ماساژتها: تفاوت میان نسخهها
جز ربات:زیباسازی+تمیز (۱۰.۵) |
جز ربات:زیباسازی+حذف شابک اشتباه (۱۰.۵) |
||
خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
== منابع == |
== منابع == |
||
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =رضایی باغبیدی | نام =حسن | پیوند نویسنده =حسن رضایی باغبیدی | عنوان =[[تاریخ زبانهای ایرانی (کتاب)|تاریخ زبانهای ایرانی]] | سال =۱۳۸۸ | ناشر =[[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]] |مکان =تهران | شابک =۹۷۸-۹۶۴-۷۰۲۵-۸۴-۳}} |
* {{یادکرد کتاب | نام خانوادگی =رضایی باغبیدی | نام =حسن | پیوند نویسنده =حسن رضایی باغبیدی | عنوان =[[تاریخ زبانهای ایرانی (کتاب)|تاریخ زبانهای ایرانی]] | سال =۱۳۸۸ | ناشر =[[مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی]] |مکان =تهران | شابک =۹۷۸-۹۶۴-۷۰۲۵-۸۴-۳}} |
||
* Cernenko. E. , The scythians 700 - 300 BC, |
* Cernenko. E. , The scythians 700 - 300 BC, 045 47 86 |
||
* [http://irantarikh.com/tarikh/iran04.pdf تاریخ ماد - دکتر خنجی PDF] |
* [http://irantarikh.com/tarikh/iran04.pdf تاریخ ماد - دکتر خنجی PDF] |
||
* تاریخ ماد. دیاکونوف. ترجمه کریم کشاورز، تهران: نشر امیرکبیر. |
* تاریخ ماد. دیاکونوف. ترجمه کریم کشاورز، تهران: نشر امیرکبیر. |
نسخهٔ ۸ اوت ۲۰۱۶، ساعت ۰۵:۰۶
ماساگت (به یونانی Μασσαγέται، Massagetai) یا ماساژت یکی از اقوام ایرانیتبار[۱][۲][۳][۴][۵][۶] و یک تیرهٔ سکایی نیمهصحراگرد در آسیای میانه بودند.
در روزگار مادها، سکاها فراوان به مرزهای ایران میتاختند. اینان گاه با آشور همپیمان میشدند و زمانی زیر فرمان خود مادها با آشوریان میجنگیدند. با آغاز کار هخامنشیان درگیریهای مرزی با سکاها دنباله داشت
داریوش بزرگ دیگر پادشاه هخامنشی برای تنبیه آنها تا مرکز اروپا پیشروی کرد. دستههای بسیاری از آنان به شاهنشاهی هخامنشی پیوستند و به عنوان سرباز برای آنان جنگیدند. از نامدارترین آنها میتوان از سکاهای تیزخود نام برد.
با گذشت زمان گروهی از اینان به جنوب شرقی ایران کوچیدند و این سرزمین را به نام خود سکستان (سیستان) خواندند.
ماساگتها از تیرههای سکایی و آریایی در شرق دریا کاسپین و کنارهٔ رود آراکس (=سیر دریا) بودند. انگارههایی که کوشش میکند جایگاه این تیره (و شهبانوی آنها یا دربیکها) را به غرب دریای کاسپین بکشاند و آنها را دارای تباری غیر هندواروپایی نشان دهند از دید علمی نادرست است[۷]
در سال ۵۲۹ پیش از میلاد کوروش به قبایل سکاها در آسیای مرکزی (شمال شرق ایران) حمله کرد و در جنگ با ماساگتها کشته شد. وی را در پاسارگاد دفن کردند.[۸]
نام
درباره نام ماساگت پژوهشگران تاکید دارند که ماساگت به معنی "بزرگ" گت است.[۹][۱۰] همچنین باور دیگری نیز وجود دارد، ماساژتها که در اصل از سکاها بودند، معنی نامشان "نیرومند" گت میباشد."[۱۱]
همچنین ماسا در پارسی میانه به معنی بزرگ است. در اوستا نیز ماسا به معنی بزرگی استفاده شده است.[۱۲]
منطقه
هردوت میگوید ماساژتها در صحرای بزرگی در شرق دریای خزر زندگی میکنند.[۱۳] ولی چند بار اشاره میکند که آنها فراتر از رودخانه ارس (Araxes) هستند.[۱۴] پژوهشگران هویتهای گوناگونی را برای این رودخانه ارائه کردهاند. هردوت درک اندکی درباره جغرافیای آسیا و اروپا داشته است و احتمالا رودخانه متعددی را در اظهارات خود با ارس اشتباه گرفته است و منظور او در واقع سیحون (Jaxartes) رودخانهای در شرق دریای خزر جایی که ماساگتها حضور داشتهاند، بوده است.[۱۵]
عادات
بر طبق سخن هرودوت:
لباس پوشیدن و شیوه زندگیشان شبیه سکاها است. آنها هم بر روی اسب و هم با پای پیاده میجنگند. هر دو شیوه جنگیدن آنها عجیب است. آنها هم با کمان و هم نیزه میجنگند ولی سلاح مورد علاقه آنها تبر جنگی است. سلاحهای آنها از زر یا برنج است. برای نوک نیزهها و نوک پیکانها و تبرهای جنگیشان از برنج استفاده میکنند و برای پوشش سر، حمایل و کمربند از زر. به همین ترتیب اسبهایشان نیز بسیار مجهز هستند. زره سینه اسبها از برنج است ولی زره کمر و صورت اسبها از زر است. آنها نه از آهن و نه از سیم استفاده نمیکنند زیرا در سرزمین آنها این دو فلز نیست و بجای آن زر و برنج فراوان است.
