بل ای‌اچ-۱ کبرا
| AH-1 HueyCobra / Cobra | |
|---|---|
| |
| کاربری | بالگرد جنگنده |
| کشور سازنده | ایالات متحده آمریکا |
| تولیدکننده | بل هلیکوپتر |
| نخستین پرواز | ۷ سپتامبر ۱۹۶۵ |
| معرفی | ۱۹۶۷ |
| بازنشستگی | ۲۰۰۱ (نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا) |
| وضعیت | در حال خدمت |
| کاربر اصلی | نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا (در گذشته) نیروی زمینی دفاع‌ازخود ژاپن ارتش جمهوری کره نیروی هوایی سلطنتی اردن |
| ساخته‌شده | ۱۹۶۷–۲۰۱۹ |
| تعداد ساخته‌شده | ۱٬۱۱۶ |
| توسعه‌یافته از | بل یواچ-۱ ایروکوای |
| گونه‌ها | بل ای‌اچ-۱ سوپرکبرا |
بِل اِی‌اِچ-۱ کبرا (به انگلیسی: Bell AH-1 Cobra) نوعی هلیکوپتر تهاجمی ساخت شرکت بل است که در دهه ۱۹۶۰ بر اساس هلیکوپتر چندمنظوره پرطرفدار یواچ-۱ ایروکوای طراحی شد. این هلیکوپتر اولین پرواز خود را در سال ۱۹۶۵ انجام داده و از سال ۱۹۶۷ وارد ارتش آمریکا شد. این هلیکوپتر در دو نوع اصلی تک‌موتوره و نوع پرقدرت‌تر دوموتوره ساخته شد. تمامی مدل‌های تک موتوره با نام «هیویی کبرا» (به انگلیسی: Huey Cobra) شناخته می‌شوند[۱]
اولین نمونه‌های دو موتوره این هلیکوپتر با نام‌های بِل اِی‌اِچ-۱جی (به انگلیسی: AH-1J) و بِل اِی‌اِچ-۱تی (به انگلیسی: AH-1T) (نمونه بهبود یافته AH-1J) معروف به سی کبرا (کبرای دریایی) (به انگلیسی: Sea Cobra) مخصوص نیروی تفنگداران دریایی ایالات متحده آمریکا ساخته شد. نمونه صادراتی ای اچ-۱جی به سی کبرا بین‌المللی (به انگلیسی: International Sea Cobra) معروف شد و خود دارای دو مدل با قابلیت شلیک و هدایت موشکهای ضد تانک هدایت سیمی بی‌جی‌ام-۷۱ تاو معروف به تاو کبرا (به انگلیسی: TOW Cobra) مجهز به سیستم هدف‌گیری و هدایت تلسکوپی ام-۶۹ (به انگلیسی: M69)این موشک‌ها در پوزه هلیکوپتر و نمونه بدون قابلیت شلیک و هدایت این موشکهای ضد تانک، معروف به نان تاو (به انگلیسی: Non TOW) بود.
۱۶۰ فروند از مدل نان تاو و ۶۲ فروند از مدل تاو هلیکوپتر ای اچ-۱جی سی کبرا (به انگلیسی: AH-1J Sea Cobra) از سال ۱۹۷۴ توسط هوانیروز ارتش ایران برای پشتیبانی نیروهای زمینی ایران و مقابله با تانک‌ها، زره پوش‌ها و نفربرهای زرهی دشمنان به خدمت گرفته شد که در طول جنگ ایران و عراق بسیار بکار گرفته شد.
نمونه‌های بعدی دو موتوره به ترتیب بِل اِی‌اِچ-۱دبلیو (به انگلیسی: AH-1W) معروف به سوپر کبرا (به انگلیسی: Super Cobra) و آخرین و پیشرفته‌ترین نمونه کبرا یعنی بِل اِی‌اِچ-۱زِد (به انگلیسی: AH-1Z) معروف به وایپر (افعی) (به انگلیسی: Viper) هستند. لازم است ذکر شود نمونه بِل اِی‌اِچ-۱زد با نام زولو کبرا (به انگلیسی: Zulu Cobra) نیز شناخته می‌شود.[۱]
تمامی مدل‌های هلیکوپتر کبرا در نیروی زمینی ایالات متحده آمریکا از دهه ۱۹۸۰ با هلیکوپتر ای‌اچ-۶۴ آپاچی جایگزین شد. البته تعدادی از آن‌ها همچون بسیاری از هلیکوپترهای جنگی دیگر آمریکا کاربرد غیرنظامی پیدا کرده و به عنوان هلیکوپتر آتش‌نشان برای اطفای حریق جنگل‌ها استفاده می‌شوند.[۲] اما مدل‌های ارتقایافته دوموتوره کبرا معروف به ای‌اچ-۱ دبلیو و ای‌اچ-۱ زد همچنان هلیکوپتر جنگنده اصلی تفنگداران دریایی ارتش ایالات متحده هستند.
مدل‌های مختلف بالگرد کبرا[ویرایش]
AH-1E: مدل اولیه تهاجمی
AH-1F: مدل مجهز به موشک ضد زره تاو
TAH-1F: مدل آموزشی اف
AH-1G: هیویی کبری مدل اولیه برای تحویل به نیروی زمینی
AH-1J: سی کبری، اولین مدل ۲موتوره برای خدمت در نیروی دریایی که ایران از همین مدلهارا داراست.
