آذری‌های داغستان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
ترک های آذربایجانی داغستان
مناطق با جمعیت چشمگیر
شهرستان دربند، دربند، داگستانسکیه اوگنی، مخاچ‌قلعه، کیزلیار، خاسافیورت و بویناکسک
زبان‌ها
ترکی آذربایجانی, روسی
دین
اسلام(شیعه)
بخشی از مقاله‌های مرتبط با
مردم آذری
فرهنگ
پراکنش مردم آذری
آذری‌های مقیم خارج
دین
زبان
آزار و اذیت
جمعیت بومیان آذربایجانی اهل داغستان با رنگ زرد مشخص شده‌است.

ترک های آذربایجانی‌ داغستان (به ترکی آذربایجانی: Dağıstan azərbaycanlıları)، (به روسی: Азербайджанцы в Дагестане) شاخه‌ای از مردمان آذربایجانی بومی جمهوری داغستان[۱][۲]و یکی از ۱۳ قومیت داغستان[۳] که با ۱۳۰٬۹۱۹ نفر جمعیت[۴] و جمعیت کل ۴/۵٪ از داغستان[۵] و از لحاظ جمعیت ششمین گروه قومی این جمهوری به شمار می‌رود.

تغییرات جمعیتی[ویرایش]

داغستان منطقه بومی‌نشین مردمان آذربایجانی بر پایه آخرین سرشماری سال ۲۰۱۰ میلادی ۱۳۰٬۹۱۹ نفر آذربایجانی داشته‌است.[۶] با این حساب، ششمین قومیت این جمهوری و ۴/۵٪ از کل جمعیت جمهوری داغستان، آذربایجانی‌تبار است. در بیش از ۲۰ شهر و روستا اهالی آذربایجانی سکونت دارند، که بیشترین و مهمترین تجمعشان در دربند است، که ۱/۳ جمعیت شهر را شامل می‌شوند.[۷]

۱۹۲۶[۸] ۱۹۳۹[۹] ۱۹۵۹[۱۰] ۱۹۷۰[۱۱] ۱۹۷۹[۱۲] ۱۹۸۹[۱۳] ۲۰۰۲[۱۴] ۲۰۱۰[۴]
۲۳٬۴۲۸ ۳۱٬۱۴۱ ۳۸٬۲۲۴ ۵۴٬۴۰۳ ۶۴٬۵۱۴ ۷۵٬۴۶۳ ۱۱۱٬۶۵۶ ۱۳۰٬۹۱۹

مناطق آذربایجانی‌نشین[ویرایش]

ترک های داغستان به صورت عمده در حاشیه دریای خزر، و در شهرستان دربند با ترکبیب جمعیتی بیش از ۵۸٪ ساکن هستند.[۱۵] بیش از ۳۱٪ مرکز شهرستان، دربند را نیز مردمان آذربایجانی تشکیل می‌دهد.[۱۶] همچنین ۲۶٫۳٪ داگستانسکیه اوگنی[۱۷]، بیش از ۱۶٪ شهرستان تاباراسان[۱۸]، ۳٪ از جمعیت شهرستان قیزلیار، ۲٫۳٪ از جمعیت شهرستان روتال را آذربایجانی‌ها تشکیل می‌دهند.[۱۹]و در سایر شهرهای داغستان نظیر مخاچ‌قلعه، خاسافیورت، بویناکسک و کیزلیار اقلیتی کوچک ساکن هستند.[۲۰]

فرهنگ و زبان[ویرایش]

در جمهوری داغستان، زبان ترکی آذربایجانی یکی از زبان‌های رسمی مصوب و قانونی مجلس روسیه در این منطقه می‌باشد، مجلات و روزنامه‌های بسیاری نظیر "دربند" و "وطن" در داغستان به زبان ترکی آذربایجانی منتشر می‌شود. در ۷۲ مدرسه دولتی جمهوری داغستان؛ زبان ترکی آذربایجانی به عنوان زبان دوم، در کنار زبان روسی، به مردمان آذربایجانی داغستان آموزش داده می‌شود. و از سال ۱۹۰۴ میلادی تئاتر فولکوریک آذربایجانی در دربند بنیان‌گذاری شده‌است.[۲۱] در خانه فرهنگ و رادیو و تلویزیون داغستان برنامه‌ها به زبان ترکی آذربایجانی نیز پخش و اجرا می‌شود.

