لایحه

از ویکی‌پدیا، دانشنامهٔ آزاد
نمودار گرافیکی جریان چرخش لایحه و قانونگذاری مجلس پادشاهی متحد بریتانیا و کشورهای مشترک‌المنافع. (نام‌های اتاق‌های مجلس در بین کشورهای مشترک‌المنافع متفاوت است) در کشورهای جمهوری، موافقت سلطنتی در تصویر با موافق رئیس‌جمهور جایگزین می‌شود.

لایحه (به انگلیسی: Bill) پیشنهادی است که از سوی دولت برای تصویب و تبدیل به قانون، پس از تصویب در هیئت وزیران از سوی هیئت دولت به مجلس ارائه می‌شود.[۱]

نوع های لایحه[ویرایش]

لایحه به دو صورت می باشد: لوایح عادی و لوایح فوری

لوایح عادی[ویرایش]

این نوع لایحه ها دو شوری هستند، بدین معنا که دریک شور کلیات را به تصویب می رساند و در شور دیگر به جزئیات می پردازد و مورد تصویب قرار می دهد. البته قبل از بررسی در شور دوم لوایح به کمیسیون تخصصی ارجاع می شود. [۲]

رئیس مجلس موظف است لوایح عادی را که به مجلس ارسال می شود در همان جلسه یا حداکثر دو جلسه بعد در مجلس اعلام و همزمان به کمیسیون های مربوطه ارجاع نماید و به دستور وی فورا تکثیر و در اختیار نمایندگان قرار گیرد. [۳]

لوایح فوری[ویرایش]

این نوع لایحه ها یک شور مورد بحث و بررسی قرار میگیرند و همراه با قید فوریت ارسال می شوند.[۴] که بر سه نوع هستند:

لوایح یک فوریتی[ویرایش]

این لایحه ها پس از تصویب فوریت آن به کمیسیون مربوطه ارجاع می شود تا خارج از نوبت بررسی شود.

لوایح دو فوریتی[ویرایش]

این لایحه ها پس از تصویب دو فوریت آن بلافاصله بین نمایندگان توزیع می شود و در جلسه بعدی این موضوع در دستور کر قرار می گیرد. این گونه لوایح به کمیسیون ها ارجاع نمی شود.

لوایح سه فوریتی[ویرایش]

این لایحه ها پس از تصویب سه فوریت آن، در همان جلسه به بررسی آن لایحه می پردازند و نیازمند ارجاع به کمیسیون هم نیست. [۵]

جستارهای وابسته[ویرایش]

منابع[ویرایش]

  1. «لايحه چيست؟». ۷ اسفند ۱۳۹۰.
  2. «نحوه بررسی طرح ها و لوایح در مجلس شورای اسلامی تغییر کرد».
  3. «قانون آئین نامه مجلس شورای اسلامی». بایگانی‌شده از اصلی در ۴ آوریل ۲۰۲۲. دریافت‌شده در ۳ فوریه ۲۰۲۱.
  4. «لایحه چیست؟». ۷ اسفند ۱۳۹۰.
  5. «گزارش آموزشی| روند تصویب یک "لایحه" در مجلس». ۳۰ تیر ۱۳۹۷.
  • کتاب اصطلاحات سیاسی، به کوشش عبدالرحمان میاح
  • عرف حقوق، جامعه حقوقدانان