برونشیت: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
←‏لید: گسترش مقاله
خط ۱۰: خط ۱۰:
MedlinePlus = 001087 |eewwwwwww
MedlinePlus = 001087 |eewwwwwww
eMedicineSubj = article |
eMedicineSubj = article |
eMedicineTopic = 807035 |
eMedicineTopic = ۸۰۷۰۳۵ |
eMedicine_mult = {{eMedicine2|article|297108}} |
eMedicine_mult = {{eMedicine2|article|297108}} |
MeshID = D001991 |
MeshID = D001991 |
MeshNumber =I
MeshNumber =I
|}}
|}}
'''برونشیت''' یا '''نایژه‌آماس''' {{انگلیسی|bronchitis}} به التهاب [[نایژه|نایژه‌ها]] در [[شش]] گفته می‌شود. این عارضه در اثر تورم نای و یا نایژک ها بروز می کند و به علت عفونت توسط [[باکتری]] ها و [[ویروس]] ها و یا در اثر تحریکاتی مانند [[هوای آلوده]] و [[سیگار]] کشیدن ایجاد می شود.
'''برونشیت''' یا '''نایژه‌آماس''' {{انگلیسی|bronchitis}} به التهاب [[نایژه]]‌ها در [[شش]] گفته می‌شود.<ref name=NIH2011Def>{{cite web|title=What Is Bronchitis?|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/brnchi|accessdate=1 April 2015|date=August 4, 2011}}</ref> این عارضه در اثر تورم نای و یا نایژک‌ها بروز می‌کند و به علت عفونت توسط [[باکتری]]‌ها و [[ویروس]]‌ها و یا در اثر تحریکاتی مانند [[هوای آلوده]] و [[سیگار]] کشیدن ایجاد می‌شود.


برونشیت حاد یا مزمن، نما و تظاهراتی متفاوت دارد. هنگامی که نایژه‌ها ملتهب می‌شوند معمولاً انسداد نسبی راه تنفسی، [[سرفه]] و ترشح [[خلط]] داریم.
برونشیت حاد یا مزمن، نما و تظاهراتی متفاوت دارد. هنگامی که نایژه‌ها ملتهب می‌شوند معمولاً انسداد نسبی راه تنفسی، [[سرفه]] و ترشح [[خلط]] رخ می‌دهد. در [[برونشیت حاد]] معمولاً سرفه‌ها به مدت سه هفته به طول می‌انجامد.<ref name=AFP2010>{{cite journal|last1=Albert|first1=RH|title=Diagnosis and treatment of acute bronchitis.|journal=American family physician|date=1 December 2010|volume=82|issue=11|pages=1345–50|pmid=21121518}}</ref>


در بیش از ۹۰ درصد موارد علت بیماری [[بیماری ویروسی]] است هرچند در موارد کمی هم این بیماری به دلیل آلودگی شدید هوا و وجود گرد و غبار بروز می‌کند.<ref name=AFP2010 /><ref name="What Causes Bronchitis">{{cite web|title=What Causes Bronchitis?|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/brnchi/causes|accessdate=1 April 2015|date=August 4, 2011}}</ref>
⚫
[[نای]](تراکه‌آ) به دو شاخه راست و چپ تقسیم می‌شود که این شاخه‌ها [[نایژه]] (برونش) نامیده می‌شود. نایژه راست ۲/۵ سانتی‌متر طول دارد و وارد [[شش]] راست می‌شود. نایژه چپ ۵ سانتی‌متر طول دارد و وارد شش چپ می‌شود. نایژه‌ها در داخل شش‌ها به شاخه‌های کوچکتری به نام [[نایژک]] (برونشیول) تقسیم می‌شوند. شش راست از ۳ لخته ([[لوب]]) و شش چپ از ۲ لخته تشکیل شده‌است. نایژک‌ها در شش‌ها به حفره‌های هوایی کوچکی به نام [[آلوئول]] ختم می‌شوند.

درمان این بیماری عموماً شامل استراحت، [[استامینوفن]] و [[داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی]] می‌شود.<ref name=Tac2012>{{cite journal|last1=Tackett|first1=KL|last2=Atkins|first2=A|title=Evidence-based acute bronchitis therapy.|journal=Journal of pharmacy practice|date=December 2012|volume=25|issue=6|pages=586–90|pmid=23076965|doi=10.1177/0897190012460826}}</ref><ref name="How Is Bronchitis Treated">{{cite web|title=How Is Bronchitis Treated?|url=http://www.nhlbi.nih.gov/health/health-topics/topics/brnchi/treatment|accessdate=1 April 2015|date=August 4, 2011}}</ref>

