درگاه:دانش/زندگی‌نامه برگزیده
زندگی‌نامه برگزیده ۱
درگاه:دانش/زندگی‌نامه برگزیده/۱ خیام (زادهٔ ۲۸ اردیبهشت ۴۲۷، درگذشتهٔ ۵۱۰ خورشیدی) معروف به خیامی و خیام نیشابوری، از ریاضی‌دانان، ستاره‌شناسان و شاعران بنام ایران در دورهٔ سلجوقی است. گرچه پایگاه علمی خیام برتر از جایگاه ادبی او است و دارای لقب حجةالحق بوده‌است ولی آوازهٔ وی بیشتر به واسطهٔ نگارش رباعیاتش است که شهرت جهانی دارد. افزون بر آنکه رباعیات خیام را به اغلب زبان‌های زنده ترجمه نموده‌اند، فیتزجرالد رباعیات او را به زبان انگلیسی ترجمه کرده‌است که مایهٔ شهرت بیشتر وی در مغرب‌زمین گردیده‌است.
یکی از برجسته‌ترین کارهای وی را می‌توان اصلاح گاهشماری ایران در زمان وزارت خواجه نظام‌الملک، که در دورهٔ سلطنت ملک‌شاه سلجوقی (۴۲۶ - ۴۹۰ هجری قمری) بود، دانست. وی در ریاضیات، علوم ادبی، دینی و تاریخی استاد بود. نقش خیام در حل معادلات درجه سوم و مطالعات‌اش دربارهٔ اصل پنجم اقلیدس نام او را به عنوان ریاضی‌دانی برجسته در تاریخ علم ثبت کرده‌است. ابداع نظریه‌ای دربارهٔ نسبت‌های هم‌ارز با نظریهٔ اقلیدس نیز از مهم‌ترین کارهای اوست.[نیازمند منبع]
شماری از تذکره‌نویسان، خیام را شاگرد ابن سینا و شماری نیز وی را شاگرد امام موفق نیشابوری خوانده‌اندهرچند صحت این فرضیه که خیام شاگرد ابن سینا بوده‌است، بسیار بعید می‌نماید، زیرا از لحاظ زمانی با هم تفاوت زیادی داشته‌اند. خیام در جایی ابن سینا را استاد خود می‌داند اما این استادی ابن سینا، جنبهٔ معنوی دارد.
زندگی‌نامه برگزیده ۲
درگاه:دانش/زندگی‌نامه برگزیده/۲
محمد زکریای رازی پزشک، فیلسوف و شیمی‌دان ایرانی که آثار ماندگاری در زمینهٔ پزشکی و شیمی و فلسفه نوشته است و به‌عنوان کاشف الکل و جوهر گوگرد (اسید سولفوریک) مشهور است. به گفته جرج سارتن، پدر تاریخ علم، رازی «بزرگ‌ترین پزشک اسلام و قرون وسطی بود.» این دانشمند ایرانی از آن‌جا که کتاب‌های خود را به زبان عربی می‌نوشت، نزد غربیان به جالینوس عرب نیز مشهور بوده‌است. به پاس زحمات فراوان رازی در داروسازی روز پنجم شهریورماه (۲۷ اوت)، روز بزرگداشت زکریای رازی شیمی‌دان بزرگ ایرانی و روز داروسازی نام‌گذاری شده است.
زندگی‌نامه برگزیده ۳
درگاه:دانش/زندگی‌نامه برگزیده/۳
یوهان سباستیان باخ آهنگساز و نوازنده ارگ آلمانی بود که آثارش برای دسته آواز، ارکستر و تک‌سازها، تقریباً تمام انواع متفاوت موسیقی دورهٔ باروک را دربرمی‌گیرد و موسیقی آن دوران را به بلوغ خویش رسانده‌است. با وجود اینکه او شکل تازه‌ای را از موسیقی ارائه نکرد، ولی توانست سبکِ شایع در موسیقی آلمان را با فنون کنترپوان، غنی سازد. این فنون، مبنی بر تنظیم چیدمان هارمونیک و موتیف در مقیاس کوچک و بزرگ بود و همچنین سازواری ریتم‌ها و بافت‌های برگرفته از موسیقی کشورهای دیگر چون ایتالیا و فرانسه را شامل می‌شد.
