آکتینیدها: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمایش تاریخچه به صورت تعاملی
→ تفاوت قدیمی‌ترتفاوت جدیدتر ←
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
دیداریویکی‌متن
EmausBot (بحث | مشارکت‌ها)
ربات‌ها
۵۷۴٬۹۵۶ ویرایش‌ها
جز ربات: en:Actinide یک مقالهٔ خوب است
جز ربات: مرتب‌سازی رده‌ها؛ زیباسازی
خط ۴۷: خط ۴۷:
|-
|-
!Oxidation state
!Oxidation state
| ۳|| ۳, ۴|| ۳, ۴, ۵|| ۳, ۴, ۵, ۶|| ۳, ۴, ۵, ۶, ۷|| ۳, ۴, ۵, ۶, ۷|| ۲, ۳, ۴|| ۳, ۴|| ۳, ۴|| ۲, ۳|| ۲, ۳|| ۲, ۳|| ۲, ۳|| ۲, ۳|| ۳
| ۳|| ۳، ۴|| ۳، ۴، ۵|| ۳، ۴، ۵، ۶|| ۳، ۴، ۵، ۶، ۷|| ۳، ۴، ۵، ۶، ۷|| ۲، ۳، ۴|| ۳، ۴|| ۳، ۴|| ۲، ۳|| ۲، ۳|| ۲، ۳|| ۲، ۳|| ۲، ۳|| ۳
|-
|-
!Metallic radius, nm
!Metallic radius، nm
| ۰٫۲۰۳|| ۰٫۱۸۰|| ۰٫۱۶۲|| ۰٫۱۵۳|| ۰٫۱۵۰|| ۰٫۱۶۲|| ۰٫۱۷۳|| ۰٫۱۷۴|| ۰٫۱۷۰|| ۰٫۱۸۶|| ۰٫۱۸۶ || —|| — || —|| —
| ۰٫۲۰۳|| ۰٫۱۸۰|| ۰٫۱۶۲|| ۰٫۱۵۳|| ۰٫۱۵۰|| ۰٫۱۶۲|| ۰٫۱۷۳|| ۰٫۱۷۴|| ۰٫۱۷۰|| ۰٫۱۸۶|| ۰٫۱۸۶ || —|| — || —|| —
|-
|-
!Ionic radius, nm:<br/> An<sup>۴+</sup><br/> An<sup>۳+</sup>
!Ionic radius، nm:<br /> An<sup>۴+</sup><br /> An<sup>۳+</sup>
|<br/> — <br/> ۰٫۱۲۶||<br/> ۰٫۱۱۴<br/> —||<br/> ۰٫۱۰۴<br/> ۰٫۱۱۸||<br/> ۰٫۱۰۳<br/> ۰٫۱۱۸||<br/> ۰٫۱۰۱<br/> ۰٫۱۱۶||<br/> ۰٫۱۰۰<br/> ۰٫۱۱۵||<br/> ۰٫۰۹۹<br/> ۰٫۱۱۴||<br/> ۰٫۰۹۹<br/> ۰٫۱۱۲||<br/> ۰٫۰۹۷<br/> ۰٫۱۱۰||<br/> ۰٫۰۹۶<br/> ۰٫۱۰۹||<br/> ۰٫۰۸۵<br/> ۰٫۰۹۸||<br/> ۰٫۰۸۴<br/> ۰٫۰۹۱||<br/> ۰٫۰۸۴<br/> ۰٫۰۹۰||<br/> ۰٫۰۸۴<br/> ۰٫۰۹۵||<br/> ۰٫۰۸۳<br/> ۰٫۰۸۸
|<br /> — <br /> ۰٫۱۲۶||<br /> ۰٫۱۱۴<br /> —||<br /> ۰٫۱۰۴<br /> ۰٫۱۱۸||<br /> ۰٫۱۰۳<br /> ۰٫۱۱۸||<br /> ۰٫۱۰۱<br /> ۰٫۱۱۶||<br /> ۰٫۱۰۰<br /> ۰٫۱۱۵||<br /> ۰٫۰۹۹<br /> ۰٫۱۱۴||<br /> ۰٫۰۹۹<br /> ۰٫۱۱۲||<br /> ۰٫۰۹۷<br /> ۰٫۱۱۰||<br /> ۰٫۰۹۶<br /> ۰٫۱۰۹||<br /> ۰٫۰۸۵<br /> ۰٫۰۹۸||<br /> ۰٫۰۸۴<br /> ۰٫۰۹۱||<br /> ۰٫۰۸۴<br /> ۰٫۰۹۰||<br /> ۰٫۰۸۴<br /> ۰٫۰۹۵||<br /> ۰٫۰۸۳<br /> ۰٫۰۸۸
|-
|-
!Temperature, °C:<br/> melting<br/> boiling
!Temperature، °C:<br /> melting<br /> boiling
| <br />۱۰۵۰<br />۳۳۰۰ || <br />۱۷۵۰<br />۴۸۰۰ || <br />۱۵۷۲<br />۴۴۰۰ || <br />۱۱۳۰<br />۳۸۰۰ || <br />۶۴۰<br />۳۹۰۰ || <br />۶۴۰<br />۳۲۳۰ || <br />۱۱۷۶<br />۲۶۱۰ || <br />۱۳۴۰<br />— || <br />۱۰۵۰<br />— || <br />۹۰۰<br />— || <br />۸۶۰<br />— || <br />۱۵۳۰<br />— || <br />۸۳۰<br />— || <br />۸۳۰<br />— || <br />۱۶۳۰<br />—
