پرش به محتوا

سیمون بولیوار

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
سیمون بولیوار
رئیس‌جمهور جمهوری کلمبیای بزرگ
دوره مسئولیت
۱۸۱۹ – ۱۸۳۰
رئیس‌جمهور ونزوئلا
دوره مسئولیت
۱۸۲۵ – ۱۸۲۵
رئیس‌جمهور پرو
دوره مسئولیت
۱۸۲۴ – ۱۸۲۷
اطلاعات شخصی
زاده
سیمون خوسه آنتونیو د لا سانتیسیما ترینیداد بولیوار ای پالاسیوس پونته ای بلانکو

۲۴ ژوئیهٔ ۱۷۸۳
کاراکاس، امپراتوری اسپانیا
درگذشته۱۷ دسامبر ۱۸۳۰ (۴۷ سال)
سانتا مارتا، کلمبیای بزرگ (اکنون در کلمبیا)
بیماری سل
آرامگاهکاراکاس، ونزوئلا
ملیتامپراتوری اسپانیا (تا ۱۸۱۰)
کلمبیای بزرگ (۱۸۱۰–۱۸۳۰)
 ونزوئلا (۱۸۱۳–۱۸۱۹)
همسر(ان)ماریا ترسا دل تورو
شریک زندگیمانوئلا سائنس
پیشهفرمانده انقلابی، سیاستمدار
امضا

سیمون خوسه آنتونیو د لا سانتیسیما ترینیداد بولیوار ای پالاسیوس پونته‌ای بلانکو (اسپانیایی: Simón José Antonio de la Santísima Trinidad Bolívar y Palacios Ponte y Blanco‎؛ ۲۴ ژوئیهٔ ۱۷۸۳ – ۱۷ دسامبر ۱۸۳۰) معروف به سیمون بولیوار فرمانده انقلابی و سیاستمدار ونزوئلایی، رهبر انقلاب‌های آزادی‌بخش آمریکای لاتین از استعمار اسپانیا بود. بولیوار معروف به آزادیبخش (liberator)، ونزوئلا، بولیوی، کلمبیا، اکوادور، پرو و پاناما را از استعمار امپراتوری اسپانیا رهاند و رئیس‌جمهور پرو شد.[۱]

بولیوار در کاراکاس (پایتخت ونزوئلا) در یک خانواده ثروتمند زاده شد و همان‌طور که در دوران او برای خانواده‌های طبقه بالا معمول بود، در سن جوانی برای تحصیل به خارج از کشور اعزام شد. او ۱۶ سالگی وارد اسپانیا شد و بعداً به فرانسه رفت. زمانی که در اروپا بود با ایده‌های عصر روشنگری آشنا شد که بعداً انگیزه او را برای سرنگونی اسپانیایی‌های حاکم در استعمار آمریکای جنوبی فراهم کرد. بولیوار با بهره‌گیری از بی‌نظمی در اسپانیا ناشی از جنگ شبه‌جزیره، مبارزات خود را برای استقلال در سال ۱۸۰۸ آغاز کرد. مبارزات استقلال گرانادای جدید با پیروزی در نبرد بویاکا در ۷ اوت ۱۸۱۹ تثبیت شد. وی طی سه سال کنگره ملی سازمان یافته‌ای را ایجاد کرد. علی‌رغم موانع متعدد، از جمله ورود یک نیروی اعزامی بی‌سابقه اسپانیایی، سرانجام انقلابیون پیروز شدند که در نهایت به پیروزی میهن پرستانه در نبرد کارابوبو در سال ۱۸۲۱ منجر شد که باعث شد ونزوئلا به کشوری مستقل تبدیل شود. پس از این پیروزی بر امپراتوری اسپانیا، بولیوار در تأسیس نخستین اتحادیه ملت‌های مستقل در آمریکای لاتین، کلمبیای بزرگ که وی از ۱۸۱۹ تا ۱۸۳۰ رئیس‌جمهور آن بود، شرکت کرد و بولیوی به نام وی نامگذاری شد. وی به‌طور همزمان رئیس کلمبیای بزرگ (ونزوئلا، کلمبیا، پاناما و اکوادور کنونی) بود. اما اندکی بعد، فرمانده دوم وی، آنتونیو خوزه دو سوکر، رئیس‌جمهور بولیوی شد. بولیوار فرمانند ۱۰۰ جنگ بود که ۷۹ مورد آن مهم بودند. او در طول لشکرکشی‌های خود ۷۰۰۰۰ کیلومتر سوار بر اسب شد که ۱۰ برابر بیشتر از هانیبال، سه برابر ناپلئون و دو برابر اسکندر مقدونی است. بولیوار به عنوان یک نماد ملی در بیشتر آمریکای جنوبی مدرن دیده می‌شود. بولیوار در اواخر عمر از اوضاع منطقه زادگاه خود ناامید شد و گفت «همه کسانی که به انقلاب خدمت کردند دریا را شخم زده‌اند.»

