لری شمالی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نسخه‌ای که می‌بینید نسخه‌ای قدیمی از صفحه است که توسط RAMINKHAZAI135 (بحث | مشارکت‌ها) در تاریخ ‏۸ مهٔ ۲۰۲۱، ساعت ۰۸:۰۰ ویرایش شده است. این نسخه ممکن است تفاوت‌های عمده‌ای با نسخهٔ فعلی داشته باشد.

لُری شمالی
زبان بومی در ایران
 عراق
منطقهغرب آسیا
قومیتمردم لر
شمار گویشوران
حدود ۳ میلیون نفر[۱]  (بدون تاریخ)
الفبای عربی در ایران و عراق[۱]
وضعیت رسمی
زبان رسمی در
 عراق: زبان محلی در کنار زبان عربی. [نیازمند منبع]
 ایران: زبان محلی شناخته شده بر طبق قانون اساسی
کدهای زبان
ایزو ۲–۶۳۹lrc
ایزو ۳–۶۳۹در زمان‌های گوناگون:

andi1253 – گویش اندیمشکی

bala1298 – لری بالاگریوه‌ای

boru1243 – گویش بروجردی

caga1240 – گویش چِگِنی

khor1268 – لری خرم‌آبادی

maha1286 – لری محلی

naha1259 – گویش نهاوندی
{{{mapalt}}}
مناطقی در ایران و عراق که به زبان لری تکلم می‌کنند.
این نوشتار شامل نمادهای آوایی آی‌پی‌ای است. بدون پشتیبانی مناسب تفسیر، ممکن است علامت‌های سوال، جعبه یا دیگر نمادها را جای نویسه‌های یونی‌کد ببینید.

لُری شمالی (به لری: لۊری شومالی) نام شاخه ای از گویش لری است. دانشنامه ایرانیکا،[۲][۳] و اتنولوگ[۱] زبان لری را به دو شاخه لری شمالی و جنوبی تقسیم کرده‌اند و فهرست لینگوییست زبان لری را به سه دسته شمالی، بختیاری و جنوبی دسته‌بندی کرده‌است.[۴] گویش‌های زبان لری با تفاوت‌های کم و بیش از هم سخن گفته می‌شوند، گویش لری شمالی به زبان کردی جنوبی هم نزدیک است.[۵]

جغرافیا

لری شمالی در استان‌های لرستان، خوزستان، مرکزی، همدان و بخش‌هایی از جنوب استان ایلام و چند روستا در شرق عراق رایج است. این گروه از زبان‌های لری‌تبار متداول‌ترین زبان‌های رایج در میان لر کوچک محسوب می‌شوند.[۱]

برخی واژگان به زبان لری

برخی کلمات در زبان لری فیلی (به الفبای لری نوشته شده‌است) و ترجمه به فارسی:

  • دآ= مادر/
  • بوٱ=پدر/
  • برآ=برادر/
  • لوچ=لب/
  • می می= عمه/
  • پاٛت= بینی/
  • کلاٛک=انگشت/
  • می= مو/
  • گوپ، دٱم=دهان
  • قُل=مچ پا تا انگشتان پا/
  • مل=گردن/
  • کوک=کمر/
  • کُم= شکم/
  • سی=برای/
  • داْ= داخل/
  • اْزگاٛل= زغال/
  • چیا- چوقا= تپه/
  • اِشکَفت=غار/
  • ژو= درد/
  • سی چی=برای چی/
  • کُر=پسر

جستارهای وابسته

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ ۱٫۳ "Luri, Northern" (به انگلیسی). اتنولوگ. Archived from the original on 21 September 2014. Retrieved 21 September 2014. {{cite web}}: Check |نشانی بایگانی= value (help)
  2. "LORI LANGUAGE ii. Sociolinguistic Status of Lori" (به انگلیسی). Encyclopædia Iranica. Archived from the original on 11 September 2014. Retrieved 23 April 2014. {{cite web}}: Check |نشانی بایگانی= value (help)
  3. "LORI DIALECTS" (به انگلیسی). Encyclopædia Iranica. Archived from the original on 11 September 2014. Retrieved 11 September 2014. {{cite web}}: Check |نشانی بایگانی= value (help)
  4. "Language by Country" (به انگلیسی). Linguist List. ۱۰ سپتامبر ۲۰۱۴. Archived from the original on 10 September 2014. Retrieved 10 September 2014. {{cite web}}: Check |نشانی بایگانی= value (help)
  5. «بختیاری». دانشنامه جهان اسلام. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۱۱ سپتامبر ۲۰۱۴.