| <br />۱۰۵۰<br />۳۳۰۰ || <br />۱۷۵۰<br />۴۸۰۰ || <br />۱۵۷۲<br />۴۴۰۰ || <br />۱۱۳۰<br />۳۸۰۰ || <br />۶۴۰<br />۳۹۰۰ || <br />۶۴۰<br />۳۲۳۰ || <br />۱۱۷۶<br />۲۶۱۰ || <br />۱۳۴۰<br />— || <br />۱۰۵۰<br />— || <br />۹۰۰<br />— || <br />۸۶۰<br />— || <br />۱۵۳۰<br />— || <br />۸۳۰<br />— || <br />۸۳۰<br />— || <br />۱۶۳۰<br />—
|-
|-
!Density, g/cm<sup>۳</sup>
!Density، g/cm<sup>۳</sup>
|۱۰٫۰۷ ||۱۱٫۷۸ || ۱۵٫۳۷|| ۱۹٫۰۶||۲۰٫۲۵||۱۹٫۸۴||۱۱٫۷||۱۳٫۵۱||۱۴٫۷۸|| || || || || ||
|۱۰٫۰۷ ||۱۱٫۷۸ || ۱۵٫۳۷|| ۱۹٫۰۶||۲۰٫۲۵||۱۹٫۸۴||۱۱٫۷||۱۳٫۵۱||۱۴٫۷۸|| || || || || ||
|-
|-
!Standard electrode potential, V:<br/>''E''° (An<sup>۴+</sup>/An<sup>۰</sup>)<br/>''E''° (An<sup>۳+</sup>/An<sup>۰</sup>)
!Standard electrode potential، V:<br />''E''° (An<sup>۴+</sup>/An<sup>۰</sup>)<br />''E''° (An<sup>۳+</sup>/An<sup>۰</sup>)
|<br/> —<br/> −۲٫۱۳||<br/> −۱٫۸۳<br/> —||<br/> −۱٫۴۷<br/> —||<br/> −۱٫۳۸<br/> −۱٫۶۶||<br/> −۱٫۳۰<br/> −۱٫۷۹||<br/> −۱٫۲۵<br/> −۲٫۰۰||<br/> −۰٫۹۰<br/> −۲٫۰۷||<br/> −۰٫۷۵<br/> −۲٫۰۶||<br/> −۰٫۵۵<br/> −۱٫۹۶||<br/> −۰٫۵۹<br/> −۱٫۹۷||<br/> −۰٫۳۶<br/> −۱٫۹۸||<br/> −۰٫۲۹<br/> −۱٫۹۶||<br/> — <br/> −۱٫۷۴||<br/> —<br/> −۱٫۲۰||<br/> -<br/> −۲٫۱۰
|<br /> —<br /> −۲٫۱۳||<br /> −۱٫۸۳<br /> —||<br /> −۱٫۴۷<br /> —||<br /> −۱٫۳۸<br /> −۱٫۶۶||<br /> −۱٫۳۰<br /> −۱٫۷۹||<br /> −۱٫۲۵<br /> −۲٫۰۰||<br /> −۰٫۹۰<br /> −۲٫۰۷||<br /> −۰٫۷۵<br /> −۲٫۰۶||<br /> −۰٫۵۵<br /> −۱٫۹۶||<br /> −۰٫۵۹<br /> −۱٫۹۷||<br /> −۰٫۳۶<br /> −۱٫۹۸||<br /> −۰٫۲۹<br /> −۱٫۹۶||<br /> — <br /> −۱٫۷۴||<br /> —<br /> −۱٫۲۰||<br /> -<br /> −۲٫۱۰
|-
|-
!Color<br/> [M(H<sub>۲</sub>O)<sub>n</sub>]<sup>۴+</sup><br/> [M(H<sub>۲</sub>O)<sub>n</sub>]<sup>۳+</sup>
!Color<br /> [M(H<sub>۲</sub>O)<sub>n</sub>]<sup>۴+</sup><br /> [M(H<sub>۲</sub>O)<sub>n</sub>]<sup>۳+</sup>
|<br/> —<br/> Colorless||<br/> Colorless<br/> Blue||<br/> Yellow<br/> Dark blue||<br/> Green<br/> Purple||<br/> Yellow-green<br/> Purple|| <br/> Brown<br/> Violet||<br/> Red<br/> Rose||<br/> Yellow<br/> Colorless||<br/> [[Beige]]<br/> Yellow-green|| <br/> Green<br/> Green||<br/> —<br/> Pink||<br/> —<br/> —||<br/> —<br/> —||<br/> —<br/> —||<br/> —<br/> —
|<br /> —<br /> Colorless||<br /> Colorless<br /> Blue||<br /> Yellow<br /> Dark blue||<br /> Green<br /> Purple||<br /> Yellow-green<br /> Purple|| <br /> Brown<br /> Violet||<br /> Red<br /> Rose||<br /> Yellow<br /> Colorless||<br /> [[Beige]]<br /> Yellow-green|| <br /> Green<br /> Green||<br /> —<br /> Pink||<br /> —<br /> —||<br /> —<br /> —||<br /> —<br /> —||<br /> —<br /> —
|}
|}