⚫
[[نای]] (تراکه‌آ) به دو شاخه راست و چپ تقسیم می‌شود که این شاخه‌ها [[نایژه]] (برونش) نامیده می‌شود. نایژه راست ۲/۵ سانتی‌متر طول دارد و وارد [[شش]] راست می‌شود. نایژه چپ ۵ سانتی‌متر طول دارد و وارد شش چپ می‌شود. نایژه‌ها در داخل شش‌ها به شاخه‌های کوچکتری به نام [[نایژک]] (برونشیول) تقسیم می‌شوند. شش راست از ۳ لخته ([[لوب]]) و شش چپ از ۲ لخته تشکیل شده‌است. نایژک‌ها در شش‌ها به حفره‌های هوایی کوچکی به نام [[آلوئول]] ختم می‌شوند.

برونشیت حاد یکی از شایع‌ترین بیماری‌های جهان است.<ref name=Tac2012 /><ref name=Chest2006>{{cite journal|last1=Braman|first1=SS|title=Chronic cough due to acute bronchitis: ACCP evidence-based clinical practice guidelines.|journal=Chest|date=January 2006|volume=129|issue=1 Suppl|pages=95S-103S|pmid=16428698|doi=10.1378/chest.129.1_suppl.95S}}</ref> حدود ۵ درصد بزرگسالان و ۶ درصد کودکان حداقل یکبار در سال دچار این بیماری می‌شوند.<ref name=Wen2006>{{cite journal|last1=Wenzel|first1=RP|last2=Fowler AA|first2=3rd|title=Clinical practice. Acute bronchitis.|journal=The New England Journal of Medicine|date=16 November 2006|volume=355|issue=20|pages=2125–30|pmid=17108344|doi=10.1056/nejmcp061493}}</ref><ref name=Flem2007>{{cite journal|last1=Fleming|first1=DM|last2=Elliot|first2=AJ|title=The management of acute bronchitis in children.|journal=Expert opinion on pharmacotherapy|date=March 2007|volume=8|issue=4|pages=415–26|pmid=17309336|doi=10.1517/14656566.8.4.415}}</ref> در سال ۲۰۱۳ نزدیک به سه میلیون نفر در جهان بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند.<ref name=GDB2013>{{cite journal|last1=GBD 2013 Mortality and Causes of Death|first1=Collaborators|title=Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013.|journal=Lancet|date=17 December 2014|pmid=25530442|doi=10.1016/S0140-6736(14)61682-2|pmc=4340604|volume=385|pages=117–71}}</ref>


== برونشیت حاد ==
== برونشیت حاد ==

نسخهٔ ‏۳۰ مارس ۲۰۱۷، ساعت ۱۴:۱۷

برونشیت
تخصصپزشکی ریه ویرایش این در ویکی‌داده
طبقه‌بندی و منابع بیرونی
آی‌سی‌دی-۱۰J20-J21, J42
آی‌سی‌دی-۹-سی‌ام466, 491
دادگان بیماری‌ها29135
مدلاین پلاس001087
ئی‌مدیسینarticle/297108
سمپD001991

برونشیت یا نایژه‌آماس (به انگلیسی: bronchitis) به التهاب نایژه‌ها در شش گفته می‌شود.[۱] این عارضه در اثر تورم نای و یا نایژک‌ها بروز می‌کند و به علت عفونت توسط باکتری‌ها و ویروس‌ها و یا در اثر تحریکاتی مانند هوای آلوده و سیگار کشیدن ایجاد می‌شود.

برونشیت حاد یا مزمن، نما و تظاهراتی متفاوت دارد. هنگامی که نایژه‌ها ملتهب می‌شوند معمولاً انسداد نسبی راه تنفسی، سرفه و ترشح خلط رخ می‌دهد. در برونشیت حاد معمولاً سرفه‌ها به مدت سه هفته به طول می‌انجامد.[۲]

در بیش از ۹۰ درصد موارد علت بیماری بیماری ویروسی است هرچند در موارد کمی هم این بیماری به دلیل آلودگی شدید هوا و وجود گرد و غبار بروز می‌کند.[۲][۳]

درمان این بیماری عموماً شامل استراحت، استامینوفن و داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی می‌شود.[۴][۵]

نای (تراکه‌آ) به دو شاخه راست و چپ تقسیم می‌شود که این شاخه‌ها نایژه (برونش) نامیده می‌شود. نایژه راست ۲/۵ سانتی‌متر طول دارد و وارد شش راست می‌شود. نایژه چپ ۵ سانتی‌متر طول دارد و وارد شش چپ می‌شود. نایژه‌ها در داخل شش‌ها به شاخه‌های کوچکتری به نام نایژک (برونشیول) تقسیم می‌شوند. شش راست از ۳ لخته (لوب) و شش چپ از ۲ لخته تشکیل شده‌است. نایژک‌ها در شش‌ها به حفره‌های هوایی کوچکی به نام آلوئول ختم می‌شوند.