خانواده بولیوار

[ویرایش]

ریشه نام خانوادگی

[ویرایش]

نام بولیوار از اشراف‌زاده‌های ساکن روستای کوچک لا پوبلا د بولیوار در باسک اسپانیا گرفته شده‌است. خانواده مادری پدر بولیوار از خانواده آردانزا بود. مادر بزرگ مادرش از خانواده‌های ساکن جزایر قناری بود.

سده شانزدهم

[ویرایش]

خانواده بولیوار در سده ۱۶ (میلادی) به ونزوئلا مهاجرت کرد. نخستین فرزند خانواده بولیوار در آمریکای جنوبی، سیمون بولیوار بود که از سال ۱۵۵۹ تا ۱۵۶۰ با استاندار سانتو دومینگو زندگی و کار کرد. هنگامی که حاکم ونزوئلا توسط امپراتوری اسپانیا در سال ۱۵۶۹ مجدداً منصوب شد، بولیوار هم با او به ونزوئلا رفت. او به عنوان یک مهاجر در ونزوئلا، اسپانیا، در جامعه محلی برجسته بود و او و فرزندانش املاک و مستاجران و موقعیت‌های خود را در کابیدو محلی دریافت کردند.

هنگامی که کلیسای کاراکاس در سال ۱۵۶۹ ساخته شد، خانواده بولیوار یکی از نخستین کلیساهای اختصاصی را داشتند. مهم‌تر از این ثروتی بود که او از مزارع نیشکر بدست می‌آورد. بخش دیگری از ثروت بولیوار از معادن نقره، طلا و مس حاصل می‌شد. معادن کوچک طلا در ونزوئلا اولین بار در سال ۱۶۶۹ استخراج شدند. بدنبال آن معادن مس نیز کشف و استخراج شدند. بولیوار از طرف مادرش (خانواده پالاسیوس)، معادن مس آروا را در کوکوروت به ارث برد. بردگان بومی آمریکایی و آفریقایی کار اصلی را در این معادن انجام می‌دادند.

سده هفدهم

[ویرایش]

در پایان سده ۱۷ (میلادی) استخراج مس در ونزوئلا بسیار رونق گرفت و این فلز به عنوان مس کاراکاس شناخته شد.

بسیاری از معادن مس در تملک خانواده بولیوار بودند. در سال ۱۷۲۸ پدر بزرگ بولیوار، خوان د بولیوار مارتینز دویله گاس ۲۲۰۰ دوکاتس را بخاطر واگذاری معدن توسط فیلیپ پنجم پادشاه اسپانیا به صومعه سانتا ماریا اهدا کرد. ولی پادشاه اسپانیا هرگز اسناد مالکیت معدن را بنام او صادر نکرد و به این دلیل خرید معدن به موضوع حل نشده‌ای تبدیل شد که در طول عمر بولیوار باقی ماند و تنها زمانی پایان یافت که ونزوئلا از استعمار اسپانیا خارج شد. بولیوار همه ثروت شخصی خود را برای انقلاب اختصاص داد. او در جریان انقلاب یکی از ثروتمندترین افراد آمریکای لاتین بود. ولی هنگام مرگ یکی از فقیرترین افراد این کشور بود.

زندگی و تحصیلات

[ویرایش]

کودکی

[ویرایش]

سیمون بولیوار در ۲۴ ژوئیه ۱۷۸۳ در خانواده‌ای اشرافی در کاراکاس زاده شد[۲] و با نام سیمون خوسه آنتونیو د لاسانتیسیما ترینیداد بولیوار ای پالاسیوس غسل تعمید داده شد. اجدادش از مأموران برجسته و عالی رتبهٔ اسپانیا وابسته به خاندان امپراتوری اسپانیا بودند. خاندان وی در آن زمان از ثروتمندترین خانواده‌های اسپانیایی بوده‌اند.

