ویکیپدیا:تیمبازی
این صفحه حاوی یک انشا است. این انشا شامل توضیحات و توصیههای یک یا چند مشارکتکنندهٔ ویکیپدیا است. انشاها جزو مقالههای دانشنامه یا سیاستها یا رهنمودهای ویکیپدیا نیستند؛ چرا که بهطور کامل توسط جامعه مورد بررسی قرار نگرفتهاند. بعضی از انشاها هنجارهای متداول را بیان میکنند؛ در حالی که سایر انشاها فقط دربردارندهٔ دیدگاههای اقلیت هستند. |
این صفحه در یک نگاه: عده کشی همکاری هماهنگ شده یک عده کاربران در جنگهای ویرایشی برای گریز از محدودیتهایی مانند سیاست منع سه برگردان و رسیدن به اجماع است |
عدّهکشی یا تیمبازی، شکل بحثبرانگیزی از همزاد بازی و یارگیری است که در آن ویراستارانی دست به هماهنگی اعمالشان برای دور زدن روند طبیعی رسیدن به اجماع میزنند. در این زمینه ویراستارها ممکن است متهم به شکستن سیاست منع سه برگردان (3RR) یا بیطرفی شوند. برخلاف همزاد بازی، این عبارت ممکن است برای ویراستارهای باسابقه بکار برده شود. این کار شبیه کار کشتی گیران در ورزش کشتی حرفهای میباشد که در آن کشتیگیرهای هر دو تیم، یکی بعد از دیگری برای کمک به همتیمیهای خود جا عوض میکنند.
ویکیپدیا از طرفی مشوق و از طرفی وابسته به همکاری ویراستارها در بهبود مقالات است. بیشتر ویراستارهایی که با یکدیگر همکاری میکنند به دنبال یارگیری نیستند. همیشه نیکپنداری و پذیرش دلیل و برهان از سوی ویراستارها، بر متهم کردن آنان ارجحیت دارد. متهم کردن افراد به یارگیری خارج از نزاکت به شمار میآید. تردید در برابر نیت اشخاص باید با مراقبت و توجه کافی صورت بگیرد و متکی بر گواه و مدرک باشد.
عده کشی در مقابل ویرایش اجماع-بنیان
[ویرایش]در ویرایش اجماع-بنیان، شماری از کاربران، گاهی با نقطهنظرهای متفاوت از هم، با یکدیگر همکاری میکنند تا مقالهای تدوین کنند که بهطور کامل با سیاستهای اصلی محتوایی ویکیپدیا نظیر ویکیپدیا:دیدگاه بیطرف (وپ:بیطرفی), ویکیپدیا:تحقیق دستاول ممنوع (وپ:تدا) و ویکیپدیا:تأییدپذیری (وپ:تایید) سازگار باشد. کاربران ممکن است تغییراتی در مقاله را که سیاستهای کلیدی محتوایی را نقض کند خنثی سازی کنند؛ این عده کشی نیست. یک تگ تیم یا باند زمانی شکل میگیرد که دو کاربر یا تعدادی بیشتر ویرایشهای خود را به نحوی که مخل نسبت به یک مقاله یا پروژه است، هماهنگ کنند.
سیاست یا رهنمودی در ویکیپدیا در رابطه با عده کشی وجود ندارد. عدهکشیای که به وضوح ذیل تعریف ظریف این انشا قرار بگیرد عموماً ناقض دیگر رهنمودها و سیاستها همچون ویکیپدیا:ویرایش اخلالگرانه یا ویکیپدیا:جارزنی است. این که گروهی از کاربران که مشابه عمل میکنند به خودی خود مصداق عده کشی نمیشود.