لطافت قوی موسیقی باخ و گستردگی حاصل هنر وی، او را به عنوان یکی از بزرگ‌ترین آهنگسازان غرب در سنت تُنال مشهور ساخته‌است. با توجه به عمق معنایی، قوّت فنی و زیبایی هنرمندانه، آثاری چون کنسرتوهای براندنبورگ، سوئیت‌ها و پارتیتاها برای ساز کلاویه‌ای، مس در سی مینور، پاسیون به روایت متای قدیس، پیشکش موسیقایی، هنر فوگ و تعداد فراوانی کانتات که ۲۲۰تا از آنها برجامانده‌است، را می‌توان نام برد. نمونه‌ای از این ویژگی سبک‌گرایانه را در قطعه زیر، در همسرایی «شکوه خداوند هماره در اوج باد» از ارتاریوی کریسمس، تصنیف‌شده به سال ۱۷۳۴ طی دوران بلوغ هنری وی، می‌توان مشاهده کرد.
زندگی‌نامه برگزیده ۴
درگاه:دانش/زندگی‌نامه برگزیده/۴
الکسی لئونوف کیهان‌نورد روسی نخستین انسانی است که اقدام به راهپیمایی فضایی کرده‌است. الکسی لئونوف فضانورد و تیمسار بازنشسته نیروی هوایی روسیه (و شوروی سابق) است. وی در کنار فضانوردی به هنر نقاشی هم اشتغال داشته و عضو فرهنگستان هنری روسیه است. لئونوف در تمام ماموریت‌های فضایی‌اش، به همراه خود مداد رنگی و مداد شمعی به مدار زمین می‌برده و صحنه‌هایی را که از فضاپیما می‌دیده نقاشی می‌کرده‌است.
الکسی لئونوف در دو ماموریت تاریخی شرکت داشته‌است: در ماموریت واسخود-۲ نخستین راهپیمایی فضایی را انجام داد و در پروژه آزمایشی آپولو-سایوز در نخستین همکاری بین‌المللی فضایی نقش موثری ایفا کرد. وی پس از انجام ماموریت‌های فضایی‌اش، از سال ۱۹۷۶ فرماندهی گروه کیهان‌نوردان شوروی و پس از آن روسیه، مدیریت مرکز آموزش فضانوردان گاگارین، و ویراستاری گاهنامه فضانوردی نپتون را به عهده گرفت. آلکسی لئونوف در سال ۱۹۹۱ بازنشسته شد.
زندگی‌نامه برگزیده ۵
درگاه:دانش/زندگی‌نامه برگزیده/۵
یوری گاگارین کیهان‌نورد روسی نخستین فضانورد جهان است. یوری گاگارین در روز ۱۲ آوریل ۱۹۶۱ میلادی (۲۳ فروردین ۱۳۴۰) توسط فضاپیمای وُستوک-۱ به فضا رفت و به مدت ۱۰۸ دقیقه مدار زمین را یک دور بطور کامل پیمود. عصر سفرهای فضایی انسان با این پرواز آغاز گشت.
یوری گاگارین پس از پرواز تاریخی خود به سمت ریاست مرکز آموزش فضانوردان در شهرک ستاره‌ها انتخاب شد. در همین حال و در کنار شغل حرفه‌ای خود، با بازدید و سخنرانی در شهرها و کشورهای گوناگون، نقش عمده‌ای در افزایش آگاهی عمومی در مورد سفرهای فضایی ایفا نمود. هشت سال پس از سفر فضایی‌اش، یوری گاگارین در یک سانحه هوایی کشته شد.
گاگارین به خاطر سفر فضایی تاریخی خود تبدیل به ستاره‌ای جهانی شد و نشان‌ها و عنوان‌های افتخار بی‌شماری از سراسر جهان دریافت کرد. شب ۱۲ آوریل هر سال به عنوان «شب یوری» گرامی داشته می‌شود و جشن‌ها و گردهمایی‌هایی در سراسر جهان به یاد نخستین فضانورد جهان برپا می‌گردد.
