پرش به محتوا

محسن حججی: تفاوت میان نسخه‌ها

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
محتوای حذف‌شده محتوای افزوده‌شده
ابرابزار
برچسب‌ها: متن دارای ویکی‌متن نامتناظر ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه ویرایش پیشرفتهٔ همراه
مقاله دانشنامه است نه مکان پرنمودن مطالب زرد وبسایت نامعتبر تسنیم
برچسب‌ها: برگردانده‌شده حذف حجم زیادی از مطالب منبع‌دار
خط ۷۱: خط ۷۱:
=== اظهارات همسر حججی ===
=== اظهارات همسر حججی ===
زهرا عباسی همسر حججی — که یک سال پس از کشته شدن حججی، ازدواج مجدد کرد — در اظهاراتی گفته که ختم هفتاد هزار سوره حمد گرفته که محسن حججی شهید شود. زهرا عباسی همچنین گفته است که محسن به خاطر اصرارهای وی وارد سپاه شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی =https://www.khabaronline.ir/news/1222740/واکنش-ها-به-ازدواج-مجدد-همسر-شهید-حججی|عنوان =واکنش‌ها به ازدواج مجدد همسر شهید حججی| ناشر =خبرآنلاین |تاریخ =۲۵ دی ۱۳۹۷|تاریخ بازدید = ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰ |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201121193827/https://www.khabaronline.ir/news/1222740/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4-%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%AF-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C|archivedate = ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰ |dead-url = no}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی =https://eghtesaad24.ir/fa/news/81805/همسر-شهید-حججی-۷۰-هزار-ختم-سوره-حمد-گرفتم-که-آقا-محسن-شهید-شود|عنوان =همسر شهید حججی: ۷۰ هزار ختم سوره حمد گرفتم که آقا محسن شهید شود| ناشر =اقتصاد ۲۴ |تاریخ =۲۰ مهر ۱۳۹۹ |تاریخ بازدید = ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰ |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201121193458/https://eghtesaad24.ir/fa/news/81805/%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%DB%B7%DB%B0-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%AE%D8%AA%D9%85-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%AF-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%85-%DA%A9%D9%87-%D8%A2%D9%82%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%B4%D9%88%D8%AF|archivedate = ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰ |dead-url = no}}</ref>
زهرا عباسی همسر حججی — که یک سال پس از کشته شدن حججی، ازدواج مجدد کرد — در اظهاراتی گفته که ختم هفتاد هزار سوره حمد گرفته که محسن حججی شهید شود. زهرا عباسی همچنین گفته است که محسن به خاطر اصرارهای وی وارد سپاه شد.<ref>{{یادکرد وب|نشانی =https://www.khabaronline.ir/news/1222740/واکنش-ها-به-ازدواج-مجدد-همسر-شهید-حججی|عنوان =واکنش‌ها به ازدواج مجدد همسر شهید حججی| ناشر =خبرآنلاین |تاریخ =۲۵ دی ۱۳۹۷|تاریخ بازدید = ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰ |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201121193827/https://www.khabaronline.ir/news/1222740/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4-%D9%87%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%A7%D8%B2%D8%AF%D9%88%D8%A7%D8%AC-%D9%85%D8%AC%D8%AF%D8%AF-%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C|archivedate = ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰ |dead-url = no}}</ref><ref>{{یادکرد وب|نشانی =https://eghtesaad24.ir/fa/news/81805/همسر-شهید-حججی-۷۰-هزار-ختم-سوره-حمد-گرفتم-که-آقا-محسن-شهید-شود|عنوان =همسر شهید حججی: ۷۰ هزار ختم سوره حمد گرفتم که آقا محسن شهید شود| ناشر =اقتصاد ۲۴ |تاریخ =۲۰ مهر ۱۳۹۹ |تاریخ بازدید = ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰ |archiveurl =https://web.archive.org/web/20201121193458/https://eghtesaad24.ir/fa/news/81805/%D9%87%D9%85%D8%B3%D8%B1-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%DB%B7%DB%B0-%D9%87%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D8%AE%D8%AA%D9%85-%D8%B3%D9%88%D8%B1%D9%87-%D8%AD%D9%85%D8%AF-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%85-%DA%A9%D9%87-%D8%A2%D9%82%D8%A7-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%B4%D9%88%D8%AF|archivedate = ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰ |dead-url = no}}</ref>