AH-1P: مدل ارتقا یافته و مجهز به موشکهای تاو
AH-1S: اصلاح شده مدل جی، با قابلیت شلیک موشک تاو
AH-1T: سی کبری اصلاح شده مدل جی با قابلیت پرواز بالاتر
TH-1G: مدل آموزشی با فرامین دوگانه
AH-1Q: هیویی کبری قابلیت رزم شبانه و قادر به حمل ۸ موشک تاو
AH-1S: هیویی کبری
TH-1S: مدل آموزشی برای رزم شبانه
AH-1W: سوپر کبری، قادر به انجام رزم شبانه
AH-1Z: کینگ کبری، مدل بهسازی شده AH-1W سوپرکبری
AH-1RO: دراکیولا شبیه مدل W، برای صدور به رومانی
مدل‌های اِی اِچ-۱جِی سی کبرا[ویرایش]
مدلهایی از بالگرد بل ای‌اچ-۱جِی سی کبرا (به انگلیسی: AH-1J Sea Cobra) که توانایی حمل و شلیک موشک ضد زره بی‌جی‌ام-۷۱ تاو را ندارند، نان تاو (و یا نان تو) (به انگلیسی: NON TOW)خوانده می‌شوند.[۳]
مدلهایی از بالگرد بل ای‌اچ-۱جِی سی کبرا (به انگلیسی: AH-1J Sea Cobra) که به واسطه نصب سیستم هدف‌کیری و هدایت اپتیکی ام-۶۹ در پوزه بالگرد، توانایی حمل و شلیک موشک ضد زره بی‌جی‌ام-۷۱ تاو را دارند، تاو کبرا (به انگلیسی: Tow Cobra)خوانده می‌شوند.[۳]
تسلیحات[ویرایش]
تمامی مدل‌ها مجهز به توپ چرخان بیست میلی‌متری سه‌لول ام-۱۹۷ هستند و تمامی مدل‌های بالگرد کبرا می‌توانند به راکت‌های هدایت ناپذیر هایدرا ۷۰ در لانچرهای هفت تایی ام-۲۶۰ یا نونزده تایی ام-۲۶۱ مجهز بشوند.
تمامی این مدل‌ها توانایی حمل و شلیک چهار یا هشت موشک ضد تانک هدایت سیمی بی‌جی‌ام-۷۱ تاو را دارند.
البته لازم است ذکر شود اکثر مدل‌های ای اچ-۱جی (به انگلیسی: AH-1J) به سیستم هدف‌گیری و هدایت تلسکوپی ام-۶۹ برای هدف‌گیری و هدایت موشکهای ضد تانک بی‌جی‌ام-۷۱ تاو در قسمت پوزه مجهز نیستند و قابلیت حمل و شلیک این موشک‌ها را ندارند و به اختصار آن‌ها را نان تاو (به انگلیسی: Non TOW) می‌خوانند.[۴]
مدل‌های AH-1W و AH-1Z توانایی حمل و شلیک چهار یا هشت موشک هدایت لیزری ضد تانک ای‌جی‌ام-۱۱۴ هلفایر (به انگلیسی: AGM-114 hellfire) و موشکهای هوا به هوای ایم-۹ سایدوایندر را دارند[۱][۵]
کاربران[ویرایش]
- یک فروند هلیکوپتر غیرنظامی در فرودگاه سالزبورگ
- ۱۰ ای‌اچ-۱ئی، ۶ ای‌اچ-۱پی و ۶ ای‌اچ-۱ پی آموزشی در سال ۲۰۱۰.[۶]
- ۵۴ فروند در سال ۲۰۱۰
- ۸۹ فروند ای‌اچ-۱اس بین سال‌های ۱۹۸۴ تا ۲۰۰۰ در کارخانه صنایع سنگین فوجی تحت لیسانس شرکت بل ساخته شد.[۷]
- ۲۲ ای‌اچ-۱اس و ۹ ای‌اچ-۱اف در سال ۲۰۱۰.
پاکستان
کره جنوبی
تایوان
تایلند
ترکیه
ایالات متحده آمریکا
ایران ۲۰۲ فروند از این بالگرد از شرکت بل خرید که همکنون ۷۰ تا ۱۰۰ فروند فعال هستند .
کاربران سابق[ویرایش]
- نیروی دریایی اسپانیا تا سال ۱۹۸۵
منابع[ویرایش]
- ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ ۱٫۲ https://en.wikipedia.org/w/index.php?title=AH-1_Cobra&oldid=89503928
- ↑ Recycling Helicopters: From Military Service to Public Service بایگانی‌شده در ۲۲ ژوئیه ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine Rotor And Wing, 2008
- ↑ ۳٫۰ ۳٫۱ https://en.wikipedia.org/wiki/Bell_AH-1_SuperCobra
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/Bell_AH-1_Cobra
- ↑ https://en.wikipedia.org/wiki/AGM-114_Hellfire
- ↑ "World Military Aircraft Inventory". 2010 Aerospace Source Book. Aviation Week and Space Technology, January 2010.
- ↑ "Apache wins Japan deal". Flight International, 4 September 2001.
پیوند به بیرون[ویرایش]
 |
در ویکیانبار پروندههایی دربارهٔ بالگرد کبرا موجود است. |
بالگردها و هواگردهای بالگردان | ||||||
|---|---|---|---|---|---|---|
| بالگردها و هواگردهای بالگردان |
|  | ||||
| خطرها | ||||||
| مقالههای مرتبط | ||||||
- بالگردها
- بالگردهای ایالات متحده آمریکا از ۱۹۶۰–۱۹۶۹ (میلادی)
- بالگردهای ایران
- بالگردهای تکتوربین
- بالگردهای جنگ سرد
- بالگردهای ساخت آمریکا
- بالگردهای نظامی
- تجهیزات نظامی جنگ ویتنام
- نخستین پرواز هواگردها در ۱۹۶۵ (میلادی)
- هواگردهای بل
- هواگردهای تهاجمی ایالات متحده دهه ۱۹۶۰
- هواگردهای جنگ خلیجفارس
- هواگردهای جنگ ویتنام