دیناروند: تفاوت میان نسخه‌ها
افزودن برچسب {{سرشناسی}} |
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه |
||
| خط ۱۳: | خط ۱۳: | ||
در اواخر دوران حکومت [[شاهنشاهی ساسانیان|ساسانیان]] فردی از [[خاندان کارن]] با نام دینار حاکم [[نهاوند]] بود. دینار شاه بود. لرستان( [[پیشکوه]] و [[پشتکوه]] )و دیگر قسمت‌های غرب کشور، در تیول [[خاندان کارن]] با مرکزیت نهاوند بوده است.<ref name="">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = محمد |نام = بن جریر طبری| عنوان=تاریخ طبری |سال=۱۳۷۵| ناشر = اساطیر | مکان = تهران}}</ref> بعدها فرزندان شاه دینار تشکیل ایل دیناروند را می‌دهند.<ref name="">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = حمید |نام = ساعدی| عنوان=ایران و اقوام ایرانی |سال= |ناشر = ادباء | مکان = تهران}}</ref> و همانند سایر طوایف لر گرمسیر و سردسیر آنها لرستان [[پیشکوه]] و [[پشتکوه]] بوده است، در بازه زمانی بیش از هزار سال [[دینارکوه]] و [[دهلران]] ([[دهلران]]، [[موسیان]]، [[مورموری]]، [[آبدانان]]) تا حوالی [[شوش]]، نشیمن اصلی ایل دیناروند می‌گردد، حد این ایل قدیمی که یادگاری از [[ایران باستان]] است، از شمال به [[کبیرکوه]] و [[دینارکوه]] و از شرق به پهله([[زرین آباد]] ) و از غرب به رودخانه [[کرخه]] تا حوالی شوش و از جنوب به دهلران و موسیان تا مرز [[عراق]] بوده است. |
در اواخر دوران حکومت [[شاهنشاهی ساسانیان|ساسانیان]] فردی از [[خاندان کارن]] با نام دینار حاکم [[نهاوند]] بود. دینار شاه بود. لرستان( [[پیشکوه]] و [[پشتکوه]] )و دیگر قسمت‌های غرب کشور، در تیول [[خاندان کارن]] با مرکزیت نهاوند بوده است.<ref name="">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = محمد |نام = بن جریر طبری| عنوان=تاریخ طبری |سال=۱۳۷۵| ناشر = اساطیر | مکان = تهران}}</ref> بعدها فرزندان شاه دینار تشکیل ایل دیناروند را می‌دهند.<ref name="">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = حمید |نام = ساعدی| عنوان=ایران و اقوام ایرانی |سال= |ناشر = ادباء | مکان = تهران}}</ref> و همانند سایر طوایف لر گرمسیر و سردسیر آنها لرستان [[پیشکوه]] و [[پشتکوه]] بوده است، در بازه زمانی بیش از هزار سال [[دینارکوه]] و [[دهلران]] ([[دهلران]]، [[موسیان]]، [[مورموری]]، [[آبدانان]]) تا حوالی [[شوش]]، نشیمن اصلی ایل دیناروند می‌گردد، حد این ایل قدیمی که یادگاری از [[ایران باستان]] است، از شمال به [[کبیرکوه]] و [[دینارکوه]] و از شرق به پهله([[زرین آباد]] ) و از غرب به رودخانه [[کرخه]] تا حوالی شوش و از جنوب به دهلران و موسیان تا مرز [[عراق]] بوده است. |
||
در [[تاریخ طبری]]، از دینار به عنوان شاه یاد شده است، بعد از اینکه با [[مسلمانان]] صلح می‌کند نام شهر [[نهاوند]] به نام ماه دینار تغییر می‌کند و به عنوان حاکم بخشی از پهله باستانی به مرکزیت بلوک [[نهاوند]] منصوب می‌گردد، حدود فرمانروایی وی، کل [[لرستان]] تا شرق [[اصفهان]] و تا نواحی قم گسترش داده می‌شود. ایل دیناروند، فرزندان شاه دینار هستند، که بعد از چند قرن، فرزندان شاه دینار ایل دیناروند را تشکیل می‌دهند، ییلاق و قشلاق آنان، در سرزمین لرستان ([[پیشکوه]] و [[پشتکوه]]) است و بیش از هزار سال است که در کنار [[دینارکوه]] و [[دهلران]] و زمین‌های مجاور آن به عنوان نشیمن خود اختیار کردهاند، منطقه دینارکوه را به اسم جدشان شاه‌دینار نامیدند، محدوده ایل دیناروند از شمال به [[دینارکوه]] و [[کبیرکوه]] و از جنوب به [[دهلران]] و [[موسیان]] تا مرز [[عراق]] و از شرق تا پهله زرین‌آباد و از غرب به کرخه تا حوالی شوش باستان است. |
