درگاه:منظومه شمسی/خورشید و سیارات
خورشید و سیارات ۱
درگاه:منظومه شمسی/خورشید و سیارات/۱
تیر، عُطارِد یا مِرکور نزدیکترین سیاره به خورشید در منظومهٔ خورشیدی و تندروترین سیارهٔ منظومهٔ خورشیدی است که با سرعتی حدود ۴۸ کیلومتر بر ثانیه، هر ۸۸ روز یکبار خورشید را دور می‌زند. از این رو سیاره‌ای گریزپا است و به همین دلیل است که شاید، ایرانیان باستان آن را «تیر» نامیده و در یونان «مرکوری» یا «پیک خدایان» لقبش داده بودند.
خورشید و سیارات ۲
درگاه:منظومه شمسی/خورشید و سیارات/۲
ناهید یا زهُره (به انگلیسی: Venus) به ترتیب فاصله از خورشید، دومین سیاره سامانه خورشیدی است که میان زمین و تیر (عطارد) قرار گرفته‌است. مدار ناهید نزدیکترین مدار به مدار زمین است. این سیاره بعد از ماه، درخشان‌ترین جرم آسمانی طبیعی است که به هنگام شب از زمین رویت می‌شود. ناهید داغ‌ترین سیاره در منظومهٔ خورشیدی است. جو ضخیم و غلیظ آن موجب می‌شود که دیدن سطح آن از طریق رصد، دشوار باشد.
این سیاره در فارسی بیدخت و بیلفت نیز نامیده می‌شد و واژه بیدُخت در شکل کهن‌تر خود بَغدخت و به معنای «دختر خدا» بوده‌است. این سیاره را جزء سیاره‌های زمین‌سان و متراکم طبقه بندی کرده‌اند که دارای آتشفشان‌های فعال، «ناهیدلرزه» و کوهواره‌است. ناهید در مداری تقریباً دایره‌وار به فاصله میانگین ۱۰۸ میلیون کیلومتر از خورشید، به دور آن می‌گردد. هنگامی که در نزدیکترین وضعیت نسبت به زمین قرار می‌گیرد، فاصله آن با زمین ۴۲ میلیون کیلومتر می‌شود و در دورترین حالت ۲۵۷ میلیون کیلومتر با آن فاصله دارد.
خورشید و سیارات ۳
درگاه:منظومه شمسی/خورشید و سیارات/۳
زمین (به انگلیسی: Earth) سومین سیارهٔ سامانهٔ خورشیدی است که در فاصلهٔ ۱۵۰ میلیون کیلومتری از ستارهٔ خورشید قرار دارد. از نظر واژه شناسی ایرانی، زم یکی از فرشتگان دین زرتشت بوده است که با پسوند "ین" زمین و با پسوند "ان" زمان را در زبان پارسی بوجود آورده است. این سیاره چگال ترین و از نظر بزرگی پنجمین سیاره از هشت سیارهٔ سامانهٔ خورشیدی است. همچنین در میان چهار سیارهٔ سنگی گردان به دور خورشید (تیر، ناهید، زمین و مریخ) زمین بزرگترین آن‌ها است. گاهی از آن با نام‌های جهان و سیارهٔ آبی نیز یاد می‌شود. نام لاتین آن Terra است.بر پایهٔ قراردادی که از سوی اتحادیهٔ بین‌المللی اخترشناسی گذاشته شده‌است، عبارت terra تنها برای اشاره به توده‌های خاکی جسم‌های آسمانی پهناور استفاده می‌شود و نه برای کرهٔ زمین، در سامانهٔ خورشیدی، فاصلهٔ زمین تا خورشید بین فاصلهٔ زهره (یا ناهید) تا خورشید و فاصلهٔ مریخ (یا بهرام) تا خورشید است. زمین جزو سیارات داخلی سامانهٔ خورشیدی به‌شمار می‌آید.
نزدیک به ۴٫۵۴ میلیارد سال (به صورت دقیق تر ۰٫۰۰۰۶ ± ۴٫۵۶۷۲ میلیارد سال) از پیدایش زمین می‌گذرد. و زندگی بر روی سطح آن در طول یک میلیارد سال پدیدار گشته‌است. هم اکنون زمین خانهٔ میلیون‌ها گونه از جانداران است که انسان یکی از آن‌ها است.