— هرودوت، [۱۶]
هر مردی یک زن به عنوان همسر میگیرد، اما زنان به همگان تعلق دارند. یونانیان این رسم را به سکاها نسبت میدهند، حال آنکه این رسم نه به سکاها بلکه به ماساگتها تعلق دارد. هر مرد ماساگت که زنی را بخواهد به جلوی کلبهٔ او ترکش خود را میآویزد و با خیالی آسوده، با او در میآمیزد. آنان حد طول عمر خود را مشخص نمیکنند، بلکه هنگامی که مردی به نهایت پیری رسید همه نزدیکان او گرد میآیند و او را همزمان با چند رأس حیوان قربانی میکنند، سپس گوشتها را میپزند و با آنها یک مهمانی ترتیب میدهند؛ و به این ترتیب کسانی که روز خود را اینگونه به پایان میبرند شادترینها محسوب میشوند؛ ولی اگر کسی از بیماری بمیرد وی را نمیخورند بلکه وی را در زمین دفن میکنند و برای بخت بد او زیرا که قربانی نشده است، گریه و سوگواری میکنند. آنها هیچ دانهای نمیکارند ولی در گلههای خود زندگی میکنند و از ماهی که در رودخانه ارس (احتمالا سیحون) فراوان است تغذیه میکنند. شیر چیزی است که آنها عمدتا مینوشند و تنها خدایی که پرستش میکنند خورشید است؛ و برای آن اسب قربانی میکنند. تحت این باور که برای چابکترین خدا باید چابکترین جانور را هدیه داد...
— هرودوت، [۱۷]
پانویس
- ↑ رضایی باغبیدی، تاریخ زبانهای ایرانی، ص 36
- ↑ Abaev, V. I; Bailey, H. W (1985). "ALANS". Encyclopædia Iranica (به انگلیسی). Vol. ۱. New York: Bibliotheca Persica Press. p. ۸۰۱-۸۰۳. Retrieved 10/10/2013.
{{cite encyclopedia}}
: Check date values in:|بازبینی=
(help) - ↑ Karasulas, Antony. Mounted Archers Of The Steppe 600 BC-AD 1300 (Elite). Osprey Publishing, 2004, ISBN 184176809, p. 7.
- ↑ Wilcox, Peter. Rome's Enemies: Parthians and Sassanids. Osprey Publishing, 1986, ISBN 0-85045-688-6, p. 9.
- ↑ Gershevitch, Ilya. The Cambridge History of Iran (Volume II). Cambridge University Press, 1985, ISBN 0-521-20091-1, p. 48.
- ↑ Grousset, René. The Empire of the Steppes. Rutgers University Press, 1989, ISBN 0-8135-1304-9, p. 547.
- ↑ محسنی، محمدرضا 1389: «پان ترکیسم، ایران و آذربایجان» ، انتشارایت سمرقند، ص 194
- ↑ CHRONOLOGY OF IRANIAN HISTORY PART 1 iranicaonline.org
- ↑ Leake, Jane Acomb (1967). The Geats of Beowulf: a study in the geographical mythology of the Middle Ages (illustrated ed.). University of Wisconsin Press. p. 68.
- ↑ Maurus, Rabanus (1864). Migne, Jacques Paul (ed.). De universo. Paris.
The Massagetae are in origin from the tribe of the Scythians, and are called Massagetae, as if heavy, that is, strong Getae.
- ↑ Dhillon, Balbir Singh (1994). History and study of the Jats: with reference to Sikhs, Scythians, Alans, Sarmatians, Goths, and Jutes (illustrated ed.). Canada: Beta Publishers. p. 8. ISBN 1-895603-02-1.
The classical and modern authorities say that the word "Massagetae" means "great" Getae (Jats). The ninth-century work De Universo of Rabanus Maurus states, "The Massagetae are in origin from the tribe of the Scythians, and are called Massagetae, as if heavy, that is, strong Getae."
- ↑ Rishi, Weer Rajendra (1982). India & Russia: linguistic & cultural affinity. Roma. p. 95.
- ↑ Herodotus, The Histories, 1.204.
- ↑ Herodotus, The Histories, 1.202.
- ↑ Herodotus, The Histories, translation by Robin Waterfield, with notes by Carolyn Deward (1998), p. 613, notes on 1.201-16.
- ↑ هرودوت، کتاب ۱، بند ۲۱۵. ترجمه مرتضی ثاقب فر
- ↑ هرودوت، کتاب ۱، بند ۲۱۶. ترجمه مرتضی ثاقب فر
منابع
- رضایی باغبیدی، حسن (۱۳۸۸). تاریخ زبانهای ایرانی. تهران: مرکز دائرةالمعارف بزرگ اسلامی. شابک ۹۷۸-۹۶۴-۷۰۲۵-۸۴-۳.
- Cernenko. E. , The scythians 700 - 300 BC, 045 47 86
- تاریخ ماد - دکتر خنجی PDF
- تاریخ ماد. دیاکونوف. ترجمه کریم کشاورز، تهران: نشر امیرکبیر.
- Cernenko ,The scythians 700 - 300 BC E.
- کمرون، جرج. ایران در سپیده دم تاریخ. ترجمه حسن انوشه. تهران، مرکز نشر دانشگاهی، ۱۳۷۹
- Diakonoff, I. M. "Media". In Ilia Gershevitch ed. Cambridge History of Iran, Vol. II. CUP, Cambridge, 1985