برونشیت حاد یکی از شایع‌ترین بیماری‌های جهان است.[۴][۶] حدود ۵ درصد بزرگسالان و ۶ درصد کودکان حداقل یکبار در سال دچار این بیماری می‌شوند.[۷][۸] در سال ۲۰۱۳ نزدیک به سه میلیون نفر در جهان بر اثر این بیماری جان خود را از دست دادند.[۹]

برونشیت حاد

برونشیت حاد شروعی ناگهانی دارد و برای مدت کوتاهی باقی می‌ماند. معمولاً عواملی مانند ویروسها، باکتریها، قارچها، مواد شیمیایی (مانند استنشاق آمونیاک) و سایر علل می‌توانند باعث برونشیت حاد شوند. بسیاری اوقات برونشیت تنها نیست بلکه با التهاب سایر بخش‌های برونشیت مانند عفونت ریوی (پنومونی)، التهاب نایژک‌ها (برونشیولیت) و دیگر موارد همراه است از این‌رو علائم و درمانی مشابه پنومونی دارد.

در مواردی که عامل بیماری‌زا ویروس باشد (مانند ویروس سرماخوردگی) درمان آنتی‌بیوتیکی کارآیی ندارد و فقط علائم بیماری مانند سرفه، تب و خس‌خس سینه را می‌توان با داروهایی مانند آنتی هیستامین، گشادکننده برونش و استامینوفن درمان نمود. برونشیت حاد ویروسی حتی بدون درمان هم دوره‌ای کوتاهتر از یک هفته دارد.

برونشیت مزمن

مقالهٔ اصلی: برونشیت مزمن

برونشیت مزمن که اغلب ناشی از استعمال سیگار، آلودگی هوا و علل شغلی است همراه با از دست رفتن قابلیت ارتجاعی حبابچه‌های هوایی شش (آمفیزم) جزو بیماری‌های مزمن انسدادی ریه (COPD) طبقه‌بندی می‌شود. COPD دارای سه زیر مجموعه است: آمفیزم, برونشیت مزمن و بیماری مجاری هوایی کوچک (SAD). مواد اعتیاد آوری مانند سیگار، تریاک، حشیش، شیشه، هروئین و… که به صورت تدخینی یا کشیدنی مصرف می‌شوند حاوی گازهای سمی و خطرناکی همچون مونواکسید کربن بوده و مصرف طولانی مدت آنها باعث تخریب بافت ریه و افزایش احتمال ابتلا به برونشیت می‌شود.

منابع

  1. ↑ "What Is Bronchitis?". August 4, 2011. Retrieved 1 April 2015.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Albert, RH (1 December 2010). "Diagnosis and treatment of acute bronchitis". American family physician. 82 (11): 1345–50. PMID 21121518.
  3. ↑ "What Causes Bronchitis?". August 4, 2011. Retrieved 1 April 2015.
  4. ↑ ۴٫۰ ۴٫۱ Tackett, KL; Atkins, A (December 2012). "Evidence-based acute bronchitis therapy". Journal of pharmacy practice. 25 (6): 586–90. doi:10.1177/0897190012460826. PMID 23076965.
  5. ↑ "How Is Bronchitis Treated?". August 4, 2011. Retrieved 1 April 2015.
  6. ↑ Braman, SS (January 2006). "Chronic cough due to acute bronchitis: ACCP evidence-based clinical practice guidelines". Chest. 129 (1 Suppl): 95S–103S. doi:10.1378/chest.129.1_suppl.95S. PMID 16428698.
  7. ↑ Wenzel, RP; Fowler AA, 3rd (16 November 2006). "Clinical practice. Acute bronchitis". The New England Journal of Medicine. 355 (20): 2125–30. doi:10.1056/nejmcp061493. PMID 17108344.
  8. ↑ Fleming, DM; Elliot, AJ (March 2007). "The management of acute bronchitis in children". Expert opinion on pharmacotherapy. 8 (4): 415–26. doi:10.1517/14656566.8.4.415. PMID 17309336.
  9. ↑ GBD 2013 Mortality and Causes of Death, Collaborators (17 December 2014). "Global, regional, and national age-sex specific all-cause and cause-specific mortality for 240 causes of death, 1990-2013: a systematic analysis for the Global Burden of Disease Study 2013". Lancet. 385: 117–71. doi:10.1016/S0140-6736(14)61682-2. PMC 4340604. PMID 25530442. {{cite journal}}: |first1= has generic name (help)
  • سیسیل مبانی طب داخلی. تهران ۲۰۰۴
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=برونشیت&oldid=19376511»