ژیلا حسینی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
(تغییرمسیر از فروغ شعر)
ژیلا حسینی
نام اصلی
ژیلا حسینی
زاده۱۳۴۳ خورشیدی
سقز
درگذشته۱۳۷۵
سنندج
پیشهشاعر و نویسنده
زمینه کاریشاعر
ملیتایرانی
کتاب‌هاقلعه راز - دیوان اشعار
دیوان اشعارگه‌شهٔ ئه‌وین
دلیل سرشناسیاولین زن شاعر نوگرای کرد
پدر و مادرمهران حسینی

ژیلا حسینی مشهور به فروغ شعر کردی (۳۱ شهریور ۱۳۴۳ – ۶ مهر ۱۳۷۵) نویسنده و شاعر نوپرداز معاصر اهل ایران است.[۱] سه مجموعه شعر از او منتشر شده که به زبان‌های کردی و فارسی سروده شده‌اند. او اولین زن شاعر نوپرداز است که در ادبیات کردی، سرایش شعر نو را آغاز نمود.[۲][۳]

زندگی[ویرایش]

ژیلا حسینی در شهریور ۱۳۴۳ در شهر سقز به دنیا آمد. پدربزرگش خوشنویس و شاعر بود و پدرش هنردوست و روشنفکر و او را به سرودن شعر تشویق می‌نمود.[۴] او از دوران نوجوانی شعر می‌نوشت[۵] و از اوایل دهه شصت در دوران انقلاب فرهنگی شروع به تجربه در سبک‌های مختلف شعری نمود و چندین سال بعد سبک و قالب شعری که به روحیات و تفکرات و احساسات او همخوان بود انتخاب نمود. هر چند شروع کار بسیار سخت بود اما ناامید نشد و به گونه ای اشعارش را می‌سرود که با روزگار جدید و مسائل اجتماعی پیرامون و مهم‌تر از همه مسائل زنان مرتبط بود. این اولین بار بود که زنی عرصه‌های جدید هنری را تجربه نموده و حساسترین مسائل روز جامعه را با نظمی جدید فریاد می‌زد.[۶] گرایش اشعارش به نشان دادن مظلومیت زن و حقوق زنان آنهم در جامعه مردسالار دهه‌های پنجاه و شصت شمسی، تا آنجایی پیش رفت که حتی زندگی خانوادگی اش را تحت تأثیر قرار داد.[۷] او در نهایت توانست تأثیری عمیقی بر تفکرات مردم منجمله شعرا و هنرمندان دیگر بگذارد به گونه ای که امروز شاهد حضور فراوان زنان شاعر و هنرمند در عرصه‌های مختلف هنری و آفرینش آثار ادبی ذی‌قیمت هستیم. او در هفتم مهرماه ۱۳۷۵ در سفرش به تهران و دیدار شاعر نامدار کرد شیرکو بیکس بر اثر حادثه تصادف درگذشت. در مراسم خاکسپاری او جمعیت بزرگی از هنرمندان و شاعران از سراسر کشور و همچنینی کشورهای همسایه حضور داشتند و شیرکو بی کس قطعه ای سعر نو در سوگ او سرود.[۸][۹]

سبک شعر[ویرایش]

مقاله ارزش احساسات در زندگی هنرپیشگان اثر نیما یوشیج

در عرصه ادبیات کردی، شعر نو بعد از جنگ جهانی اول و با پیشگامی شاعرانی چون رشید نجیب، رحمان بگ نفوس، شیخ صالح شیخ نوری در دههٔ چهارم قرن بیستم آغاز و توسط عبدالله سلیمان گوران پدر شعر نو کردی به عرصهٔ ادبیات کردی وارد شد.[۱۰] نیما یوشیج و عبدالله گوران، پدید آورندگان شعر نو در زبان‌های فارسی و کردی، مسیر مشابهی را در جریان نوگرایی خود در عرصهٔ شعر پیمودند. از این شاعران می‌توان به عنوان شاعران اجتماعی یاد کرد زیرا مسائل اجتماعی و سیاسی آن روزگار تأثیر عمیقی بر شعر آنها گذاشته‌است.[۱۱] بدین ترتیب شعر نو با مسائل اجتماعی و سیاسی آمیخته‌است و این مسائل هستند که کیفیت زندگی مردم را رقم می‌زنند. این خصوصیت چیزی بود که ژیلا حسینی را عمیقاً تحت تأثیر قرار داد. ژیلا با نوشتن داستانی که آن را «برباد رفته» نامید دوره هنری خود را شروع و در عرصه شعر نو به عنوان شاعری نوگرا کارش را ادامه داد[۱۲] و به این دلیل شهرت یافت که در بین زنان شاعر در عرصه ادبیات کردی و شعر نو پیشرو بود.[۱۳] او زبان شعر را از قالب مردانه اش خارج و با استعاره و تشبیه و شکوه و پرداختن به مفاهیم اجتماعی زن و تنهایی زن، اشعارش را سرود.[۱۴]

گرایش‌های او به مفاهیم زن و مسائل حقوق زنان از طرفی و گرایش به ادبیات نوگرای کردی[۱۵][۱۶] و واکنش به مسائل اجتماعی کردها همانند بمباران شیمیائی حلبچه از طرف دیگر به نوعی منجر به این شد که سبک جدید پدیدار شده و زبانی نو در بیان مسائل مرتبط با زندگی مردم ایجاد گردد.[۱۷] در سالهای بعد از مرگ او شعرای زن و مرد دیگر تلاش بر تکامل این سبک نو نمودند.

