رود: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۵: خط ۵:
'''[[رودخانه]]'''، به بستر و مسیر حرکت «رود» گفته می‌شود که معمولاً عبارت «رودخانه» با «رود» اشتباه می‌شود و به جای آن استفاده می‌شود.<ref>http://www.vajehyab.com/dehkhoda/رودخانه</ref> رودخانه‌ها معمولاً در نخستین مرحله در پای کوه‌ها، تشکیل [[مخروط افکنه]]‌ها را داده و پس از طی مسیری با انباشت مواد [[آبرفتی]] خود به توسعهٔ دشت‌ها کمک می‌کنند.
'''[[رودخانه]]'''، به بستر و مسیر حرکت «رود» گفته می‌شود که معمولاً عبارت «رودخانه» با «رود» اشتباه می‌شود و به جای آن استفاده می‌شود.<ref>http://www.vajehyab.com/dehkhoda/رودخانه</ref> رودخانه‌ها معمولاً در نخستین مرحله در پای کوه‌ها، تشکیل [[مخروط افکنه]]‌ها را داده و پس از طی مسیری با انباشت مواد [[آبرفتی]] خود به توسعهٔ دشت‌ها کمک می‌کنند.


رود یا رودخانه که در زبان پهلوی هم رود گفته می‌شود، آبی است روان که از به هم پیوستن آب چند چشمه در دره‌های کوهستانی به وجود آمده و جریان می‌یابد تا به دشت‌ها، دریاچه‌ها و یا دریاها و اقیانوس‌ها بریزد. رودخانه‌ها معمولاً در اولین مرحله در پایکوهها، تشکیل مخروط افکنه‌ها را داده و پس از طی مسیری با انباشت مواد آبرفتی خود به توسعه دشتها کمک می‌کنند . گاه در برخی از رودهای بزرگ در طی مسیر طولانی که دارند، به پیچان رودها ( مئاند ) برخورد می‌کنیم که در اثر شیب کم زمین به وجود می‌آیند. در ادامه زمانی که رود به مصب (محلی که رود به [[دریا]] می‌ریزد) می‌رسد، در دهانهٔ خود دلتا را تشکیل می‌دهد. بنابر این مخروط افکنه‌ها در پایکوهها و دلتاها در دهانه رود (مصب) به وجود می‌آیند.
محمد رضا جانباز 18 ساله دارای 2 متر قد هستم هنگامی که مدرسه میرفتم غلامی و رضا زاده رو کتک می‌زدم و وقتی غروب میشد پیش آقای آهی کلاس میرفتم و او را لمس میکردم بزار برات خلاصه اش کنم خیلی آدم وحشی هستم همینجوری آبکی لقب بیورن رویین تن رو نگرفتم پسر (محلی که رود به [[دریا]] می‌ریزد) می‌رسد، در دهانهٔ خود دلتا را تشکیل می‌دهد. بنابر این مخروط افکنه‌ها در پایکوهها و دلتاها در دهانه رود (مصب) به وجود می‌آیند.
خوب جایی اومدی من محمد رضا جانباز همون بیورن رویین تن هستم
خوب جایی اومدی من محمد رضا جانباز همون بیورن رویین تن هستم



نسخهٔ ‏۱۰ ژوئن ۲۰۲۳، ساعت ۲۰:۲۱

رودهای گوناگون
نیل، درازترین رود جهان[۱]
یانگ‌تسه درازترین رود آسیا

رود، آبی است روان که از به هم پیوستن آب چند چشمه در دره‌های کوهستانی به وجود آمده و جریان می‌یابد تا به دشت‌ها، دریاچه‌ها یا دریاها و اقیانوس‌ها بریزد.

رودخانه، به بستر و مسیر حرکت «رود» گفته می‌شود که معمولاً عبارت «رودخانه» با «رود» اشتباه می‌شود و به جای آن استفاده می‌شود.[۲] رودخانه‌ها معمولاً در نخستین مرحله در پای کوه‌ها، تشکیل مخروط افکنه‌ها را داده و پس از طی مسیری با انباشت مواد آبرفتی خود به توسعهٔ دشت‌ها کمک می‌کنند.