خط ۱۲۳: خط ۱۲۳:
|-
|-
|
|
| [[File:ACTIION.PNG|400px]]
| [[پرونده:ACTIION.PNG|400px]]
|-
|-
|Major crystal structures of some actinides vs. temperature
|Major crystal structures of some actinides vs. temperature
خط ۱۲۹: خط ۱۲۹:
|}
|}


[[File:Radioisotope thermoelectric generator plutonium pellet.jpg|thumb|<sup>238</sup>PuO<sub>2</sub> <!-- A pellet of <sup>238</sup>PuO<sub>2</sub> to be used in a [[radioisotope thermoelectric generator]] for either the [[cassini spacecraft|Cassini]] or [[galileo spacecraft|Galileo]] mission. The pellet produces 62 watts of heat and glows because of the heat generated by the radioactive decay (primarily α). Photo is taken after insulating the pellet under a [[graphite]] blanket for minutes and removing the blanket. -->]]
[[پرونده:Radioisotope thermoelectric generator plutonium pellet.jpg|thumb|<sup>238</sup>PuO<sub>2</sub> <!-- A pellet of <sup>238</sup>PuO<sub>2</sub> to be used in a [[radioisotope thermoelectric generator]] for either the [[cassini spacecraft|Cassini]] or [[galileo spacecraft|Galileo]] mission. The pellet produces ۶۲ watts of heat and glows because of the heat generated by the radioactive decay (primarily α). Photo is taken after insulating the pellet under a [[graphite]] blanket for minutes and removing the blanket. -->]]
[[File:Californium.jpg|thumb|170px|left|کالیفرنیم]]
[[پرونده:Californium.jpg|thumb|170px|left|کالیفرنیم]]