در [[تاریخ طبری]]، از دینار به عنوان شاه یاد شده است، بعد از اینکه با [[مسلمانان]] صلح می‌کند نام شهر [[نهاوند]] به نام ماه دینار تغییر می‌کند و به عنوان حاکم بخشی از پهله باستانی به مرکزیت بلوک [[نهاوند]] منصوب می‌گردد، حدود فرمانروایی وی، کل [[لرستان]] تا شرق [[اصفهان]] و تا نواحی قم گسترش داده می‌شود. ایل دیناروند، فرزندان شاه دینار هستند، که بعد از چند قرن، فرزندان شاه دینار ایل دیناروند را تشکیل می‌دهند، ییلاق و قشلاق آنان، در سرزمین لرستان ([[پیشکوه]] و [[پشتکوه]]) است و بیش از هزار سال است که در کنار [[دینارکوه]] و [[دهلران]] و زمین‌های مجاور آن به عنوان نشیمن خود اختیار کردهاند، منطقه دینارکوه را به اسم جدشان شاه‌دینار نامیدند، محدوده ایل دیناروند از شمال به [[دینارکوه]] و [[کبیرکوه]] و از جنوب به [[دهلران]] و [[موسیان]] تا مرز [[عراق]] و از شرق تا پهله زرین‌آباد و از غرب به کرخه تا حوالی شوش باستان است. |
||
== دیرینگی ایل دیناروند در استان ایلام == |
|||
کرم رضایی، در کتاب بررسی پیشینه تاریخی اجتماعی و فرهنگی ده هزار ساله دهلران و استان ایلام در مورد ایل دیناروند و گویش آنان و دینار کوه می‌گوید: |
|||
{{نقل قول|دیناروند یعنی افرادی که صاحب و دارنده دینارکوه هستند. گویش این مردم، لری دیناروندی می‌باشد، چون این رشته کوه(دینارکوه) محل اسکان ایل دیناروند بوده به این علت اصطلاح دینار به این کوه اطلاق شده است.<ref name="">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = رضایی |نام =کرم | عنوان=برسی پیشینه تاریخی اجتماعی و فرهنگی ده هزار ساله دهلران استان ایلام |سال=۱۳۸۰ |ناشر = مهرانشهر | مکان = تهران}}</ref>}} |
|||
جعفر خیتال در کتاب مجموعه آرا در مورد سرزمین پشت کوه ایلام می‌گوید: |
|||
{{نقل قول|ایل دیناروند در گذشته از طوایف بسیار بزرگی بوده تمام قسمت های گرمسیری دهلران و دینارکوه (دهلران، موسیان، مورموری و آبدانان) را در اختیار داشته بوده است، که به دلیل جنگ‌هایی پراکنش می‌شوند.<ref name="">{{یادکرد کتاب | نام خانوادگی = خیتال |نام =جعفر | عنوان=مجموعه آراء در مورد سرزمین پشتکوه ایلام|سال=۱۳۶۹ |ناشر = فرهنگ | مکان = ایلام}}</ref>}} |
|||
== جمعیت == |
== جمعیت == |
||
نسخهٔ ۱۳ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۱۸
 | موضوع این مقاله ممکن است شرایط یادشده در رهنمود عمومی سرشناسی ویکی‌پدیا را برآورده نسازد. (مارس ۲۰۲۴) |
دیناروند، نام یک ایل لُر، پراکنده در لرستان و ایلام است.[۱] ایل دیناروند فرزندان شاه دینار از خاندان کارن هستند که در نبرد نهاوند پس از شکست ایرانیان از سپاه مسلمین، پیمان صلحی باوی می‌بندند، که از طرف آنها به حکومت بلوک نهاوند(لرستان فیلی) منصوب می‌گردد. دینار از خاندان کارن تا دوره معاویه حاکم نهاوند است.