خورشید و سیارات ۴
درگاه:منظومه شمسی/خورشید و سیارات/۴
مریخ یا بَهرام (به انگلیسی: Mars) چهارمین سیاره در سامانه خورشیدی است که در مداری طولانی تراز زمین و با سرعتی کمتر از زمین حرکت می‌کند. هر یک باری که به بدور خورشید می‌چرخد معادل ۶۸۷ روز (روز زمین) به درازا می‌کشد و شب و روز کمی طولانی‌تر از کره زمین است. بزرگی مریخ نزدیک به یک دوم زمین است و قطر آن ۶۷۹۰ کیلومتر می‌باشد (بسنجید با قطر زمین: ۱۲۷۵۶ کیلومتر).
جو مریخ سرخ‌فام است و در آسمان شب از زمین نیز سرخی آن دیده می‌شود. کره مریخ دو ماه کوچک به نام‌های فوبوس و دِیموس دارد که ریختی نابسامان دارند. این دو ماه شاید شهاب‌سنگ‌هایی هستند که در مدار مریخ به دام افتاده‌اند. اگر شخصی در کرهٔ مریخ باشد خواهد دید که فوبوس سه بار در یک روز طلوع و غروب می‌کند. دیموس نیم فوبوس بوده و چنانچه از مریخ به آن نگاه کنیم این ماه بیشتر همانند به یک ستاره خواهد بود تا یک ماه.
خورشید و سیارات ۵
درگاه:منظومه شمسی/خورشید و سیارات/۵
مُشتَری یا هُرمُز یا اورمزد یا برجیس یا زاوش (به انگلیسی: Jupiter) بزرگترین سیاره سامانه خورشیدی است. از نظر دوری از خورشید، مشتری پنجمین سیاره پس از تیر و ناهید و زمین و بهرام است. به یک روند مشتری چهارمین شی درخشان،در آسمان می‌باشد (پس از خورشید، ماه و ناهید) اگرچه گهگاه بهرام (مریخ) درخشان‌تر به‌نظر می‌آید.
جرم مشتری ۲٫۵ بار از مجموع جرم سیارات سامانه خورشیدی بیشتر است. جرم مشتری ۳۱۸ بار بیشتر از جرم زمین است. قطر آن ۱۱ برابر قطر زمین است. مشتری می‌تواند ۱۳۰۰ زمین را درخود جای دهد. میانگین دوری آن از خورشید در حدود ۷۷۸ میلیون و ۵۰۰ هزار کیلومتر می‌باشد یعنی بیشتر از ۵ برابر دوری زمین از خورشید. ستاره‌شناسان با تلسکوپهای برپاشده در زمین و ماهواره هائی که در مدار زمین می‌گردند به بررسی مشتری می‌پردازند. ایالات متحده تا کنون ۶ فضاپیمای بدون سرنشین را به مشتری فرستاده‌است. در ژوئیه ۱۹۹۴، هنگامی که ۲۱ تکه از دنباله‌دار شومیکر-لوی ۹ با اتمسفر مشتری برخورد کرد ستاره‌شناسان شاهد رویدادی بسیار تماشائی بودند. این برخورد برانگیزاننده ی انفجارهای سهمناکی شد که پاره ای از آن‌ها قطری بزرگتر از قطر زمین داشتند.
خورشید و سیارات ۶
درگاه:منظومه شمسی/خورشید و سیارات/۶
.jpg)
زُحَل یا کِیوان (به انگلیسی: Saturn) پس از مشتری، دومین سیارهٔ بزرگ منظومه شمسی و ششمین سیاره دور از خورشید است. زحل یک گلوله گازی غول‌پیکر است که با وجود حجم زیادش تنها ۹۵ برابر زمین جرم دارد. چگالی این سیاره حدود یک‌هشتم زمین و کمتر از آب است. یک روز کامل در کیوان برابر ۱۰ ساعت و ۳۹ دقیقه در زمین و یک سال آن برابر ۲۹٫۵ برابر سال زمین است. از آنجایی که مدار استوایی زحل تقریباً همانند زمین در ۲۷ درجه‌است، تغییرات زاویه سیاره نسبت به خورشید شبیه به زمین می‌باشد و در این سیاره نیز همان چهار فصل مشاهده می‌شود. جرم سیاره زحل همانند مشتری از گاز است که بیشتر آن را هیدروژن تشکیل می‌دهد. میزان اندکی هلیوم و متان در رده‌های بعدی گازهای تشکیل‌دهندهٔ سیاره قرار دارند.
