ابوعلی دقاق

ابوعلی حسن بن محمد دقاق نیشابوری (اختصاراٌ دَقّاق یا دَقّاق نیشابوری)(به عربی: أبو علی الحسن بن علی الدقاق النیسابوری) از صوفیان و عارفان ایرانی در سده چهارم و اوائل سده پنجم هجری بود.

پدرش آردفروشی از اهل نیشابور بود؛ به همین سبب او را دقاق می‌گفتند. مولد و موطن ابوعلی را نیشابور نوشته‌اند.

وی در تصوف شاگرد و مرید ابوالقاسم ابراهیم نصرآبادی بود، از این رو نسب عرفانی اش به جنید و از طریق او به تابعین می‌رسد. خود در این باره می‌گوید: «این طریق را از نصرآبادی گرفتم و او از شبلی و او از جنید و او از سری سقطی و او از داود طایی و او از معروف کرخی و او از تابعین». ابوعلی شاگردان مشهوری مانند ابوالقاسم قشیری، ابوالمظفر محمدبن اسماعیل شجاعی و ابوبکر صیرفی داشت.

دقاق را از صاحبان تألیف در این دوره دانسته و این آثار را به وی نسبت داده‌اند: تاویل بعضی آیات قرآن، زهد، خلافت و مواعظ که بر سیصد و شصت مجلس مشتمل بود.

گفتاوردهای مشهور ابوعلی دقاق

الساکتُ عن الحق شیطانٌ أخرسُ

منابع

• متن‌هایی دربارهٔ دقاق در ویکینبشته
• البدایة والنهایة - الجزء الثانی عشر- ۴۱۲
• دکتر مهدی دهباشی و دکتر سید علی اصغر میرباقری فرد. تاریخ تصوف (جلد ول) سیر تطور عرفان اسلامی از آغاز تا قرن ششم هجری. سمت، ۱۳۹۴. ۱۲۷. شابک ۹۷۸-۶۰۰-۰۲-۰۲۴۹-۱.

جستارهای پیوسته

• مشاهیر نیشابوری در ویکی‌پدیای عربی