علی‌میرزا صفوی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Rezabot (بحث | مشارکت‌ها)
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۱: خط ۱:
'''سلطان علی‌''' و یا '''علی میرزا،''' (مرگ ۱۴۹۴) پسر ارشد [[شیخ حیدر (صفویه)|شیخ حیدر صفوی]] و به عنوان جانشین وی رهبر [[طریقت صفویه]] را بر عهده داشت. او به خون‌خواهی پدرش قیام کرد و به آغازگر قیام صفویان بود که بعدا به واسطه برادر کوچکش [[شاه اسماعیل یکم]] امپراتوری صفوی بنیان گذاری شد.
'''علی‌میرزا صفوی''' جانشین پدرش، [[شیخ حیدر (صفویه)|حیدر صفوی]] به عنوان رهبر [[طریقت صفویه]]، یک طریقت نظامی [[شیعه دوازده‌امامی]] در ۱۴۸۸ شد. او در ۱۴۹۴ به دستور یکی از رهبران آق قویونلو به نام رستم، که متحد سابق خود را به عنوان یک تهدید در حال رشد می‌دید، کشته شد. پدر و پدربزرگ علی میرزا با سلسله [[آق‌قویونلو]] ازدواج کرده بودند: مادرش عالم‌شاه بیگم، دختر [[اوزون حسن]] رهبر [[آق‌قویونلو]] بود.


== زندگی ==
پیش از مرگش، علی میرزا برادر کوچکترش، [[شاه اسماعیل یکم|اسماعیل]]، را به عنوان رهبر صفویان منصوب کرد. اسماعیل سپس در خفا رفت اما در سال ۱۴۹۹ در ۱۲ سالگی ظاهر شد تا مبارزات نظامی فاتحانهٔ خود و سلسلهٔ صفویهٔ را آغاز کند.<ref><div> [https://books.google.com/books?id=RpiywbMvG5gC&pg=RA1-PA158&dq=safavi+haydar&lr=&as_brr=3#v=onepage&q=safavi%20haydar&f=false ایرانیان، توسط ژن رالف گارتوایت، ص 158] </div></ref><ref><div> [https://books.google.com/books?id=AzqbYf9Q_2UC&pg=PA84&dq=safavi+haydar&lr=&as_brr=3#v=onepage&q=&f=false تاریخ ایران، توسط الونت ل. دانیل ص 84] </div></ref>
سلطان علی، فرزند ارشد [[شیخ حیدر (صفویه)|شیخ حیدر]] و همسرش [[حلیمه بیگم|عالم شاه بیگم]] و نوه [[اوزون حسن]] و [[دسپینا خاتون]] بود. او دو برادر به نام‌های [[شاه اسماعیل یکم|اسماعیل]] و ابراهیم داشت.

علی میرزا بعد از مرگ پدرش رهبری طریقت صفویان را بر عهده گرفت و لقب سلطان را بر خود برگزید و اولین کسی بود که از خاندان صفویان لقب پادشاه (سلطان) را قبول کرد. او توسط بزرگان طریقت صفوی تحریک شد تا انتقام پدرش را از خاندان [[آق‌قویونلو]] بگیرد به همین دلیل [[سلطان یعقوب]] دستور داد سلطان علی را همراه با مادر و برادرانش به فارس برده و زندانی کنند. او به مدت چهار سال زندانی بود. تا اینکه در سال ۱۵۸۳ توسط [[سلطان رستم]] ازاد شد و به او در شورش علیه [[ابن یعقوب بایسنقر|بایسنقر میرزا]] کمک کند و انتقام پدر و پدر بزرگش را بگیرد.