مشخصههای عدّه کشی
[ویرایش]اهداف عدّه کشی
[ویرایش]- زورچپانی یک دیدگاه خاص بر خلاف دیدگاه بیطرف با اعمال فشار بیش از حد بر یک دیدگاه یا عدم مشارکت برای اعمال یک دیدگاه خاص
- همکاری گروهی در انتقامگیری: هنگامی که یک مدیر یا کاربری توسط یکی از تیمهای همسو در ویکیپدیا بعنوان دشمن شناخته شود، ممکن است این گروهها به آزار و اذیت او بپردازند. روشهای مرسوم شامل تعقیب مشارکتهای کاربر در ویکیپدیا با هدف خسته کردن کاربر، پایین آوردن اعتبار فرد، بیاعتبار نشان دادن فرد، سعی در نشان دادن این موضوع که کاربر مقابل دارای دیدگاه اقلیت میباشد و … میباشد.
- دفاع از یکی از اعضا: دار و دستههای موجود در ویکی ممکن است از تمام کارهای یکی از اعضای خود بی قید و شرط دفاع کند.
مالکیت چند-کاربره
[ویرایش]مشکل مرتبط، ویکیپدیا:مالکیت مقالهها است. بهطور نظری، هیچ کاربر یا گروهی از کاربران مالک هیچیک از مقالات ویکیپدیا نیست. در عمل، یک مقالهٔ با موضوع گمنام، غالباً در فهرست پیگیری عدهٔ کمی از کاربرانی قرار دارد که بامشاهده هر گونه تغییری از سوی تازهواردها آن را واگردانی میکنند، و خیلی زورمدارانه اصرار میورزند که نسخهٔ آنها «اجماع» است.
اگر تازه واردان به ویرایش صفحه اصرار کنند، ممکن است متهم به جنگ ویرایشی یا اخلال برای بیان یک دیدگاه بشوند، با شکایات جعلی به مدیران هدف قرار داده شوند، تهدید به قطع دسترسی یا تحریم شوند و بی پرده بهشان گفته شود (حتی گاهی در خلاصهٔ ویرایش یک واگردانی) که دست از اصرار بردارند. از آنجا که مدیران معمولاً به کاربرانی که در گذشته مشارکتهای معتبری داشتهاند شک نمیکنند، اغلب وقتی دو سه کاربر، دنبال کاربر تازهواردی میافتند که مقاله «شان» را ویرایش کرده، کسی کاری با آنها ندارد.
بدین ترتیب، یک گروه کوچک موفق میشود، معمولاً بی آن که کسی متوجه شود، یک کاربر جدید را بترساند تا از یک موضوع مشخص دانشنامهای دوری کند یا کلاً ویکیپدیا را ترک کند.
بهترین دفاع در این موارد «تلاش برای اجماع گستردهتر» است. تاریخچهٔ ویرایشی دیگرانی که در همان موضوع یا موضوعات تغییراتی دادهاند که احتمالاً فوراً واگردانی شده، را بررسی کنید و نظر آنها را جویا شوید. خواستار ویکیپدیا:نظر سوم از یک منبع بیرونی یا بیطرف کنید، تا به جای تمرکز بر رفتار تک تک کاربران، به یک نگاه بیرونی به محتوای مقاله دست یابید. دیگرانی که ممکن است به این موضوع علاقه داشته باشند را تشویق کنید مقاله را به فهرست پیگیری شان بیفزایند و نظر خود را بدهند. با یک ارتش یکنفره جنگ ویرایشی نکنید، ولی فرض نکنید که دو سه نفر که بر یک مقالهٔ گمنام اعمال مالکیت میکنند، از طرف همهٔ ویکی نویسان صحبت میکنند. یک کاربر بیرونی شاید بتواند یک شیوهٔ به کلی متفاوت پیشنهاد کند که هم سازشی ایجاد کند و هم هدف اصلی که ساختن یک دانشنامه است را به پیش ببرد.