از نظر تاریخی ترک های داغستان به قالی‌بافی نیز مشغول هستند، تولید و ساخت جواهرات و ظروف مسی نیز در بین‌شان رواج دارد.[۲۲] روستانشینان ترک داغستان اغلب به شغل کشاورزی مشغول هستند.[۲۳]به صورت کلی آذربایجانی‌ها در بخش کشاورزی، دامداری و دامپروری فعالیت می‌کنند.

دین و مذهب[ویرایش]

اکثریت آذربایجانی‌های داغستان را شیعیان تشکیل می‌دهند.[۲۴]

پیوند به بیرون[ویرایش]

ویدئو[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۹ اوت ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۳.
  2. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۵ اكتبر ۲۰۱۳. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۳. تاریخ وارد شده در |archive-date= را بررسی کنید (کمک)
  3. ↑ "Азербайджанцы: взгляд из Дагестана". Независимая газета. 2001-10-16. Archived from the original on 27 April 2012. Retrieved 22 July 2013. {{cite web}}: Unknown parameter |autor= ignored (|author= suggested) (help)В Дагестане азербайджанцев не считают диаспорой, они здесь коренной народ - один из 14 так называемых титульных народов, записанных в республиканской Конституции.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ "Всероссийская перепись населения 2010 года. Национальный состав населения по регионам России". «Федеральная служба государственной статистики». Archived from the original on 27 April 2012. Retrieved 22 July 2013.
  5. ↑ "Республика Дагестан". Газета «Коммерсантъ». 21.05.2010. Archived from the original on 27 April 2012. Retrieved 22 July 2013. {{cite web}}: Check date values in: |date= (help); Cite has empty unknown parameter: |5= (help)
  6. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۳۰ مه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۳.
  7. ↑ «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۳ ژوئیه ۲۰۱۱. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۳.
  8. ↑ "Всесоюзная перепись населения 1926 года. Национальный состав населения по регионам РСФСР". «Демоскоп». Archived from the original on 1 March 2012. Retrieved 22 July 2013.
  9. ↑ "Всесоюзная перепись населения 1939 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп». Archived from the original on 27 April 2012. Retrieved 22 July 2013.
  10. ↑ "Всесоюзная перепись населения 1959 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп». Archived from the original on 27 April 2012. Retrieved 22 July 2013.
  11. ↑ "Всесоюзная перепись населения 1970 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп». Archived from the original on 27 April 2012. Retrieved 22 July 2013.
  12. ↑ "Всесоюзная перепись населения 1979 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп». Archived from the original on 27 April 2012. Retrieved 22 July 2013.
  13. ↑ "Всесоюзная перепись населения 1989 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп». Archived from the original on 27 April 2012. Retrieved 22 July 2013.
  14. ↑ "Всероссийская перепись населения 2002 года. Национальный состав населения по регионам России". «Демоскоп». Archived from the original on 18 February 2012. Retrieved 22 July 2013.
  15. ↑ «Правительство Республики Дагестан». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۱ اکتبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۳.
  16. ↑ "Руководитель Дербента посетил мероприятие мусульман-азербайджанцев". ИА REGNUM. 28.07.2010. Archived from the original on 27 April 2012. Retrieved 22 July 2013. {{cite web}}: Check date values in: |date= (help)
  17. ↑ http://www.ethno-kavkaz.narod.ru/rndaghestan.html
  18. ↑ «Официальный сайт Президента Республики Дагестан — Национальный состав Табасаранского района». بایگانی‌شده از اصلی در ۲۴ آوریل ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۳.
  19. ↑ ««Гордость Отчизны» — Национальный состав республики Дагестан». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۱۲. دریافت‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۳.
  20. ↑ Islam and the Problems of National Security in the Southern Federal District بایگانی‌شده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۷ توسط Wayback Machine by K. Khanbabaev. RIA-Dagestan News Agency. 5 September 2005. Retrieved 15 September 2006 (in Russian)
  21. ↑ History of the Azerbaijani State Drama Theatre in Derbent بایگانی‌شده در ۶ فوریه ۲۰۱۷ توسط Wayback Machine.
  22. ↑ The Peoples of Dagestan. Lakia.net. Retrieved 15 September 2006 (in Russian)
  23. ↑ http://anthropologie.kunstkamera.ru/files/pdf/013/13_magomedkhanov.pdf
  24. ↑ М. Р. Курбанов, Г. М. Курбанов Религии в истории народов Дагестана. — Махачкала. : «Народы Дагестана», 2006. — С. 205
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آذری‌های_داغستان&oldid=37256765»