خط ۱۳۷: خط ۱۳۷:
|-
|-
! [[لانتانیدها]]
! [[لانتانیدها]]
! Ln<sup>۳+</sup>, Å
! Ln<sup>۳+</sup>، Å
! Actinides
! Actinides
! An<sup>۳+</sup>, Å
! An<sup>۳+</sup>، Å
! An<sup>۴+</sup>, Å
! An<sup>۴+</sup>، Å
|-
|-
| [[لانتان]]|| ۱٫۰۶۱|| [[اکتینیم]]|| ۱٫۱۱|| –
| [[لانتان]]|| ۱٫۰۶۱|| [[اکتینیم]]|| ۱٫۱۱|| –
خط ۲۰۶: خط ۲۰۶:
| PaO<sub>۲</sub>||-|| مکعبی, CaF<sub>۲</sub>|| ۵٫۵۰۵ ||-||-||-||-
| PaO<sub>۲</sub>||-|| مکعبی, CaF<sub>۲</sub>|| ۵٫۵۰۵ ||-||-||-||-
|-
|-
| Pa<sub>۲</sub>O<sub>۵</sub>|| سفید|| مکعبی, CaF<sub>۲</sub><br/> مکعبی<br/> Tetragonal<br/> Hexagonal<br/> Rhombohedral <br/>Orthorhombic|| ۵٫۴۴۶<br/> ۱۰٫۸۹۱<br/> ۵٫۴۲۹<br/> ۳٫۸۱۷<br/> ۵٫۴۲۵<br/> ۶٫۹۲|| -<br/> -<br/> -<br/> -<br/> -<br/> ۴٫۰۲|| -<br/> ۱۰٫۹۹۲<br/> ۵٫۵۰۳<br/> ۱۳٫۲۲<br/> -<br/> ۴. ۱۸ ||-|| ۷۰۰<br/> ۷۰۰–۱۱۰۰<br/> ۱۰۰۰<br/> ۱۰۰۰–۱۲۰۰<br/> ۱۲۴۰–۱۴۰۰<br/> –
| Pa<sub>۲</sub>O<sub>۵</sub>|| سفید|| مکعبی, CaF<sub>۲</sub><br /> مکعبی<br /> Tetragonal<br /> Hexagonal<br /> Rhombohedral <br />Orthorhombic|| ۵٫۴۴۶<br /> ۱۰٫۸۹۱<br /> ۵٫۴۲۹<br /> ۳٫۸۱۷<br /> ۵٫۴۲۵<br /> ۶٫۹۲|| -<br /> -<br /> -<br /> -<br /> -<br /> ۴٫۰۲|| -<br /> ۱۰٫۹۹۲<br /> ۵٫۵۰۳<br /> ۱۳٫۲۲<br /> -<br /> ۴. ۱۸ ||-|| ۷۰۰<br /> ۷۰۰–۱۱۰۰<br /> ۱۰۰۰<br /> ۱۰۰۰–۱۲۰۰<br /> ۱۲۴۰–۱۴۰۰<br /> –
|-
|-
| ThO<sub>۲</sub>|| بی‌رنگ|| مکعبی|| ۵٫۵۹ ||-||-|| ۹٫۸۷|| –
| ThO<sub>۲</sub>|| بی‌رنگ|| مکعبی|| ۵٫۵۹ ||-||-|| ۹٫۸۷|| –
خط ۲۱۸: خط ۲۱۸:
| PuO<sub>۲</sub>|| Olive green|| مکعبی|| ۵٫۳۹ ||-||-|| ۱۱٫۴۴|| –
| PuO<sub>۲</sub>|| Olive green|| مکعبی|| ۵٫۳۹ ||-||-|| ۱۱٫۴۴|| –
|-
|-
| Am<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| Red-brown<br/> Red-brown|| مکعبی, Mn<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub><br/> Hexagonal, La<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| ۱۱٫۰۳<br/> ۳٫۸۱۷ ||-||-<br/> ۵٫۹۷۱|| ۱۰٫۵۷<br/> ۱۱٫۷|| –
| Am<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| Red-brown<br /> Red-brown|| مکعبی, Mn<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub><br /> Hexagonal, La<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| ۱۱٫۰۳<br /> ۳٫۸۱۷ ||-||-<br /> ۵٫۹۷۱|| ۱۰٫۵۷<br /> ۱۱٫۷|| –
|-
|-
| AmO<sub>۲</sub>|| Black|| مکعبی, CaF<sub>۲</sub>|| ۵٫۳۷۶ ||-||-||-||-
| AmO<sub>۲</sub>|| Black|| مکعبی, CaF<sub>۲</sub>|| ۵٫۳۷۶ ||-||-||-||-
|-
|-
| Cm<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| سفید<ref>According to other sources, cubic sesquioxide of curium is olive-green. See {{cite web|url = http://www.xumuk.ru/encyklopedia/2248.html|title=Соединения curium site XuMuK.ru|language = Russian|accessdate = 2010-07-11}}</ref><br/> -<br/> -|| مکعبی, Mn<sub>۲</sub>O<sub>۲</sub><br/> Hexagonal, LaCl<sub>۳</sub><br/> Monoclinic, Sm<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| ۱۱٫۰۱<br/> ۳٫۸۰<br/> ۱۴٫۲۸|| -<br/> -<br/> ۳٫۶۵|| -<br/> ۶<br/> ۸٫۹|| ۱۱٫۷|| –
| Cm<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| سفید<ref>According to other sources, cubic sesquioxide of curium is olive-green. See {{cite web|url = http://www.xumuk.ru/encyklopedia/2248.html|title=Соединения curium site XuMuK.ru|language = Russian|accessdate = 2010-07-11}}</ref><br /> -<br /> -|| مکعبی، Mn<sub>۲</sub>O<sub>۲</sub><br /> Hexagonal، LaCl<sub>۳</sub><br /> Monoclinic، Sm<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| ۱۱٫۰۱<br /> ۳٫۸۰<br /> ۱۴٫۲۸|| -<br /> -<br /> ۳٫۶۵|| -<br /> ۶<br /> ۸٫۹|| ۱۱٫۷|| –
|-
|-
| CmO<sub>۲</sub>|| سیاه|| مکعبی, CaF<sub>۲</sub>|| ۵٫۳۷ ||-||-||-||-
| CmO<sub>۲</sub>|| سیاه|| مکعبی، CaF<sub>۲</sub>|| ۵٫۳۷ ||-||-||-||-
|-
|-
| Bk<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| قهوه‌ای روشن|| مکعبی, Mn<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| ۱۰٫۸۸۶||-||-||-||-
| Bk<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| قهوه‌ای روشن|| مکعبی، Mn<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| ۱۰٫۸۸۶||-||-||-||-
|-
|-
| BkO<sub>۲</sub>|| قرمز-قهوه‌ای|| مکعبی, CaF<sub>۲</sub>|| ۵٫۳۳ ||-||-||-||-
| BkO<sub>۲</sub>|| قرمز-قهوه‌ای|| مکعبی، CaF<sub>۲</sub>|| ۵٫۳۳ ||-||-||-||-
|-
|-
| Cf<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub><ref>The atmosphere during the synthesis affects the lattice parameters, which might be due to non-stoichiometry as a result of oxidation or reduction of the trivalent californium. Main form is the cubic oxide of californium(III).</ref>|| Colorless <br/>Yellowish<br/> -|| مکعبی, Mn<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub><br/> Monoclinic, Sm<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub><br/> Hexagonal, La<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| ۱۰٫۷۹<br/> ۱۴٫۱۲<br/> ۳٫۷۲|| -<br/> ۳٫۵۹<br/> -|| -<br/> ۸٫۸۰<br/> ۵٫۹۶ ||-||-
| Cf<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub><ref>The atmosphere during the synthesis affects the lattice parameters, which might be due to non-stoichiometry as a result of oxidation or reduction of the trivalent californium. Main form is the cubic oxide of californium(III).</ref>|| Colorless <br />Yellowish<br /> -|| مکعبی، Mn<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub><br /> Monoclinic، Sm<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub><br /> Hexagonal، La<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| ۱۰٫۷۹<br /> ۱۴٫۱۲<br /> ۳٫۷۲|| -<br /> ۳٫۵۹<br /> -|| -<br /> ۸٫۸۰<br /> ۵٫۹۶ ||-||-
|-
|-
| CfO<sub>۲</sub>|| سیاه|| مکعبی|| ۵٫۳۱ ||-||-||-||-
| CfO<sub>۲</sub>|| سیاه|| مکعبی|| ۵٫۳۱ ||-||-||-||-
|-
|-
| Es<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>||-|| مکعبی, Mn<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub><br/> Monoclinic <br/> شش‌گوش, La<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| ۱۰٫۰۷<br/> ۱۴٫۱<br/> ۳٫۷|| -<br/> ۳٫۵۹<br/> -|| -<br/> ۸٫۸۰<br/> ۶ ||-||-
| Es<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>||-|| مکعبی، Mn<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub><br /> Monoclinic <br /> شش‌گوش، La<sub>۲</sub>O<sub>۳</sub>|| ۱۰٫۰۷<br /> ۱۴٫۱<br /> ۳٫۷|| -<br /> ۳٫۵۹<br /> -|| -<br /> ۸٫۸۰<br /> ۶ ||-||-
|}
|}