محمد رضا جانباز 18 ساله دارای 2 متر قد هستم هنگامی که مدرسه میرفتم غلامی و رضا زاده رو کتک می‌زدم و وقتی غروب میشد پیش آقای آهی کلاس میرفتم و او را لمس میکردم بزار برات خلاصه اش کنم خیلی آدم وحشی هستم همینجوری آبکی لقب بیورن رویین تن رو نگرفتم پسر (محلی که رود به دریا می‌ریزد) می‌رسد، در دهانهٔ خود دلتا را تشکیل می‌دهد. بنابر این مخروط افکنه‌ها در پایکوهها و دلتاها در دهانه رود (مصب) به وجود می‌آیند. خوب جایی اومدی من محمد رضا جانباز همون بیورن رویین تن هستم

ریشه‌شناسی

در پارسی میانه هم به آن رود گفته می‌شد. رود را نباید با رود خانه اشتباه گرفت.

مخروط افکنه و دلتا

الگوی برخی از رودهای بزرگ در طی مسیر طولانی خود پیچان رودی (مئاندر) ای است. پیچان رودها در اثر شیب کم، تغییرات دینامیکی جریان و رسوبگذاری شکل می‌گیرند. در ادامهٔ زمانی که رود به مصب (محلی که رود به دریا می‌ریزد) می‌رسد، در دهانهٔ خود دلتا را تشکیل می‌دهد؛ بنابراین مخروط افکنه‌ها در پای کوه‌ها و به دور از تغییرات دینامیک دریا شکل می‌گیرند. اما دلتاها در دهانهٔ رودهای منتهی به خط ساحلی (مصب) به وجود می‌آیند. قاعده دلتاها اغلب تحت تأثیر حرکات آب دریا است و لندفرمهایی مانند خور، تالاب، پیکان ساحلی و سدهای ماسه‌ای شکل می‌گیرد. این لندفرمها وجه اصلی تمایز بین دلتا و مخروط افکنه به‌شمار می‌روند.

دبی آب

به حجم آبی که در واحد زمان از مقطع عرضی یک رودخانه عبور می‌کند «دبی» رود گفته می‌شود که معمولاً آن را به متر مکعب در ثانیه بیان می‌کنند. مقدار دبی در واقع برابر است با حاصل‌ضرب سرعت جریان آب در سطح مقطع رودخانه. دبی یک رودخانه در طول سال تغییر می‌کند و معمولاً در فصل بهار، به علت ذوب یخ و زیاد شدن بارندگی و جاری شدن سیلاب، افزایش می‌یابد. در ایام گرما سال دبی رودخانه به حداقل می‌رسد.

برای اندازه‌گیری دبی جریان‌هایی مانند رودخانه، قنات و چشمه، راه‌های مختلفی وجود دارد ولی معمولیترین آن‌ها استفاده از «پروانهٔ آبی» است. تعیین دبی عامل مهم در بررسی‌های آب‌شناسی از جمله برآورد زمان پر شدن یک سد یا مخزن، تعیین احتمال وقوع سیل جهت طراحی سازه‌های مهارکننده و ارزیابی میزان فرسایش سطحی است.[۳]

طولانی‌ترین رودهای جهان

رودهای نیل، آمازون، یانگتسه، می‌سی‌سی‌پی، هوانگهو، آمودریا و مکونگ جزو طولانی‌ترین رودهای جهان هستند.

طولانی‌ترین رودهای ایران

کارون، سفیدرود و زاینده‌رود.

نگارخانه

جستارهای وابسته

منابع

  1. «Rivers of the World: World's Longest Rivers». www.usgs.gov. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۳۱.
  2. http://www.vajehyab.com/dehkhoda/رودخانه
  3. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۵ نوامبر ۲۰۱۴. دریافت‌شده در ۸ دسامبر ۲۰۱۴.