| مناطق با جمعیت چشمگیر | |
|---|---|
| لرستان، ایلام، خوزستان | |
| زبان‌ها | |
| لری بالاگریوه‌ای | |
| دین | |
| شیعه | |
تاریخ
در اواخر دوران حکومت ساسانیان فردی از خاندان کارن با نام دینار حاکم نهاوند بود. دینار شاه بود. لرستان( پیشکوه و پشتکوه )و دیگر قسمت‌های غرب کشور، در تیول خاندان کارن با مرکزیت نهاوند بوده است.[۲] بعدها فرزندان شاه دینار تشکیل ایل دیناروند را می‌دهند.[۳] و همانند سایر طوایف لر گرمسیر و سردسیر آنها لرستان پیشکوه و پشتکوه بوده است، در بازه زمانی بیش از هزار سال دینارکوه و دهلران (دهلران، موسیان، مورموری، آبدانان) تا حوالی شوش، نشیمن اصلی ایل دیناروند می‌گردد، حد این ایل قدیمی که یادگاری از ایران باستان است، از شمال به کبیرکوه و دینارکوه و از شرق به پهله(زرین آباد ) و از غرب به رودخانه کرخه تا حوالی شوش و از جنوب به دهلران و موسیان تا مرز عراق بوده است. در تاریخ طبری، از دینار به عنوان شاه یاد شده است، بعد از اینکه با مسلمانان صلح می‌کند نام شهر نهاوند به نام ماه دینار تغییر می‌کند و به عنوان حاکم بخشی از پهله باستانی به مرکزیت بلوک نهاوند منصوب می‌گردد، حدود فرمانروایی وی، کل لرستان تا شرق اصفهان و تا نواحی قم گسترش داده می‌شود. ایل دیناروند، فرزندان شاه دینار هستند، که بعد از چند قرن، فرزندان شاه دینار ایل دیناروند را تشکیل می‌دهند، ییلاق و قشلاق آنان، در سرزمین لرستان (پیشکوه و پشتکوه) است و بیش از هزار سال است که در کنار دینارکوه و دهلران و زمین‌های مجاور آن به عنوان نشیمن خود اختیار کردهاند، منطقه دینارکوه را به اسم جدشان شاه‌دینار نامیدند، محدوده ایل دیناروند از شمال به دینارکوه و کبیرکوه و از جنوب به دهلران و موسیان تا مرز عراق و از شرق تا پهله زرین‌آباد و از غرب به کرخه تا حوالی شوش باستان است.
دیرینگی ایل دیناروند در استان ایلام
کرم رضایی، در کتاب بررسی پیشینه تاریخی اجتماعی و فرهنگی ده هزار ساله دهلران و استان ایلام در مورد ایل دیناروند و گویش آنان و دینار کوه می‌گوید:
دیناروند یعنی افرادی که صاحب و دارنده دینارکوه هستند. گویش این مردم، لری دیناروندی می‌باشد، چون این رشته کوه(دینارکوه) محل اسکان ایل دیناروند بوده به این علت اصطلاح دینار به این کوه اطلاق شده است.[۴]
جعفر خیتال در کتاب مجموعه آرا در مورد سرزمین پشت کوه ایلام می‌گوید:
ایل دیناروند در گذشته از طوایف بسیار بزرگی بوده تمام قسمت های گرمسیری دهلران و دینارکوه (دهلران، موسیان، مورموری و آبدانان) را در اختیار داشته بوده است، که به دلیل جنگ‌هایی پراکنش می‌شوند.[۵]
جمعیت
لایارد جمعیت دیناروندهای پشتکوه(ایلام امروزی) را در میانه دوران قاجار، ۲۰۰ خانوار و رزم‌آرا جمعیت آنان را در آغاز دوره پهلوی ۱۰۰ خانوار ذکر کردهاند.
پانویس
- ↑ «دایره المعارف بزرگ اسلامی». cgie.org.ir. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۱۲-۱۴.
- ↑ محمد، بن جریر طبری (۱۳۷۵). تاریخ طبری. تهران: اساطیر.
- ↑ حمید، ساعدی. ایران و اقوام ایرانی. تهران: ادباء.
- ↑ رضایی، کرم (۱۳۸۰). برسی پیشینه تاریخی اجتماعی و فرهنگی ده هزار ساله دهلران استان ایلام. تهران: مهرانشهر.
- ↑ خیتال، جعفر (۱۳۶۹). مجموعه آراء در مورد سرزمین پشتکوه ایلام. ایلام: فرهنگ.
منابع
 | این یک مقالهٔ خرد قومیت است. می‌توانید با گسترش آن به ویکی‌پدیا کمک کنید. |