مادرش ماریا دلاکنسپسیون پالاسیوس ای بلانکو و پدرش سرهنگ دن خوان وینست بولیوار ای پونته بود. او دو خواهر بزرگتر از خود و یک برادر داشت. ماریا آنتونیا، خوانا و خوان وینسنت. خواهر دیگر او ماریا دل کارمن در زمان تولد از دنیا رفت.

در سه سالگی پدرش و در نه سالگی مادرش را از دست داد و توسط عمو و معلمانش پرورش یافت.

جوانی

[ویرایش]

بولیوار ابتدا در ونزوئلا و سپس در اروپا تحصیل کرد. وقتی چهارده ساله بود دن سیمون رودریگز بخاطر اتهام به توطئه علیه دولت اسپانیا در کاراکاس، مجبور شد کشور را ترک کند. بولیوار سپس وارد آکادمی نظامی نیروهای مسلح شد. در سال ۱۸۰۰ او به اسپانیا فرستاده شد تا مطالعات نظامی‌اش را در مادرید ادامه دهد. او تا سال ۱۸۰۲ در اسپانیا ماند. در سال ۱۸۰۴ به فرانسه رفت و از آنجا به کشورهای مختلف اروپا سفر کرد.

بولیوار در اروپا دانش‌های ادبی و علمی خود را عمیق‌تر کرد و با انقلاب فرانسه آشنا شد. در پاریس شاهد فروپاشی حکومت ناپلئون در نوتردام بود. آرمان‌های دموکراتیک الهام گرفته از انقلاب فرانسه زندگی او را تحت تأثیر قرار داده و او را به مبارزه برای استقلال آمریکای جنوبی متقاعد کردند.

بولیوار در سال ۱۸۰۱ با ماریا ترسا دل تورو (María Teresa Rodríguez del Toro y Alaysa) ازدواج کرد و به کشور خود ونزوئلا بازگشت. اما با گذشت کمتر از یک سال از بازگشت، همسرش بر اثر ابتلا به بیماری تب زرد درگذشت و بولیوار پس از سه سال اقامت در ونزوئلا در سال ۱۸۰۴ به اروپا رفت.[۲]

مبارزات

[ویرایش]

ونزوئلا و گرانادای جدید، ۱۸۰۷–۱۸۲۱

[ویرایش]

بولیوار در سال ۱۸۰۷ به ونزوئلا بازگشت. ونزوئلا پس از کودتایی در ۱۹ آوریل ۱۸۱۰ و تشکیل شورای عالی نظامی کاراکاس و سرنگونی سلطه استعماری به استقلال دفاکتو دست یافت. شورای عالی نظامی برای به رسمیت شناخته شدن و دریافت کمک هیأتی را به بریتانیا فرستاد. این هیئت با ریاست بولیوار و دو فرد دیگر بنام‌های آندرس بلیو و لوئیس لوپز مندز با فرانسیسکو د میراندا دیدار و او را متقاعد کردند تا به سرزمین مادری خود برگردد.

مبارزه جدی استقلال‌طلبانه در ۱۸۱۰

[ویرایش]

مبارزهٔ جدی استقلال‌طلبانه مردم ونزوئلا برای آزادی در ۱۸۱۰ آغاز شد و فرماندهی آن را ژنرال فرانسیسکو د میراندا به‌عهده داشت. او از بولیوار برای پیوستن به سپاه مبارز آزادی‌خواه ونزوئلا با درجه سرگردی دعوت کرد و بولیوار دعوت او را پذیرفت. از آوریل ۱۸۱۰ کلنل بولیوار به یکی از رهبران عمدهٔ جنبش آزادی‌بخش ونزوئلا تبدیل شد.

نخستین جمهوری ونزوئلا، ۱۸۱۲–۱۸۱۱

[ویرایش]

در سال ۱۸۱۱ یک هیئت از شورای عالی نظامی که بولیوار هم با آن‌ها بود به همراه تعدادی در لا گواایرا با میراندا دیدار کرد. در جنگی به فرماندهی میراندا، بولیوار به درجه سرهنگی رسید و در سال ۱۸۱۲ فرمانده پورتو کابلیو شد.

