پناهگاه زنان

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

خانهٔ امنِ زنان که به عنوانِ پناهگاهِ زنان و پناهگاهِ زنانِ آسیب‌دیده نیز شناخته می‌شود، مکانی برای محافظت و حمایت موقت از زنانی است که از خشونت خانگی و یا خشونتِ شریکِ زندگی فرار می‌کنند.[۱] این اصطلاح همچنین اغلب برای توصیف مکانی استفاده می‌شود که برای افرادِ در معرضِ خطر از هر جنسیت باز است.

پناهگاه‌ها در سراسرِ جهان، به زنان کمک می‌کند تا منابع ملموسی را برای کمک به خود و خانواده‌هایشان برایِ ایجادِ یک زندگیِ تازه به دست آورند.[۲] در نهایت، پناهگاه‌ها برای زنان آسیب دیده ارزشمند هستند، زیرا می‌توانند به زنان کمک کنند تا دوباره احساسِ توانمندی پیدا کنند.[۲] پناهگاه‌های زنان در بیش از چهل و پنج کشور وجود دارند.[۳] آنها بیشتر با منابع دولتی و همچنین صندوق‌های غیرانتفاعی حمایت می‌شوند. علاوه بر این، بسیاری از نیکوکاران نیز به این مؤسسات کمک می‌کنند.

زنانِ در معرضِ خشونت در ایران چگونه می‌توانند مهمانِ «خانه امن» شوند؟[ویرایش]

زنانی که در خانه مورد آزار و خشونت خانگی قرار می‌گیرند و شرایطی برای آنها پیش می‌آید که خودشان و فرزندانشان در محیط خانه امنیت جانی و روانی ندارند و بعد از بیرون از آمدن از خانه هم جایی برای ماندن ندارند می‌توانند وارد خانه امن شوند. اگر زن احساس می‌کند در صورتِ ماندن در خانه، جانش در خطر است؛ می‌تواند مهمان خانه امن شود. اما قبل از آن باید مراحلی را طی کند

مراحلِ پذیرش در ایران[ویرایش]

زنِ آسیب دیده یا در معرضِ خطر، نخست باید با ۱۲۳ یا «اورژانس اجتماعی» تماس بگیرد و موضوع را اطلاع دهد. پس از آن، گروه سیار ۱۲۳ با همراهی نیروی انتظامی و هماهنگی ضابط قضایی به خانهٔ تماس‌گیرنده مراجعه و مددکار شرایط را بررسی می‌کند و اگر خشونت خانگی تأیید شود، زن به همراه فرزندانش به مراکز مداخله در بحران منتقل می‌شود؛ البته ممکن است این زنان نه به صورت خود مُعرّف که توسط نیروی انتظامی نیز به سازمان بهزیستی معرفی شوند.[۴]

معرفیِ زنانِ آسیب‌دیده[ویرایش]

گاهی زنانِ آسیب دیده به خاطر ترسی که از شریک زندگی خود دارند —با وجودِ بروز خشونت— مایل به معرفیِ خود و دریافتِ کمک نیستند. شهروندان در صورتِ دیدنِ خشونت نسبت به زنان در خانواده می‌توانند چنین زنانی را به «سازمان بهزیستی» معرفی کنند تا موضوع از سوی آنان مورد بررسی قرار گیرد و در صورت لزوم، پوششِ لازم انجام شود.

تاریخچه[ویرایش]

آسیا[ویرایش]

ارائه سرپناه به زنان بدسرپرست مفهوم جدیدی در آسیا نیست. در ژاپن فئودالی، معابد بودایی معروف به Kakekomi Dera به عنوان مکان‌هایی عمل می‌کردند که زنان مورد آزار و اذیت می‌توانستند در آن پناه بگیرند.[۵] با این حال، یک سیستم رسمی تا سال ۱۹۹۳ ایجاد نشد؛ یعنی زمانی که جنبش مردمی زنان ژاپن اولین پناهگاه را ساخت.[۶] امروزه سی پناهگاه در سراسر کشور وجود دارد.[۶] سرپناه‌های زنان در چین تا دهه ۱۹۹۰ وجود نداشت و از آن زمان به بعد نیز در کشور تنها تعداد کمی افتتاح شد.[۷] در پکن هیچ سرپناهی برای بیست میلیون ساکن وجود ندارد.[۸]

