عبدالملک بن مروان: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
أصلح نوشتار به نوشتار قابل استناد
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب‌ها: برگردانده‌شده ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
خط ۲۳: خط ۲۳:
| همسر ۳ = فاطمه بنت هشام
| همسر ۳ = فاطمه بنت هشام
| کاخ =
| کاخ =
| دودمان = [[امویان]]
| دودمان = [[مروانیان]]
| آواز سلطنتی =
| آواز سلطنتی =
| شعار سلطنتی =
| شعار سلطنتی =

نسخهٔ ‏۲۰ سپتامبر ۲۰۲۰، ساعت ۱۸:۰۷

عبدالملک بن مروان
نخستین دینار طلای اموی، ۶۹۵ م.
سلطنت۶۵ – ۸۶ ق. برابر ۱۲ آوریل ۶۸۵ – ۸ اکتبر ۷۰۵م.
پیشینمروان بن حکم
جانشینولید بن عبدالملک
زاده۲۶ ق. برابر ۶۴۶م.
درگذشته۸۶ ق. برابر ۸ اکتبر ۷۰۵م. (۵۹ سال)
همسران
  • ولیده بنت العباس
  • عاتکه بنت یزید
  • فاطمه بنت هشام
فرزند(ان)ولید حکم
هشام
عبدالله
سلیمان
مسلمه
یزید دوم
فاطمه
نام کامل
عبدالملک مروان
دودمانمروانیان
پدرمروان یکم
مادرعایشه بنت معاویه بن مغیره

عبدالملک مروان یا عبدالملک بن مروان (زاده ۲۶ قمری/۶۴۶ میلادی– درگذشته ۸۶ قمری/ ۸ اکتبر ۷۰۵ میلادی) پنجمین خلیفه از خلفای اموی در دمشق بود. او یکی از قدرتمندترین خلفای اموی بود و توانست بر مشکلات سیاسی که در عهدش پیش آمد، فائق آید. در دوران او، دیوان‌های مهم شعر و کتب علمی از زبان‌های گوناگون قدیم به عربی برگردان شد[۱][۲] و دانشمندان از دیگر سرزمین‌ها به سوی دربار دمشق روی آوردند.[۳]

عبدالملک برای نخستین بار واحد پول برای جهان اسلام تعیین کرد[۴] و سکه‌های درهم و دینار به نام او ضرب شد. او کعبه را با دیبا و حریری که در دمشق بافته و به مکه فرستاده می‌شد، پوشانید. وی قلمرو امویان را از خاور به نزدیکی مرز چین گسترش داد، او حجاج بن یوسف ثقفی را به مکه فرستاد، تا عبدالله بن زبیر را سرکوب کند. سرانجام حجاج بن یوسف ثقفی کعبه را با منجنیق ویران کرد و عبدالله بن زبیر را در کعبه گردن زد و همان‌جا تمامی خدام مسجدالحرام را کشت و حجرالاسود معروف را چهارپاره کرد و مسجدالحرام را آتش زد.

عبدالملک، شهر واسط را در کرانه باختری رود دجله بنیان نهاد و مردمی از شهر شام را در آن جای داد و خود چندی در آنجا سکونت گزید. وی برای جلوگیری از شورش‌ها نیازمند به شامیان بود، پس شخصی به نام مهلب بن ابی‌صفره را به جنگ با خوارج واداشت؛ سرانجام خوارج سرکوب شده و نفوذ خود را از دست دادند. قیام مختار در زمان او روی داد. او همچنین قبةالصخره را در بیت‌المقدس بنا نهاد. و به فرماندهی محمد بن قاسم ثقفی هند را گشود. عبدالملک، از نظر حکومت داری شخصی لایق ولی بسیار بی‌رحم و خون‌ریز بود. پس از مرگش ولید بن عبدالملک جانشین وی شد. ابن خلدون نوشته‌است: «عبدالملک بن مروان از خلفای بنی امیه و عرب و جهان اسلام است. او در امور مملکت به سیره خلیفهٔ دوم عمر بن خطاب عمل می‌نمود.»

نمایی از قبة الصخره
باب‌البحر ورودی شهر باستانی تونس که توسط حسان بن نعمان غسانی در حکومت عبدالملک مروان ساخته شد.

جستارهای وابسته

منابع و یادکردها

  • ثابت اسماعیل راوی (۱۹۶۵تاریخ العصر الاموی من الناحیة السیاسیة و الادرایة و الاجتماعیة، به کوشش مصعب محمد ابوبکر.، قاهره: المکتبة النهضه المصریه، ص. ۸۸
  • رسول جعفریان (۱۳۷۸تاریخ اسلام از پیدایش تا ایران اسلامی، به کوشش مرتضی رحیمی.، قم: انتشارات حوزه علمیه، ص. ۸۸
  • جرالد هاوتینگ (۱۳۸۷امویان: نخستین دودمان حکومت‌گر در اسلام (۶۶۱–۷۵۰م)، ترجمهٔ عیسی عبدی، به کوشش سعید ذوالفقاری.، تهران: امیرکبیر، ص. ۹۷
  1. یاقوت حموی، معجم البلدان، ۱۹۹۵م، ج۲، ص۶۱.
  2. بلاذری، انساب الاشراف، ص۱۹۲.
  3. بن‌قتیبه الدینوری، الامامة و السیاسة، ص۳۱۶.
  4. Porteous, John (1969). "The Imperial Foundations". Coins in History: A Survey of Coinage from the Reform of Diocletian to the Latin Monetary Union. Weidenfeld and Nicolson. pp. 14–33. ISBN 0-297-17854-7.