== واکنش‌ها ==
=== رسانه‌ها ===
* وبگاه [[المانیتور]] با بهره‌برداری از مصاحبه‌ای از همسر حججی نوشت که قتل محسن حججی موجب اتحاد بیشتر ایرانیان شد و بسیاری از شخصیت‌های هنری، سیاسی و اجتماعی ایران، دربارهٔ وی اظهار نظر کردند.<ref>{{یادکرد وب|نشانی=http://www.al-monitor.com/pulse/pt/originals/2017/08/iran-mohsen-hojjajji-irgc-beheading-isis-syria-iraq.html|عنوان=Beheading of IRGC fighter unites Iranians|ناشر=al-monitor|accessdate=16 اوت 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816193955/http://www.al-monitor.com/pulse/pt/originals/2017/08/iran-mohsen-hojjajji-irgc-beheading-isis-syria-iraq.html|archivedate=16 اوت 2017|dead-url=no}}</ref>
* حسن روح الامینی بلافاصله پس از اعلام خبر قتل وی، یک نقاشی در این باره کشید که مورد توجه [[رسانه]]‌ها قرار گرفت. همچنین تعدادی از شعرای کشور نیز دربارهٔ وی شعر سرودند.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/19/1488068/اثر-تحسین-برانگیز-حسن-روح-الامینی-درباره-شهید-محسن-حججی | عنوان=در قالب پوستر منتشر شد اثر تحسین‌برانگیز حسن روح‌الامینی دربارهٔ شهید محسن حججی | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20180809153302/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/19/1488068/%D8%A7%D8%AB%D8%B1-%D8%AA%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%D9%86%DA%AF%DB%8C%D8%B2-%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%B1%D9%88%D8%AD-%D8%A7%D9%84%D8%A7%D9%85%DB%8C%D9%86%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C | archivedate=9 اوت 2018 | dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/25/1492932/سروده-عبدالله-حسینی-چهره-لبخند-تو-قابل-ترسیم-نیست | عنوان=به یاد شهید مدافع حرم محسن حججی سروده عبدالله حسینی: چهره لبخند تو قابل ترسیم نیست | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20180809153209/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/25/1492932/%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87-%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%84%D9%87-%D8%AD%D8%B3%DB%8C%D9%86%DB%8C-%DA%86%D9%87%D8%B1%D9%87-%D9%84%D8%A8%D8%AE%D9%86%D8%AF-%D8%AA%D9%88-%D9%82%D8%A7%D8%A8%D9%84-%D8%AA%D8%B1%D8%B3%DB%8C%D9%85-%D9%86%DB%8C%D8%B3%D8%AA | archivedate=9 اوت 2018 | dead-url=no}}</ref>
* چند قطعه موسیقی نیز به یاد او تولید و منتشر شد.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1491281/کربلا-همچنان-جاریست-به-مناسبت-شهادت-محسن-حججی-منتشر-شد-صوت | عنوان= «کربلا همچنان جاریست» به مناسبت شهادت محسن حججی منتشر شد+صوت | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170817034209/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1491281/%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7-%D9%87%D9%85%DA%86%D9%86%D8%A7%D9%86-%D8%AC%D8%A7%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D8%AA-%D8%A8%D9%87-%D9%85%D9%86%D8%A7%D8%B3%D8%A8%D8%AA-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D9%85%D9%86%D8%AA%D8%B4%D8%B1-%D8%B4%D8%AF-%D8%B5%D9%88%D8%AA | archivedate=17 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492631/چهارپاره-سید-مهدی-موسوی-تبار-در-وصف-شهید-محسن-حججی | عنوان=یک جوان از جماعتی دل برد … چهارپاره سیدمهدی موسوی‌تبار در وصف شهید محسن حججی | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816234730/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492631/%DA%86%D9%87%D8%A7%D8%B1%D9%BE%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D9%87%D8%AF%DB%8C-%D9%85%D9%88%D8%B3%D9%88%DB%8C-%D8%AA%D8%A8%D8%A7%D8%B1-%D8%AF%D8%B1-%D9%88%D8%B5%D9%81-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492137/بهار-سرخ-سروده-اسماعیلی-درباره-شهید-راست-قامت-حرم | عنوان= «نام تو «محسن» و حسنی از ازل شهید» «بهار سرخ»؛ سروده اسماعیلی دربارهٔ شهید راست‌قامت حرم | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816233650/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492137/%D8%A8%D9%87%D8%A7%D8%B1-%D8%B3%D8%B1%D8%AE-%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%82%D8%A7%D9%85%D8%AA-%D8%AD%D8%B1%D9%85 | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/23/1491827/سروده-رحیمیان-ماجرای-شهادتت-خیلی-مثل-آقای-کربلا-شده-است | عنوان=به یاد شهید مدافع حرم محسن حججی سروده رحیمیان: ماجرای شهادتت خیلی/ مثل آقای کربلا شده است | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816235336/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/23/1491827/%D8%B3%D8%B1%D9%88%D8%AF%D9%87-%D8%B1%D8%AD%DB%8C%D9%85%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D9%85%D8%A7%D8%AC%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA%D8%AA-%D8%AE%DB%8C%D9%84%DB%8C-%D9%85%D8%AB%D9%84-%D8%A2%D9%82%D8%A7%DB%8C-%DA%A9%D8%B1%D8%A8%D9%84%D8%A7-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D8%B3%D8%AA | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref>
* جشنواره شعری با عنوان «حماسه چشمهایش» در بوشهر و محفل قرآن توسط شورای توسعه فرهنگ قرآنی در نجف آباد برگزار گردید.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/23/1491579/جشنواره-شعر-حماسه-چشم-هایش-با-موضوع-شهید-حججی-در-بوشهر-آغاز-بکار-کرد | عنوان=مدیرعامل خانه مطبوعات استان بوشهر: جشنواره شعر "حماسه چشم‌هایش" با موضوع شهید حججی در بوشهر آغاز بکار کرد | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816235016/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/23/1491579/%D8%AC%D8%B4%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%B1-%D8%AD%D9%85%D8%A7%D8%B3%D9%87-%DA%86%D8%B4%D9%85-%D9%87%D8%A7%DB%8C%D8%B4-%D8%A8%D8%A7-%D9%85%D9%88%D8%B6%D9%88%D8%B9-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%A8%D9%88%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D8%A2%D8%BA%D8%A7%D8%B2-%D8%A8%DA%A9%D8%A7%D8%B1-%DA%A9%D8%B1%D8%AF | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref>
* انجمن [[هنرهای تجسمی]] انقلاب در پی فراخوان [[شورای اسلامی شهر تهران و ری و تجریش|شورای شهر تهران]] برای ساخت تندیس وی اعلام آمادگی کرد.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/23/1491310/اعلام-آمادگی-انجمن-هنرهای-تجسمی-انقلاب-برای-ساخت-تندیس-اقتدار | عنوان=پس از پیشنهاد شورای شهر تهران برای طراحی تندیس شهید حججی اعلام آمادگی انجمن هنرهای تجسمی انقلاب برای ساخت تندیس اقتدار | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816234216/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/23/1491310/%D8%A7%D8%B9%D9%84%D8%A7%D9%85-%D8%A2%D9%85%D8%A7%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D8%AC%D9%85%D9%86-%D9%87%D9%86%D8%B1%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AA%D8%AC%D8%B3%D9%85%DB%8C-%D8%A7%D9%86%D9%82%D9%84%D8%A7%D8%A8-%D8%A8%D8%B1%D8%A7%DB%8C-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D8%AA%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B3-%D8%A7%D9%82%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%B1 | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/23/1491600/محفل-قرآنی-به-یاد-شهید-حججی-برگزار-می-شود | عنوان=با همت شورای توسعه فرهنگ قرآنی محفل قرآنی به یاد شهید «حججی» برگزار می‌شود | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816235401/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/23/1491600/%D9%85%D8%AD%D9%81%D9%84-%D9%82%D8%B1%D8%A2%D9%86%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%DB%8C%D8%A7%D8%AF-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D8%A8%D8%B1%DA%AF%D8%B2%D8%A7%D8%B1-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref>
* شبکه یک [[داستان زندگی]] محسن حججی را در قالب یک سریال تولید می‌کند.<ref>{{یادکرد وب|عنوان=زندگی شهید محسن حججی سریال می‌شود|نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/07/05/1531640/زندگی-شهید-محسن-حججی-سریال-می-شود|ناشر=تسنیم|تاریخ بازبینی=28 سپتامبر 2017|archiveurl=https://web.archive.org/web/20170929000636/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/07/05/1531640/%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D8%B3%D8%B1%DB%8C%D8%A7%D9%84-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF|archivedate=29 سپتامبر 2017|dead-url=no}}</ref>

