آسپارتام

Aspartame
نام‌گذاری آیوپاک N-(L-α-Aspartyl)-L-phenylalanine 1-methyl ester
شناساگرها
شماره ثبت سی‌ای‌اس	۲۲۸۳۹-۴۷-۰ Y
کم‌اسپایدر	۱۱۸۶۳۰ Y
UNII	Z0H242BBR1 Y
دراگ‌بانک	DB00168
KEGG	C11045 Y
ChEBI	CHEBI:2877 Y
ChEMBL	CHEMBL۱۷۱۶۷۹ Y
جی‌مول-تصاویر سه بعدی	Image 1
SMILES O=C(O)C[C@H](N)C(=O)N[C@H](C(=O)OC)Cc1ccccc1
InChI InChI=1S/C14H18N2O5/c1-21-14(20)11(7-9-5-3-2-4-6-9)16-13(19)10(15)8-12(17)18/h2-6,10-11H,7-8,15H2,1H3,(H,16,19)(H,17,18)/t10-,11-/m0/s1 Y Key: IAOZJIPTCAWIRG-QWRGUYRKSA-N Y InChI=1/C14H18N2O5/c1-21-14(20)11(7-9-5-3-2-4-6-9)16-13(19)10(15)8-12(17)18/h2-6,10-11H,7-8,15H2,1H3,(H,16,19)(H,17,18)/t10-,11-/m0/s1 Key: IAOZJIPTCAWIRG-QWRGUYRKBV
خصوصیات
فرمول مولکولی	C14H18N2O۵
جرم مولی	۲۹۴٫۳ g mol−1
چگالی	1.347 g/cm3
دمای ذوب	246–247 °C
دمای جوش	‎decomposes
انحلال‌پذیری در آب	sparingly soluble
انحلال‌پذیری	slightly soluble in اتانول
اسیدی (pKa)	4.5-6.0
خطرات
لوزی آتش
به استثنای جایی که اشاره شده‌است در غیر این صورت، داده‌ها برای مواد به وضعیت استانداردشان داده شده‌اند (در 25 °C (۷۷ °F)، ۱۰۰ kPa)
Y (بررسی) (چیست: Y/N؟)
Infobox references

آسپارتام جایگزین قند از خویشاوندان شیمیائی نزدیک دی پپتیدل - آسپارتیل - ل. فنیل آلاتین است. هر دی‌پپتید ترکیبی از دو اسیدآمینه است که آجرهای ساختمانی پروتئین هستند. آسپارتام برخلاف ساکارید و سیکلامات که بدون تغییر از بدن دفع می‌شوند، به اسیدهای آمینه طبیعی سازنده‌اش تجزیه می‌شود، و آنها نیز به‌نوبه خود در مسیرهای سوخت و ساز معمولی بدن به اجزای کوچک‌تری شکسته می‌شوند. شیرینی آسپارتام ۲۰۰ برابر بیشتر از ساکاروز (قند معمولی) است. آسپارتام دارای یک گروه عاملی الکلی (در این جا کربوکسیلیک اسید) یک گروه عاملی آمینی یک گروه عاملی آمیدی و یک گروه عاملی استری و یک حلقه بنزن (C6H6) است. فرمول مولکولی آسپارتام C₁₄H₁₈N₂O₅ است. جرم مولی آسپارتام ‎۲۹۴/۰۹ است.

هشدار

در سال‌های اخیر بحث‌های فراوانی در رابطه با مضرات قندهای مصنوعی، بخصوص آسپارتام و امثال آن در جریان هستند. برخی تحقیقات این مواد شیرین کننده را عامل سردرد، سرگیجه و حتی سرطان می‌دانند.