هنگامی که افزایش خشونت خانگی در طول همه‌گیری کووید-۱۹ در فرانسه رخ داد، دولت فرانسه یک میلیون یورو برای ایجاد ۲۰ مرکز کمک جدید در سراسر کشور در نزدیکی سوپرمارکت‌ها سرمایه‌گذاری کرد، جایی که قربانیان می‌توانند در حین بیرون رفتن برای خرید مواد غذایی به آنجا بروند و در آنجا پناه بگیرند. مکانی‌هایی با ده‌ها اتاق هتل که به عنوان سرپناه موقت عمل می‌کردند و هزینهٔ آنها توسط دولت پرداخت می‌شد.[۹]

آلمان[ویرایش]

اولین پناهگاه برای زنان آسیب دیده در سال ۱۹۷۶ در برلین غربی افتتاح شد که توسط زنان جنبش زنان خودمختار با بودجه وزارت امور خانواده ایجاد شد. پروژه برلین موجی از بنیادهای پناهگاه‌های زنان را برانگیخت که بر اساس بند ۷۲ قانون کمک‌های اجتماعی فدرال به آنها کمک مالی اعطا شد.[۱۰] به عنوان مثال، شورای شهر کلن در دسامبر ۱۹۷۶ تصمیم گرفت تا هزینه پناهگاه زنان را که توسط یک مددکار اجتماعی راه اندازی شده بود، تأمین کند.[۱۱] در سال‌های بعد، پناهگاه‌های زنان در شهرهای دیگر آلمان نیز ساخته شد. بیشتر آنها پروژه‌های جنبش خودمختار زنان بودند.

ایران[ویرایش]

بهزیستی دارای خانه‌های بهداشت، مرکز مداخلات اجتماعی و خانه‌های امن می‌تواند ۲۰ روز خدمات ارائه دهد و پس از آن حداکثر تا ۶ ماه خدمات دائمی ارائه دهد.[۱۲] در مشهد دو خانه وجود دارد و اراک یک مرکز دارد.[۱۳][۱۴][۱۵] اصفهان یک مرکزِ توانبخشی دارد.[۱۶] البته شرایطی نیز برایِ پذیرش وجود دارد: سن زنان نباید کمتر از ۱۵ سال باشد.[۱۷][۱۸] سپاه و شهرداری تهران دارای مرکز زنان معتاد سابق در شرق شهر هستند.[۱۹] آنها شماره تلفن اضطراری دارند که مردم می‌توانند با شماره ۱۲۳ تماس بگیرند.[۲۰] سنندج دارای یک ساختمان با ظرفیت ۶۰ نفر است.[۲۱]

خدمات[ویرایش]

بسیاری از زنان در شرایطِ خشونت و فرار، بی‌خانمان می‌شوند؛ زیرا از نظر مالی به آزارگرِ خود وابسته هستند[۲۲] و پس از قطع ارتباط با شریک زندگی، حمایت مالی ی را نیز از دست می‌دهند. میانگین مدت اقامت زنان در ایالات متحده بین سی تا شصت روز است.[۲۲] با این حال، این در کشورهای مختلف متفاوت است و برای مثال در اروپا، چهار کشور اقامت را به چند هفته محدود می‌کنند.[۲۳] مسکن انتقالی —شکل دیگری از سرپناه زنان— نیز امکان اقامت تا یک سال را فراهم می‌کند، در حالی که برخی از جوامع، اعطایِ مسکن عمومی و خصوصی را برای مدت طولانی‌تری ارائه می‌دهند.[۲۴]