زندگی‌نامه برگزیده ۶
زندگی‌نامه برگزیده ۷
زندگی‌نامه برگزیده ۸
زندگی‌نامه برگزیده ۹
زندگی‌نامه برگزیده ۱۰
زندگی‌نامه برگزیده ۱۱
زندگی‌نامه برگزیده ۱۲
زندگی‌نامه برگزیده ۱۳
زندگی‌نامه برگزیده ۱۴
زندگی‌نامه برگزیده ۱۵
زندگی‌نامه برگزیده ۱۶
زندگی‌نامه برگزیده ۱۷
زندگی‌نامه برگزیده ۱۸
زندگی‌نامه برگزیده ۱۹
زندگی‌نامه برگزیده ۲۰
زندگی‌نامه برگزیده ۲۱
زندگی‌نامه برگزیده ۲۲
زندگی‌نامه برگزیده ۲۳
زندگی‌نامه برگزیده ۲۴
زندگی‌نامه برگزیده ۲۵
زندگی‌نامه برگزیده ۲۶
زندگی‌نامه برگزیده ۲۷
زندگی‌نامه برگزیده ۲۸
زندگی‌نامه برگزیده ۲۹
زندگی‌نامه برگزیده ۳۰
زندگی‌نامه برگزیده ۳۱
زندگی‌نامه برگزیده ۳۲
زندگی‌نامه برگزیده ۳۳
زندگی‌نامه برگزیده ۳۴
زندگی‌نامه برگزیده ۳۵
زندگی‌نامه برگزیده ۳۶
زندگی‌نامه برگزیده ۳۷
زندگی‌نامه برگزیده ۳۸
زندگی‌نامه برگزیده ۳۹
زندگی‌نامه برگزیده ۴۰
زندگی‌نامه برگزیده ۴۱
زندگی‌نامه برگزیده ۴۲
زندگی‌نامه برگزیده ۴۳
زندگی‌نامه برگزیده ۴۴
زندگی‌نامه برگزیده ۴۵
زندگی‌نامه برگزیده ۴۶
زندگی‌نامه برگزیده ۴۷
زندگی‌نامه برگزیده ۴۸
زندگی‌نامه برگزیده ۴۹
زندگی‌نامه برگزیده ۵۰
زندگی‌نامه برگزیده ۵۱
زندگی‌نامه برگزیده ۵۲
زندگی‌نامه برگزیده ۵۳
زندگی‌نامه برگزیده ۵۴
زندگی‌نامه برگزیده ۵۵
زندگی‌نامه برگزیده ۵۶
زندگی‌نامه برگزیده ۵۷
زندگی‌نامه برگزیده ۵۸
زندگی‌نامه برگزیده ۵۹
زندگی‌نامه برگزیده ۶۰
زندگی‌نامه برگزیده ۶۱
زندگی‌نامه برگزیده ۶۲
زندگی‌نامه برگزیده ۶۳
زندگی‌نامه برگزیده ۶۴
زندگی‌نامه برگزیده ۶۵
زندگی‌نامه برگزیده ۶۶
زندگی‌نامه برگزیده ۶۷
زندگی‌نامه برگزیده ۶۸
زندگی‌نامه برگزیده ۶۹
زندگی‌نامه برگزیده ۷۰
زندگی‌نامه برگزیده ۷۱
زندگی‌نامه برگزیده ۷۲
زندگی‌نامه برگزیده ۷۳
زندگی‌نامه برگزیده ۷۴
زندگی‌نامه برگزیده ۷۵
زندگی‌نامه برگزیده ۷۶
زندگی‌نامه برگزیده ۷۷
زندگی‌نامه برگزیده ۷۸
زندگی‌نامه برگزیده ۷۹
زندگی‌نامه برگزیده ۸۰
زندگی‌نامه برگزیده ۸۱
زندگی‌نامه برگزیده ۸۲
زندگی‌نامه برگزیده ۸۳
زندگی‌نامه برگزیده ۸۴
زندگی‌نامه برگزیده ۸۵
زندگی‌نامه برگزیده ۸۶
زندگی‌نامه برگزیده ۸۷
زندگی‌نامه برگزیده ۸۸
زندگی‌نامه برگزیده ۸۹
زندگی‌نامه برگزیده ۹۰
زندگی‌نامه برگزیده ۹۱
زندگی‌نامه برگزیده ۹۲
زندگی‌نامه برگزیده ۹۳
زندگی‌نامه برگزیده ۹۴
زندگی‌نامه برگزیده ۹۵
زندگی‌نامه برگزیده ۹۶
زندگی‌نامه برگزیده ۹۷
زندگی‌نامه برگزیده ۹۸
زندگی‌نامه برگزیده ۹۹