فهرست دودمان‌های روم

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

در اینجا فهرست از دودمان‌های حاکم بر امپراتوری روم و دو جانشین آن، امپراتوری روم غربی و امپراتوری بیزانس (امپراتوری روم شرقی) ارائه شده‌است. دودمان‌های ایالت‌هایی که ادعای جانشینی قانونی از امپراتوری روم را داشتند، در این فهرست قرار ندارند. سلسله امپراتوری را به ترتیب به دو دوره پرینکیپاته و دومیناته تقسیم می‌کنند که در دوره پرینکیپاته سنا روم دارای قدرت بالایی بود ولی در دوران دومیناته امپراتوران رفتارهایی خودکامانه داشتند.

فهرست دودمان‌ها[ویرایش]

دودمان دوره حکومت حاکمان[الف]
آغاز پایان مدت نخستین حاکم واپسین حاکم فهرست / تبارنامه
دودمان‌های پرینکیپاته
دودمان ژولیو کلودین ۲۷ ق. م[۱] ۶۸ م.[۱] ۹۵ سال آگوستوس نرون (فهرست)
(تبارنامه)
دودمان فلاویان ۶۹ م.[۱] ۹۶ م.[۱] ۲۷ سال وسپاسیان دومیتیان (فهرست)
(تبارنامه)
دودمان آنتونی نروایی[ب] ۹۶ م.[۲] ۱۹۲ م.[۲] ۹۶ سال نروا کومودوس (فهرست)
(تبارنامه)
دودمان سورانی ۱۹۳ م.[۳] ۲۳۵ م.[۳] ۴۱ سال[پ] سپتیمیوس سوروس الکساندر سوروس (فهرست)
(تبارنامه)
دودمان گوردیان ۲۳۸ م.[۴] ۲۴۴ م.[۴] ۶ سال گوردیان یکم گوردیان سوم (فهرست)
(تبارنامه)
دودمان دقیانوسی ۲۴۹ م. ۲۵۱ م. ۲ سال دقیانوس هوستیلیان (فهرست)
دودمان والرینی ۲۵۳ م. ۲۶۸ م. ۱۵ سال والرین گالینوس (فهرست)
دودمان کاروسی ۲۸۲ م. ۲۸۵ م. ۳ سال کاروس کارینوس (فهرست)
دودمان‌های دومیناته
دودمان کنستانتین[ت] ۳۰۵ م.[۵] ۳۶۳ م.[۵] ۵۸ سال کنستانتیوس کلوروس
(غربی)
کنستانتین یکم
(شرقی)
ژولیان
(غربی و شرقی)
(فهرست)
(تبارنامه)
