نام ترکیه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

نام انگلیسی ترکیه Turkiye که امروزه به جمهوری ترکیه اعمال می‌شود، از لحاظ تاریخی (از طریق Turquie در فرانسوی باستان) از ترکی لاتین قرون وسطی، Turchia, Turquia گرفته شده‌است. این نام نخستین بار در انگلیسی میانی با عنوان‌های (Turkye , Torke، بعداً Turkie , Turky) به گواهی جفری چاوسر ثبت شده‌است.[۱][۲]

نام‌شناسی[ویرایش]

نام انگلیسی ترکیه (از قرون وسطی لاتین Turchia / Turquia) به معنای «سرزمین ترک» است. استفاده اولیه انگلیسی میانه از Turkye در اثری از چاوسر به نام کتاب دوشس (حدود ۱۳۶۹) گواهی شده‌است.

عبارت Land of Torke در اسرار دیگبای قرن ۱۵ام استفاده شده‌است. کاربردهای بعدی این نام را می‌توان در اشعار Dunbar , Manipulus Vocabulorum قرن شانزدهم به صورت ("Turkie , Tartaria") و Sylva Sylvarum اثر فرانسیس بیکن به صورت (Turky) یافت. قدمت هجی مدرن "ترکیه" حداقل به سال ۱۷۱۹ برمی گردد.[۳]

نام ترکی Türkiye تحت تأثیر کاربرد اروپایی آن در سال ۱۹۲۳ به تصویب کشوری رسید.

نام رسمی[ویرایش]

ترکیه با اعلام جمهوری در تاریخ ۲۹ اکتبر ۱۹۲۳ نام رسمی خود را به Türkiye Cumhuriyeti که در انگلیسی با نام جمهوری ترکیه شناخته می‌شود، ثبت کرد.

در سال ۲۰۲۲، مقامات ترکیه تصمیم گرفتند وجهه بین‌المللی کشور خود را تغییر دهند. رجب طیب اردوغان رئیس‌جمهور ترکیه با صدور بیانیه ای نام این کشور را در سطح بین‌المللی از «Turkey» به Türkiye تغییر داد.[۴][۵] پیش از این اداره ارتباطات ترکیه کارزاری را برای اعلام تصمیم کشور به منظور استفاده از نام "Turkiye" به جای"Turkey" در عرصه بین‌المللی به راه انداخت که راهی به سوی تغییر نام این کشور محسوب می‌شود. در زبان انگلیسی واژه "turkey" که با "t" کوچک نوشته شود به معنی "بوقلمون" است.[۶][۷]

منابع فارسی[ویرایش]

مشتق فارسی ترکستان بیشتر در آسیای مرکزی کاربرد دارد. این نام از نام خود قوم Türk گرفته شده‌است، زیرا ترکستان در زبان فارسی به معنی «محل اقامت ترکها» است.

منابع ترکی[ویرایش]

اولین استفاده ضبط شده از اصطلاح "Türk" یا "Türük" به عنوان یک نام مستقل در سنگ‌نبشته اورخون به خط ترکی قدیمی گکتورک‌ها (Celestial Turks) آسیای میانه وجود دارد (c. 735 میلادی)[۸] که به گوکتورک‌ها در قرن ۶ میلادی اشاره دارد. نامه ایشبارا قغان به امپراتور ون از سوئی در سال ۵۸۵ وی را «خان بزرگ ترک» (the Great Turk Khan) توصیف کرد.[۹]

منابع چینی[ویرایش]

فرم اولیه ای با همین نام ممکن است به شکل "tie-le" (鐵勒) یا "tu-jue" (突厥) منعکس شود،

نامی که چینی‌ها از اوایل سال ۱۷۷ قبل از میلاد به مردمی که در جنوب کوه‌های آلتای آسیای میانه زندگی می‌کنند، داده شده‌است.[۱] کتاب چینی ژو (قرن ۷) ریشه‌شناسی نام Turk را برگرفته از "helmet" ارائه می‌دهد، و توضیح می‌دهد که این نام از شکل کوهی است که آنها در کوه‌های آلتای کار می‌کردند گرفته شده‌است.[۱۰]

منابع یونانی و لاتین[ویرایش]

منابع عربی[ویرایش]

هم ریشه عربی Turkiyya` (عربی: ترکیا) در قالب ad-Dawlat at-Turkiyya (عربی: الدولة الترکیة "دولت ترکهاً یا "دولت ترکیه") در طول تاریخ به عنوان یک نام رسمی برای سلطنت مملوک قرون وسطی که مصر، فلسطین، سوریه، حجاز و برقه را پوشش می‌داد استفاده می‌شد.[۱۱][۱۲] [۱۳]

کلمه ایسلندی Tyrkland، و کلمه مجارستانی Törökország، یعنی «-سرزمین ترک»، از اشکال بومی اشتقاق استفاده کنند. در زبان سانسکریت turask ،(तुरस्क) به معنی ترکیه است. همچنین به‌طور عمده در زبان بنگالی استفاده می‌شود.

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. ↑ ۱٫۰ ۱٫۱ هارپر، دوگلاس. "Turk". واژه‌نامه ریشه‌شناسی زبان انگلیسی برخط.
  2. ↑ American Heritage Dictionary (2000). "The American Heritage Dictionary of the English Language: Fourth Edition - "Turk"". bartleby.com. Archived from the original on 22 June 2013. Retrieved 2006-12-07.
  3. ↑ "Turkey". فرهنگ انگلیسی آکسفورد. انتشارات دانشگاه آکسفورد. 2nd ed. 1989.
  4. ↑ "Turkey to register its new name Türkiye to UN in coming weeks". Middle East Eye (به انگلیسی). Retrieved 2022-01-18.
  5. ↑ Robertson, Greg (6 January 2022). "Turkey Changes Its Name To Better Reflect Culture, Values". TravelAwaits. Retrieved 7 January 2022.
  6. ↑ «کارزار ترکیه برای تغییر نام از "Turkey" به "Turkiye"». ایسنا. ۲۰۲۲-۰۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۰۲.
  7. ↑ «نام کشور ترکیه تغییر می‌کند؟ | ترکیه‌ای‌ها می‌خواهند دیگر به این اسم خوانده نشوند». همشهری آنلاین. ۲۰۲۲-۰۱-۱۴. دریافت‌شده در ۲۰۲۲-۰۲-۰۲.
  8. ↑ Scharlipp, Wolfgang (2000). An Introduction to the Old Turkish Runic Inscriptions. Verlag auf dem Ruffel. , Engelschoff. شابک ‎۳−۹۳۳۸۴۷−۰۰−۱, 9783933847003.
  9. ↑ 卷099 列傳第八十七突厥鐵勒- 新亞研究所- 典籍資料庫 بایگانی‌شده در ۲۰۱۴-۰۲-۲۱ توسط Wayback Machine
  10. ↑ Sinor, Cambridge History of Early Inner Asia, Page 295
  11. ↑ Nicolle 2014, p. 4.
  12. ↑ "The Cambridge History of Egypt", Volume 1, (1998) P. 250
  13. ↑ Yosef 2013.
برگرفته از «https://fa.wikipedia.org/w/index.php?title=نام_ترکیه&oldid=38496776»