روشهای عدّه کشی
[ویرایش]این مورد به صورتهای زیر نیز میتواند بروز کند:[۱]
عدّه کشی کاربر علیه مدیر
[ویرایش]تلاش در جهت ترساندن مدیران غیر درگیر از وارد شدن به مناقشه از طریق:
- مورد حمله قرار دادن «غیر درگیر» بودن مدیر (دیوانسالار)
- نفی وجود اجماع و نفی کردن توانایی مدیر (دیوانسالار) در جمعبندی بحثها
- زیر سؤال بردن مداوم مدیر (یا دیوانسالار) و به چالش کشیدن مداوم تمام کارهای مدیر (دیوانسالار)
- به چالش کشیدن هر اقدام مدیر مورد نظر (دیوانسالار مورد نظر)
- تهدید به برکناری مدیر (دیوانسالار)
شناسایی اعضای گروه قشونکشی با توجه به طرق زیر امکانپذیر است:
- قطع دسترسیهای مکرر (Frequent blocks)
- به جز در مقالات مورد نزاع و موضوع بحث تابلوی مدیران مشارکت محدودی در سایر مقالات دارند[۲]
- مشارکت هماهنگ در یک یا چند مقاله که به نظر میرسد در رابطه با آنها اختلاف نظر شدید جریان دارد
- دفاع از یکدیگر بر علیه تدابیر مدیر، برای نمونه، هر گاه یکی از آن بندایش شد، دیگر اعضا فوراً اعتبار این کنش را زیر سؤال میبرند، یا برای به چالش کشیدن آن شروع به طرح مطالبی در صفحه بحث مدیران میکنند. سپس اگر جامعه کاربران ویکی از عملکرد مدیر پشتیبانی کرد، اعضای گروه قشونکش متوسل به روشهای حل اختلافی میشوند که به احتمال قویتر به نتیجه مطلوبشان ختم شود [۳]، یا کنشهای آینده مدیر را به چالش میکشند. گروه قشونکش ممکن است در تلاش برای رسیدن به مقصودشان اتهامات بی اساس یا نظرات دور از نزاکتی مطرح نمایند تا کاربر مورد هدف (در این جا مدیر) را تحریک به پاسخی به دور از نزاکت کنند. هر واکنش منفی بوسیله قربانی (مدیر سیبل قشونکشها) دستمایهای برای علم کردن حملات شدیدتر در آینده میشود. ( چه زمانی شما مرتکب واکنش منفی میشوید؟ زمانی که در شرایط ناپایداری اعصاب قرار دارید و (کنترل رفتارتان را از دست میدهید)[۴])
- جلوگیری از اجماع. جلوگیری از پایان یافتن موضوع خاصی در صفحه بحث مقاله با هدف به تأیید رساندن موضوعی خاص بارها و بارها با هماهنگی با یکدیگر.
- روشهای ارعاب و تعرض: حملات هماهنگ شده به ویرایشگران مخالف، نه تنها در صفحه بحث مقاله مورد نزاع، بلکه در صفحه بحث کاربر، و گاهی در سایر مقالات غیر مرتبط که ویرایشگر سیبل احتمالاً فعالیت میکند. برای نمونه، اگر یک ویرایشگر در حال گسترش مقالهای (غیر مرتبط) برای برگزیده شدن باشد، و ناگهان از سوی مخالفانی که به مقاله نقد دارند و مخالف برگزیده شدن آن هستند، مورد حمله هدفمندی قرار بگیرد، ویرایشگر مورد حمله ممکن است مرعوب (دلسرد) گردد و از مشارکت در سایر مقالات مورد نزاع دست بکشد (یا آنقدر مشغول (بحث و نزاع) گردد که فرصت کافی برای مشارکت پیدا نکند).
جستارهای وابسته
[ویرایش]پانویس
[ویرایش]- ↑ Definition of tag team
- ↑ Limited participation in other articles, except for those in the area of dispute, and the related admin board discussions
- ↑ —به اصطلاح حقوقی "انتخاب گزینشی و معطوف به نتیجه محکمه"— گشتن برای (گزینش) محکمهای که به احتمال قوی رأی به نفع صادر کند forum shoping
- ↑ یعنی مراقب باشید در شرایطی که موقتاً اعصابتان به هم ریخته پاسخی شبیه به کنش نامناسب قشون کشها منتشر نکنید