=== افراد ===
{{Quote box |salign=center |width=20em |align=left|quote=شهید خیلی هستند… لکن یک خصوصیتی در این جوان وجود داشته، اخلاص این جوان و آن نیت پاک این جوان و به موقع حرکت کردن این جوان و نیاز جامعه به این‌جور شهادتی، این موجب شده که خدای متعال، نام این جوان شما را، شهید شما را، بلند کرد؛ بلندمرتبه کرد.|source=—[[سید علی خامنه‌ای]] در دیدار با خانواده او<ref name=":BBCpersian"/>}}
* شخصیت‌های سیاسی همچون [[قاسم سلیمانی]]،<ref>{{یادکرد وب | عنوان=پیام حاج قاسم سلیمانی به مناسبت شهادت محسن حججی + تصویر | نشانی=http://fa.alalam.ir/news/3024586 | ناشر=العالم}}</ref> [[محمدجواد ظریف]]،<ref name=":0">{{یادکرد وب | نشانی=http://www.isna.ir/news/96052012043/پست-اینستاگرامی-ظریف-درباره-شهید-حججی | عنوان=پست اینستاگرامی ظریف دربارهٔ شهید حججی | ناشر=ایسنا | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20171120042158/http://www.isna.ir/news/96052012043/%D9%BE%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%DB%8C%D9%86%D8%B3%D8%AA%D8%A7%DA%AF%D8%B1%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%B8%D8%B1%DB%8C%D9%81-%D8%AF%D8%B1%D8%A8%D8%A7%D8%B1%D9%87-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C | archivedate=20 نوامبر 2017 | dead-url=no}}</ref> [[محسن رضایی]]،<ref>{{یادکرد خبر|پیوند = https://www.yjc.ir/fa/news/6199845/واکنش-محسن-رضایی-به-نحوه-شهادت-شهید-حججی-توییت |عنوان =واکنش محسن رضایی به نحوه شهادت شهید حججی+ توییت| ناشر =باشگاه خبرنگاران جوان|تاریخ =۲۲ مرداد ۱۳۹۶ |بازیابی = ۱۰ اوت ۲۰۲۳}}</ref> [[علی لاریجانی]]،<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://fa.alalam.ir/news/3024221 | عنوان=لاریجانی شهادت رزمنده مدافع حرم را تسلیت گفت | ناشر=العالم | accessdate=11 اوت 2017 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170811183754/http://fa.alalam.ir/news/3024221 | archivedate=11 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref> [[سید عمار حکیم]]،<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492347/سید-عمار-حکیم-شهادت-محسن-حججی-را-تسلیت-گفت | عنوان=سید عمار حکیم شهادت محسن حججی را تسلیت گفت | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816234309/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492347/%D8%B3%DB%8C%D8%AF-%D8%B9%D9%85%D8%A7%D8%B1-%D8%AD%DA%A9%DB%8C%D9%85-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D8%B1%D8%A7-%D8%AA%D8%B3%D9%84%DB%8C%D8%AA-%DA%AF%D9%81%D8%AA | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref> [[حسین امیرعبداللهیان]]، [[سعید جلیلی]]<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.fardanews.com/fa/news/709598/واکنش-امیرعبدالهیان-به-شهادت-محسن-حججی | عنوان=واکنش امیرعبدالهیان به شهادت محسن حججی | ناشر=فردا | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20171221183018/http://www.fardanews.com/fa/news/709598/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%B9%D8%A8%D8%AF%D8%A7%D9%84%D9%87%DB%8C%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C | archivedate=21 دسامبر 2017 | dead-url=no}}</ref> و [[اسحاق جهانگیری]]،<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.yjc.ir/fa/news/6198698 | عنوان=پیام وزیر خارجه و معاون اول رئیس‌جمهور به مناسبت شهادت شهید حججی | ناشر=باشگاه خبرنگاران جوان}}</ref> تعدادی از هنرمندان و صاحب نظران به اظهارنظر در خصوص محسن حججی پرداخته‌اند. [[علیرضا عصار]]،<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/22/1490187/واکنش-علیرضا-عصار-به-شهادت-محسن-حججی | عنوان=واکنش علیرضا عصار به شهادت محسن حججی | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20180913073747/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/22/1490187/%D9%88%D8%A7%DA%A9%D9%86%D8%B4-%D8%B9%D9%84%DB%8C%D8%B1%D8%B6%D8%A7-%D8%B9%D8%B5%D8%A7%D8%B1-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C | archivedate=13 سپتامبر 2018 | dead-url=no}}</ref> [[اسحاق جهانگیری]]، [[مهدی طارمی]]،<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/20/1488849/طارمی-تمامی-موفقیت-هایم-به-دلیل-دعای-مادرم-است-شهید-حججی-با-دستان-بسته-شجاعت-را-به-تصویر-کشید | عنوان=طارمی: تمامی موفقیت‌هایم به دلیل دعای مادرم است/ شهید حججی با دستان بسته شجاعت را به تصویر کشید | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816234311/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/20/1488849/%D8%B7%D8%A7%D8%B1%D9%85%DB%8C-%D8%AA%D9%85%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D9%85%D9%88%D9%81%D9%82%DB%8C%D8%AA-%D9%87%D8%A7%DB%8C%D9%85-%D8%A8%D9%87-%D8%AF%D9%84%DB%8C%D9%84-%D8%AF%D8%B9%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%A7%D8%AF%D8%B1%D9%85-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D8%AF%D8%B3%D8%AA%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D8%B3%D8%AA%D9%87-%D8%B4%D8%AC%D8%A7%D8%B9%D8%AA-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1-%DA%A9%D8%B4%DB%8C%D8%AF | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref> [[علی‌اکبر ولایتی]]، و [[رسول نجفیان]] از جمله این افراد بودند.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.yjc.ir/fa/news/6198539| عنوان=واکنش چهره‌های مشهور به شهادت محسن حججی | ناشر=باشگاه خبرنگاران جوان}}</ref><ref name="tasnimnews.com">{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/21/1489268/ولایتی-امنیت-کشور-مدیون-شجاعت-امثال-این-شهید-است | عنوان=واکنش چهره‌ها به انتشار تصویر «حججی» شهید مدافع حرم ولایتی: امنیت کشور مدیون شجاعت امثال این شهید است | ناشر=تسنیم}}</ref>
* [[قاسم سلیمانی]] فرمانده [[سپاه قدس]] در بیانیه‌ای به مسئلهٔ کشته شدن وی پرداخت.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.farsnews.ir/13960519001251 | عنوان=پیام حاج قاسم سلیمانی به مناسبت شهادت محسن حججی/ فرزندان دلیر ایران انتقام اقدام ددمنشانه داعش را خواهند گرفت | ناشر=fars | accessdate=16 اوت 2017 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816192019/http://www.farsnews.ir/13960519001251 | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref> این بیانیه بازتاب وسیعی در رسانه‌های بین‌المللی یافت.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://news.xinhuanet.com/english/2017-08/11/c_136518944.htm | عنوان=Iran vows revenge on IS over beheading serviceman | ناشر=Xinhua | accessdate=16 اوت 2017 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170811153130/http://news.xinhuanet.com/english/2017-08/11/c_136518944.htm | archivedate=11 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب| نشانی=https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-5001596,00.html| title=نسخه آرشیو شده| accessdate=16 اوت 2017| archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816193554/https://www.ynetnews.com/articles/0,7340,L-5001596,00.html| archivedate=16 اوت 2017| dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.almasdarnews.com/article/popular-iranian-commander-vows-retaliate-isil-recent-execution-syria/ | عنوان=Popular Iranian commander vows to retaliate against ISIL for recent execution in Syria | ناشر=almasdar | accessdate=16 اوت 2017 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816192555/https://www.almasdarnews.com/article/popular-iranian-commander-vows-retaliate-isil-recent-execution-syria/ | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref>
* [[ارتش جمهوری اسلامی ایران]] نیز در پیامی گفت که این رویداد باعث ارتقای روحیه رزم و اتحاد بیشتر رزمندگان در برابر تکفیری‌ها خواهد شد.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://alef.ir/vdcdkf0kzyt0zk6.2a2y.html?50txt | عنوان=پیام ارتش در پی شهادت محسن حججی | ناشر=الف | accessdate=16 اوت 2017 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816192335/http://alef.ir/vdcdkf0kzyt0zk6.2a2y.html?50txt | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref>
* [[امیر حاتمی]] از [[فرماندهان ارتش ایران]] که برای تصدی [[وزارت دفاع]] به مجلس پیشنهاد شده بود گفت که [[نیروهای مسلح جمهوری اسلامی ایران|نیروهای نظامی ایران]] برای انتقام خون حججی از داعشی‌ها هم‌قسم شده‌اند.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/22/1490331/فتوتیتر-امیرحاتمی-نیروهای-مسلح-در-گرفتن-انتقام-خون-شهید-حججی-هم-قسم-شده-اند | عنوان=فتوتیتر/امیرحاتمی:نیروهای مسلح درگرفتن انتقام خون شهید حججی "هم‌قسم" شده‌اند | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816235607/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/22/1490331/%D9%81%D8%AA%D9%88%D8%AA%DB%8C%D8%AA%D8%B1-%D8%A7%D9%85%DB%8C%D8%B1%D8%AD%D8%A7%D8%AA%D9%85%DB%8C-%D9%86%DB%8C%D8%B1%D9%88%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D8%B3%D9%84%D8%AD-%D8%AF%D8%B1-%DA%AF%D8%B1%D9%81%D8%AA%D9%86-%D8%A7%D9%86%D8%AA%D9%82%D8%A7%D9%85-%D8%AE%D9%88%D9%86-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D9%87%D9%85-%D9%82%D8%B3%D9%85-%D8%B4%D8%AF%D9%87-%D8%A7%D9%86%D8%AF | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref>
* [[پرویز شیخ‌طادی]] کارگردان سینما و بسیاری دیگر تصویر محسن حججی را یادآور [[نبرد کربلا|واقعه عاشورا]] دانستند.<ref name="tasnimnews.com"/><ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://www.afkarnews.ir/بخش-اجتماعی-5/647636-تداعی-واقعه-عاشورا-با-خون-مطهر-شهید-محسن-حججی | عنوان=تداعی واقعه عاشورا با خون مطهر شهید «محسن حججی» | ناشر=افکار نیوز | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20180213000241/http://www.afkarnews.ir/%D8%A8%D8%AE%D8%B4-%D8%A7%D8%AC%D8%AA%D9%85%D8%A7%D8%B9%DB%8C-5/647636-%D8%AA%D8%AF%D8%A7%D8%B9%DB%8C-%D9%88%D8%A7%D9%82%D8%B9%D9%87-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%A7-%D8%AE%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C | archivedate=13 فوریه 2018 | dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/22/1489921/پیام-شهادت-شهید-حججی-به-شعاع-عاشورا-است-مدافعان-حرم-عظمت-اسلام-و-مقاومت-را-گسترش-دادند | عنوان=عضو مجلس خبرگان رهبری در گفتگو با تسنیم: پیام شهادت شهید حججی به شعاع عاشورا است/ مدافعان حرم عظمت اسلام و مقاومت را گسترش دادند | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170817033956/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/22/1489921/%D9%BE%DB%8C%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D9%87%D8%A7%D8%AF%D8%AA-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D8%B9%D8%A7%D8%B9-%D8%B9%D8%A7%D8%B4%D9%88%D8%B1%D8%A7-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%81%D8%B9%D8%A7%D9%86-%D8%AD%D8%B1%D9%85-%D8%B9%D8%B8%D9%85%D8%AA-%D8%A7%D8%B3%D9%84%D8%A7%D9%85-%D9%88-%D9%85%D9%82%D8%A7%D9%88%D9%85%D8%AA-%D8%B1%D8%A7-%DA%AF%D8%B3%D8%AA%D8%B1%D8%B4-%D8%AF%D8%A7%D8%AF%D9%86%D8%AF | archivedate=17 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref>
* عدنان محمود سفیر سوریه در ایران نیز خون محسن حججی را سبب پیروزی بر [[تکفیری]]‌ها دانست.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/21/1489644/سفیر-سوریه-خون-مطهر-شهید-حججی-پیروزی-را-بر-تروریسم-تکفیری-رقم-می-زند | عنوان=سفیر سوریه: خون مطهر شهید حججی پیروزی را بر تروریسم تکفیری رقم می‌زند | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816235604/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/21/1489644/%D8%B3%D9%81%DB%8C%D8%B1-%D8%B3%D9%88%D8%B1%DB%8C%D9%87-%D8%AE%D9%88%D9%86-%D9%85%D8%B7%D9%87%D8%B1-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%D9%89-%D9%BE%DB%8C%D8%B1%D9%88%D8%B2%D9%89-%D8%B1%D8%A7-%D8%A8%D8%B1-%D8%AA%D8%B1%D9%88%D8%B1%DB%8C%D8%B3%D9%85-%D8%AA%DA%A9%D9%81%DB%8C%D8%B1%D9%89-%D8%B1%D9%82%D9%85-%D9%85%D9%89-%D8%B2%D9%86%D8%AF | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref>

