پرش به محتوا

حبیب‌الله کلکانی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
اصلاحات جدی این صفحه توسط خرابکاران جعل نویس پیگیری و اصلاح شد
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جزبدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایشگر دیداری ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲۷: خط ۲۷:
}}
}}


'''حبیب‌الله کَلکَانی''' یا '''خادمدینرسول‌الله'''<ref>{{یادکرد خبر|نام خانوادگی=عزم|نام=کاوه|عنوان=جریانات قدرت‌گیری حبیب‌الله کلکانی به قلم میرغلام محمد غبار|نشانی=http://www.hambastagi.org/new/fa/from-our-history/1731-habibullah-kalakani-puppet-of-britain.html|زبان=fa-ir|تاریخ بازبینی=2018-05-16}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=غفاریان|نام=سیروس|وبگاه=www.magiran.com|نشانی=http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1065674|عنوان=روزنامه شرق 85/2/23: بلاهت بچه سقا|بازبینی=2018-05-16}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نویسنده=|نام=|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://www.vajehyab.com/dehkhoda/بچه+سقا|عنوان=معنی بچه سقا {{!}} لغت‌نامه دهخدا|بازبینی=2017-07-05}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=پژوهشگر|نام=بصیر احمد حسن‌زاده نویسنده و|کد زبان=fa|وبگاه=BBC Persian|نشانی=http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/01/090113_dn_habibullah_kalakani|عنوان=هشتادمین سالروز پادشاهی حبیب‌الله کلکانی|بازبینی=2018-05-16}}</ref><ref>http://rch.ac.ir/article/Details/5910</ref> (۱۸۹۰–۱۳ اکتبر ۱۹۲۹)، [[تاجیک‌ها|تاجیک تبار]] از شمال [[افغانستان]] و رهبر انقلاب و آزادی خواه مردم افغانستان بود.<ref>[http://www.bbc.com/persian/blogs/2016/09/160904_mar_nazeran_analysis_habibullah_reburial بازخاکسپاری حبیب‌الله کلکانی و بحران هویت ملی افغانستان]، ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref> وی در سال [[۱۹۲۹ (میلادی)|۱۹۲۹]] میلادی، او اولین قیام مردمی را که در کل تاریخ افغانستان انجام نشده <ref>{{Citation|title=Bachai Saqao (son of water carrier, the bandit king) Arrested|url=https://www.flickr.com/photos/64430157@N08/7554445512/|date=2012-07-12|accessdate=2024-06-25|first=Nasar|last=Dukki}}</ref>بود او شروع کرد.که با قیام علیه [[امان‌الله خان|امان‌الله]] و با خلع [[امان‌الله شاه|امان‌الله]] به مدت ۹ ماه<ref>[http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2016/09/160901_mar_kabul_kalakani_clashes مراسم خاکسپاری دوباره حبیب‌الله کلکانی در کابل به خشونت کشیده شد]، ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref> قدرت را در [[افغانستان]] در دست گرفت و آرامش آزادی و مدنی افغانستان را به ارمغان آورد. و او بنیان گذار حکومت مردمی ای از جمله [[امارت افغانستان (۱۹۲۹)|امارت افغانستان]] ، [[تجزيه طلبي|قوم گرایی (تجزیه طلبی)]] را از افغانستان برچید . اما بدبختانه پس از به قدرت رسیدن نادر خان ملقب به نادر غدار به صورت بی رحمانی به شکل مرموز کشته شد و این گونه نادر خان لقب نادر غدار و جنایت کار قرن را دریافت نمود
