فيلم آپارات از روستای نوده طالقان

منابع

• «نتایج سرشماری عمومی نفوس و مسکن ۱۳۸۵». درگاه ملی آمار ایران. بایگانی‌شده از اصلی در ۱ ژانویه ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۱ ژانویه ۲۰۱۳.