=== مراسم بزرگداشت ===
جمهوری اسلامی برای حججی در بسیاری از [[فهرست شهرهای ایران|شهرهای ایران]] از جمله [[تهران]]، [[اصفهان]]، [[اردبیل]]، [[رشت]]، [[بیرجند]]، [[یزد]]، [[مشهد]]، [[اهواز]]، [[قم]]، [[نجف آباد]]، [[گرمسار]]، [[جاسک]]، [[دلوار]] مراسم بزرگداشت برگزار کرد.<ref>{{یادکرد وب| نشانی=http://econews.com/fa/content/810682| عنوان=نسخه آرشیو شده| accessdate=16 اوت 2017| archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816194948/http://econews.com/fa/content/810682| archivedate=16 اوت 2017| dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=http://rooydad24.com/14412624/یاد_بود_شهید_محسن_حججی_در_گرمسار_برگزار_می_شود | عنوان="یاد بود شهید محسن حججی"در گرمسار برگزار می‌شود}}{{پیوند مرده}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/25/1493506/مراسم-بزرگداشت-شهید-حججی-در-مسجد-مقدس-جمکران-به-روایت-تصویر | عنوان=مراسم بزرگداشت شهید حججی در مسجد مقدس جمکران به روایت تصویر | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20180809215724/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/25/1493506/%D9%85%D8%B1%D8%A7%D8%B3%D9%85-%D8%A8%D8%B2%D8%B1%DA%AF%D8%AF%D8%A7%D8%B4%D8%AA-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D9%85%D8%B3%D8%AC%D8%AF-%D9%85%D9%82%D8%AF%D8%B3-%D8%AC%D9%85%DA%A9%D8%B1%D8%A7%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D8%B1%D9%88%D8%A7%DB%8C%D8%AA-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1 | archivedate=9 اوت 2018 | dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/25/1493129/لحظه-ورود-خانواده-شهید-حججی-به-فرودگاه-مشهد-و-استقبال-پرشور-مردم-فیلم | عنوان=تسنیم گزارش می‌دهد لحظه ورود خانواده "شهید حججی" به فرودگاه مشهد و استقبال پرشور مردم + فیلم | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20180809183929/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/25/1493129/%D9%84%D8%AD%D8%B8%D9%87-%D9%88%D8%B1%D9%88%D8%AF-%D8%AE%D8%A7%D9%86%D9%88%D8%A7%D8%AF%D9%87-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D9%81%D8%B1%D9%88%D8%AF%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF-%D9%88-%D8%A7%D8%B3%D8%AA%D9%82%D8%A8%D8%A7%D9%84-%D9%BE%D8%B1%D8%B4%D9%88%D8%B1-%D9%85%D8%B1%D8%AF%D9%85-%D9%81%DB%8C%D9%84%D9%85 | archivedate=9 اوت 2018 | dead-url=no}}</ref>


