گاه‌شماری

گاه‌شماری، گاه‌نگاری یا کرونولوژی (به انگلیسی: Chronology)، به عنوان علمی برای محاسبه زمان (Computing) یا دوره‌هایی از زمان و اختصاص رخدادها در تاریخ‌های دقیق وقوع آن‌ها تعریف می‌شود.

در واقع کرونولوژی به معنای تخصیص رخدادها به تاریخ‌های زمانی دقیق آن‌ها می‌باشد که آن را علم قرار دادن وقایع در زمان نیز گفته‌اند. باید توجه داشت که کرونولوژی یک «علم محاسباتی» است که به «محاسبه زمان» و نه اندازه‌گیری زمان می‌پردازد.

به‌طور ذاتی دو بخش در تعریف کرونولوژی وجود دارد که بخش اول یک علم محاسبه را تعریف می‌کند و به باستان‌شناسی مربوط است و بخش دوم، موضوع قرار دادن وقایع و رخدادها در تاریخ‌های زمانی دقیق آن‌ها را شامل می‌شود که البته این بخش، بیشتر به تاریخ مربوط است. کرونولوژی نباید با واژهٔ کرونومتری که بخشی از علم فیزیک است اشتباه شود. کرونولوژی به معنی علم قراردادن و متمرکز کردن وقایع تاریخی در زمان، بخشی از تاریخ است.

به عبارتی منظم کردن و چینش وقایع از ابتدا به انتها یا برعکس را کرونولوژی گویند و هنگامی که از عناصر گرافیکی نظیر جدول برای منظم نمودن و چینش رخدادها استفاده شود آن را خط زمان (Timeline) گویند.

جستارهای وابسته

• تاریخ‌نگاری

منابع

• کرونولوژی چیست؟، برداشت شده در ۲۷ دی ۱۳۸۸.