در آسمان شب زمین، زحل به دلیل اندازه بزرگ، دارای جوی درخشان است. زیبایی آسمان زحل به خاطر نوارهای روشن حلقه‌های اطراف آن و نیز به خاطر قمرهای زیادش است.
خورشید و سیارات ۷
درگاه:منظومه شمسی/خورشید و سیارات/۷
اورانوس(به انگلیسی: Uranus) و در اسطوره‌های یونان οὐρανός، خدای آسمان و معادل پارسی سره آن آهوره هفتمین سیاره از نظر نزدیکی به خورشید وچهارمین سیاره از نظر اندازه و سومین سیاره از نظر جرم است. اورانوس هر ۸۴ سال و ۷ روز یک بار به دور خورشید می‌گردد و همچنین هر ۱۰ ساعت و ۴۸ دقیقه یک دور به دور خودش می‌چرخد. اورانوس دارای ۵ ماه به نام‌های میراندا، آریل، آمبریل، تیتانیا و ابرون است. این سیاره را ویلیام هرشل در سال ۱۷۸۱ میلادی کشف کرد.
یکی از سیارات هشت گانه منظومه شمسی که از لحاظ بعد فاصله اش نسبت به خورشید در ردیف هفتم پس از زحل قرار گرفته‌است فاصله متوسط این سیاره تا خورشید۲٬۸۶۹٬۶۰۰٬۰۰۰ کیلومتر و ۶۳ بار از کره زمین بزرگتر است.اورانوس ۲۷ ماه طبیعی دارد.این سیاره با چشم غیرمسلح دیده می‌شود. محور حرکت وضعی این سیاره کاملاً با مدار حرکت انتقالیش منطبق است.سفرهای اکتشافی به این سیاره کمتر از ده ماموریت بوده که شاخصترینش ماموریت ویجر ۲ بود که این فضاپیما در ژانویه ۱۹۸۶ به آن رسید.
خورشید و سیارات ۸
درگاه:منظومه شمسی/خورشید و سیارات/۸
نپتون (به انگلیسی: Neptune) آخرین سیارهٔ منظومه شمسی است. این نام به عنوان خدای دریا و همزاد اورانوس نامگذاری شده است. کشف این سیاره در بین سال‌های ۱۷۹۰ تا ۱۸۴۰ بر اثر اختلالاتی که در مدار اورانوس مشاهده شد، انجام گردید.
معمولاً همه، این سیاره را به رنگ آبی می‌شناسند و به این علت است که گاز متان حاضر در جو نپتون رنگ سرخ را جذب کرده و آبی حاصل از طیف نوری خورشید را بازمی‌تاباند. نپتون از نظر ساختاری بسیار شبیه به سایر سیارات گازی به خصوص اورانوس است . تفاوتی که در ساختار سیاراتی مانند اورانوس و نپتون دیده می‌شود، عدم حضور هیدروژن فلزی مایع است که در عوض آن به یک ساختار متراکم آب مانندی در اطراف هسته می‌رسیم. لایه بیرونی‌تر نپتون متشکل از هیدروژن ملکولی مایع و هلیوم مایع است. اتمسفر و جو نپتون آبی رنگ است و درصد بازتابش بالائی دارد که حاکی از وجود یک جو غلیظ است . بر طبق تحقیقات حضور مقادیری متان نیز در این سیاره تایید شده است . در کل، ترکیبات جو این سیاره به مانند سایر سیارات غول پیکر گازی شامل ۸۰ تا ۸۵ درصد هیدروژن و ۱۵ تا ۱۹ درصد هلیوم می‌باشد.
خورشید و سیارات ۹
درگاه:منظومه شمسی/خورشید و سیارات/۹
خورشید(Sun) (نام‌های ادبی یا قدیمی: خور، هور، مهر، روز) یکی از ستارگان کهکشان راه شیری و تنها ستارهٔ منظومهٔ شمسی است که در مرکز آن جای دارد. می‌توان گفت خورشید یک کُرهٔ کامل است که از پلاسمای داغ ساخته شده‌است و در میانهٔ آن میدان مغناطیسی برقرار است. این ستاره که قطری نزدیک به ۱٬۳۹۲٬۰۰۰ کیلومتر دارد سرچشمهٔ اصلی نور، گرما و زندگی بر روی زمین است. قطر خورشید نزدیک به ۱۰۹ برابر قطر زمین و جرم آن ۳۳۰ هزار برابر جرم زمین برابر با ۲×۱۰۳۰ کیلوگرم است به این ترتیب ۹۹٫۸۶٪ جرم کل سامانهٔ خورشیدی از آن خورشید است.
