پرش به محتوا

ویکی‌پدیا:اثبات شی نفی ماعدا نمی‌کند

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد

اثبات شی نفی ماعدا نمی‌کند یک قاعده در فلسفهٔ منطق است که می‌گوید اثبات مسئله‌ای به منزلهٔ نفی غیر از خود نیست. در بحث و گفتگو باید از دوقطبی‌سازی جلوگیری کرد، همچنان‌که در بحثی اگر کاربری موافق یک گزاره بود، دلیل نمی‌شود با متضاد آن گزاره هم مخالف باشد.

برای توضیح بیشتر، فرض کنید شما ثابت می‌کنید که «الف درست است». این نتیجه نمی‌دهد که «ب، ج و د نادرست هستند»؛ مگر آن که «ب، ج و د» به‌طور مستقیم با «الف» در تناقض باشند. به عنوان مثال، اگر الف بیان کند که «این سیب قرمز است»، این نتیجه نمی‌دهد که «هیچ سیب سبزی وجود ندارد». وجود یک سیب قرمز، وجود سیب‌های دیگر با رنگ‌های مختلف را نفی نمی‌کند.

برای مثال

[ویرایش]
  • اگر شما موافق استفاده از رنگ سبز هستید، به این معنی نیست که شما مخالف استفاده از رنگ‌های دیگر هستید.
  • اگر در یک انتخابات رأی دادن برابر با تأیید آن رژیم است، عدم رأی به معنی عدم تأیید آن رژیم نیست. همچنین اگر رأی ندادن به معنی مخالفت با رژیم است، رای دادن به معنی تأیید آن رژیم نیست.
  • وابستگی یک فرد به یک دین، عدم پایبندی وی به دیگر اصول از دیگر ادیان را اثبات نمی‌کند.
  • اگر ثابت شود که «در این باغ یک درخت سیب وجود دارد»، این به معنای آن نیست که «درختان دیگری مانند درخت گلابی یا گیلاس نمی‌توانند در این باغ وجود داشته باشند».