سازمان بهزیستی کشور

سازمان بهزیستی کشور

سازمان دید کلی
بنیان‌گذاری	۱۳۵۹
حوزهٔ قدرت	ایران
ستاد	تهران، خیابان فیاض‌بخش
سازمان اجرایی	علی‌محمد قادری (رئیس)
سازمان بالادست سازمان	وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی
وبگاه	behzisti.ir

سازمان بهزیستی کشور یک نهاد دولتی زیرمجموعه وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی است که خدماتی را به افراد نیازمند جامعه ارائه می‌دهد. بنیانگذاران این نهاد محمدعلی فیاض‌بخش و سید محمدباقر حسینی لواسانی می‌باشند.

تاریخچه

«بهزیستی، عبارت است از مجموعه‌ای هماهنگ از برنامه‌ها و فعالیت‌هایی که زیر نظارت یا کمک دولت، برای بهبود زندگی افراد و گروه‌های آسیب‌پذیر جامعه انجام می‌شود». این تعریفی است که سازمان ملل متحد از بهزیستی ارائه کرده‌است.

سازمان بهزیستی کشور به موجب لایحهٔ قانونی مورخ ۱۳۵۷/۴/۲۴ از ادغام ۱۶ سازمان، نهاد، مؤسسه و انجمن تشکیل شد تا با اتخاذ تدابیر و ارائهٔ خدمات و حمایت‌های غیربیمه‌ای با حفظ ارزش‌ها و کرامت والای انسانی و تکیه بر مشارکت‌های مردم و همکاری نزدیک سازمان‌های ذیربط، در جهت گسترش خدمات توان‌بخشی، حمایتی، بازپروری و پیشگیری از معلولیت‌ها و آسیب‌های اجتماعی و کمک به تأمین حداقل نیازهای اساسی گروه‌های کم‌درآمد اقدام نماید.

در واقع این سازمان به منظور تحقق اصول ۲۱ و ۲۹ قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران در سال ۱۳۵۹ تشکیل گردید.

در تاریخ ۱۳۵۹/۹/۲۹ سازمان تربیتی شهرداری تهران نیز به بهزیستی واگذار شد و در تاریخ ۱۳۶۳/۱۰/۱۶ بر پایهٔ مصوبهٔ مجلس شورای اسلامی، بار دیگر سازمان بهزیستی در شمار سازمان‌های وابسته به وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی قرار گرفت.

در تیرماه سال ۱۳۸۳ بر اساس قانون ساختار وزارت رفاه و تأمین اجتماعی، سازمان بهزیستی کشور به همراه سازمان‌های تأمین اجتماعی و بیمه خدمات درمانی از وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی جدا و به وزارت تأمین اجتماعی ملحق شد. و در سال ۹۰ با تصویب قانون تشکیل وزارت تعاون، کار و رفاه اجتماعی سازمان بهزیستی نیز زیرمجموعهٔ این وزارتخانهٔ جدید قرار گرفت.

خدمات سازمان

از بدو تأسیس سازمان بهزیستی ۵۲ وظیفه بر عهدهٔ این سازمان گذاشته شد، که رسیدگی به امور کودکان بی‌سرپرست (شیرخوارگاه‌ها و مراکز شبه‌خانواده)، زنان بی‌سرپرست و سرپرست خانوار، مسئولیت سلامت روان جامعه، امور مربوط مهدهای کودک، سالمندان، معلولان، کودکان کار و خیابانی، زنان آسیب‌دیده و در معرض آسیب، کاهش طلاق، مشاوره، اشتغال و مسکن، آموزش‌های پیش از ازدواج و … بخشی از آن است.

تلاش برای حفظ کیان خانواده‌های آسیب‌دیده و آسیب‌پذیر، نگهداری و مراقبت و توان‌بخشی معلولان و آماده‌سازی آنان برای از سرگیری زندگی عادی در جامعه، توسعه پژوهش‌های کاربردی برای پیشگیری از معلولیت‌ها و آسیب‌های اجتماعی، بازپروری، اصلاح و ارشاد ناسازگاران و آسیب‌دیدگان اجتماعی، تأمین موجبات تشویق و جلب مشارکت‌های مردمی به منظور بهبود کیفیت خدمات‌رسانی و حمایت از اقشار محروم و آسیب‌پذیر و نیز تشویق و حمایت از بخش غیردولتی به منظور سرمایه‌گذاری در هر یک از حالت‌های توان‌بخشی و اجتماعی؛ از عمده‌ترین وظایف و مسئولیت‌های سازمان بهزیستی ذکر شده‌است.

اورژانس اجتماعی

اورژانس اجتماعی مرکزی است که به آسیب‌های اجتماعی از قبیل: کودک‌آزاری، همسرآزاری، سالمندآزاری، معلول‌آزاری، خشونت‌های خانگی و مواردی مشابه، خدمات تخصصی ارائه می‌دهد. پذیرش، خدمات تخصصی، ترخیص و پیگیری پس از ترخیص بخشی از خدمات اورژانس اجتماعی است.

توانمندسازی زنان سرپرست خانوار

یکی از خدمات سازمان بهزیستی کشور در زمینهٔ بازتوانی و توانمندسازی خانواده‌های نیازمند و بی‌سرپرست می‌باشد. حمایت و ارائه خدمات به افراد و گروه‌هایی که بنا به دلایل اقتصادی، اجتماعی، تربیتی و فرهنگی از روال عادی زندگی بازمانده‌اند و در وضعیت اضطراری قرار دارند در دستور کار سازمان بهزیستی می‌باشد.

توانمندسازی معتادان بهبودیافته

یکی از خدمات سازمان بهزیستی در زمینه توانمندسازی معتادان بهبودیافته در ابعاد مختلف روحی و روانی، فرهنگی، اجتماعی و اقتصادی می‌باشد. بهبود یافتگانی که مدت ۱۸ ماه از مدت زمان پاکی آنان بگذرد و نیز آموزش‌های لازم در زمینه آماده‌سازی شغلی و مهارت‌های زندگی را طی نموده باشند می‌توانند از تسهیلات اشتغال برخوردار گردند. اشتغال بهبود یافتگان و توانمند شدن آنان در زمینه‌های اقتصادی و اجتماعی، نقش قابل توجهی در پیشگیری از بازگشت مجدد آنان به سمت و سوی آسیب اعتیاد دارد.

خدمات سازمان بهزیستی در مورد کودکان کار و خیابان

کودکان کار و خیابان یکی از گروه‌های هدفِ دفتر امور آسیب‌های اجتماعی سازمان بهزیستی می‌باشد که توانمندسازی این کودکان در ابعاد متنوع فرهنگی، تحصیلی، ورزشی و … در دستور کار مراکز ساماندهی کودکان کار و خیابان در سطح کشور قرار دارد. در حال حاضر در استان‌های مختلف کشور خدمات تخصصی مددکاری اجتماعی و روانشناختی به این دسته از کودکان ارائه می‌گردد

هفته بهزیستی

هفته بهزیستی همه‌ساله به مناسبت گرامیداشت سالروز تأسیس سازمان بهزیستی کشور برگزار می‌شود و در این هفته مراسمات، افتتاحیه‌ها و بازدیدهای متنوع و متعددی توسط مسئولین و کارکنان سازمان بهزیستی در سطح استان‌ها و شهرهای مختلف کشور صورت می‌پذیرد. در ایران روز ۲۵ تیرماه بعنوان روز بهزیستی و تأمین اجتماعی نامگذاری شده‌است.

جستارهای وابسته

• بخش دولتی
• تأمین اجتماعی
• هلال احمر ایران
• کودکان کار