'''حبیب‌الله کَلکَانی''' یا '''خادم دین رسول‌الله'''<ref>{{یادکرد خبر|نام خانوادگی=عزم|نام=کاوه|عنوان=جریانات قدرت‌گیری حبیب‌الله کلکانی به قلم میرغلام محمد غبار|نشانی=http://www.hambastagi.org/new/fa/from-our-history/1731-habibullah-kalakani-puppet-of-britain.html|زبان=fa-ir|تاریخ بازبینی=2018-05-16}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=غفاریان|نام=سیروس|وبگاه=www.magiran.com|نشانی=http://www.magiran.com/npview.asp?ID=1065674|عنوان=روزنامه شرق 85/2/23: بلاهت بچه سقا|بازبینی=2018-05-16}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=|نویسنده=|نام=|کد زبان=en|تاریخ=|وبگاه=|نشانی=http://www.vajehyab.com/dehkhoda/بچه+سقا|عنوان=معنی بچه سقا {{!}} لغت‌نامه دهخدا|بازبینی=2017-07-05}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نام خانوادگی=پژوهشگر|نام=بصیر احمد حسن‌زاده نویسنده و|کد زبان=fa|وبگاه=BBC Persian|نشانی=http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/01/090113_dn_habibullah_kalakani|عنوان=هشتادمین سالروز پادشاهی حبیب‌الله کلکانی|بازبینی=2018-05-16}}</ref><ref>http://rch.ac.ir/article/Details/5910</ref> (۱۸۹۰–۱۳ اکتبر ۱۹۲۹)، [[تاجیک‌ها|تاجیک تبار]] از شمال [[افغانستان]] و رهبر انقلاب و آزادی خواه مردم افغانستان بود.<ref>[http://www.bbc.com/persian/blogs/2016/09/160904_mar_nazeran_analysis_habibullah_reburial بازخاکسپاری حبیب‌الله کلکانی و بحران هویت ملی افغانستان]، ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref> وی در سال [[۱۹۲۹ (میلادی)|۱۹۲۹]] میلادی، او اولین قیام مردمی را که در کل تاریخ افغانستان انجام نشده <ref>{{Citation|title=Bachai Saqao (son of water carrier, the bandit king) Arrested|url=https://www.flickr.com/photos/64430157@N08/7554445512/|date=2012-07-12|accessdate=2024-06-25|first=Nasar|last=Dukki}}</ref>بود او شروع کرد.که با قیام علیه [[امان‌الله خان|امان‌الله]] و با خلع [[امان‌الله شاه|امان‌الله]] به مدت ۹ ماه<ref>[http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2016/09/160901_mar_kabul_kalakani_clashes مراسم خاکسپاری دوباره حبیب‌الله کلکانی در کابل به خشونت کشیده شد]، ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref> قدرت را در [[افغانستان]] در دست گرفت و آرامش آزادی و مدنی افغانستان را به ارمغان آورد. و او بنیان گذار حکومت مردمی ای از جمله [[امارت افغانستان (۱۹۲۹)|امارت افغانستان]] ، [[تجزيه طلبي|قوم گرایی (تجزیه طلبی)]] را از افغانستان برچید . اما بدبختانه پس از به قدرت رسیدن نادر خان ملقب به نادر غدار به صورت بی رحمانی به شکل مرموز کشته شد و این گونه نادر خان لقب نادر غدار و جنایت کار قرن را دریافت نمود


