مولوی عبدالحمید

عبدالحمید اسماعیل‌زهی
عبدالحمید در ۱۳۹۵
نام‌های دیگر	شیخ الاسلام
اطلاعات شخصی
زاده	عبدالحمید اسماعیل‌زهی ۱۳۲۶ ‏(۷۶–۷۷ سال) گلوگاه، زاهدان
ملیت	ایران
مذهب	سنّی، حنفی
آثار معروف	درس بخاری (شرح صحیح بخاری)، مجموعه ۱۰ جلدی گفتار ماندگار
تحصیلات	پنجاب، پاکستان
نام‌های دیگر	شیخ الاسلام
پیشه	امام جمعه اهل‌سنت شهر زاهدان و مدیر مدرسه عالی دارالعلوم زاهدان
مرتبه
استادان	عبدالغنی جاجروی عبدالله درخواستی
تأثیرگذاران عبدالعزیز ملازاده
وبگاه	abdolhamid.net

عبدالحمید اسماعیل‌زهی (زادهٔ ۱۳۲۶) معروف به مولوی عبدالحمید، امام جمعه اهل سنت مسجد جامع مکی شهر زاهدان، مدیر مدرسه عالی دارالعلوم زاهدان، عضو اتحادیه جهانی علمای مسلمان، عضو مجمع جهانی فقه اسلامی و مدیر شورای هماهنگی مدارس اهل‌سنت سیستان و بلوچستان است.

عبدالحمید مدیریت مدرسه عالی دارالعلوم زاهدان را از سال ۱۳۶۶ و با درخواست عبدالعزیز ملازاده، بانی این مرکز، به عهده گرفت. او به‌عنوان پرنفوذترین شخصیت اهل‌سنت ایران شناخته می‌شود. وی همچنین یکی از چهره های سیاسی خیزش ۱۴۰۱ ایران است.

تحصیلات

پس از علوم ابتدایی در شهر زاهدان، عبدالحمید برای ادامه تحصیل به پاکستان رفته و در مدرسه دینی «دارالهدی» در ایالت سند ثبت نام کرد. بعد از مدتی راهی ایالت پنجاب، منطقه «بهاول پور» شد و نزد «عبدالله درخواستی»، رئیس «جمعیت علمای اسلام» و برخی دیگر تحصیل کرد. پس از مدتی به حوزه علمیه «بدرالعلوم رحیم یارخان» برای کسب علوم تفسیر و حدیث نزد «عبدالغنی جاجروی» رفت.

جایزهٔ حقوقِ بشر

کانون مدافعان حقوق بشر، جایزهٔ تلاش‌گر حقوق بشر سال ۱۳۹۳ خود را به خاطر تلاش «برای برقراری روابط آشتی‌جویانه بین اقوام و گرایش‌های مختلف مذهبی در استان سیستان و بلوچستان» به عبدالحمید اهدا کرد. به دنبال حمایت او از طالبان افغانستان در اوت ۲۰۲۱، کانون مدافعان حقوق بشر در بیانیه‌ای اعلام کرد که به دلیل دیدگاه و موضع‌گیری‌های اخیر او به‌ویژه دربارهٔ «گروه تروریستی طالبان» که با حقوق بشر و صلح پایدار جهانی مغایرت دارد، جایزه حقوق بشری که به عبدالحمید اهدا کرده بود را پس می‌گیرد.

نظرات

عبدالحمید به تبعیض مذهبی در ایران و اجازه‌نداشتن برگزاری عیدها و نماز اهل‌سنت و داشتن مسجد مستقل در شهرهایی مانند تهران اعتراض کرده‌است. وی همچنین اعدام را راه‌حل مناسبی برای مهار ندانسته‌اند. همچنين در خطبه‌های نماز جمعه نسبت به واقعه تخریب مقبره حجر بن عدی در سوریه موضع گرفت و آن را محکوم کرد.

تخت جمشید

او درباره بازدید از تخت جمشید گفته است:

تخت جمشید را برای اولین بار بود که می‌دیدم. سبحان الله! من در دلم احساس سنگینی کردم. حالت من آنجا عوض شد. چون آنجا، جای انسان متکبر بود و جای انسانی مغرور بود. آنجا جایی است که انسان از خدا دور بوده و جمشید و امثال جمشید پادشاه بودند. دل آنها پر از تکبر و غرور و خودخواهی بوده است. به مردم در آنجا ظلم کردند، حق ما نیست که بیاییم و از تخت جباران بازدید کنیم.

دیدار عبدالحمید با هاشمی رفسنجانی مرداد ۹۳

طالبان

وی در تاریخ ۲۵ آبان ۱۳۹۳ به چابهار سفر کرد و در جمع مدیران مدارس دینی سیستان و بلوچستان گفت:

همه این گروه‌ها تکفیری نیستند. به عنوان مثال گروه «طالبان» تکفیری نیست. اختلافاتی که ما با روش عملکردهای آنها داریم بماند، اما این گروه تکفیری نیست

در سال ۱۳۹۸ عبدالحمید با صدور بیانیه‌ای امضای توافق‌نامهٔ صلح بین «حرکت طالبان افغانستان» و «دولت آمریکا» را «موفقیت بسیار بزرگ عصر حاضر» و مصداق «پیروزی حق بر باطل» دانست.

