طرح‌های حجاب و عفاف
طرح‌های حجاب و عفاف، مجموعه‌ای از طرح‌ها یا قوانین در خصوص تحمیل حجاب اجباری در ایران است. در ابتدا شورای عالی انقلاب فرهنگی در سال ۱۳۸۴ طرح «راهبردهای گسترش فرهنگ عفاف» را تصویب کرد که به موجب آن یک سال بعد گشت ارشاد توسط نیروی انتظامی شروع به فعالیت کرد.[۱]
به دنبال کشته‌شدن مهسا امینی در بازداشت گشت ارشاد، خیزشی اعتراضاتی در سراسری ایران آغاز شد و زنان در این اعتراضات حجاب اجباری را برداشته و به نشانه اعتراض، روسری‌های خود را در خیابان‌ها و معابر عمومی به آتش کشیدند.[۲] در ادامه و با آغاز «جنبش زن، زندگی، آزادی»، برخی از مسئولان حکومتی از پایان کار گشت‌های ارشاد خبر دادند[۳][۴] و تحمیل حجاب اجباری در ایران با شیوه‌های دیگری پیگیری شد.[۵]
تاریخچه[ویرایش]
طرح توسعه فرهنگ عفاف و حجاب در سال ۱۳۸۲ و در زمان دولت محمد خاتمی به تصویب شورای عالی انقلاب فرهنگی ایران رسید و قرار بود که این طرح در سال ۱۳۸۴ برای اجرا به سازمان‌ها و ادارات ایران ابلاغ شود، اما طرح اجرا نشد و مسکوت ماند.[۶] این طرح سال ۱۳۸۴ در شورای عالی انقلاب فرهنگی به ریاست محمود احمدی‌نژاد نیز تأیید شد اما ابلاغ نشد و حسن روحانی نیز در دوره هشت ساله‌اش این مصوبه را ابلاغ نکرد. این طرح در زمان ریاست‌جمهوری سید ابراهیم رئیسی و در سال ۱۴۰۱ برای اجرا ابلاغ شد.[۷][۸]
طرح فروردین ۱۴۰۲ فراجا[ویرایش]
پس از خیزشی اعتراضاتی، شمار روزافزونی از زنان در ایران بدون روسری و پوشش مد نظر حکومت در مکان‌های عمومی تردد کردند و تصاویر خود را در شبکه‌های اجتماعی منتشر کردند. در واکنش دور تازه سخت‌گیری‌ها برای اعمال حجاب اجباری، با عنوان «طرح جامع عفاف و حجاب و رفع ناهنجاری‌های اجتماعی»، در فروردین ۱۴۰۲ توسط احمدرضا رادان، فرمانده کل انتظامی جمهوری اسلامی ایران، اعلام شد.[۹][۱۰] بر اساس این طرح افرادی که حجاب اجباری را رعایت نکنند، شناسایی و به دستگاه قضایی معرفی می‌شوند.[۱۱] و پلمپ مجتمع‌های بزرگ تجاری و رفاهی و مراکز خدمات اجتماعی در دستور دستگاه قضایی و ستادهای امر به معروف و نهی منکر قرار گرفت.[۱۲][۱۳]
لایحه عفاف و حجاب[ویرایش]
لایحه حمایت از فرهنگ عفاف و حجاب، یکی از طرح‌های عفاف و حجاب است. این لایحه پس از تعطیلی گشت ارشاد و در بحبوحه جنبش زن، زندگی، آزادی توسط قوه قضاییه ایران تهیه و در ۹ اردیبهشت ۱۴۰۲ به دولت سید ابراهیم رئیسی ارسال شد. هیئت دولت نیز در ۲۷ اردیبهشت آن را تصویب و به مجلس شورای اسلامی فرستاد.[۱۴] ارسال این لایحه به مجلس شورای اسلامی در شرایطی صورت گرفت که گزارش‌ها از شهرهای کوچک و بزرگ ایران، حاکی از حضور پرتعداد زنان بدون حجاب اجباری در اماکن عمومی و مناطق پرتردد شهری است.[۱۵]
شهرها[ویرایش]
۲ تیر ۱۴۰۲ سازمان تاکسیرانی شهرداری قزوین سوار کردن زنان بی‌حجاب توسط تاکسی‌ها را ممنوع کرد.[۱۶]
جستارهای وابسته[ویرایش]
منابع[ویرایش]
- ↑ احسان مهرابی (۲۶ شهریور ۱۴۰۱). «از ثارالله و جندالله تا گشت ارشاد؛ ابزار ۴۰ سال اعمال حجاب اجباری در ایران». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۸ مه ۲۰۲۳.