آثار[ویرایش]

  • گه‌شه ئه‌وین: دیوان اشعار[۱۸][۱۹]
  • قلعه اسرار: دیوان اشعار در سه جلد[۲۰][۲۱]
  • طلب مغفرت: ترجمه داستانی صادق هدایت.[۲۲]
  • دزیره: ترجمه رمان از فارسی به کردی
  • چتر: دفتر اشعار کردی برای کودکان
  • مقالات:ژیلا مفالات متعددی نیز در زمینه نقد زندگی و اشعار شاعران معاصر نوشته‌است که می‌توان به مقاله او در مورد اشعار سواره ایلخانی زاده اشاره نمود که در کنگره مشاهیر کرد در سنندج قرائت شد.

پانویس[ویرایش]

  1. ژیلا حسینی، شعر کردستان، بایگانی‌شده در ۲۸ ژانویه ۲۰۲۱ توسط Wayback Machine وبگاه آوانگاردها، ترجمه خالد بایزیدی دلیر، ۲۹ آذر ۱۳۹۳
  2. بیست و چهار سال بعداز مرگ ژیلا حسینی، پایگاه تحلیلی خبری هاولاتی، ۸ بهمن ۱۳۹۹
  3. زادروز خجسته زنده یاد بانو ژیلا حسینی شاعر خوش سخن معاصر، رادیو فرهنگ، ۱۳۹۴
  4. زندگی ژیلا، وبگاه صدا و سیما
  5. ژیلا حسینی،شاعری برای شعر، رژان نوری،
  6. درباره ژیلا حسینی، وبگاه شعر ایران، سعید فلاحی، ۱۶ خرداد ۱۳۹۹
  7. زندگی و شعر ژیلا حسینی، وبگاه نگاه، ۱۷ اردیبهشت ۱۳۹۳
  8. ژیلا حسینی ،فروغ فرخزاد کردستان، زریان موکریان، ۱۳۹۷
  9. عاشقانه‌های شعر معاصر کُرد حاوی اشعار شاعران کردستانی منتشر شد، ایرنا، ۱۳۹۴
  10. فرازهای شعر نو کُردی در کُردستان عراق، وینش، ۱۳۹۸
  11. بررسی تطبیقی شعر نو کردی وفارسی (با توجه به اشعار نیما یوشیج وعبدالله گوران)، مهناز شریعنی، دانشگاه کردستان، ۱۳۸۸
  12. گردهمایی بررسی شعر نو کُردی در سنندج برگزار شد، ایرنا، ۱۰ آبان ۱۳۹۵
  13. نگاهی به زندگی و آثار ژیلا حسینی، وبگاه شار نیوز، ۲۸ سپتامبر ۲۰۰۹
  14. ژیلا حسینی فروغ شیعر کوردستان، پایگاه خبری تحلیلی کردستان (به زبان کردی)، ۲۱ ژانویه ۲۰۲۰
  15. برگزاری نشست نقد کتاب سرآغاز شعر نو کردی و تحول فرم‌های آن، خبرگزاری مهر، ۲۶ بهمن ۱۳۹۵
  16. سرآغاز شعر نو کردی و تحول فرم‌های آن،نوشته انور معرفت، انتشارات گوتار، سقز، ۱۳۹۵
  17. نقدق بر زندگی و آثار ژیلا حسینی، وبگاه شعر پاک، ۲۸ آذر ۱۳۹۷
  18. دیوان اشعار کردی به نام گه‌شهٔ ئه‌وین، انتشارات ژیار، چاپ سال ۱۳۷۴
  19. گه‌شه‌ی ئه‌وین، وبگاه وژینبوکس، کتاب آنلاین
  20. دیوان اشعار قلعه اسرار، انتشارات بوره که ی، چاپ سال ۱۳۷۸
  21. قلعه اسرار، وبگاه وژینبوکس، کتاب آنلاین
  22. داستان طلب مغفرت از صادق هدایت، مجله رامان ارییل، ۲۰۱۸

منابع[ویرایش]

  • معرفت، انور (۱۳۹۵). سرآغاز شعر نو کردی و تحول فرم‌های آن. سقز: گوتار. شابک ۹۷۸۶۰۰۵۶۴۷۸۸۴.
  • حسینی، ژیلا (۱۳۹۹). قه‌لای راز: سه‌رجه‌م به‌رهه‌مه‌کانی. تهران: مادیار. شابک ۶۲۲۹۵۲۰۰۲۸.
  • حسینی، ژیلا (۱۳۷۴). گه‌شهٔ ئه‌وین. سنندج: ژیار.
  • حسینی، ژیلا (۱۳۹۰). خونهٔ آقا خرسه. تهران: وارش‌وا. شابک ۹۷۸۶۰۰۵۸۹۴۰۳۵.
  • محسنی، شهباز (۱۳۸۰). شعر معاصر کردی و پیوند آن با ادبیات فارسی. تهران: دانشگاه علامه طباطبایی.
  • اوزون، محمد (۱۳۹۶). آغاز ادبیات کردی (ویراست مجید باقری). تهران: پنویس. شابک ۶۰۰۸۷۹۸۱۹۸.