حبیب‌الله کلکانی علیه امان‌الله خان که می‌خواست فرهنگ بی حیایی و غرب گرائی را ترویج دهد و حبیب‌الله کلکانی پس از به قدرت رسیدن، [[قانون اساسی افغانستان|قانون اساسی]] قومی نژاد پرستی افغانستان را لغو کرد و خواستار اعمال قوانین مدنی انسان دوستانه شد.<ref name="bbc.com">[http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/01/090113_dn_habibullah_kalakani هشتادمین سالروز پادشاهی حبیب‌الله کلکانی]، ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref>
حبیب‌الله کلکانی علیه امان‌الله خان که می‌خواست فرهنگ بی حیایی و غرب گرائی را ترویج دهد و حبیب‌الله کلکانی پس از به قدرت رسیدن، [[قانون اساسی افغانستان|قانون اساسی]] قومی نژاد پرستی افغانستان را لغو کرد و خواستار اعمال قوانین مدنی انسان دوستانه شد.<ref name="bbc.com">[http://www.bbc.com/persian/afghanistan/2009/01/090113_dn_habibullah_kalakani هشتادمین سالروز پادشاهی حبیب‌الله کلکانی]، ''بی‌بی‌سی فارسی''</ref>

نسخهٔ ‏۱ ژوئیهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۱۸:۵۱

شاه و سفیر صلح افغانستان
حبیب الله کلکانی (رهبر انقلابی تاجیک افغانستان)
زادهٔ۱۸۹۰
کلکان، ولایت کابل
درگذشت۱۳ اکتبر ۱۹۲۹
در کابل توسط نادر جنایت کار اعدام گردید
آرامگاهتپه شهرآرای شهر کابل
ملیتآریایی، تاجیک
دیگر نام‌ها[۱] غازی امیر حبیب‌الله کلکانی، حبیب‌الله کوهدامنی
نژادتاجیک،آریایی
پیشهامیر [[فهرست رؤسای دولت در افغانستان|]]
سال‌های فعالیت۱۹۲۹ میلادی
عنوانعیار مرد آریایی افغانستان[۲]
همسر(ها)بی‌بی سروری (سنگری)، ملکه بی‌نظیر
والدینعبدالرحمان[۱]

حبیب‌الله کَلکَانی یا خادم دین رسول‌الله[۳][۴][۵][۶][۷] (۱۸۹۰–۱۳ اکتبر ۱۹۲۹)، تاجیک تبار از شمال افغانستان و رهبر انقلاب و آزادی خواه مردم افغانستان بود.[۸] وی در سال ۱۹۲۹ میلادی، او اولین قیام مردمی را که در کل تاریخ افغانستان انجام نشده [۹]بود او شروع کرد.که با قیام علیه امان‌الله و با خلع امان‌الله به مدت ۹ ماه[۱۰] قدرت را در افغانستان در دست گرفت و آرامش آزادی و مدنی افغانستان را به ارمغان آورد. و او بنیان گذار حکومت مردمی ای از جمله امارت افغانستان ، قوم گرایی (تجزیه طلبی) را از افغانستان برچید . اما بدبختانه پس از به قدرت رسیدن نادر خان ملقب به نادر غدار به صورت بی رحمانی به شکل مرموز کشته شد و این گونه نادر خان لقب نادر غدار و جنایت کار قرن را دریافت نمود

حبیب‌الله کلکانی علیه امان‌الله خان که می‌خواست فرهنگ بی حیایی و غرب گرائی را ترویج دهد و حبیب‌الله کلکانی پس از به قدرت رسیدن، قانون اساسی قومی نژاد پرستی افغانستان را لغو کرد و خواستار اعمال قوانین مدنی انسان دوستانه شد.[۱]

زندگی

وی یکی از تاجیکانِ روستای بزرگ کَلَکان در سی کیلومتری شمال کابل در بخش کوهدامن بود. پدر وی حرفه سقایی داشت، از همین جهت است که او را بچه سقا می‌نامند.[۱۱]

شورش

چون اقدامات اصلاحی امان‌الله خان با تندرویهایی همراه بود و اساساً با جنبه‌های فرهنگی و دینی مردم افغانستان سازگاری چندانی نداشت، اسباب نارضایتی عمومی را فراهم نمود و در نهایت به شورش قبایل، مخالفت روحانیان و مردم و سرانجام سقوط او انجامید. در این میان حبیب‌الله کلکانی، که یک سرباز معمولی در ارتش امان‌الله شاه بود، عملکردهای امان‌الله خان را مغایر سنت‌های دینی و ارزش‌های مردمی دانسته و با پشتیبانی علما و رهبران نقشبندیه که نفوذ بسیار داشتند، دست به شورش زده و در کلکان خود را فرمانروای افغانستان خواند و با قوای خود روی به کابل نهاد. از این‌رو، امان‌الله از مواضع خود دست برداشت و اصلاحات را متوقف کرد. امان‌الله خان برای نخستین بار در تاریخ کشور زنش را با لباس غیرمعمول به سبک اروپایی روی صحنه آورد و از مردم خواست تا آن شیوهٔ را به عنوان الگو بپذیرند. اما با واکنشهای مردمی مواجه شد.