خط ۲۹۸: خط ۲۹۸:
|-
|-
| style="background:lightblue; text-align:left;"|ساختار
| style="background:lightblue; text-align:left;"|ساختار
| Colspan = "9"|[[File:CaF2 polyhedra.png|250px]]<br/>'''An'''<sup>۴+</sup>: <span style="color:silver; background:silver;">__</span>&nbsp;&nbsp;/&nbsp;&nbsp;O<sup>۲−</sup>: <span style="color:#9c0; background:#9c0;">__</span>
| Colspan = "9"|[[پرونده:CaF2 polyhedra.png|250px]]<br />'''An'''<sup>۴+</sup>: <span style="color:silver; background:silver;">__</span>&nbsp;&nbsp;/&nbsp;&nbsp;O<sup>۲−</sup>: <span style="color:#9c0; background:#9c0;">__</span>
|-
|-
| style="background:lightblue; text-align:left;"|[[گروه فضایی]]
| style="background:lightblue; text-align:left;"|[[گروه فضایی]]
خط ۳۰۶: خط ۳۰۶:
| Colspan = "9" |'''An'''[۸], O[۴]
| Colspan = "9" |'''An'''[۸], O[۴]
|}
|}
: <small>'''An''' – اکتینید <br/>**بسته به ایزوتوپ‌ها
: <small>'''An''' – اکتینید <br />**بسته به ایزوتوپ‌ها
</small>
</small>
</small></center>
</small></center>
خط ۳۳۴: خط ۳۳۴:
||| ۱۶۵۷ °C||||۱۷۶۷ °C||۸۵۰ °C|| || ||
||| ۱۶۵۷ °C||||۱۷۶۷ °C||۸۵۰ °C|| || ||
|-
|-
| style="background:lightblue; text-align:left;"|ساختار بلوری| Colspan = "8"|[[File:UCl3 without caption.png|250px|The crystal structure of uranium trichloride]]<br/>'''An'''<sup>۳+</sup>: <span style="color:silver; background:silver;">__</span>&nbsp;&nbsp;/&nbsp;&nbsp;Cl<sup>−</sup>: <span style="color:#0f0; background:#0f0;">__</span>
| style="background:lightblue; text-align:left;"|ساختار بلوری| Colspan = "8"|[[پرونده:UCl3 without caption.png|250px|The crystal structure of uranium trichloride]]<br />'''An'''<sup>۳+</sup>: <span style="color:silver; background:silver;">__</span>&nbsp;&nbsp;/&nbsp;&nbsp;Cl<sup>−</sup>: <span style="color:#0f0; background:#0f0;">__</span>
|-
|-
| style="background:lightblue; text-align:left;"|[[گروه فضایی]]
| style="background:lightblue; text-align:left;"|[[گروه فضایی]]
خط ۳۴۳: خط ۳۴۳:
|-
|-
| style="background:lightblue; text-align:left;"|ثابت شبکه بلوری
| style="background:lightblue; text-align:left;"|ثابت شبکه بلوری
| ''a'' = ۷۶۲ [[picometres|pm]]<br/> ''c'' = ۴۵۵ pm|| ''a'' = ۷۴۵٫۲ pm<br/> ''c'' = ۴۳۲٫۸ pm|| || ''a'' = ۷۳۹٫۴ pm<br/> ''c'' = ۴۲۴٫۳ pm|| ''a'' = ۷۳۸٫۲ pm<br/> ''c'' = ۴۲۱٫۴ pm|| ''a'' = ۷۲۶ pm<br/> ''c'' = ۴۱۴ pm|| ''a'' = ۷۳۸٫۲ pm<br/> ''c'' = ۴۱۲٫۷ pm|| ''a'' = ۷۳۸ pm <br/> ''c'' = ۴۰۹ pm
| ''a'' = ۷۶۲ [[picometres|pm]]<br /> ''c'' = ۴۵۵ pm|| ''a'' = ۷۴۵٫۲ pm<br /> ''c'' = ۴۳۲٫۸ pm|| || ''a'' = ۷۳۹٫۴ pm<br /> ''c'' = ۴۲۴٫۳ pm|| ''a'' = ۷۳۸٫۲ pm<br /> ''c'' = ۴۲۱٫۴ pm|| ''a'' = ۷۲۶ pm<br /> ''c'' = ۴۱۴ pm|| ''a'' = ۷۳۸٫۲ pm<br /> ''c'' = ۴۱۲٫۷ pm|| ''a'' = ۷۳۸ pm <br /> ''c'' = ۴۰۹ pm
|}
|}
: <small> *'''An''' – اکتینید <br/>**بسته به ایزوتوپ‌ها
: <small> *'''An''' – اکتینید <br />**بسته به ایزوتوپ‌ها
</small>
</small>


