خط نیاسینایی
| الفبای نیاسینایی | |
|---|---|
 یک نمونه از الفبای نیاسینایی. اگر خواندن الفبا از سمت چپ بالا آغاز شود و در راست پایین تمام شود به احتمال زیاد م‌ت ل ب ل‌ت به بانو خوانده می‌شود. | |
| نوع | ابجد |
| زبان‌ها | زبان‌های سامی شمال‌غربی |
| دورهٔ زمانی | سده‌های ۱۸ تا ۱۵ پیش از میلاد |
| سامانهٔ مادر |
هیروگلیف مصری
|
| سامانهٔ فرزند | الفبای فنیقی، الفبای عربستانی جنوبی |
| سامانهٔ خواهر | الفبای مروی، الفبای قبطی، الفبای دیموطیقی، الفبای هیراطیقی |
الفبای نیاسینایی، همچنین اشاره‌شده با نام‌های سینایی، نیاکنعانی، کنعانی یا کنعانی باستان(اولیه)، الفبایی برای عصر برنز میانه (پادشاهی میانه) آغاز شده از سرابیط‌الخادم در شبه‌جزیره سینا، مصر، و نیای مشترک احیای الفباهای نیاعبری، فنیقی و عربی‌جنوبی بوده‌است.
نیاکنعانی
[ویرایش]الفبای نیاکنعانی همچنین نیاکنعان، کنعانی باستان (اولیه)، یا کنعانی نامی است که به الفبایی نیاسینایی (سده ۱۶ پ. م) که در کنعان به‌وجود آمد گفته می‌شود.
چکیده
[ویرایش]جدول زیر هماهنگی بین علائم نیاسینایی، فنیقی و چند الفبای دیگر را نشان می‌دهد.
| هیروگلیف | نیاسینایی | آوانگاری | نام بازسازی‌شده | نیاکنعانی | فنیقی | نیاعبری | آرامی | عبری | دیگر | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
|
|
/ʔ/ | ئَلپو → اَلپ
"گاو" |
|
|
|
|
א |  𐌀 A
| ||||||
|
|
/b/ | بَیتو → بَیت
"خانه" |
|
|
|
|
ב |  𐌁 B
| ||||||
|
|
/g/ | گَملو → گَمل
"گردن" |
|
|
|
|
ג |  C G
| ||||||
|
|
/d/ | دیگّو → دَگ
"ماهی" |
|
|
|
|
ד |  𐌃 D
| ||||||
|
|
/h/ | هَو/هَلّو → هَو/هیلّول
"ستایش" |
|
|
|
|
ה |  Ε 𐌄 E
| ||||||
|
|
/w/ | واوو → واو/اوف
"مرغ (پرنده)" |
|
|
|
|
ו |   𐌅 𐌖 F U W V
| ||||||
|
|
/z/ | زَینو → زَین
"شمشیر" |
|
|
|
|
ז |  I Z 𐌆
| ||||||
| /ð/ | ذیقّو → ذیقّ
"زنجیر" |
| |||||||||||||
|
|
/ħ/ | حَسیر → حَصر
"حیاط" |
|
|
|
|
ח |    H 𐌇
| ||||||
|
/x/ | حَیتو → حَیت
"نخ" |
| ||||||||||||
|
|
/tˤ/ | طَیتو → طَب
"خوب" |
|
|
|
|
ט |   Ð 𐌈
| ||||||
|
 
|
/j/ | یَدو → یَد
"دست" |
|
|
|
|
י |  𐌉 IJY
| ||||||
|
|
/k/ | کَپو → کَپ
"نخل" |
|
|
|
|
כ، ך |  𐌊 K
| ||||||
|
|
/l/ | لَمدو → لَمد
"جادو" |
|
|
|
|
ל |   𐌋 L ϟ
| ||||||
|
|
/m/ | مَییم → مَیم
"آب" |
|
|
|
|
מ، ם |  𐌌 M
| ||||||
|
|
/n/ | نَحشو → نَحش
"مار" |
|
|
|
|
נ، ן |  Ν 𐌍 N
| ||||||
|
 
|
/s/ | صَمکو → صَمک
"گیره (میخ)" |
|
|
|
|
ס |   𐌎
| ||||||
|
|
/ʕ/ | عَینو → عَین
"چشم" |
|
|
|
|
ע |  𐌏 O
| ||||||
|
𓎛 
|
/ɣ/ | غَیعمو → غَع
"ابدیت" |
|
غ 𐎙 | ||||||||||
|
|
/p/ | پیعتو → پعیت "گوشه" | 
|
|
|
|
פ، ף |   P 𐌐
| ||||||
|
  
|
/sˤ/ | صَدو → صَد
"گیاه" |
|
|
|
 
|
צ، ץ |   ϡ M 𐌑 𐎕
| ||||||
|
|
/kˤ/ or /q/ | قوپو → قوپ "سوزن/هیره/میمون" | 
|
|
|
|
ק |     Q 𐌘
| ||||||
|
|
/r/ | رَعسو → رُعش
"کله" |
|
|
|
|
ר |   𐌓 R
| ||||||
|
|
/ʃ/ | شیمس → شیمش "خورشید" | 
|
|
|
|
שׁ |  𐌔 S
| ||||||
|
|
/ɬ/ | سینّو → شَدِه
"مزرعه، زمین" |
שׂ | |||||||||||
| /θ/ | ثَنّو → ثَنّ
"کمان" |
| |||||||||||||
|
|
/t/ | تَوو → تاو
"علامت" |
|
|
|
|
ת |  Τ 𐌕 T
|
منابع
[ویرایش]- Proto-Sinaitic script، ویکی‌پدیای انگلیسی.
- https://archive.org/details/isbn_9780195079937/page/88/mode/2up
ردهها:
- مقاله‌های دارای واژگان به زبان Biblical Hebrew
- الفبای نیاسینایی
- بنیانگذاریهای سده ۱۹ (پیش از میلاد)
- پادشاهی میانه مصر
- زبان‌های کنعانی
- سامانههای نوشتاری ابجد
- سامانههای نوشتاری رمزگشایینشده
- سامانههای نوشتاری سامی
- سامانههای نوشتاری عصر برنز
- سامانههای نوشتاری کنعانیها
- شبه‌جزیره سینا
- هزاره ۲ (پیش از میلاد) در مصر