دودمان والنتینیانی ۳۶۴ م.[۶] ۳۹۲ م.[۶] ۲۸ سال والنتینیان یکم
(غربی و شرقی)
والنس
(شرقی)
والنتینیان دوم
(غربی)
(فهرست)
(تبارنامه)
دودمان تئودئوسی ۳۷۹ م.[۷] ۴۵۷ م.[۷] ۷۸ سال تئودئوس یکم
(غربی و شرقی)
والنتینیان سوم
(غربی)
مارسیانوس
(شرقی)
(فهرست غربی) / (فهرست شرقی)
(تبارنامه)
دودمان‌های شرقی (بیزانسی)
دودمان لئونی ۴۵۷ م.[۸] ۵۱۸ م.[۸] ۶۱ سال لئون یکم آناستاسیوس یکم (فهرست)
(تبارنامه)
دودمان ژوستی‌نیان ۵۱۸ م.[۹] ۶۰۲ م.[۹] ۸۴ سال ژوستین یکم موریس
و
تئودوسیوس[ث]
(فهرست)
(تبارنامه)
دودمان هراکلیوس ۶۱۰ م.[۱۰] ۷۱۱ م.[۱۰] ۹۱ سال[ج] هراکلیوس ژوستینین دوم
و
تیبریوس[چ]
(فهرست)
(تبارنامه)
دودمان ایسوریان[ح] ۷۱۷ م.[۱۱] ۸۰۲ م.[۱۱] ۸۵ سال لئون سوم ایرنه (فهرست)
(تبارنامه)
دودمان نیکه‌فوروسی ۸۰۲ م. ۸۱۳ م. ۱۱ سال نیکه‌فوروس یکم میخائیل یکم
و
تئوفیلاکت[خ]
(فهرست)
(تبارنامه)
دودمان آموری[د] ۸۲۰ م.[۱۲] ۸۶۷ م.[۱۲] ۴۷ سال میخائیل دوم میخائیل سوم (فهرست)
(تبارنامه)
دودمان مقدونیان ۸۶۷ م.[۱۲] ۱۰۵۶ م.[۱۲] ۱۸۹ سال باسیلیوس یکم تئودورای مقدونی (فهرست)
(تبارنامه)
دودمان کمننی[ذ] ۱۰۵۷ م.[۱۳] ۱۱۸۵ م.[۱۳] ۱۰۶ سال[ر] ایزاک یکم آندرونیکوس یکم
و
جان کمننی[ز]
(فهرست)
(تبارنامه)
دودمان دوکی ۱۰۵۹ م.[۱۴] ۱۰۷۸ م.[۱۴] ۱۹ سال کنستانتین دهم میخائیل هفتم (فهرست)
(تبارنامه)
دودمان انگلی ۱۱۸۵ م.[۱۵] ۱۲۰۴ م.[۱۵] ۱۹ سال ایزاک دوم آلکسیوس پنجم (فهرست)
(تبارنامه)
دودمان لاسکاریسی[ژ] ۱۲۰۴ م. ۱۲۶۱ م. ۵۷ سال تئودور یکم لاسکاریس ژان چهارم لاسکاریس (فهرست)
(تبارنامه)
دودمان پالایولوگی ۱۲۵۹ م.[۱۶] ۱۴۵۳ م.[۱۶] ۱۹۴ سال میخائیل هشتم کنستانتین یازدهم (فهرست)
(تبارنامه)