سرپناه‌ها معمولاً به عنوان بخشی از یک برنامه جامع مقابله با خشونت خانگی ارائه می‌شوند که می‌تواند شامل خط تلفن بحران، خدمات برای کودکان بی‌پناه، برنامه آموزشی و برنامه درمان مجرمان باشد.[۲۵][۲۳] خود پناهگاه‌ها نیز خدمات متنوعی ارائه می‌دهند. آنها مشاوره، گروه‌های حمایتی و کارگاه‌های مهارتی را برای کمک به زنان برای حرکت مستقلِ زنان پس از خشونت ارائه می‌دهند.[۲۶] در نهایت، آنها حمایت از کودکان و همچنین حمایت قانونی و پزشکی را نیز ارائه می‌دهند.[۲۷]

بیشتر ساکنان خانه‌های زنان، فرزندانِ زنانی هستند که قربانی خشونت می‌شوند. خدمات برای کودکان، اغلب شامل مشاوره و گزینه‌های گروه‌درمانی است که به منظور تقویت روابط والدین و فرزند و کمک به سلامتِ روانیِ کودک است.[۲۴]

زنان اغلب از اختلالات اضطرابی، افسردگی و اختلالات استرس پس ازسانحه (PTSD) رنج می‌برند.[۲۲] از آنجایی که زنان در پناهگاه‌ها نسبت به زنانی که از این خدمات استفاده نمی‌کنند به احتمال زیاد، آزار جسمی و روحی شدیدتری را تجربه کرده‌اند، احتمال ابتلا به اختلالات استرس پس از سانحه نیز در آنان بیشتر است.[۲] پیامدها و عوارضِ منفیِ عاطفی و ذهنیِ پس از خشونت، بر فرصت‌های شغلی و توانایی زنان برای عملکرد در زندگی عادی در آینده نیز تأثیر می‌گذارد.[۲۲] پناهگاه‌های زنان سعی می‌کنند با این اثرات مقابله کنند و همچنین از موارد سوء استفاده در آینده جلوگیری کنند.

استفاده از پناهگاه ممکن است منجر به عملکرد بهتر بازماندگان و گزارش کمتر سوء استفاده در کوتاه مدت شود.[۲۸] اما خدماتِ انتقالِ به محیطِ امن و ارائه محل زندگی برایِ مدتِ طولانی، ارزشمندتر هستند. گرچه عمدتاً پذیرشِ فوریِ پناهجو و ارائه خانهٔ امن به او می‌تواند جانِ وی را نجات دهد یا روانِ او را در برابرِ آسیب هایِ دائمی محافظت کند.

