طراحی تجربه کاربری
| توسعه نرم‌افزار |
|---|
طراحی تجربهٔ کاربری (به انگلیسی: User Experience Design) که به اختصار به آن UX, UXD, UED و همچنین XD نیز گفته می‌شود، روندی است که به منظور افزایش رضایت کاربر (یا مشتری) از محصول که از طریق ارتقاء کیفی موارد زیر محقق می‌گردد:
- بهبود کاربردپذیری
- بهبود دسترس پذیری
- تعاملی لذت‌بخش بین کاربر (یا مشتری) و محصول
تاکنون، مطالعات انجام شده در زمینهٔ تجربهٔ کاربری (UX) بیشتر بر روی ارزیابی‌های کوتاه مدت و ارتباطات طولانی مدت با مشتری متمرکز بوده‌است که اخیراً همین رابطهٔ طولانی مدت، کلید اصلی رسیدن به موفقیت در بازار به‌حساب می‌آید.[۱]
در طراحی تجربه کاربری، سعی می‌شود طراحی کاربر محور به نحوی که بهترین بازخورد در کنار بهینه‌ترین حالت سوددهی انجام شود. در طراحی تجربه کاربری، مقصود از سود، رسیدن به هدف تعامل مشتری (کاربر) با محصول است و صرفاً مقاصد مالی ملاک قرار نمی‌گیرد.
در تعریف راهکارهای طراحی تجربه کاربری غالباً کاربر در مرکز توجه قرار گرفته (User Centered Design) و حتی به احساسات، عادات رفتاری و ویژگی‌های شخصیتی او نیز توجه می‌شود. راهکارهایی که در طراحی تجربه کاربری مطرح می‌گردد ممکن است در تعیین نقشه سایت، طراحی رابط کاربری (رنگ‌های معنادار، چیدمان کاربردی، ترتیب گزینه‌ها،...)، برنامه‌نویسی (روند ثبت فرمها، شیوه ذخیره‌سازی اطلاعات کاربر، مراحل خرید،...)، محتوای متنی و تصویری (عناوین بخشها، وضوح نوشته‌ها و توضیحات، تصاویر راهنما، تصویرسازی‌ها،...)، و حتی در استراتژی‌ها و بخشهای عملیاتی وبسایت (نظیر شیوه ارسال کالا در سایتهای فروشگاهی) دخالت کند و پیشنهادهایی برای بهینه‌سازی و راحت‌سازی تعامل کاربر با سیستم ارائه نماید؛ بنابراین طراحی تجربه کاربری نیاز به دیدی کلی نسبت به یک محصول دارد و آشنایی به تمام تخصص‌های به کار رفته در یک سیستم از الزامات آن است.[۲]
UXD با پرداختن به تمام جوانب یک محصول و انتظارات مشتری از آن محصول، برای تعامل بین انسان و کامپیوتر طراحی شده. (که به آن Human-Computer Interaction یا به اختصار HCI گفته می‌شود)[۳]
طراح تجربه کاربری کسی است که توانایی تحلیل و تجزیه بالایی دارد. و می‌تواند با بهره‌گیری از تجربه خود محصولات و خدمات را طراحی کند. البته نرم‌افزارهای مختلفی وجود دارد که برای شما طراحی می‌کند. اما تمامی این طرح‌ها در واقع تکراری هستند. یک طراح حرفه ای از این ابزارها به عنوان نمونه استفاده می‌کند و از آنها ایده می‌گیرد. تا بهترین طراحی را برای شما به ارمغان بیاورند. اگر دقت کرده باشید تجربه کاربری مهم‌ترین حوزه در طراحی سایت محسوب می‌شود.
همچنین برای طراحی سایت‌ها می‌توان از طراحی پارالاکس در طراحی رابط کاربری استفاده کرد. طراحی سایت پارالاکس به نحوی است که کاربر با اسکرول کردن ماوس باعث تغییر و جابجایی المان و عناصر در صفحه می‌شود و به جذابیت کار می‌افزاید. این باعث می‌شود تا کاربر مدت زمان بیشتری در صفحه سایت حضور داشته باشد.
