جغرافیای ساموآ

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نقشه مجمع الجزایر ساموآ
ناهمواری‌های ساموآ
ساحل جنوب شرقی جزیره ساوایی.

مجمع الجزایر ساموآ زنجیره ای متشکل از ۱۶ جزیره و کوه‌های دریایی متعدد است که ۳٬۱۲۳ کیلومتر مربع (۱٬۲۰۶ مایل مربع) در مرکز اقیانوس آرام جنوبی، در جنوب خط استوا را پوشش می‌دهند. جزایر ساموآ تقریباً در نیمه راه بین هاوایی و نیوزیلند واقع شده و بخشی از پلی‌نزی و منطقه وسیع‌تر اقیانوسیه را تشکیل می‌دهند. این جزایر عبارتند از ساوای‌ئی، اوپولو، توتوئیلا، اووئا، تائو، اوفو، نیولاکیتا، نوئولوآ، ناموآ، فانوآتاپو، جزیره مرجانی رز، نوئولوپا به اضافه جزایر غرق‌شده وایلولوئو، پاسکو بنکس و الکس بنکس.[۱]

زمین‌ساخت[ویرایش]

مجمع‌الجزایر ساموآ دارای ویژگی‌های بسیاری است که با الگوی تفتگاههای ستونی مطابقت دارد، از جمله آتشفشان فعال زیردریایی وایلولوئو که انتهای شرقی این جزایر را تثبیت کرده‌است. با این حال، نزدیکی این زنجیره به انتهای شمالی درازگودال تونگا، و وجود آتشفشان‌های جوان حجیم در جزیره‌ای که باید قدیمی‌ترین (۵ میلیون سال) جزیره غربی ساوای باشد، بحث‌هایی را در مورد یک مدل ستونی/تفتگاهی ساده ایجاد کرده‌است. مجمع الجزایر ساموآ به احتمال زیاد توسط صفحه تکتونیکی اقیانوس آرام که بر روی یک نقطه داغ حرکت می‌کرد ایجاد شده‌است. مسیر تفتگاه ساموآ تا حدودی با گروه بزرگی از جزیره‌ها منطبق است که تا ۱۷۰۰ کیلومتر ادامه پیدا کرده‌اند و احتمالاً همگی توسط همان نقطه داغ تشکیل شده‌اند. این گروه از جزایز اما همچنین با کوه‌های دریایی قدیمی‌تر در امتداد این بزرگراه تفتگاهی تلاقی می‌کنند.[۲][۳][۴][۵][۶]

وایلولوئو یک کوه دریایی آتشفشانی است که در سال ۱۹۷۵ کشف شد. این کوه زیرآبی از کف دریا تا عمق {۵۹۳ متر بالا می‌آید و بین جزایر تائو و رز، در انتهای شرقی زنجیره تفتگاهی ساموآ واقع شده‌است. این کوه دریای بازالتی به‌عنوان نشان‌دهنده مکان فعلی کانون ساموآ در نظر گرفته می‌شود. قله وایلولوئو کاسه‌ای با دو هزار عرض و ۴۰۰ متر عمق دارد و بیضی‌شکل است. دو ناحیه شکاف اصلی از قله به سمت شرق و غرب گسترش می‌یابند، به موازات روند تفتگاه ساموآ. سومین شکاف کمتر برجسته در جنوب شرقی قله گسترش می‌یابد.[۷]

آب‌سنگ حلقوی رز و کوه دریایی مالولو احتمالاً بقایای جایی هستند که مسیر نقاط داغ مکدونالد یا راروتونگا از مسیر کانون ساموآ عبور می‌کرد.[۸][۹][۱۰] برخی از کوه‌های دریایی در غرب ساموآ[۱۱])، که بین ۶۳ تا ۴۲ میلیون سال پیش در کنار تووالو قرار گرفته‌اند، احتمالاً بقایای کانون روروتو هستند.[۱۲] اینها همچنین به عنوان «کوه‌های دریایی متقابل» شناخته می‌شوند.[۱۳] دیگر کوه‌های دریایی بدون تاریخ در ساموآ بر اساس شواهد ژئوشیمیایی به کانون روروتو مرتبط شده‌اند.[۱۴]