خط ۳۹۹: خط ۳۹۹:
| CmF<sub>۴</sub>|| Yellow|| Monoclinic, UF<sub>۴</sub>|| ۱۲٫۵۱|| ۱۰٫۵۱|| ۸٫۲۰|| –
| CmF<sub>۴</sub>|| Yellow|| Monoclinic, UF<sub>۴</sub>|| ۱۲٫۵۱|| ۱۰٫۵۱|| ۸٫۲۰|| –
|-
|-
| BkF<sub>۳</sub>|| Yellow-green|| [[Trigonal]], LaF<sub>۳</sub><br/> [[Orthorhombic]], YF<sub>۳</sub>|| ۶٫۹۷<br/> ۶٫۷|| -<br/> ۷٫۰۹|| ۷٫۱۴<br/> ۴٫۴۱|| ۱۰٫۱۵<br/> ۹٫۷
| BkF<sub>۳</sub>|| Yellow-green|| [[Trigonal]], LaF<sub>۳</sub><br /> [[Orthorhombic]], YF<sub>۳</sub>|| ۶٫۹۷<br /> ۶٫۷|| -<br /> ۷٫۰۹|| ۷٫۱۴<br /> ۴٫۴۱|| ۱۰٫۱۵<br /> ۹٫۷
|-
|-
| BkF<sub>۴</sub>||-|| Monoclinic, UF<sub>۴</sub>|| ۱۲٫۴۷|| ۱۰٫۵۸|| ۸٫۱۷|| –
| BkF<sub>۴</sub>||-|| Monoclinic, UF<sub>۴</sub>|| ۱۲٫۴۷|| ۱۰٫۵۸|| ۸٫۱۷|| –
|-
|-
| CfF<sub>۳</sub>|| -<br/> -|| Trigonal, LaF<sub>۳</sub><br/> Orthorhombic, YF<sub>۳</sub>|| ۶. ۹۴<br/> ۶٫۶۵|| -<br/> ۷٫۰۴|| ۷٫۱۰<br/> ۴٫۳۹|| –
| CfF<sub>۳</sub>|| -<br /> -|| Trigonal, LaF<sub>۳</sub><br /> Orthorhombic, YF<sub>۳</sub>|| ۶. ۹۴<br /> ۶٫۶۵|| -<br /> ۷٫۰۴|| ۷٫۱۰<br /> ۴٫۳۹|| –
|-
|-
| CfF<sub>۴</sub>|| -<br/> -|| Monoclinic, UF<sub>۴</sub><br/> Monoclinic, UF<sub>۴</sub>|| ۱٫۲۴۲ <br/> ۱٫۲۳۳|| ۱٫۰۴۷<br/> ۱٫۰۴۰|| ۸٫۱۲۶<br/> ۸٫۱۱۳|| –
| CfF<sub>۴</sub>|| -<br /> -|| Monoclinic, UF<sub>۴</sub><br /> Monoclinic, UF<sub>۴</sub>|| ۱٫۲۴۲ <br /> ۱٫۲۳۳|| ۱٫۰۴۷<br /> ۱٫۰۴۰|| ۸٫۱۲۶<br /> ۸٫۱۱۳|| –
|}</center>
|}</center>


[[File:Einsteinium triiodide by transmitted light.jpg|thumb|راست|120px|اینشتینیم تری یدید در تاریکی می‌درخشد.]]
[[پرونده:Einsteinium triiodide by transmitted light.jpg|thumb|راست|120px|اینشتینیم تری یدید در تاریکی می‌درخشد.]]


== کاربردها ==
== کاربردها ==
خط ۴۳۰: خط ۴۳۰:
{{پایان چپ‌چین}}
{{پایان چپ‌چین}}


⚫
[[رده:گروه‌های عناصر شیمیایی]]
⚫
[[رده:جدول تناوبی]]
⚫
[[رده:عناصر شیمیایی]]
[[رده:آکتینیدها| ]]
[[رده:آکتینیدها| ]]
[[رده:انرژی هسته‌ای]]
[[رده:انرژی هسته‌ای]]
⚫
[[رده:جدول تناوبی]]
⚫
[[رده:عناصر شیمیایی]]
⚫
[[رده:گروه‌های عناصر شیمیایی]]


{{Link FA|lmo}}
{{Link FA|lmo}}
⚫
{{Link GA|ru}}
{{Link GA|en}}
{{Link GA|en}}
⚫
{{Link GA|ru}}


[[af:Aktinied]]
[[af:Aktinied]]