=== نامگذاری ===
=== نامگذاری ===
* با تصویب [[شورای شهر مشهد]] نام یکی از میدان‌های اصلی این شهر بنام وی نامگذاری می‌گردد شورای شهر قم نیز تغییر نام یک خیابان اصلی بنام وی را تصویب کرد. [[دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد|دانشگاه آزاد نجف آباد]] نیز به نام وی نامگذاری خواهد شد.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492546/یکی-از-میادین-اصلی-شهر-مشهد-به-نام-شهید-حججی-نامگذاری-می-شود | عنوان=با تصویب شورای شهر مشهد یکی از میادین اصلی شهر مشهد به نام "شهید حججی" نامگذاری می‌شود | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816233700/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492546/%DB%8C%DA%A9%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref>
* با تصویب [[شورای شهر مشهد]] نام یکی از میدان‌های اصلی این شهر بنام وی نامگذاری می‌گردد شورای شهر قم نیز تغییر نام یک خیابان اصلی بنام وی را تصویب کرد. [[دانشگاه آزاد اسلامی واحد نجف‌آباد|دانشگاه آزاد نجف آباد]] نیز به نام وی نامگذاری خواهد شد.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492546/یکی-از-میادین-اصلی-شهر-مشهد-به-نام-شهید-حججی-نامگذاری-می-شود | عنوان=با تصویب شورای شهر مشهد یکی از میادین اصلی شهر مشهد به نام "شهید حججی" نامگذاری می‌شود | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816233700/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492546/%DB%8C%DA%A9%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%85%DB%8C%D8%A7%D8%AF%DB%8C%D9%86-%D8%A7%D8%B5%D9%84%DB%8C-%D8%B4%D9%87%D8%B1-%D9%85%D8%B4%D9%87%D8%AF-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D9%86%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref>
* [[تیم تراکتورسازی]] با تصاویر منقش به تصویر محسن حججی در بازی حضور یافت.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/25/1493639/تراکتورسازی-با-لباس-های-منقش-به-تصویر-شهید-حججی-در-زمین-حاضر-می-شود | عنوان=حضور گل‌محمدی در مؤسسه خیریه تراکتورسازی با لباس‌های منقش به تصویر شهید حججی در زمین حاضر می‌شود | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816233021/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/25/1493639/%D8%AA%D8%B1%D8%A7%DA%A9%D8%AA%D9%88%D8%B1%D8%B3%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D8%A8%D8%A7-%D9%84%D8%A8%D8%A7%D8%B3-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D9%85%D9%86%D9%82%D8%B4-%D8%A8%D9%87-%D8%AA%D8%B5%D9%88%DB%8C%D8%B1-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D8%AF%D8%B1-%D8%B2%D9%85%DB%8C%D9%86-%D8%AD%D8%A7%D8%B6%D8%B1-%D9%85%DB%8C-%D8%B4%D9%88%D8%AF | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref> نمایندگان جامعه کشتی ایران که در میانشان برخی قهرمانان المپیک ایران نیز دیده می‌شدند برای ادای احترام در منزل وی حضور یافتند.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492474/ادای-احترام-جامعه-کشتی-به-شهید-مدافع-حرم | عنوان=ظهر امروز با حضور در منزل شهید حججی ادای احترام جامعه کشتی به شهید مدافع حرم | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816235624/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492474/%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DB%8C-%D8%A7%D8%AD%D8%AA%D8%B1%D8%A7%D9%85-%D8%AC%D8%A7%D9%85%D8%B9%D9%87-%DA%A9%D8%B4%D8%AA%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AF%D8%A7%D9%81%D8%B9-%D8%AD%D8%B1%D9%85 | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref> و کاروان اعزامی [[هنرهای رزمی|ورزشهای رزمی]] ایران به [[بازی‌های آسیایی]] نیز بنام وی نامگذاری گردید.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492238/نامگذاری-کاروان-ورزشی-اعزامی-به-بازی-های-داخل-سالن-به-نام-شهید-حججی | عنوان=نامگذاری کاروان ورزشی اعزامی به بازی‌های داخل سالن به نام شهید حججی | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816234938/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/24/1492238/%D9%86%D8%A7%D9%85%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%DA%A9%D8%A7%D8%B1%D9%88%D8%A7%D9%86-%D9%88%D8%B1%D8%B2%D8%B4%DB%8C-%D8%A7%D8%B9%D8%B2%D8%A7%D9%85%DB%8C-%D8%A8%D9%87-%D8%A8%D8%A7%D8%B2%DB%8C-%D9%87%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%D8%A7%D8%AE%D9%84-%D8%B3%D8%A7%D9%84%D9%86-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref>
* ایستگاه خدمات چندمنظوره قرارگاه جهاد اجتماعی در حاشیه [[استان البرز]] نیز بنا وی نامگذاری گردید.<ref>{{یادکرد وب | نشانی=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/22/1490623/نام-گذاری-ایستگاه-جهادی-زندگی-خوب-به-نام-شهید-محسن-حججی | عنوان=نام‌گذاری ایستگاه جهادی «زندگی خوب» به نام «شهید محسن حججی» | ناشر=تسنیم | accessdate=13 ژوئن 2020 | archiveurl=https://web.archive.org/web/20170816233647/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/05/22/1490623/%D9%86%D8%A7%D9%85-%DA%AF%D8%B0%D8%A7%D8%B1%DB%8C-%D8%A7%DB%8C%D8%B3%D8%AA%DA%AF%D8%A7%D9%87-%D8%AC%D9%87%D8%A7%D8%AF%DB%8C-%D8%B2%D9%86%D8%AF%DA%AF%DB%8C-%D8%AE%D9%88%D8%A8-%D8%A8%D9%87-%D9%86%D8%A7%D9%85-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D9%85%D8%AD%D8%B3%D9%86-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C | archivedate=16 اوت 2017 | dead-url=no}}</ref>

=== یادمان ===
در ۸ آبان ۱۳۹۶ از تندیس یادبود محسن حججی اثر علی‌اصغر یوزباشی در مرکز هنرهای تجسمی [[حوزه هنری سازمان تبلیغات اسلامی]] رونمایی شد.<ref>{{یادکرد وب |url=https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/08/07/1559152/جزئیاتی-از-ساخت-تندیس-شهید-حججی |title=خبرگزاری تسنیم/جزئیاتی از ساخت تندیس شهید حججی |accessdate=13 ژوئن 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171107060052/https://www.tasnimnews.com/fa/news/1396/08/07/1559152/%D8%AC%D8%B2%D8%A6%DB%8C%D8%A7%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D8%B3%D8%A7%D8%AE%D8%AA-%D8%AA%D9%86%D8%AF%DB%8C%D8%B3-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C |archivedate=7 نوامبر 2017 |dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب |url=http://www.mehrnews.com/news/4129595/مجسمه-شهید-حججی-قسمتی-از-وجود-من-است-ادای-دین-کردم |title=خبرگزاری مهر/علی‌اصغر یوزباشی: مجسمه شهید حججی قسمتی از وجود من است/ادای دین کردم |accessdate=13 ژوئن 2020 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20180109035242/http://www.mehrnews.com/news/4129595/%D9%85%D8%AC%D8%B3%D9%85%D9%87-%D8%B4%D9%87%DB%8C%D8%AF-%D8%AD%D8%AC%D8%AC%DB%8C-%D9%82%D8%B3%D9%85%D8%AA%DB%8C-%D8%A7%D8%B2-%D9%88%D8%AC%D9%88%D8%AF-%D9%85%D9%86-%D8%A7%D8%B3%D8%AA-%D8%A7%D8%AF%D8%A7%DB%8C-%D8%AF%DB%8C%D9%86-%DA%A9%D8%B1%D8%AF%D9%85 |archivedate=9 ژانویه 2018 |dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب |url=http://www.ana.ir/news/299804 |title=خبرگزاری دانشگاه آزاد اسلامی (آنا)/پایان ساخت تندیس شهید حججی/رونمایی در حوزه هنری |accessdate=2 نوامبر 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171031193159/http://www.ana.ir/news/299804 |archivedate=31 اکتبر 2017 |dead-url=no}}</ref><ref>{{یادکرد وب |url=http://jamejamonline.ir/online/3048771448509777711 |title=جام جم آنلاین/علی‌اصغر یوزباشی:کسی نمی‌تواند مقابل جریان‌سازی حق را بگیرد! |accessdate=6 نوامبر 2017 |archiveurl=https://web.archive.org/web/20171107005350/http://jamejamonline.ir/online/3048771448509777711 |archivedate=7 نوامبر 2017 |dead-url=no}}</ref>