- ↑ «دادستان کل کشور: گشت ارشاد تعطیل شد، ربطی به قوه قضاییه نداشت». رادیو فردا. ۱۰ بهمن ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۳۰ ژانویه ۲۰۲۳.
- ↑ «حجاب اجباری در ایران؛ از عکس ون گشت ارشاد تا ممانعت از ورود زنان «بی‌حجاب» به باغ ارم». بی‌بی‌سی فارسی. ۷ فروردین ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۸ مه ۲۰۲۳.
- ↑ «اظهارات «غیرشفاف و مبهم» دربارهٔ «تعطیلی گشت ارشاد» یا «گردن نگرفتن» مسئولیت اعمال حجاب اجباری در ایران». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۳۰ ژانویه ۲۰۲۳.
- ↑ «ستاد امر به معروف و نهی از منکر: دربارهٔ گشت ارشاد باید از «شیوه‌های جدیدتر» و «تکنولوژی» استفاده شود». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۴ آذر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۳۰ ژانویه ۲۰۲۳.
- ↑ «دولت ایران 'طرح عفاف و حجاب' را اجرا می‌کند». بی‌بی‌سی فارسی. ۳۰ فروردین ۱۳۸۹. دریافت‌شده در ۷ مه ۲۰۲۳.
- ↑ ««ایستگاه عاشقی» در قرارگاه ۲۱ تیر؛ پشت پرده اجرای طرح حجاب و عفاف چیست؟». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۸ تیر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۷ مه ۲۰۲۳.
- ↑ «حجاب در ایران؛ وضع مقررات تازه و واکنش‌ها به آن». بی‌بی‌سی فارسی. ۱۵ تیر ۱۴۰۱. دریافت‌شده در ۸ مه ۲۰۲۳.
- ↑ «آغاز طرح اعمال حجاب اجباری به‌رغم هشدار حقوقدانان؛ نیروی انتظامی می‌گوید بیش از «۳۵۰۰ پیامک» فرستادیم». رادیو فردا. ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۷ مه ۲۰۲۳.
- ↑ «زنان ایرانی با وجود دوره تازه سخت‌گیری‌ها همچنان حجاب اجباری را به چالش می‌کشند». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۶ فروردین ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۸ مه ۲۰۲۳.
- ↑ «حجاب اجباری در ایران؛ افزایش تهدیدهای مقام‌های حکومت و ادامه سر باز زدن زنان». بی‌بی‌سی فارسی. ۲۰ فروردین ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۸ مه ۲۰۲۳.
- ↑ «پلمب ده‌ها محل کسب و کار در شهرستان‌ها در ادامه اصرار بر اِعمال حجاب اجباری». رادیو فردا. ۱۷ اردیبهشت ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۷ مه ۲۰۲۳.
- ↑ مسعود آذر (۹ دی ۱۴۰۱). «اجرای گشت ارشاد به شکلی دیگر؛ محرومیت اجتماعی زنانی که «حجاب اجباری» را رعایت نمی‌کنند». بی‌بی‌سی فارسی. دریافت‌شده در ۸ مه ۲۰۲۳.
- ↑ «رونمایی قوه قضاییه از لایحه «عفاف و حجاب»؛ تشدید مجازات برای افراد مشهوری که مخالف حجاب اجباری هستند». صدای آمریکا. ۳۱ اردیبهشت ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۲۳.
- ↑ «دولت با ارسال لایحه «حجاب و عفاف» به مجلس موافقت کرد». رادیو فردا. ۲۷ اردیبهشت ۱۴۰۲. دریافت‌شده در ۲۱ مه ۲۰۲۳.
- ↑ «ارائه خدمات به افراد بی‌حجاب در ناوگان تاکسیرانی ممنون شد + جزئیات». اعتمادآنلاین. ۲۰۲۳-۰۶-۲۳. دریافت‌شده در ۲۰۲۳-۰۶-۲۳.