در مرداد ۱۴۰۰، عبدالحمید دربارهٔ طالبان گفت که پیشروی‌های گسترده طالبان در افغانستان نتیجه نصرت خدا و حمایت‌های مردمی از آنهاست، و هدف طالبان، اجرای شریعت اسلام و سیره حضرت رسول و حکم بما انزل‌الله است.

با این حال همواره نگاه عبدالحمید به طالبان مثبت نبوده و او بحبوحهٔ اعتراضات سراسری ایران که در اعتراض به وضعیت حقوقی و اجتماعی زنان بر پا شده بود، در ۱۳ آبان سال ۱۴۰۱ و در خطبه نماز جمعهٔ شهر زاهدان از طالبان بابت عملی نشدن امکان تحصیل دختران در مدارس افغانستان انتقاد کرد و بیان داشت که جلوگیری طالبان از امکان تحصیل زنان و دختران در دین و در سنت محمد پیامبر اسلام توجیه شرعی ندارد و طالبان باید در منش و روش خود نسبت به دوره قبلی حکمرانی‌اش تغییر رویه بدهد و حقوق زنان را به رسمیت بشناسد.

ویروسِ کرونا

عبدالحمید در ویدیویی با عنوان «ورود و شیوع ویروس کرونا در ایران را آسیب‌شناسی کنیم»، مدعی شد:

طلاب چینی جامعه المصطفی عامل شیوع کرونا در ایران هستند.

کمی بعد، این ادعا از سوی جامعه المصطفی تکذیب شد.

قانونِ اساسی

وی در مورد قانون اساسی گفته:

قانون اساسی وحی آسمانی نیست، بلکه توسط بندگان تهیه و تنظیم شده‌است. در این قانون مواردی وجود دارند که نیاز به تغییر و تجدیدنظر دارند؛ لذا قانون ممنوعیت کاندیداتوری اهل سنت برای ریاست‌جمهوری باید تغییر پیدا کند.

— عبدالحمید

اعترافِ اجباری

او همچین دربارهٔ اعتراف اجباری بیان کرده:

اخیراً جزئیاتی در خصوص پروندهٔ ترور دانشمندان هسته‌ای در رسانه‌ها افشا شده مبنی بر اینکه کسانی که به اتهام ترور این دانشمندان دستگیر و مورد بازجویی قرار گرفته‌اند، تحت شکنجه اعتراف به این جرم کرده‌اند و این اعتراف ساختگی بوده‌است. از دیدگاه اسلام هر اعترافی که زیر فشار و شکنجه گرفته شود هیچ اعتباری ندارد و دین اسلام به این اقدام اجازه نداده‌است. کسانی که با توسل به زور و شکنجه از افراد اعتراف می‌گیرند دین اسلام را نشناخته‌اند.

— عبدالحمید اسماعیل زهی

خیزش سراسریِ ۱۴۰۱

همچنین ببینید: جمعه خونین زاهدان

در جریان خیزش سراسری ۱۴۰۱، حدود ۹۶ نمازگزار از سوی مأموران امنیتی جمهوری اسلامی ایران پس از خطبه‌های عبدالحمید در زاهدان کشته شدند. این رویداد که در ۸ مهر ۱۴۰۱ به‌دنبال اعتراض برای تجاوز فرمانده پلیس چابهار به دختری نوجوان رخ داد، از سوی عبدالحمید جمعه خونین نام گرفت. او سپس علی خامنه‌ای را مسئول کشته شدن افراد در این رویداد دانست و خواستار برگزاری همه‌پرسی با حضور ناظران بین‌الملل شد.

عبدالحمید اسماعیل‌زهی در مراسم هفتگی نماز جمعهٔ ^{سال ۱۴۰۲} زاهدان گفت: « با این که باید برای نوروز خوشحالی کرد اما مردم ایران سال جدید را با گریه بر سر قبرهای شهدای اعتراضات آغاز کردند. درست است که اکنون اعتراضات کاهش پیدا کرده، اما دل‌ها همه رنج و زخم است.» امام جمعهٔ مسجد مکی زاهدان افزود: « عملکرد حکومت جمهوری اسلامی در طول سال‌های گذشته منجر به انتصاب افراد ناشایست در ادارات مختلف شده و معیار برای انتخاب مدیران، روابط نزدیک خانوادگی و فامیلی بوده است.»

بیماری و کسالت

مولوی عبدالحمید جمعه ۱۳ مرداد ۱۴۰۲ در نماز جمعه زاهدان سخنرانی نکرد و حساب توییتر دفتر وی علت سخنرانی نکردن وی را بیماری و کسالت اعلام کرد.

جستارهای وابسته

• احمد ناروئی
• عبدالعزیز ملازاده
• مسجد جامع مکی زاهدان

پیوند به بیرون

• وبگاه رسمی