== منتقدان ==
== منتقدان ==

نسخهٔ ‏۱۳ مهٔ ۲۰۲۴، ساعت ۲۱:۱۹

محسن حججی
حججی در کنار یکی از افراد داعش با شیئی که چاقو یا سرنیزه به نظر می‌رسد[۱]
زاده۲۱ تیر ۱۳۷۰
نجف‌آباد، استان اصفهان، ایران
درگذشته۱۸ مرداد ۱۳۹۶ (۲۶ سال)[۲]
گذرگاه مرزی الولید، سوریه
مدفن
نجف‌آباد، استان اصفهان، ایران
وفاداریایران
شاخه نظامیسپاه پاسداران انقلاب اسلامی
سال‌های خدمتنامعلوم–۱۳۹۶
درجهسروان[۳]
یگانلشکر ۸ نجف
جنگ‌ها/عملیات‌هاجنگ داخلی سوریه 
همسر(ان)زهرا عباسی[۱]
فرزندان۱

محسن حُجَجی (۲۱ تیر ۱۳۷۰ – ۱۸ مرداد ۱۳۹۶) یک نظامی از نیروهای ایرانی موسوم به مدافع حرم بود که در مرداد ۱۳۹۶ در عملیاتی در گذرگاه مرزی الولید —منطقهٔ مرزیِ بین سوریه و عراق — توسط نیروهای داعش به اسارت درآمد و پس از دو روز به‌وسیلهٔ بریدن سر به قتل رسید. اسپوتنیک نیوز به نقل از رسانه‌های وابسته به داعش، خبر اسارت او را اعلام کرد.[۴][۵][۶][۷][۸][۹][۱۰][۱۱][۱۲]

داعش چندی پس از انتشار فیلمی که ادعای به اسارت درآوردن حججی را داشت، اعلام کرد که وی را کشته‌اند. او دهمین عضو از «لشکر زرهی ۸ نجف اشرف» بود که طی جنگ در خاک سوریه کشته شد. او پیش از اسارت از ناحیهٔ پهلو زخمی شده بود و طی دو روز اسارت توسط نیروهای داعش در مناطق تحت کنترل آن‌ها چرخانده شده بود.[۱۳][۱۴] در جریان توافق جرود که بین نیروهای حزب‌الله لبنان و داعش انجام شد، در ازاء تحویل پیکر محسن حججی، دو کشته مقاومت لبنان و اسیران آنها، ۳۵۰ تن از نیروهای داعش به همراه خانواده‌هایشان به شرق سوریه منتقل شدند.[۱۵]

پس از مرگ حججی، دولت جمهوری اسلامی با توجه به افزایش تعداد کشته‌های نیروهای وابسته به ایران و نیاز به تبلیغات برای توجیه مداخله در سوریه و پاسخ به افکار عمومی، پروژه قهرمان‌سازی از او با شبیه‌سازی تاریخی کشته‌شدن او با وقایع کربلا و ساخت مقبره برای او آغاز کرد.[۱۶] اما تلاش حکومت به این موارد محدود نشد و حسین قاسم‌پورمقدم (مدیر گروه ادبیات فارسی دفتر تألیف کتب درسی آموزش و پرورش) در پاسخ به حذف اشعار بزرگان ادب فارسی از کتاب‌های درسی گفت «(در راستای این پروژه) جایی نیاز داشتیم شهید محسن حججی را مطرح کنیم و این بر حافظ و سعدی اولویت داشت.»[۱۷][۱۸]

زندگی‌نامه

محسن حججی متولد سال ۱۳۷۰ در نجف‌آباد اصفهان بود.[۱۹][۲۰] محسن حججی دانش‌آموختهٔ مرکز آموزش علمی کاربردی علویجه در رشتهٔ تکنولوژی کنترل ورودی سال ۱۳۸۷ بود.

اسارت و قتل

در تاریخ دوشنبه ۱۶ مرداد ماه سال ۱۳۹۶، حججی در منطقه تنف، در منطقه مرزی سوریه، عراق و اردن اسیر می‌شود.[۲۱] منطبق بر فیلمی که خبرگزاری داعش آن را منتشر کرده است، محسن حججی در پشت سنگری است. اجساد نیمه‌جان تعدادی از هم‌رزمانش در اطراف سنگر او افتاده است و در واپسین لحظات در برابر حمله غافلگیرانه داعش از خویش دفاع می‌کنند. صدای تیراندازی پراکنده به گوش می‌رسد. کمی بعد یکی از نیروهای داعش، محسن حججی را اسیر می‌کند.[۲۲]

تصویر خبرساز

تصویر مشهوری از محسن حججی که در آن یکی از افراد داعش پشت سر وی ایستاده است و با شیئی که چاقو یا سرنیزه به نظر می‌رسد، او را به قتلگاه می‌برد، در شبکه‌های اجتماعی بازنشر شده است. زهرا عباسی، همسر او در آن زمان، در مصاحبه‌ای با جام‌جم‌آنلاین گفته است:

به چشم‌های شوهر من نگاه کنید، اصلاً ترس در این چشم‌ها نیست، همه‌اش شجاعت است، دلیری است، محسن توی این عکس مثل کوه با صلابت است.[۲۲][۲۳]

هرچند بنا به گفتهٔ بی‌بی‌سی در صحنه‌های فیلمی که منتشر شده، احساس واقعی حججی کمتر قابل حدس است.[۲۲] طبق گفته برخی از وبگاه‌های داخلی، چهرهٔ نیروی داعش در پشت سر حججی، چهرهٔ آرام وی، دود و شعله‌های آتش در پشت زمینه، صحنهٔ نبرد کربلا را در ذهن تداعی می‌کند.[۲۴][۲۵] بنا بر گفته صدای آمریکا، درحالی‌که مردم ایران از عملیات‌های نظامی جمهوری اسلامی در خارج از کشور خسته شده‌اند، تصویر حججی حس وطن‌پرستی را در آن‌ها زنده می‌کند.[۲۶]

ماجرای جسد حججی

داعش ضمن توافق آتش‌بسی با ارتش سوریه، ارتش لبنان و حزب‌الله لبنان، جسد محسن حججی را در مقابل اجازهٔ تخلیهٔ امنِ منطقهٔ مرزیِ لبنان و سوریه تحویل داد. حسن نصرالله، رهبر حزب‌الله لبنان، برای قانع کردن بشار اسد به پذیرش این توافق آتش‌بس، به دمشق سفر کرده بود. به گفتهٔ نصرالله، بشار اسد دربارهٔ آتش‌بس با داعش گفته بود: «این مایهٔ سرافکندگی من می‌شود، اما باشد.»[۲۷]

سپاه پاسداران جنازه محسن حججی را روز ۷ شهریور تحویل گرفت و با انجام آزمایش دی‌ان‌ای، هویت او را تأیید کرد. یک ماه بعد از تأیید هویت، در تاریخ ۳ مهر ۱۳۹۶ هم‌زمان با عزاداری‌های ماه محرّم پیکر وی به ایران بازگشت.[۲۷]

طبق گزارش رسانه‌ها در روز شنبه ۲۰ آبان ۱۳۹۶ محمدرضا حججی، پدر محسن حججی، اعلام کرد باقیماندهٔ بدن فرزندش را که به ایران انتقال یافته، مشاهده نکرده است. وی در مصاحبه با خبرگزاری فارس گفت که تنها بخش‌هایی از پا، لگن و دنده‌های فرزندش را لمس کرده و پیش‌تر در تاریخ تحویل جنازه به سوریه رفته ولی در آنجا هم به وی گفته شده که بدن فرزندش کامل نیست و باید کمی صبر کند تا تکمیل شود.[۲۸][۲۹] وی دربارهٔ اینکه پیکر فرزندش چقدر کامل بوده است نیز چنین پاسخ داده است:

هیچی نبود. فقط از طریق دی‌ان‌ای و چون پاهای شهید بود، از کفش‌هایش… البته آن موقع هم هنوز کامل نبود. دی‌ان‌ای کامل نبود؛ ولی خوب، خیلی شواهد نشان می‌داد که شهید، همان شهید ماست و آقایان هم در سپاه قدس قانع شده بودند که این پیکرِ شهید ماست… از همان اول سعی نکردم دنبال کنم. چون نخواستم بدانم… هم تحملش را نداشتم و هم… حالا ممکن است اینجا احساسات یا عاطفه پدری یا مادری باعث بشود که خدای ناکرده حرفی را آدم به زبان بیاورد که خلاف عقیده و راهی است که شهید ما رفته است و این باعث شرمندگی بشود.[۲۸][۲۹]

مراسم تشییع جنازه

مراسم تشییع جنازه محسن حججی، در تاریخ ۵ مهر ۱۳۹۶ در پایتخت ایران برگزار گردید. بسیاری از مقام‌های ارشد جمهوری اسلامی، نظیر علی و صادق لاریجانی، روسای مجلس شورای اسلامی و قوه قضاییه، در این مراسم حضور پیدا کردند. علی خامنه‌ای رهبر جمهوری اسلامی نیز قبل از مراسم تشییع جنازه در جمع اعضای خانوادهٔ محسن حججی و در کنار تابوت او حضور پیدا کرد.[۲۹][۳۰][۳۱][۳۲] همچنین پیکر حججی در تاریخ ۴ مهر در مشهد[۳۳] و حرم علی بن موسی الرضا و در تاریخ ۶ مهر در اصفهان و نجف آباد تشییع و خاکسپاری شد.[۲۷]

آرامگاه

مقبره حججی در یادمان شهدای نجف آباد

برای او آرامگاهی در نجف آباد تدارک دیده شد و امروزه نیز بدل به مکانی برای گرامی‌داشت یاد او شده است. آرامگاه حججی که در میان مدفن برخی رزمندگان شهر نجف آباد بنا شده است، با تجمع زیاد مردم روبرو بوده است.[۳۴]

اظهارات همسر حججی

زهرا عباسی همسر حججی — که یک سال پس از کشته شدن حججی، ازدواج مجدد کرد — در اظهاراتی گفته که ختم هفتاد هزار سوره حمد گرفته که محسن حججی شهید شود. زهرا عباسی همچنین گفته است که محسن به خاطر اصرارهای وی وارد سپاه شد.[۳۵][۳۶]

نامگذاری

  • با تصویب شورای شهر مشهد نام یکی از میدان‌های اصلی این شهر بنام وی نامگذاری می‌گردد شورای شهر قم نیز تغییر نام یک خیابان اصلی بنام وی را تصویب کرد. دانشگاه آزاد نجف آباد نیز به نام وی نامگذاری خواهد شد.[۳۷]

منتقدان

روزنامه قانون

روزنامه قانون، در مطلبی زیر عنوان «پشت‌صحنه یک شهادت» به بررسی عوامل کشته شدن محسن حججی پرداخته است.[۳۸]

اشتباهاتی که جان می‌گیرد یک روز خان طومان و امروز التنف؛ طیفی از بهترین بندگان خدا به دلایل مختلف جان خود را از دست می‌دهند و برخی فقط با تقسیم تقصیر، به بریده‌شدن سر حقانیت نظاره می‌کنند. گردن کلفت جهانی (روسیه) که منافع خود را دنبال می‌کند نیز فقط گاهی اعلام می‌کند که قابل قبول نیست. آری، قابل قبول نیست جوانان ایرانی که برای حفظ امنیت مرزهای کشورش به صدها کیلومتر آن‌طرف‌تر از مرزهای ایران رفته‌اند، با اشتباهات محاسباتی برخی سیاست‌مداران جان خود را از دست بدهند. قابل قبول نیست که روسیه هرجا منافع او حکم می‌کند، با آمریکا باشد و پشت ایران را خالی کند. قابل قبول نیست که مانند عملیات کربلای ۴ عزیزترین مردان خدا با دستان بسته شهید شوند و هزاران غیرقابل قبول دیگر که در این میان دل را می‌آزارد.

— روزنامه قانون، [۳۸]

سرپوش گذاشتن به ضعف نظامی

گروهی[چه کسی؟] تبلیغات گسترده در پی اسارت و کشته‌شدن حججی را برای «سرپوش گذاشتن» به ضعفی می‌دانند که مقدمات اسارت و کشته‌شدن او و دیگر نیروهای ایرانی در منطقه را به وجود آورده است. در همین ارتباط متنی از مجتبی لطفی، فرمانده گروهان ضد زره گردان فاتحین، لشکر کربلا، خطاب به قاسم سلیمانی، فرمانده نیروی قدس سپاه منتشر شده است. در این متن به صورت تلویحی به فقدان تدابیر دفاعی از منطقه‌ای اشاره شده که حججی در آن اسیر شده است؛ این‌که این منطقه اخیراً از تصرف داعش خارج شده بوده و باید از آن محافظت می‌شده است. نویسنده این متن انتقادی همچنین به برخی عملیات نظامی پرتلفات و پُرخسارت در جریان جنگ ایران و عراق اشاره کرده که هنوز هم از دست‌اندرکاران آن‌ها بازخواست نشده است.[۳۹]

استفاده ابزاری از تأمین امنیت

نکته‌ای برجسته شده که جمهوری اسلامی در توجیه حضور نظامی خود در منطقه بیش از همه به آن تکیه می‌کند: تأمین امنیت داخلی و جلوگیری از گسترش مرزهای افراط‌گرایی؛ وظیفه‌ای که به دست «مدافعان حرم» متحقق می‌شود. سید علی خامنه‌ای، رهبر جمهوری اسلامی، در سخنان خود پس از حمله به مجلس شورای اسلامی و مقبره روح‌الله خمینی، هم بار دیگر به صراحت از عملیات نیروهای نظامی ایران در منطقه دفاع کرد: «[...] خود این حوادث هم نشان داد که اگر چنانچه جمهوری اسلامی در آن نقطه‌ای که مرکز اصلی این فتنه‌هاست ایستادگی نمی‌کرد، تا حالا ما گرفتاری‌های زیادی از این ناحیه در داخل کشور داشتیم.»[۳۹]

توجیه سیاستها

طبق گفته رادیو آزادی اروپا، درحالی‌که سپاه از انتقام صحبت می‌کند، مقامات ارشد جمهوری اسلامی، از کشته شدن حججی برای توجیه سیاست‌های خود استفاده می‌کنند.[۴۰]