شورشیان حملهٔ نهایی بر کابل را در شب ۲۴ دی۱۳۰۷ (خورشیدی) (۱۴ ژانویه ۱۹۲۹) آغاز کردند. شاه سلطنت را به برادرش عنایت‌الله سپرد و خود به قندهار رفت. عنایت‌الله خان هم سرانجام پس از سه روز پادشاهی با خانواده‌اش کابل را ترک گفت. از آن سوی حبیب‌الله مقر سلطنت را متصرف شد و در ۲۸ دی ۱۳۰۷ (۱۸ ژانویه ۱۹۲۹) بر تخت سلطنت نشست و خود را به امیر حبیب‌الله مسمی‌کرد. امان‌الله کوشید تا به کمک قبایل دوباره خود را به کابل برساند، اما رقابت و خصومت قبایل غلزایی و درانی مانع این کار شد. امان‌الله شکست خورد و سرانجام از طریق هند به ایتالیا رفت.

امیر حبیب‌الله خان که خود را «خادم دین رسول‌الله» می‌گفت، بر اصلاحات مدرن دموکراتیک امان‌الله خط بطلان کشید. قوانین مصوب به ویژه قانون اساسی را ملغی ساخت و مالیات و عوارض را غیرشرعی خواند و همه را برچید. در آغاز کار بیشتر مردم به امید ادارهٔ بهتر و اسلامی‌تر کشور از حبیب‌الله به خوبی استقبال کردند؛ اما مشکلات اقتصادی و امنیتی کشور به تدریج باعث آشفتگی اوضاع شد.

در این وقت ژنرال محمد نادر خان، وزیر جنگ پیشین که از وزیر مختاری در فرانسه استعفا کرده بود و در شهر نیس زندگی می‌کرد، به کمک برادرانش، گویا پس از مذاکره با انگلستان در هند، قصد کابل کرد و سرانجام به کمک قبایل مخصوصاً افراد دو قبیلهٔ جاجی و وزیری در ۲۱ مهر ۱۳۰۸ (۱۳ اکتبر ۱۹۲۹) خود را به آنجا رسانید و شهر را در اختیار گرفت. ا به دستور نادر خان همه به دار آویخته شدند، از همین جهت است که نادر شاه را غدار می‌گویند.

جستارهای وابسته

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ هشتادمین سالروز پادشاهی حبیب‌الله کلکانی، بی‌بی‌سی فارسی
  2. دانشنامه جهان اسلام، سرواژهٔ
  3. عزم، کاوه. «جریانات قدرت‌گیری حبیب‌الله کلکانی به قلم میرغلام محمد غبار». دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۱۶.
  4. غفاریان، سیروس. «روزنامه شرق 85/2/23: بلاهت بچه سقا». www.magiran.com. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۱۶.
  5. "معنی بچه سقا | لغت‌نامه دهخدا" (به انگلیسی). Retrieved 2017-07-05.
  6. پژوهشگر، بصیر احمد حسن‌زاده نویسنده و. «هشتادمین سالروز پادشاهی حبیب‌الله کلکانی». BBC Persian. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۱۶.
  7. http://rch.ac.ir/article/Details/5910
  8. بازخاکسپاری حبیب‌الله کلکانی و بحران هویت ملی افغانستان، بی‌بی‌سی فارسی
  9. Dukki, Nasar (2012-07-12), Bachai Saqao (son of water carrier, the bandit king) Arrested, retrieved 2024-06-25
  10. مراسم خاکسپاری دوباره حبیب‌الله کلکانی در کابل به خشونت کشیده شد، بی‌بی‌سی فارسی
  11. دانشنامه جهان اسلام، سرواژهٔ بچه سقا

پیوند به بیرون

عنوان سلطنتی
پیشین:
عنایت‌الله شاه
پادشاهان افغانستان
۱۴ دسامبر ۱۹۲۸ – ۱۳ اکتبر ۱۹۲۹
پسین:
محمد نادر شاه