جمهوری دوم ونزوئلا، ۱۸۱۳–۱۸۱۴

[ویرایش]

در ۲۴ مه، بولیوار وارد مریدا شد، جایی که او به عنوان آزادی‌خواه توصیف شد. در ۱۵ ژوئن، بولیوار فرمان جنگ تا سرحد مرگ را صادر کرد. بر اساس این فرمان هر اسپانیایی که به‌طور جدی از استقلال حمایت نمی‌کرد می‌توانست کشته شود. کاراکاس در ۶ اوت ۱۸۱۳ دوباره تصرف شد و بولیوار به عنوان آزادی‌بخش وارد این شهر شد و جمهوری دوم ونزوئلا را تأسیس کرد.

بولیوار در سال ۱۸۱۶ در زمان تبعید در هائیتی

تصرف بوگوتا و آنگوستورا

[ویرایش]

در سال ۱۸۱۴ او با یک نیروی کلمبیایی، بوگوتا را تصرف کرد. میهن پرستان ونزوئلایی با کمبود نیرو و ادوات جنگی مواجه بودند و در نتیجه بولیوار دوباره شکست خورد و به جامائیکا عقب‌نشینی کرد.

در سال ۱۸۱۵ پس از بروز اختلافات سیاسی و نظامی با دولت کاراگانا، بولیوار از جامائیکا فرار کرد. وی پس از اقدام تروریستی در جامائیکا به هائیتی رفت که مورد حمایت در آن کشور بود. او از الکساندر پایتون، رئیس‌جمهور کشور تازه استقلال یافته، درخواست کمک کرد. در هائیتی او نیرویی را سازماندهی کرد و در سال ۱۸۱۶ به ونزوئلا رفت و شهر آنگوستورا (سیوداد بولیوار امروزی) پایتخت ایالت بولیوار در جنوب شرق ونزوئلا را تصرف کرد.

ریاست‌جمهوری کلمبیا

[ویرایش]

بولیوار در سال ۱۸۱۹ به گرانادای جدید رفت و در سال ۱۸۱۹ اسپانیایی‌ها را در بوایار شکست داد و سرزمین کلمبیا را آزاد کرد. سپس به انگوستورا بازگشت و کنگره ای را برگزار کرد و جمهوری بزرگ کلمبیا را تشکیل داد. او در ۱۷ دسامبر ۱۸۱۹ رئیس‌جمهور کلمبیا شد.

ادامه پیروزی‌ها

[ویرایش]
نبرد یونین، اوت ۱۸۲۴

بولیوار در ۲۴ ژوئن ۱۸۲۱ ارتش امپراتوری اسپانیا را در کارابوبوی ونزوئلا در هم شکست. در ژوئن ۱۸۲۱ پس از پیروزی در کارابوبو توانست اسپانیایی‌ها را از خاک ونزوئلا بیرون براند.[۲] از آن پس سیمون بولیوار تلاش خود را معطوف به آزاد کردن سایر مستعمرات اسپانیا در آمریکای جنوبی کرد. او به اکوادور رفت و آن را به جمهوری جدید کلمبیا ضمیمه کرد. وی نهایتاً بولیوار موفق شد کلمبیا، ونزوئلا و اکوادور را آزاد و ضمیمه کلمبیای بزرگ کند.

او مبارزات استقلال‌طلبانه دیگر کشورهای آمریکای لاتین مانند پاناما، بولیوی و پرو را نیز رهبری کرد. در سال ۱۸۲۲ پس از دیداری با یکی دیگر از آزادیخواهان، حاکمیت پرو را نیز در دست گرفت. در سال ۱۸۲۴ ارتش او نیروهای اسپانیایی را در اواکوچو شکست داد. در سال ۱۸۲۵ پروی علیا مستقل شد و به افتخار او به عنوان کشور بولیوی نامگذاری شد. قانون اساسی که او برای بولیوی طراحی کرد، یکی از مهم‌ترین کارهای سیاسی او به‌شمار می‌رود.[۳]