پس از انکه رستم در جنگ پیروز شد علی میرزا را تهدیدی برای حکومت خود دید به همین دلیل دستور داد او و برادر هایش را دستگیر کنند اما سلطان علی از لشکر رستم فرار کرد و به [[اردبیل]] رفت. سلطان رستم دستور به تعقیب آن‌‌ها را صادر کرد. علی میرزا برادرش اسماعیل را جانشین خود معرفی کرد و او را به [[اردبیل]] فرستاد. در نهایت سلطان علی و نیروهایش در [[شام‌اسبی]] با لشکر سلطان رستم رو به رو شدند و در نبردی که بین آن‌ها ایجاد شد سلطان علی کشته شد.

جسد سلطان علی به فرمان مادرش به [[اردبیل]] برده شد. او را در مقبره پدرش کشته شد. برادر او [[شاه اسماعیل یکم|شاه اسماعیل]] در سال ۱۵۰۱ با شکست آخرین سلطان [[آق‌قویونلو]]، [[امپراتوری صفویه]] را تشکیل داد.<ref><div> [https://books.google.com/books?id=RpiywbMvG5gC&pg=RA1-PA158&dq=safavi+haydar&lr=&as_brr=3#v=onepage&q=safavi%20haydar&f=false ایرانیان، توسط ژن رالف گارتوایت، ص 158] </div></ref><ref><div> [https://books.google.com/books?id=AzqbYf9Q_2UC&pg=PA84&dq=safavi+haydar&lr=&as_brr=3#v=onepage&q=&f=false تاریخ ایران، توسط الونت ل. دانیل ص 84] </div></ref>


== جستارهای وابسته ==
== جستارهای وابسته ==

نسخهٔ ‏۲۴ مهٔ ۲۰۱۹، ساعت ۱۰:۰۸

سلطان علی‌ و یا علی میرزا، (مرگ ۱۴۹۴) پسر ارشد شیخ حیدر صفوی و به عنوان جانشین وی رهبر طریقت صفویه را بر عهده داشت. او به خون‌خواهی پدرش قیام کرد و به آغازگر قیام صفویان بود که بعدا به واسطه برادر کوچکش شاه اسماعیل یکم امپراتوری صفوی بنیان گذاری شد.

زندگی

سلطان علی، فرزند ارشد شیخ حیدر و همسرش عالم شاه بیگم و نوه اوزون حسن و دسپینا خاتون بود. او دو برادر به نام‌های اسماعیل و ابراهیم داشت.

علی میرزا بعد از مرگ پدرش رهبری طریقت صفویان را بر عهده گرفت و لقب سلطان را بر خود برگزید و اولین کسی بود که از خاندان صفویان لقب پادشاه (سلطان) را قبول کرد. او توسط بزرگان طریقت صفوی تحریک شد تا انتقام پدرش را از خاندان آق‌قویونلو بگیرد به همین دلیل سلطان یعقوب دستور داد سلطان علی را همراه با مادر و برادرانش به فارس برده و زندانی کنند. او به مدت چهار سال زندانی بود. تا اینکه در سال ۱۵۸۳ توسط سلطان رستم ازاد شد و به او در شورش علیه بایسنقر میرزا کمک کند و انتقام پدر و پدر بزرگش را بگیرد.

پس از انکه رستم در جنگ پیروز شد علی میرزا را تهدیدی برای حکومت خود دید به همین دلیل دستور داد او و برادر هایش را دستگیر کنند اما سلطان علی از لشکر رستم فرار کرد و به اردبیل رفت. سلطان رستم دستور به تعقیب آن‌‌ها را صادر کرد. علی میرزا برادرش اسماعیل را جانشین خود معرفی کرد و او را به اردبیل فرستاد. در نهایت سلطان علی و نیروهایش در شام‌اسبی با لشکر سلطان رستم رو به رو شدند و در نبردی که بین آن‌ها ایجاد شد سلطان علی کشته شد.

جسد سلطان علی به فرمان مادرش به اردبیل برده شد. او را در مقبره پدرش کشته شد. برادر او شاه اسماعیل در سال ۱۵۰۱ با شکست آخرین سلطان آق‌قویونلو، امپراتوری صفویه را تشکیل داد.[۱][۲]

جستارهای وابسته

یادداشت