توطئه قتل محمد مصدق: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
Tanhabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: ویرایش جزئی
Tanhabot (بحث | مشارکت‌ها)
جز ربات: ویرایش جزئی
خط ۱۳: خط ۱۳:
* مصدق، محمد، ''خاطرات و تألمات''
* مصدق، محمد، ''خاطرات و تألمات''


*سرشار، هما، ''شعبان جعفری''
* سرشار، هما، ''شعبان جعفری''




خط ۱۹: خط ۱۹:




*[[کودتای ۲۸ مرداد]]
* [[کودتای ۲۸ مرداد]]
*[[رویداد ۳۰ تیر ۱۳۳۱]]
* [[رویداد ۳۰ تیر ۱۳۳۱]]


== پیوند به بیرون ==
== پیوند به بیرون ==
*[http://iichs.org/index.asp?img_cat=5&img_type=0 قيام سی تير ۱۳۳۱]
* [http://iichs.org/index.asp?img_cat=5&img_type=0 قيام سی تير ۱۳۳۱]


*[http://www.iran-emrooz.net/index.php?/politic/more/13591/ حماسه قیام ملی سی تیر]
* [http://www.iran-emrooz.net/index.php?/politic/more/13591/ حماسه قیام ملی سی تیر]


*[http://www.ravandno.net/articles_detail.php?aid=226 متن کامل اسناد « سيا » در مورد کودتای 28 مرداد]
* [http://www.ravandno.net/articles_detail.php?aid=226 متن کامل اسناد « سيا » در مورد کودتای 28 مرداد]
*[http://www.akhgar.org/Library/Books/28Mordad/Abrahamian.html ملی شدن نفت در ايران و کودتای ۲۸ مرداد - پروفسور یرواند آبراهمیان]
* [http://www.akhgar.org/Library/Books/28Mordad/Abrahamian.html ملی شدن نفت در ايران و کودتای ۲۸ مرداد - پروفسور یرواند آبراهمیان]
*[http://www.iran-chabar.de/article.jsp?essayId=8787 کارنامهٔ مصدق در تاریخ]
* [http://www.iran-chabar.de/article.jsp?essayId=8787 کارنامهٔ مصدق در تاریخ]
*[http://www.iran-emrooz.net/index.php?/politic/more/13456/ درباره كودتای ٢٨ مرداد]
* [http://www.iran-emrooz.net/index.php?/politic/more/13456/ درباره كودتای ٢٨ مرداد]
*[http://www.shahbazi.org/pages/Reporter0.htm شبکه‌های اطلاعاتی بريتانيا و آمريکا در ايران (1320- 1332) و کودتای 28 مرداد 1332]
* [http://www.shahbazi.org/pages/Reporter0.htm شبکه‌های اطلاعاتی بريتانيا و آمريکا در ايران (1320- 1332) و کودتای 28 مرداد 1332]





نسخهٔ ‏۲۷ فوریهٔ ۲۰۱۰، ساعت ۲۲:۰۲

نهضت ملی‌شدن نفت

دربار

محمدرضا پهلوی
ثریا اسفندیاری بختیاری

نخست‌وزیران

احمد قوام
محمد ساعد
حاجیعلی رزم‌آرا
حسین علاء
محمد مصدق
فضل‌الله زاهدی

چهره‌های مهم

محمد مصدق
سید ابوالقاسم کاشانی
غلامحسین صدیقی
اصغر پارسا
مظفر بقایی
مجتبی نواب صفوی
کریم سنجابی
علی شایگان
حسین مکی
عباس خلیلی
اللهیار صالح
سرتیپ افشارطوس
حسین فاطمی
احمد زیرک‌زاده

خسرو قشقایی

کاترین لمبتون
خلیل ملکی
اسدالله رشیدیان
اسکندر آزموده
شعبان جعفری
نعمت‌الله نصیری
شاپور ریپورتر
کرمیت روزولت
نورمن شوارتسکف
سیدضیاءالدین طباطبائی

احزاب و گروه‌ها

سیا
ام آی ۶
جبهه ملی ایران
حزب پان ایرانیست
حزب توده ایران
حزب ملت ایران
حزب ایران
جمعیت آزادی مردم ایران
حزب سومکا
حزب دموکرات
فدائیان اسلام
شرکت نفت ایران و انگلیس

وقایع مهم

صنعت نفت ایران
ایران جنگ جهانی دوم
کمیسیون مخصوص نفت
ملی شدن صنعت نفت
قرارداد دارسی
قرارداد ۱۹۳۳
قرارداد گس-گلشائیان
قرارداد کنسرسیوم
قیام ۳۰ تیر
توطئه قتل مصدق، ۱۳۳۱
همه‌پرسی انحلال مجلس شورای ملی (۱۳۳۲)
کودتای ۲۵ مرداد ۱۳۳۲
کودتای ۲۸ مرداد

در ۹ اسفند ماه ۱۳۳۱ دربار با کمک عده‌ای از روحانیون، افسران اخراجی و اراذل و اوباش، علیه محمد مصدق توطئه‌ کردند تا او را از بین ببرند.

طرح توطئه

نقشه این بود که شاه در آن روز به عنوان سفر به اروپا از پایتخت خارج شود و اعلام دارد که این خواسته مصدق است. سپس طرفداران شاه در برابر کاخ اجتماع کنند و مصدق که با تلفن شخص شاه برای خداحافظی به کاخ می‌آید به دست تظاهرکنندگان کشته شود. مصدق از نقشه اطلاع یافت و با خروج از در دیگر کاخ توانست جان بدر برد و توطئه شکست خورد.

عوامل توطئه

عوامل این توطئه هنوز به‌طور کامل شناخته نشده‌اند ولی خود شاه، آیت‌الله کاشانی، آیت‌الله سیدمحمد بهبهانی، عده‌ای از افسران بازنشسته (از جمله امیر رحیمی که با جیپ به منزل مصدق حمله کرد)، شعبان جعفری (معروف به "شعبان بی‌مخ") و عوامل سازمان‌های جاسوسی بریتانیا و احتمالاً آمریکا از شرکت کنندگان در آن بودند.


منابع

  • مصدق، محمد، خاطرات و تألمات
  • سرشار، هما، شعبان جعفری


جستارهای وابسته

پیوند به بیرون