انفجار نهایی یک ستارهٔ سنگین را ابرنواختر می‌نامند ولی خورشید ما هیچ‌گاه انفجاری این‌چنین را تجربه نخواهد کرد چرا که کمترین جرم مورد نیاز برای رخداد یک ابرنواختر، هشت برابر جرم خورشید ما است. از نظر شیمیایی سه-چهارم جرم خورشید را هیدروژن و باقی ماندهٔ آن را بیشتر هلیم می‌سازد. پس از هیدروژن و هلیم، عنصرهای سنگین از سازندگان دیگر خورشید اند که عبارتند از: اکسیژن، کربن، نئون و آهن و... این عنصرها، سازندهٔ ۱٫۶۹٪ از جرم خورشید اند که خود این مقدار ۵٬۶۲۸ برابر جرم زمین است.
خورشید و سیارات ۱۰
خورشید و سیارات ۱۱
خورشید و سیارات ۱۲
خورشید و سیارات ۱۳
خورشید و سیارات ۱۴
خورشید و سیارات ۱۵
خورشید و سیارات ۱۶
خورشید و سیارات ۱۷
خورشید و سیارات ۱۸
خورشید و سیارات ۱۹
خورشید و سیارات ۲۰
خورشید و سیارات ۲۱
خورشید و سیارات ۲۲
خورشید و سیارات ۲۳
خورشید و سیارات ۲۴
خورشید و سیارات ۲۵
خورشید و سیارات ۲۶
خورشید و سیارات ۲۷
خورشید و سیارات ۲۸
خورشید و سیارات ۲۹
خورشید و سیارات ۳۰
خورشید و سیارات ۳۱
خورشید و سیارات ۳۲
خورشید و سیارات ۳۳
خورشید و سیارات ۳۴
خورشید و سیارات ۳۵
خورشید و سیارات ۳۶
خورشید و سیارات ۳۷
خورشید و سیارات ۳۸
خورشید و سیارات ۳۹
خورشید و سیارات ۴۰
خورشید و سیارات ۴۱
خورشید و سیارات ۴۲
درگاه:منظومه شمسی/خورشید و سیارات/۴۲ Κιμδιεμςκςεμ1ςοςμδκςμκμδκμ
خورشید و سیارات ۴۳
خورشید و سیارات ۴۴
خورشید و سیارات ۴۵
خورشید و سیارات ۴۶
خورشید و سیارات ۴۷
خورشید و سیارات ۴۸
خورشید و سیارات ۴۹
خورشید و سیارات ۵۰
خورشید و سیارات ۵۱
خورشید و سیارات ۵۲
خورشید و سیارات ۵۳
خورشید و سیارات ۵۴
خورشید و سیارات ۵۵
خورشید و سیارات ۵۶
خورشید و سیارات ۵۷
خورشید و سیارات ۵۸
خورشید و سیارات ۵۹
خورشید و سیارات ۶۰
خورشید و سیارات ۶۱
خورشید و سیارات ۶۲
خورشید و سیارات ۶۳
خورشید و سیارات ۶۴
خورشید و سیارات ۶۵
خورشید و سیارات ۶۶
خورشید و سیارات ۶۷
خورشید و سیارات ۶۸
خورشید و سیارات ۶۹
خورشید و سیارات ۷۰
خورشید و سیارات ۷۱
خورشید و سیارات ۷۲
خورشید و سیارات ۷۳
خورشید و سیارات ۷۴
خورشید و سیارات ۷۵
خورشید و سیارات ۷۶
خورشید و سیارات ۷۷
خورشید و سیارات ۷۸
خورشید و سیارات ۷۹
خورشید و سیارات ۸۰
خورشید و سیارات ۸۱
خورشید و سیارات ۸۲
خورشید و سیارات ۸۳
خورشید و سیارات ۸۴
خورشید و سیارات ۸۵
خورشید و سیارات ۸۶
خورشید و سیارات ۸۷
خورشید و سیارات ۸۸
خورشید و سیارات ۸۹
خورشید و سیارات ۹۰
خورشید و سیارات ۹۱
خورشید و سیارات ۹۲
خورشید و سیارات ۹۳
خورشید و سیارات ۹۴
خورشید و سیارات ۹۵
خورشید و سیارات ۹۶
خورشید و سیارات ۹۷
خورشید و سیارات ۹۸
خورشید و سیارات ۹۹