نسخهٔ ‏۲۴ مهٔ ۲۰۱۲، ساعت ۰۰:۳۶

۱۵ عنصر فلزی از اکتینیم (با عدد اتمی ۸۹) تا لورنسیم (با عدد اتمی ۱۰۳) واقع در دورهٔ هفتم جدول تناوبی را اکتینیدها می‌گویند. این نام از نام عنصر اکتینیم گرفته شده‌است. خواص شیمیایی این عناصر شبیه به عنصر اکتینیم است. همهٔ این عنصرها به جز لورنسیم جزو بلوک اف هستند. لورنسیم جزو بلوک دی است اما خواص شیمیایی‌اش مششابه با چهارده‌تای دیگر است. برعکس عنصرهای لانتانید، تنها سه عنصر اول این ردیف (توریم، پروتاکتینیوم و اورانیوم) در طبیعت یافت می‌شوند. از عنصر چهارم این سری به بعد که عنصرهای ترانس اورانیوم نام دارند، در طبیعت یافت نمی‌شوند و همگی رادیواکتیو هستند. در این عنصرها ساختارهسته نسبت به آرایش الکترونی از اهمیت کاربردی بیش تری برخورداراست. همه اکتینیدها هسته ناپایداری دارند، به این علت که ازجمله عنصرهای پرتوزا به شمار می‌آیند. شاید مشهورترین اکتینید، اورانیوم باشد که از فروپاشی هسته آن انرژی لازم برای تولید برق در نیروگاهها، زیر دریایی‌ها و ناوهای هواپیمابر فراهم می‌شود.

۸۹Ac ۹۰Th ۹۱Pa ۹۲U ۹۳Np ۹۴Pu ۹۵Am ۹۶Cm ۹۷Bk ۹۸Cf ۹۹Es ۱۰۰Fm ۱۰۱Md ۱۰۲No ۱۰۳Lr

خواص

خواص اکتینیدها (the mass of the most long-lived isotope is in square brackets)[۱][۲]
Property Ac Th Pa U Np Pu Am Cm Bk Cf Es Fm Md No Lr
Core charge ۸۹ ۹۰ ۹۱ ۹۲ ۹۳ ۹۴ ۹۵ ۹۶ ۹۷ ۹۸ ۹۹ ۱۰۰ ۱۰۱ ۱۰۲ ۱۰۳
جرم اتمی [۲۲۷] ۲۳۲٫۰۳۸۱ ۲۳۱٫۰۳۵۸۸ ۲۳۸٫۰۲۸۹۱ [۲۳۷] [۲۴۴] [۲۴۳] [۲۴۷] [۲۴۷] [۲۵۱] [۲۵۲] [۲۵۷] [۲۵۸] [۲۵۹] [۲۶۲]
تعداد ایزوتوپ‌های طبیعی ۳ ۱ ۲ ۳ ۱ ۲ — — — — — — — — —
Longest-lived isotope ۲۲۷ ۲۳۲ ۲۳۱ ۲۳۸ ۲۳۷ ۲۴۴ ۲۴۳ ۲۴۷ ۲۴۷ ۲۵۱ ۲۵۲ ۲۵۷ ۲۵۸ ۲۵۹ ۲۶۲
نیمه‌عمر of the longest-lived isotope ۲۱٫۸ years ۱۴ billion years ۳۲٬۵۰۰ years ۴٫۴۷ billion years ۲٫۱۴ million years ۸۰٫۸ million years ۷٬۳۷۰ years ۱۵٫۶ million years ۱٬۴۰۰ years ۹۰۰ years ۱٫۲۹ years ۱۰۰٫۵ days ۵۲ days ۵۸ min ۲۶۱ min
Electronic configuration in the ground state ۶d۱۷s۲ ۶d۲۷s۲ ۵f۲۶d۱۷s۲or 5f۱۶d۲۷s۲ ۵f۳۶d۱۷s۲ ۵f۴۶d۱۷s۲or 5f۵۷s۲ ۵f۶۷s۲ ۵f۷۷s۲ ۵f۷۶d۱۷s۲ ۵f۹۷s۲or 5f۸۶d۱۷s۲ ۵f۱۰۷s۲ ۵f۱۱۷s۲ ۵f۱۲۷s۲ ۵f۱۳۷s۲ ۵f۱۴۷s۲ ۵f۱۴۷s۲۷p۱
Oxidation state ۳ ۳، ۴ ۳، ۴، ۵ ۳، ۴، ۵، ۶ ۳، ۴، ۵، ۶، ۷ ۳، ۴، ۵، ۶، ۷ ۲، ۳، ۴ ۳، ۴ ۳، ۴ ۲، ۳ ۲، ۳ ۲، ۳ ۲، ۳ ۲، ۳ ۳
Metallic radius، nm ۰٫۲۰۳ ۰٫۱۸۰ ۰٫۱۶۲ ۰٫۱۵۳ ۰٫۱۵۰ ۰٫۱۶۲ ۰٫۱۷۳ ۰٫۱۷۴ ۰٫۱۷۰ ۰٫۱۸۶ ۰٫۱۸۶ — — — —
Ionic radius، nm:
An۴+
An۳+
—
۰٫۱۲۶
۰٫۱۱۴
—
۰٫۱۰۴
۰٫۱۱۸
۰٫۱۰۳
۰٫۱۱۸
۰٫۱۰۱
۰٫۱۱۶
۰٫۱۰۰
۰٫۱۱۵
۰٫۰۹۹
۰٫۱۱۴
۰٫۰۹۹
۰٫۱۱۲
۰٫۰۹۷
۰٫۱۱۰
۰٫۰۹۶
۰٫۱۰۹
۰٫۰۸۵
۰٫۰۹۸
۰٫۰۸۴
۰٫۰۹۱
۰٫۰۸۴
۰٫۰۹۰
۰٫۰۸۴
۰٫۰۹۵
۰٫۰۸۳
۰٫۰۸۸
Temperature، °C:
melting
boiling
۱۰۵۰
۳۳۰۰
۱۷۵۰
۴۸۰۰
۱۵۷۲
۴۴۰۰
۱۱۳۰
۳۸۰۰
۶۴۰
۳۹۰۰
۶۴۰
۳۲۳۰
۱۱۷۶
۲۶۱۰
۱۳۴۰
—
۱۰۵۰
—
۹۰۰
—
۸۶۰
—
۱۵۳۰
—
۸۳۰
—
۸۳۰
—
۱۶۳۰
—
Density، g/cm۳ ۱۰٫۰۷ ۱۱٫۷۸ ۱۵٫۳۷ ۱۹٫۰۶ ۲۰٫۲۵ ۱۹٫۸۴ ۱۱٫۷ ۱۳٫۵۱ ۱۴٫۷۸
Standard electrode potential، V:
E° (An۴+/An۰)
E° (An۳+/An۰)
—
−۲٫۱۳
−۱٫۸۳
—
−۱٫۴۷
—
−۱٫۳۸
−۱٫۶۶
−۱٫۳۰
−۱٫۷۹
−۱٫۲۵
−۲٫۰۰
−۰٫۹۰
−۲٫۰۷
−۰٫۷۵
−۲٫۰۶
−۰٫۵۵
−۱٫۹۶
−۰٫۵۹
−۱٫۹۷
−۰٫۳۶
−۱٫۹۸
−۰٫۲۹
−۱٫۹۶
—
−۱٫۷۴
—
−۱٫۲۰
-
−۲٫۱۰
Color
[M(H۲O)n]۴+
[M(H۲O)n]۳+
—
Colorless
Colorless
Blue
Yellow
Dark blue
Green
Purple
Yellow-green
Purple
Brown
Violet
Red
Rose
Yellow
Colorless
Beige
Yellow-green
Green
Green
—
Pink
—
—
—
—
—
—
—
—
خواص فیزیکی
Major crystal structures of some actinides vs. temperature Metallic and ionic radii of actinides[۲]
238PuO2
کالیفرنیم