میراث و درگذشت

[ویرایش]
مرگ سیمون بولیوار، اثر آنتونیو هررا تورو

سیمون بولیوار همه ثروت خود و ارثیه هنگفت پدرش را در راه پیشرفت انقلاب و آزادی سرزمین‌های آمریکای لاتین گذاشت تا اینکه در ۱۷ دسامبر سال ۱۸۳۰ میلادی در چهل و هفت سالگی در نزدیکی شهر سانتا مارتا در کلمبیا به علت بیماری سل درگذشت.[۴]

نبش قبر

[ویرایش]

دولت ونزوئلا برای بررسی علت مرگ سیمون بولیوار، بقایای جسد وی را از آرامگاه او در کاراکاس بیرون آورد. شبکه تلویزیونی سی‌ان‌ان تصاویری را از بررسی بقایای جنازه سیمون بولیوار منتشر کرد باور عمومی در ونزوئلا تاکنون بر این بوده که سیمون بولیوار در سال ۱۸۳۰ بر اثر بیماری سل درگذشته است. اما هوگو چاوز تأکید داشت که بولیوار از سوی دشمنانش به قتل رسیده و بر اثر بیماری نمرده‌است. هم‌چنین در فیلم آزادی‌خواه مرگ او به صورت یک توطئه بیان شده‌است. نهایتاً در سال ۲۰۱۱ متخصصان سم‌شناس بین‌المللی گزارش خود را منتشر کردند که بر اساس آن، هیچ سندی دال بر مسمومیت یا دیگر دلایل غیرطبیعی مرگ بدست نیامد.[۵]

فراماسونری

[ویرایش]

سیمون بولیوار در لژ سن الکساندر اسکاتلند در پاریس به فراماسونری پیوست. اما مشارکت فراتر از انجام آیین آغازین این انجمن نبود. این بارو که فرانسیسکو د میراندا، سیمون بولیوار را وارد فراماسونری کرد درست نیست.[۶]

یادبود

[ویرایش]

تندیس بولیوار

[ویرایش]
  • سیمون بولیوار در کشورهای آمریکای جنوبی، به‌ویژه در ونزوئلا به عنوان قهرمان ملی، محبوب همگان است. هم‌اکنون تندیس او در بسیاری از شهرهای جهان برپاست.
  • تندیس اسب‌سوار پس از مرگش ساخته و در شهر لیما پایتخت پرو برپا شد.
  • در سال ۱۳۸۳ شهرداری تهران بلواری را در انتهای بزرگراه اشرفی اصفهانی به نام سیمون بولیوار نام نهاد.[۷]

اثر سینمایی

[ویرایش]

در سال ۲۰۱۳ فیلم سینمایی آزادی‌خواه در خصوص زندگانی و مبارزات وی ساخته شد.

نگارخانه

[ویرایش]

جستارهای وابسته

[ویرایش]

منابع

[ویرایش]
  1. «نفت‌کش‌های ایران در ونزوئلا؛ چرا ال‌پالیتو؟ کابه‌یو کجاست؟». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۵ مه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۵ مه ۲۰۲۰.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Harvey L. Johnson. "History of Simon Bolivar" (به انگلیسی). Bolivarmo.com. Archived from the original on 13 December 2004. Retrieved 4 مرداد 1386. {{cite web}}: Check date values in: |تاریخ بازدید= (help)
  3. «History of Simon Bolivar». بایگانی‌شده از اصلی در ۱۳ دسامبر ۲۰۰۴. دریافت‌شده در ۲۵ ژوئیه ۲۰۰۷.
  4. Harvey L. Johnson. "History of Simon Bolivar" (به انگلیسی). Bolivarmo.com. Archived from the original on 13 December 2004. Retrieved 4 مرداد 1386. {{cite web}}: Check date values in: |تاریخ بازدید= (help)
  5. «Venezuela unable to determine cause of Bolivar's death». Christian Science Monitor. ۲۰۱۱-۰۷-۲۶. شاپا 0882-7729. دریافت‌شده در ۲۰۲۱-۰۷-۱۸.
  6. پائولا روساس-بی‌بی‌سی موندو (۳۰ شهریور ۱۴۰۴). «فراماسونری چه نقشی در استقلال کشورهای آمریکای لاتین داشت؟». بی‌بی‌سی فارسی.
  7. «خيابان سيمون بوليوار در تهران نام گذاري مي شود». خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. ۲۰۰۴-۱۱-۲۸. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۹-۱۷.

پیوند به بیرون

[ویرایش]