مقالات وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. "women's refuge Definition in the Cambridge English Dictionary". dictionary.cambridge.org. Retrieved 2016-05-12.
  2. ۲٫۰ ۲٫۱ ۲٫۲ Perez, S. , Johnson, D. M. , & Wright, C. V. (2012). The Attenuating Effect of Empowerment on IPV-Related PTSD Symptoms in Battered Women Living in Domestic Violence Shelters. Violence Against Women, 18(1), 102–117 16p. doi:10.1177/1077801212437348 خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «Perez» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  3. "Global Data Count" (PDF). The Global Network of Women's Shelters. Archived from the original (PDF) on 20 December 2016. Retrieved 12 May 2016.
  4. «زنان در معرض «خشونت» چگونه می‌توانند مهمان «خانه امن» شوند؟». ایسنا. ۲۷ دی ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۴ فوریه ۲۰۲۴.
  5. Cassegård, C. (2013). Youth Movements, Trauma and Alternative Space in Contemporary Japan. Leiden: Brill, 78.
  6. ۶٫۰ ۶٫۱ Yoshihama, M. (2002). Breaking the web of abuse and silence: voices of battered women in Japan. Social Work, 47(4), 389–400 12p. doi:sw/47.4.389
  7. Kaufman, Joan (2012-07-01). "The Global Women's Movement and Chinese Women's Rights". Journal of Contemporary China. 21 (76): 585–602. doi:10.1080/10670564.2012.666830. ISSN 1067-0564.
  8. "Battered women in China could finally get a measure of legal protection". Washington Post. Retrieved 2016-05-18.
  9. Romana Abels (2 April 2020). "Als een Française om 'masker 19' vraagt, weet de apotheker dat hij de politie moet bellen". Trouw (به هلندی). Retrieved 29 April 2020.
  10. Kristina Schulz: Der lange Atem der Provokation. Campus Verlag, Frankfurt am Main 2002, شابک ‎۳−۵۹۳−۳۷۱۱۰−۳, p. 229.
  11. Maria Mies: Der Kampf um das „Frauenhaus Köln“. Zentrale Informationsstelle Autonomer Frauenhäuser (ZIF), autonome-frauenhaeuser-zif.de بایگانی‌شده در ۲۵ آوریل ۲۰۱۲ توسط Wayback Machine (PDF).
  12. "مرکز مداخله در بحران بهزیستی ۲۰ روز به بانوان خدمات می‌دهد". خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. February 27, 2023.
  13. "افتتاح مرکز جامع نگهداری و حمایت از زنان و دختران آسیب دیده استان مرکزی". fa. June 2, 1398.
  14. "معاون رئیس جمهوری از ۲ مرکز نگهداری زنان و دختران آسیب دیده در مشهد دیدن کرد - ایرنا". www.irna.ir.
  15. "بهزیستی خوزستان پناهگاه زنان آسیب‌پذیر جامعه". fa. October 3, 1398.
  16. "افتتاح مرکز جامع توانمندسازی آقایان استان اصفهان". ایمنا. February 7, 2023.
  17. "شرایط پذیرش و استفاده از خدمات مراکز بازپروری زنان آسیب دیده". خبرگزاری مهر | اخبار ایران و جهان | Mehr News Agency. March 27, 2019.
  18. "نحوه پذیرش دختران و زنان ویژه در خانه‌های سلامت تشریح شد- اخبار تهران - اخبار اجتماعی تسنیم | Tasnim". خبرگزاری تسنیم | Tasnim.
  19. "افتتاح نخستین مرکز صیانت و ایجاد اشتغال زنان معتاد بهبودیافته در تهران - ایرنا". www.irna.ir.
  20. "همه چیز دربارهٔ اورژانس اجتماعی؛ اقامت افراد آسیب دیده در مراکز مداخله در بحران موقتی است؟» اصفهان امروز آنلاین". اصفهان امروز آنلاین.
  21. "2 مرکز نگهداری برای زنان و دختران فراری در سنندج تأسیس شد- اخبار استانها تسنیم | Tasnim". خبرگزاری تسنیم | Tasnim.
  22. ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ ۲۲٫۲ ۲۲٫۳ McNulty, M. , Crowe, T. , Kroening, C. , VanLeit, B. , & Good, R. (2009). Time use of women with children living in an emergency homeless shelter for survivors of domestic violence. OTJR: Occupation, Participation & Health, 29(4), 183 8p.
  23. ۲۳٫۰ ۲۳٫۱ Logar, Rosa (1 January 2016). "WAVE Report 2015" (PDF). WAVE – Women against Violence Europe, Bacherplatz 10/6, A-1050 Vienna. Retrieved 17 May 2016.
  24. ۲۴٫۰ ۲۴٫۱ Chanmugam, A. (2011). Perspectives on US Domestic Violence Emergency Shelters: What do Young Adolescent Residents and their Mothers Say?. Child Care In Practice, 17(4), 395. doi:10.1080/13575279.2011.596814
  25. Roberts, A. R. , & Lewis, S. J. (2000). Giving them shelter: National organizational survey of shelters for battered women and their children. Journal of Community Psychology, 28(6), 669–681.
  26. Clevenger, B. M. , & Roe-Sepowitz, D. (2009). Shelter Service Utilization of Domestic Violence Victims. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 19(4), 359–374. doi:10.1080/10911350902787429
  27. Clevenger, B. M. , & Roe-Sepowitz, D. (2009). Shelter Service Utilization of Domestic Violence Victims. Journal of Human Behavior in the Social Environment, 19(4), 362. doi:10.1080/10911350902787429
  28. McFarlane, J. , Nava, A. , Gilroy, H. , Paulson, R. , & Maddoux, J. (2012). Testing Two Global Models to Prevent Violence against Women and Children: Methods and Baseline Data Analysis of a Seven-Year Prospective Study. Issues In Mental Health Nursing, 33(12), 872 11p.