منابع

  1. ۱٫۰ ۱٫۱ "Beheading of IRGC fighter unites Iranians". al-Monitor. 14 August 2017. Archived from the original on 20 October 2017. Retrieved 5 May 2018.
  2. "Haunting last image of Iranian soldier before ISIL execution". AMN - Al-Masdar News | المصدر نیوز. 2017-08-11. Archived from the original on 16 August 2017. Retrieved 2017-09-14.
  3. پس از کشته‌شدن در نبرد این مقام به او اعطا شد
  4. «داعش اسیر ایرانی را کشت». رادیو زمانه. ۱۱ اوت ۲۰۱۷. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۹ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئیه ۲۰۲۲.
  5. ««محسن حججی» به جمع شهدای مدافع حرم پیوست+تصاویر». خبرگزاری آریا. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۵ مه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۸-۰۹.
  6. «داعش اسیر ایرانی را در سوریه کشت». بی‌بی‌سی فارسی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۹ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۱ اوت ۲۰۱۷.
  7. «از قاسم سلیمانی تا نوید محمدزاده؛ واکنش‌های گسترده به کشته شدن محسن حججی». یورونیوز. ۱۱ اوت ۲۰۱۷. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۱ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئیه ۲۰۲۲.
  8. «چه فردی اولین بار خبر شهادت محسن حججی را منتشر کرد؟». باشگاه خبرنگاران جوان. ۲۰ مرداد ۱۳۹۶.
  9. «پیام اینستاگرامیِ دبیر هیئت دولت در پی شهادت شهید محسن حججی». خبرگزاری ایسنا. ۲۰ مرداد ۱۳۹۶. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۸ ژوئن ۲۰۱۸.
  10. «حس و حال شهید «محسن حججی» از حضور در اردوهای جهادی+عکس و فیلم». خبرگزاری تسنیم. ۲۰ مرداد ۱۳۹۶. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۰ اوت ۲۰۱۸.
  11. «سردار سلیمانی به سر بریدهٔ اسیر کشته‌شدهٔ ایرانی برای انتقام قسم خورد». اسپوتنیک نیوز. ۱۱ اوت ۲۰۱۷. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۰ اوت ۲۰۱۷.
  12. «واکنش رهبر ایران به کشته شدن جوان ایرانی توسط داعش +عکس». اسپوتنیک نیوز. ۱۱ اوت ۲۰۱۷.
  13. «Haunting last image of Iranian soldier before ISIL execution». almasdar news. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۶ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۶ اوت ۲۰۱۷.
  14. «انتشار اولین جزئیات از شهادت محسن حججی». خبرگزاری باشگاه خبرنگاران. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲ مارس ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۰۸-۱۶.
  15. «کاروان حزب‌الله به محل مبادلهٔ پیکر مطهر شهید حججی رسید». خبرگزاری تسنیم. ۸ شهریور ۱۳۹۶. دریافت‌شده در ۲۶ سپتامبر ۲۰۱۷.
  16. «چرا راننده اسنپ قهرمان حزب‌الله شد؟». رادیو فردا. ۲۱ خرداد ۱۳۹۸. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۵ دی ۱۳۹۸.
  17. «طرح شهید حججی در کتب درسی بر حافظ و سعدی اولویت دارد». اسپادانا خبر. ۱۲ آبان ۱۳۹۸. دریافت‌شده در ۵ دی ۱۳۹۸.
  18. «دادبه: سرچشمه فرهنگ را در کتاب‌های درسی خشکاندند!». خبر آنلاین. ۶ آذر ۱۳۹۸. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۶ دسامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۵ دی ۱۳۹۸.
  19. «در گفتگو با تسنیم مطرح شد: اولین هدیه‌ای که شهید حججی به همسرش داد/ محسن پول کتابفروشی را خرج اردوهای جهادی می‌کرد». تسنیم. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۶ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۰.
  20. «نسخه آرشیو شده». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۴ اوت ۲۰۱۷.
  21. «داعش اسیر ایرانی را در سوریه کشت» (به انگلیسی). BBC Persian. ۲۰۱۷-۰۸-۰۹. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۹ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۵.
  22. ۲۲٫۰ ۲۲٫۱ ۲۲٫۲ «داستان اسارت و مرگ بسیجی ایرانی در دوربین داعش» (به انگلیسی). BBC Persian. ۲۰۱۷-۰۸-۱۲. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۴ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۵.
  23. جم, Jamejam, جام, مصاحبه با پدر، مادر و همسر شهید محسن حججی, retrieved 2018-05-05
  24. YJC، خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان |. «تکرار واقعه عاشورا این بار در سوریه +فیلم». خبرگزاری باشگاه خبرنگاران | آخرین اخبار ایران و جهان | YJC. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۴ ژوئن ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۵.
  25. Behnegarsoft.com. «الطاف احمد: تصور صحنه کربلا با دیدن عکس معروف «شهید حججی» برایم امکان‌پذیر شد». پایگاه خبری الف. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۵ مه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۵.
  26. Press, Associated. "Iranian Soldier Beheaded by IS in Syria Mourned as an Icon" (به انگلیسی). Archived from the original on 3 May 2018. Retrieved 2018-05-05.
  27. ۲۷٫۰ ۲۷٫۱ ۲۷٫۲ «تشییع پیکر محسن حججی در تهران برگزار شد». بی‌بی‌سی فارسی. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۷.
  28. ۲۸٫۰ ۲۸٫۱ «خبرگزاری فارس - فیلم/ حرف‌های تکان‌دهنده پدر شهید حججی: از پیکر فرزندم فقط یک پا و قسمتی از بدنش را لمس کردم/ وقتی محسن اسیر شد مادرش نذر کرد که شهید شود». خبرگزاری فارس. ۲۰۱۷-۱۱-۰۵. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲۴ ژوئیه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۵.
  29. ۲۹٫۰ ۲۹٫۱ ۲۹٫۲ «پدر محسن حججی: پیکرش را ندیدیم» (به انگلیسی). BBC Persian. ۲۰۱۷-۱۱-۱۱. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۷ مه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۵.
  30. «رهبر انقلاب: خداوند شهید حججی را در چشم همه عزیز کرده است». روزنامه دنیای اقتصاد. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۳ ژانویه ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۵.
  31. «حضور رهبر انقلاب در کنار پیکر مطهر شهید حججی + فیلم». ایسنا. ۲۰۱۷-۰۹-۲۷. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۲ مه ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۵.
  32. Khamenei.ir (۲۰۱۷-۱۰-۰۳). «دیدار خانواده شهید محسن حججی با رهبر انقلاب». بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۶ مه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۰۱۸-۰۵-۰۵.
  33. «پیکر «شهید حججی» در مشهد تشییع می‌شود». مهر. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۴ سپتامبر ۲۰۱۹. دریافت‌شده در ۳ مهر ۱۳۹۶.
  34. «گزارش| مزار «شهید حججی» جامه نو بر تن کرد + تصویر». ۲ اردیبهشت ۱۳۹۹.
  35. «واکنش‌ها به ازدواج مجدد همسر شهید حججی». خبرآنلاین. ۲۵ دی ۱۳۹۷. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰.
  36. «همسر شهید حججی: ۷۰ هزار ختم سوره حمد گرفتم که آقا محسن شهید شود». اقتصاد ۲۴. ۲۰ مهر ۱۳۹۹. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰. دریافت‌شده در ۱۸ نوامبر ۲۰۲۰.
  37. «با تصویب شورای شهر مشهد یکی از میادین اصلی شهر مشهد به نام "شهید حججی" نامگذاری می‌شود». تسنیم. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۶ اوت ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۱۳ ژوئن ۲۰۲۰.
  38. ۳۸٫۰ ۳۸٫۱ «پشت صحنه یک شهادت». روزنامه قانون. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۵ فوریه ۲۰۱۸. دریافت‌شده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۷.
  39. ۳۹٫۰ ۳۹٫۱ «بحث‌های جنجالی کشته‌شدن یک "مدافع حرم" در شبکه‌های اجتماعی». دویچه وله. بایگانی‌شده از روی نسخه اصلی در ۱۷ سپتامبر ۲۰۱۷. دریافت‌شده در ۲۸ سپتامبر ۲۰۱۷.
  40. "Iran Praises 'Martyrdom' Of Fighter Beheaded By Islamic State Extremists". RadioFreeEurope/RadioLiberty (به انگلیسی). Archived from the original on 5 May 2018. Retrieved 2018-05-05.