ترکیب‌ها

اکسیدها و هیدروکسیدها
An – اکتینید
**بسته به ایزوتوپ‌ها

نمک‌ها
*An – اکتینید
**بسته به ایزوتوپ‌ها

اینشتینیم تری یدید در تاریکی می‌درخشد.

کاربردها

جستارهای وابسته

منابع

  1. ↑ Yu.D. Tretyakov, ed. (2007). Non-organic chemistry in three volumes. Chemistry of transition elements. Vol. 3. Moscow: Academy. ISBN 5-7695-2533-9.
  2. ↑ ۲٫۰ ۲٫۱ Greenwood, p. ۱۲۶۳
  3. ↑ Greenwood, p. ۱۲۶۵
  4. ↑ Myasoedov, pp. ۳۰–۳۱
  5. ↑ Z. K. Karalova, B. Myasoedov (1982). Actinium. Analytical chemistry items. Moscow: Nauka.
  6. ↑ ۶٫۰ ۶٫۱ V.A. Mikhailov, ed. (1971). Analytical chemistry of neptunium. Moscow: Nauka.
  7. ↑ ۷٫۰ ۷٫۱ E.S. Palshin (1968). Analytical chemistry of protactinium. Moscow: Nauka. {{cite book}}: Invalid |display-authors=1 (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  8. ↑ Myasoedov, p. ۸۸
  9. ↑ ۹٫۰ ۹٫۱ "Таблица Inorganic and Coordination compounds" (به روسی). Retrieved 2010-07-11. {{cite web}}: Unknown parameter |description= ignored (help)
  10. ↑ According to other sources, cubic sesquioxide of curium is olive-green. See "Соединения curium site XuMuK.ru" (به روسی). Retrieved 2010-07-11.
  11. ↑ The atmosphere during the synthesis affects the lattice parameters, which might be due to non-stoichiometry as a result of oxidation or reduction of the trivalent californium. Main form is the cubic oxide of californium(III).
  12. ↑ Greenwood, p. ۱۲۶۸
  13. ↑ ۱۳٫۰ ۱۳٫۱ "Information from webelements.com".
  14. ↑ ۱۴٫۰ ۱۴٫۱ Greenwood, p. ۱۲۷۰
  15. ↑ Myasoedov, pp. ۹۶–۹۹
  16. ↑ F. Weigel; J. Katz; G. Seaborg (1997). The Chemistry of the Actinide Elements. Vol. 2. Moscow: Mir. ISBN 5-03-001885-9. {{cite book}}: Invalid |display-authors=3 (help); Unknown parameter |author-separator= ignored (help)
  17. ↑ Nave, S.; Haire, R.; Huray, Paul (1983). "Magnetic properties of actinide elements having the 5f^{6} and 5f^{7} electronic configurations". Physical Review B. 28: 2317. Bibcode:1983PhRvB..۲۸٫۲۳۱۷N. doi:10٫۱۱۰۳/PhysRevB.۲۸٫۲۳۱۷. {{cite journal}}: Check |bibcode= length (help); Check |doi= value (help)
  • دانشنامه رشد

پیوند به بیرون

الگو:Link FA الگو:Link GA الگو:Link GA

برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=آکتینیدها&oldid=6869513»