پرش به محتوا

موصلی

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
زنی با لباس بنگالی زیبا، «بانوی مسلمان دراز کشیده» اثر فرانچسکو رنالدی (۱۷۸۹)
لباس مجلسی زنانه ح. ۱۸۵۵ میلادی

موصلی یا موسلین (‎/ˈmʌzlɪn/‎) پارچه ای از جنس پنبه با بافت ساده است.[۱] در طیف وسیعی از وزن‌ها از ورقه‌های ظریف تا پارچه‌های ضخیم تولید می‌شود.[۲] این نوع پارچه نام خود را از شهر موصل عراق، جایی که برای اولین بار در آنجا بافته شد، گرفته‌است.[۳][۴][۵]

موسلین پیشتر از نخ‌های دست‌ریسی شده و بیش از حد ظریف بافته می‌شد و در منطقه بنگال در جنوب آسیا بسیار رواج داشت ولی از قرن هفدهم و اوایل قرن هجدهم میلادی به اروپا وارد شد.[۳][۶]

در سال ۲۰۱۳ سنت پوشیدن جامدانی موصلی در بنگلادش به عنوان شاهکارهای شفاهی و ناملموس میراث بشری به ثبت جهانی یونسکو رسید.[۷]

تاریخ

[ویرایش]

در سال ۱۲۹۸ میلادی، مارکوپولو این پارچه را در کتاب سفرها توصیف کرد. او گفت که چنین پارچه‌هایی در موصل عراق بافته می‌شد.[۸] رالف فیچ، جهانگرد انگلیسی قرن شانزدهمی، موصلی را که در سونارگان دید و از جنس آن تمجید کرد. او که در سال ۱۵۸۳ از هند بازدید کرد، سونارگان را به عنوان شهری توصیف کرده که در آن بهترین و مرغوب‌ترین پارچه‌ها بافته می‌شوند و مرکز منسوجات هندوستان است. ابوالفضل علامی می‌نویسد: «سرکار سونارگان گونه‌ای از موصلی را بسیار خوب و به مقدار زیاد تولید می‌کند». در طول قرون هفدهم و هجدهم، بنگال ِتحت سیطرهٔ گورکانیان به عنوان بزرگ‌ترین صادرکننده موصلی در جهان شناخته شد و داکا در این سرزمین به عنوان پایتخت تجارت جهانی موصلی در سراسر جهان نمود یافت.

در فرانسه قرن هجدهم این پارچه‌ها بسیار محبوب شد و در نهایت در بسیاری از جهان غرب گسترش یافت. موسلین داکا برای اولین بار در بریتانیا در نمایشگاه بزرگ آثار صنعت همه ملل در سال ۱۸۵۱ به نمایش عمومی گذاشته شد.[۹]

نام‌های شاعرانه

[ویرایش]

به برخی از موسلین‌های ظریف نام‌های شاعرانه‌ای مانند بافت هوا، شبنم و آب روان داده بودند. (رک به زبان فارسی در هند) نام اخیر به انواع ظریف و شفاف موسلین خوب که محصول داکا بود، اشاره داشت. ویژگی‌های پارچه در نام آن خلاصه می‌شد.

منابع

[ویرایش]
  1. muslin (noun), Oxford English Dictionary, Third Edition, March 2003
  2. muslin (noun), Webster's Unabridged Dictionary
  3. ۳٫۰ ۳٫۱ muslin, Encyclopaedia Britannica خطای یادکرد: برچسب <ref> نامعتبر؛ نام «britannica-muslin» چندین بار با محتوای متفاوت تعریف شده است. (صفحهٔ راهنما را مطالعه کنید.).
  4. The Fairchild Books Dictionary of Textiles, A&C Black, 2013, pp. 404–, ISBN 978-1-60901-535-0
  5. muslin (noun), etymology, Oxford English Dictionary, Third Edition, March 2003
  6. Perlin, Frank (1983). "Proto-industrialization and Pre-colonial South Asia". Past & Present. 98 (1): 30–95. doi:10.1093/past/98.1.30. JSTOR 650688.
  7. "Jamdani recognised as intangible cultural heritage by Unesco", The Daily Star, 5 December 2013, retrieved 2013-12-04
  8. Polo, Marco. "The most noble and famous travels of Marco Polo, together with the travels of Nicoláo de' Conti". Translated by John Frampton, London, A. and C. Black, 1937, p.28.
  9. Gorvett, Zaria. "The ancient fabric that no one knows how to make". www.bbc.com (به انگلیسی). Retrieved 2023-06-06.

پیوند به بیرون

[ویرایش]
  • پرونده‌های رسانه‌ای مربوط به Muslin در ویکی‌انبار 
  • مدخل ویکی‌واژه برای Muslin