آب و هوا[ویرایش]

مجمع الجزایر ساموآ به دلیل موقعیت خود در اقیانوس آرام جنوبی، اغلب بین نوامبر و آوریل هدف طوفان‌های استوایی قرار می‌گیرد. ساموآ دارای آب و هوای استوایی با میانگین دمای سالانه ۲۶٫۵ درجه سانتی‌گراد و یک فصل بارانی اصلی از نوامبر تا آوریل، اگرچه باران شدید ممکن است در هر ماه ببارد.[۱۵]

سرزمین[ویرایش]

زمین جزایر بزرگتر شامل دشت‌های ساحلی باریک با کوه‌های آتشفشانی، صخره ای و ناهموار در داخله است. منابع طبیعی شامل جنگل‌های چوب سخت، ماهی و انرژی آبی است. جزایر کوچکتر بقایای حلقه‌های توف آتشفشانی فرسوده هستند، برخی فقط یک صخره مرجانی در بالای مخروط فرسایش یافته یک آتشفشان از کار افتاده هستند.[۱۶]

آب‌سنگ حلقوی رز شرقی‌ترین نقطه مجمع الجزایر و جنوبی‌ترین نقطه ایالات متحده است.[۱۷] در ساموآی آمریکا پارک ملی ساموآی آمریکایی واقع شده‌است.

بلندترین کوه‌ها عبارتند از: سیلیسیلی (ساوای‌ئی) با ۱۸۵۸ متر بلندا، کوه فیتو (اوپولو) ۱۱۱۳ متر، کوه لاتا (تائو)، ۳٬۱۷۰ فوت (۹۷۰ متر)؛ قله ماتافائو (توتویلا) در ۲٬۱۴۱ فوت (۶۵۳ متر) پیومافوآ (اوفو-اولوسگا) در ۲٬۰۹۵ فوت (۶۳۹ متر) و توموتومو (اوفو-اولوسگا) در ۱٬۶۲۱ فوت (۴۹۴ متر). کوه پیوآ (توتوئیلا) ۱٬۷۱۸ فوت (۵۲۴ متر).[۱۸] : 3 ساموآی آمریکایی همچنین محل برخی از مرتفع‌ترین صخره‌های دریایی جهان با ارتفاع ۳٬۰۰۰ فوت (۹۱۰ متر) است.[۱۹]

منابع[ویرایش]

