چهارپاره
قالبهای شعر فارسی |
---|
بحر طویل • ترجیعبند • ترکیببند • تکبیت • چهارپاره • دوبیتی • رباعی • سهگانی • غزل • قصیده • قطعه • مثنوی • مستزاد • مسمط |
چهارپاره یا چارپاره یا دوبیتی پیوسته، یکی از قالبهای شعر زبان فارسی است. این قالب در شعر کلاسیک فارسی تازه است و پس از مشروطیت در ایران رواج یافتهاست. چهارپاره از دوبیتیهایی با معنای منسجم تشکیل شدهاست، با این تفاوت که، برخلاف دوبیتی کافی است که مصرعهای زوج هر بند دوبیتی همقافیه باشند.[۱] از معروفترین شاعران در این قالب میتوان از فریدون مشیری، ملک الشعرای بهار، فریدون توللی، فروغ فرخزاد، هوشنگ ابتهاج، نادر نادرپور و حمیدی شیرازی یاد کرد. چارپاره را جنسی سومی از دوبیتی و مثنوی میدانند که آسانترین قالب شعر در ادبیات کلاسیک ایران بهشمار میآید.
چارپاره فرمهای قافیهبندی متنوع دیگری هم دارد.
نمودار گرافیکی چهارپاره[ویرایش]
__________ __________*
__________ __________#
__________ __________&
__________ __________$
نمونه چهارپاره[ویرایش]
نمونه یک چهارپاره از فریدون توللی:
- بلم آرام چون قویی سبکبار
- به نرمی بر سر کارون همی رفت
- به نخلستان ساحل قرص خورشید
- ز دامان افق بیرون همی رفت
- شفق بازیکنان در جنبش باد
- شکوه دیگر و راز دگر داشت
- به دشت پر شقایق باد سرمست
- تو پنداری که پاورچین گذر داشت
- جوان پارو زنان بر سینهٔ موج
- بلم میراند و جانش در بلم بود
- صدا سر داده مسکین در ره باد
- گرفتار دل و بیمار غم بود.
یا شعر کاجستان دو بیت از آن درکنار خطوط سیم پیام خارج از ده دوکاج روییدند سالیان دراز رهگذران آن دو را چون دو دوست میدیدند
پانویس[ویرایش]
- ↑ از آرایههای ادبی (قالبهای شعر، بیان و بدیع) (ISBN 964-05-0036-4)
منابع[ویرایش]
- آرایههای ادبی (قالبهای شعر، بیان و بدیع). شابک: ۹۶۴-۰۵-۰۰۳۶-۴.