تاریخچه[ویرایش]
زمینه طراحی تجربه کاربری یک رشته طراحی مفهومی است و ریشه در عوامل انسانی و ارگونومی دارد. این فعالیت از اواخر دهه 1940 بر تعامل بین کاربران انسانی، ماشین ها و محیط های متنی برای طراحی سیستم هایی متمرکز شده است که به آن می پردازند. با گسترش رایانه های محل کار در اوایل دهه 1990، تجربه کاربر شروع به تبدیل شدن به یک بینش مثبت برای طراحان کرد. دونالد نورمن (Donald Norman)، استاد و محقق در طراحی، قابلیت استفاده و علوم شناختی، اصطلاح «تجربه کاربر» را ابداع کرد و آن را برای مخاطبان گسترده‌تری به ارمغان آورد.
محقق دونالد نورمن در گفته ای چنین میگوید :
"من این اصطلاح را اختراع کردم زیرا فکر می کردم رابط انسانی و قابلیت استفاده بسیار محدود است. من می‌خواستم تمام جنبه‌های تجربه فرد را با سیستم از جمله گرافیک طراحی صنعتی، رابط کاربری، تعامل فیزیکی و دفترچه راهنما پوشش دهم. از آن زمان این اصطلاح به طور گسترده گسترش یافته است، به طوری که شروع به از دست دادن معنای خود می کند."
بحثی در جامعه طراحی تجربه کاربری در مورد تمرکز آن وجود دارد که تا حدی توسط محقق و متخصص طراحی، دان نورمن برانگیخته شده است. نورمن ادعا می کند که وقتی طراحان افراد را فقط به عنوان مشتری، مصرف کننده و کاربر توصیف می کنند، طراحان در معرض خطر کاهش توانایی آنها برای انجام طراحی خوب هستند.
تجربه کاربری در محصولات غیر آنلاین[ویرایش]
طراحی رابط کاربری (UI) و همچنین طراحی تجربه (UX) هر دو باید با یکدیگر همکاری داشته باشند تا به محصول موردنظر دست یافت. طراحی تجربه کاربری موضوعی به صورت تحلیلی و تکنیکالی می‌باشد در صورتی که طراحی رابط کاربری بیشتر به طراحی گرافیک شباهت دارد با این تفاوت که وظایف پیچیده تری را به عهده دارد. در طراحی سایت برای طراحی کردن رابط کاربری و تجربه کاربری، نرم‌افزار تجربه کاربری (UX) و رابط کاربری (UI) با همکاری یکدیگر وقت خود را برای حذف کردن موانع راه جهت یک تجربه خوب متمرکز می‌شوند. طراحان تجربه کاربری به‌طور فعالانه بر روی جنبه‌های تعامل کاربر با شرکت، خدمات و محصولات متمرکز می‌شوند. تجربه کاربری تنها در کسب و کارهای آنلاین وجود ندارد. یکی از نمونه‌های بسیار ملموس از تجربه کاربری و تفاوت آن با رابطه کاربری، مثال طراحی سس‌های هاینز و سایر سس‌ها است. به طراحی سس هاینز دقت کرده باشید، آنها طوری طراحی شده‌اند که شما هنگام استفاده، دیگر نیازی ندارید چندبار آن را تکان داده، سپس مصرف کنید. UX یا همان تجربه کاربری، بیش از این که به ظاهر و زیبایی یک محصول یا یک وب سایت اهمیت دهد، نگاهی به نحوه مصرف آن توسط مشتری یا کاربر دارد.
منابع[ویرایش]
- ↑ Kujala, Sari; Roto, Virpi; Väänänen-Vainio-Mattila, Kaisa; Karapanos, Evangelos; Sinneläa, Arto (2011). "UX Curve: A method for evaluating long-term user experience". Interacting With Computers. 23 (5): 473–483. doi:10.1016/j.intcom.2011.06.005. Retrieved 20 April 2014.
- ↑ user experience design (۲۰۱۶-۱۱-۱۶). «طراحی تجربه کاربری: خدمات: مرکز طراحی اسپیرال». spiraldesign. دریافت‌شده در ۲۰۱۷-۱۰-۲۲.
- ↑ "What is user experience design?". IBM.
https://en.wikipedia.org/wiki/User_experience_design edited and translated by