  1. "Demographic Yearbook—Table 3: Population by sex, rate of population increase, surface area and density" (PDF). United Nations Statistics Division. 2010.
  2. Price, Allison A.; Jackson, Matthew G.; Blichert-Toft, Janne; Kurz, Mark D.; Gill, Jim; Blusztajn, Jerzy; Jenner, Frances; Brens, Raul; Arculus, Richard (March 2017). "Geodynamic implications for zonal and meridional isotopic patterns across the northern Lau and North Fiji Basins" (PDF). Geochemistry, Geophysics, Geosystems (به انگلیسی). 18 (3): 23. Bibcode:2017GGG....18.1013P. doi:10.1002/2016gc006651. ISSN 1525-2027.
  3. Smith-Vaniz, William F. (1987). "The Saber-Toothed Blennies, Tribe Nemophini (Pisces: Blenniidae): An Update". Proceedings of the Academy of Natural Sciences of Philadelphia. 139 (1): 5. JSTOR 4064893.
  4. Russell, Jamie A. "Hotspot Lesson: Samoan Hotspot". Enduring Resources Earth Science Education. Retrieved 2 December 2009.
  5. "Samoan Hotspot Trail". Archived from the original on December 23, 2010. Retrieved 2009-12-01.
  6. (Bird 2003)
  7. Hart, S.R.; Coetzee, M; Workman, R; Blusztajn, Jerzy (2004). "Genesis of the Western Samoa seamount province: Age, geochemical fingerprint and tectonics". Earth and Planetary Science Letters. p. 38.
  8. Jackson, Matthew G.; Hart, Stanley R.; Konter, Jasper G.; Koppers, Anthony A. P.; Staudigel, Hubert; Kurz, Mark D.; Blusztajn, Jerzy; Sinton, John M. (December 2010). "Samoan hot spot track on a "hot spot highway": Implications for mantle plumes and a deep Samoan mantle source". Geochemistry, Geophysics, Geosystems. 11 (12): 19. Bibcode:2010GGG....1112009J. doi:10.1029/2010GC003232.
  9. Koppers, Anthony A. P.; Russell, Jamie A.; Roberts, Jed; Jackson, Matthew G.; Konter, Jasper G.; Wright, Dawn J.; Staudigel, Hubert; Hart, Stanley R. (July 2011). "Age systematics of two young en echelon Samoan volcanic trails". Geochemistry, Geophysics, Geosystems. 12 (7): 5. Bibcode:2011GGG....12.7025K. doi:10.1029/2010GC003438. {{cite journal}}: |hdl-access= requires |hdl= (help)
  10. Price, Allison A.; Jackson, Matthew G.; Blichert-Toft, Janne; Blusztajn, Jerzy; Conatser, Christopher S.; Konter, Jasper G.; Koppers, Anthony A.P.; Kurz, Mark D. (May 2016). "Geochemical evidence in the northeast Lau Basin for subduction of the Cook-Austral volcanic chain in the Tonga Trench". Geochemistry, Geophysics, Geosystems. 17 (5): 1694–1724. Bibcode:2016GGG....17.1694P. doi:10.1002/2015GC006237.
  11. Koppers, A. A.; Konter, J. G.; Jackson, M. G. (2013-12-01). "Insights Into the Origin of the Longest-lived Hotspot in the Pacific: Clues from the Tuvalus". AGU Fall Meeting Abstracts. 13: V13F–2668. Bibcode:2013AGUFM.V13F2668K.
  12. Finlayson, V.; Konter, J. G.; Konrad, K.; Price, A. A.; Koppers, A. A. P.; Jackson, M. G. (2016-12-01). "Identification of a Hawaiian-Emperor Style Bend in the Tuvalu Segment of the Rurutu Hotspot". AGU Fall Meeting Abstracts. 52: DI52A–05. Bibcode:2016AGUFMDI52A..05F.
  13. Finlayson, V.; Konter, J. G.; Konrad, K.; Koppers, A.A.P.; Jackson, M.G.; Rooney, T.O. (October 2018). "Sr–Pb–Nd–Hf isotopes and 40Ar/39Ar ages reveal a Hawaii–Emperor-style bend in the Rurutu hotspot"". Earth and Planetary Science Letters. 500: 168–179. Bibcode:2018E&PSL.500..168F. doi:10.1016/j.epsl.2018.08.020. ISSN 0012-821X.
  14. Jackson, Matthew G.; Konter, Jasper G.; Steinberger, Bernhard; Koppers, Anthony A. P.; Konrad, Kevin (2018-02-27). "On the relative motions of long-lived Pacific mantle plumes". Nature Communications. 9 (1): 854. Bibcode:2018NatCo...9..854K. doi:10.1038/s41467-018-03277-x. ISSN 2041-1723. PMC 5829163. PMID 29487287.
  15. "Samoa: Climate". Encyclopædia Britannica. Retrieved 26 November 2007.
  16. [۱] Restoration of Nu'utele and Nu'ulua Islands, Samoa by David J. Butler, April 2005, SPREP. Retrieved 25 October 2009
  17. "Rose Atoll Marine National Monument".
  18. Sunia, Fofo I.F. (2009). A History of American Samoa. Amerika Samoa Humanities Council. Page 355. شابک ‎۹۷۸۱۵۷۳۰۶۲۹۹۲.
  19. Harris, Ann G. and Esther Tuttle (2004). Geology of National Parks. Kendall Hunt. p. 603. شابک ‎۹۷۸−۰۷۸۷۲۹۹۷۰۵.

جستارهای وابسته[ویرایش]