جوجوتسو

تمرین جوجیتسو در یک مدرسۀ کشاورزی ژاپن در حدود ۱۹۲۰ میلادی.

'جوجوتسو یا بلک کاکاتسو (به ژاپنی: 柔術 بشنوید ) یک ورزش رزمی ژاپنی است که بر مبارزه از فاصلۀ نزدیک یا یک رقیب مسلح یا غیرمسلح تأکید دارد.

تفاوت این رشته با جودو در این است که در جوجیتسو، ضربه زدن به حریف آزاد است.

معنا

جیو به معنی نرم یا منعطف و جیتسو به معنی هنر یا تکنیک است و کلمه «جوجیتسو» به استفاده از نیروی حریف علیه خودش اشاره دارد.

روش

این روش رزمی برای مبارزه افراد عادی با سامورایی‌ها دوران حکومت فئودالی ژاپن و تکامل یافته‌است. درنتیجه در این هنر رزمی، روش مبارزۀ یک شخص بدون سلاح یا دارای یک سلاح کوتاه با یک حریف مسلح و زره‌پوش، آموزش داده می‌شود. از آنجا که حملۀ مستقیم به یک حریف زره‌پوش به بی‌فایده است، مبارزان بایستی از روش‌هایی چون فنون گرفتنی، پرتابی و قفل مفصل برای خنثی کردن نیروی حریف استفاده کنند و این تکنیک‌ها بر مبنای استفاده از انرژی حریف علیه خودش طراحی شده‌اند. جوجیتسو را به نوعی مادر همه ورزش‌های ژاپنی می‌دانند و با تفکیک هر یک از فنون و ضربات ورزش جدیدی را متولد کردند. جوجیتسو در ابتدا به هیچ غیرژاپنی آموزش نمی‌دادند، اما با گسترش آن دیگر افراد کشورها هم به جوجیتسو روی آوردند.

انواع

انواع متفاوتی از این هنر رزمی در باشگاه‌های جوجیتسو (ریو) آموزش داده می‌شوند. جوجیتسو تقریباً تمامی انواع فنون رزمی (فنون پرتابی، تله‌ای، قفل مفصل، گرفتن، گاز گرفتن، فرار کردن، و ضربات دست و پا) را در بر می‌گیرد. بسیاری از این باشگاه‌ها به آموزش استفاده از سلاح نیز اقدام می‌کنند.

جوجیتسو امروزه هم در شکل سنتی خود و هم در اشکال ورزشی مدرن تمرین می‌شود. جودو یکی از ورزش‌های المپیکی است که در اوایل قرن ۱۹ توسط جیگارو کانو ابداع شد جودو بهبود یافته و علمی شده جوجیتسو است. سامبو و جوجیتسو برزیلی هم رشته‌های دیگری هستند که بر مبنای انواع اولیه جودو تکامل یافته‌اند. رشته‌های رزمی ژاپنی آیکیدو و کره‌ای هاپکیدو از دیگر رشته‌های رزمی هستند که بر مبنای جوجیتسو پایه‌گذاری شده‌اند.

فدراسیون بین‌المللی جوجیتسو

فدراسیون بین‌المللی جوجیتسو (JJIF) نام دارد که به عنوان عضوی از اتحادیه جهانی فدراسیون‌های ورزشی (GAISF) و انجمن بین‌المللی بازیهای جهانی (IWGA) نمایندگی جوجیتسو حرفه ای در سراسر جهان را بر عهده دارد. جوجیتسو تحت قوانین JJIF بخشی از بازیهای جهانی والمپیک هنرهای رزمی جهان است و فدراسیون بین‌المللی جوجیتسو (jjif) تنها مرجع معتبر جوجیتسو در سطح جهان می‌باشد.

جوجیتسو در ایران

اولین مدال جهانی تاریخ ورزش جوجیتسو ایران در سال ۲۰۰۲ توسط علیرضا داودی در مسابقات جهانی جوجیتسو در کشور اروگوئه به‌دست آمد. این مدال برنز همچنین اولین مدال جهانی کسب شده در بین تمامی کشورهای آسیایی در رشته جوجیتسو محسوب می‌گردد.

منابع

• علی حق‌شناس (۱۳۹۵)، دانشنامهٔ هنرهای رزمی: نخستین دایرةالمعارف ورزش‌های رزمی در ایران، تهران، نشر بوستان بایگانی‌شده در ۸ مه ۲۰۲۲ توسط Wayback Machine.