گاه‌شماری[ویرایش]

دودمان پالایولوگیکمننکمننامپراتوری بیزانس تحت خاندان هراکلیوسامپراتوری بیزانس تحت خاندان هراکلیوسامپراتوری بیزانس تحت خاندان ژوستی‌نیاندودمان سورانیدودمان آنتونی نرواییدودمان فلاویاندودمان ژولیو کلودین

یادداشت‌ها[ویرایش]

  1. از آنجایی که در فرزندخواندگی در میان اشراف روم رایج بود، برخی از پادشاهان روم از نظر بیولوژیکی مستقیماً با پیشینیان خود ارتباط نداشتند ولی متعلق به آن دودمان بودند. به عنوان مثال، تیبریوس، دومین امپراتور دودمان ژولیو کلودین، در حقیقت پسر خوانده بنیانگذار سلسله، آگوستوس بود.
  2. دودمان آنتونی نروایی گاه به دو دودمان نروا-تراژان و آنتونی تقسیم می‌شود.
  3. حکومت دودمان سوران میان سال‌های ۲۱۷ تا ۲۱۸ میلادی قطع شد. کاراکالا آخرین فرمانروای قبل از انتخاب مجدد و هلیوگابال نخستین حاکم پس از آن بود.
  4. دودمان کنستانتین به نام «دودمان نوفلایان» نیز شناخته می‌شود.
  5. موریس و تئودوسیوس به عنوان حاکمان مشترک سلطنت کردند.
  6. حکومت دودمان هراکلیوس میان سال‌های ۶۹۵ و ۷۰۵ میلادی قطع شد. ژوستینین دوم هم آخرین حاکم پیش از شکاف بود و هم نخستین حاکم پس از شکاف.
  7. ژوستینین دوم و تیبریوس به عنوان حاکمان مشترک سلطنت کردند.
  8. دودمان ایسوریان به نام «دودمان سوری» نیز شناخته می‌شود.
  9. میخائیل یکم و تئوفیلاکت به عنوان حاکمان مشترک سلطنت کردند.
  10. دودنان آموری به نام «دودمان فریگی» نیز شناخته می‌شود.
  11. دودمان کمننی میان سال‌های ۱۲۰۴ و ۱۴۶۱ میلادی امپراتور ترابوزان بودند.
  12. حکومت دودمان کمننی میان سال‌های ۱۰۵۹ و ۱۰۸۱ میلادی قطع شد. ایزاک یکم آخرین فرمانروای قبل از انتخاب مجدد و آلکسیوس یکم نخستین حاکم پس از آن بود.
  13. آندرونیکوس یکم و جان کمننی به عنوان حاکمان مشترک سلطنت کردند.
  14. دودمان لاسکاریسی نیقیه در طی جنگ صلیبی چهارم به عنوان ادامه قانونی امپراتوری روم در نظر گرفته می شود.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ Kidner, Frank; Bucur, Maria; Mathisen, Ralph; McKee, Sally; Weeks, Theodore (2013). Making Europe: The Story of the West. p. 161. ISBN 978-1-111-84131-7.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ D'Amato, Raffaele; Frediani, Andrea (2019). Strasbourg AD 357: The victory that saved Gaul. p. 8. ISBN 978-1-4728-3396-9.
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ Ermatinger, James (2018). The Roman Empire: A Historical Encyclopedia. p. 233. ISBN 978-1-4408-3809-5.
  4. ۴٫۰ ۴٫۱ Fomenko, Anatoly (2005). History: Fiction Or Scienم. p. 171. ISBN 9782913621060.
  5. ۵٫۰ ۵٫۱ Cowell, Frank (1961). Everyday Life in Ancient Rome. p. 199.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ Christ, Karl (1984). The Romans: An Introduction to Their History and Civilisation. p. 184. ISBN 978-0-520-04566-8.
  7. ۷٫۰ ۷٫۱ Grig, Lucy; Kelly, Gavin (2015). Two Romes: Rome and Constantinople in Late Antiquity. p. 186. ISBN 978-0-19-024108-7.
  8. ۸٫۰ ۸٫۱ Maas, Michael (2015). The Cambridge Companion to the Age of Attila. p. 106. ISBN 978-1-107-02175-4.
  9. ۹٫۰ ۹٫۱ Konstam, Angus (2015). Byzantine Warship vs Arab Warship: 7th–11th م.nturies. p. 18. ISBN 978-1-4728-0758-8.
  10. ۱۰٫۰ ۱۰٫۱ Flichy, Thomas (2012). Financial Crises and Renewal of Empires. p. 30. ISBN 978-1-291-09733-7.
  11. ۱۱٫۰ ۱۱٫۱ LePree, James; Djukic, Ljudmila (2019). The Byzantine Empire: A Historical Encyclopedia. p. 209. ISBN 978-1-4408-5147-6.
  12. ۱۲٫۰ ۱۲٫۱ ۱۲٫۲ ۱۲٫۳ Tougher, Shaun (2009). The Eunuch in Byzantine History and Society. p. 55. ISBN 978-1-135-23571-0.
  13. ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ Walker, Alicia (2012). The Emperor and the World: Exotic Elements and the Imaging of Middle Byzantine Imperial Power, Ninth to Thirteenth م.nturies C.E. p. 11. ISBN 978-1-107-00477-1.
  14. ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ Stacton, David (1965). The World on the Last Day: The Sack of Constantinople by the Turks, May 29, 1453: Its Causes and Consequenم.s. p. 276.
  15. ۱۵٫۰ ۱۵٫۱ LePree & Djukic (2019). p. 305.
  16. ۱۶٫۰ ۱۶٫۱ Woodfin, Warren (2012). The Embodied Icon: Liturgical Vestments and Sacramental Power in Byzantium. p. xxv. ISBN 978-0-19-959209-8.